Λοιμώδη νοσήματα

Ηπατίτιδα Β

Τι πρέπει κάποιος να γνωρίζει για την ηπατίτιδα Β;

Η ηπατίτιδα Β είναι μια λοίμωξη στο ήπαρ, η οποία προκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Β (ΗΒV). Συνολικά υπάρχουν 5 τύποι ιογενείς ηπατίτιδας (Α, Β, C, D και E) κάθε μια από τις οποίες οφείλεται σε διαφορετικό είδος ιού, ενώ η B  και η C είναι πιο πιθανό να γίνουν χρόνιες. Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, περίπου 3000 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο, από επιπλοκές που σχετίζονται με την ηπατίτιδα Β, ενώ εικάζεται ότι περίπου 1,4 εκατομμύρια άνθρωποι νοσούν από χρόνια ηπατίτιδα Β στην Αμερική.

Η λοίμωξη από τον ιό HBV που προκαλεί την ηπατίτιδα, μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια. Η οξεία ηπατίτιδα Β, εμφανίζεται κυρίως στους ενήλικες, ενώ τα παιδιά που μολύνονται από τον ιό HBV κατά τη γέννηση τους, τείνουν να αναπτύσσουν τη χρόνια μορφή της νόσου και πολύ σπάνια την οξεία. Η οξεία ηπατίτιδα Β προκαλεί έντονα συμπτώματα που εμφανίζονται άμεσα στο άτομο. Αντίθετα, η χρόνια ηπατίτιδα Β αναπτύσσεται αργά και συχνά δεν γίνεται αισθητή από το άτομο, εκτός και αν προκληθεί κάποια επιπλοκή.

Μετάδοση Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Πρόληψη Επιπλοκές

Μετάδοση

Η ηπατίτιδα Β είναι μεταδοτική;

Η ηπατίτιδα Β είναι ιδιαίτερα μεταδοτική και μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αίματος και άλλων σωματικών υγρών. Ο ιός HBV μπορεί να ανιχνευτεί και στο σάλιο, αλλά η νόσος δεν φαίνεται να μεταδίδεται μέσω του φιλιού, του βήχα ή του φταρνίσματος. Επίσης, ο ιός δεν φαίνεται να μεταδίδεται ούτε μέσω του μητρικού γάλακτος. Πιο συγκεκριμένα, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από:

  • την μητέρα στο νεογνό κατά την γέννα
  • κολπική, στοματική ή πρωκτική σεξουαλική επαφή
  • χρήση  ξυριστικής μηχανής ή σύριγγας που έχει χρησιμοποιηθεί από κάποιο μολυσμένο άτομο
  • συχνή στενή επαφή με ένα άτομο που φέρει τον ιό
  • άμεση επαφή με αίμα μολυσμένου ατόμου.

Σε περίπτωση μόλυνσης από τον ιό, τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν μέχρι και 3 μήνες αργότερα και διαρκούν περίπου 2 με 12 εβδομάδες. Παρ' όλα αυτά, ακόμα και την περίοδο που κάποιος δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα μπορεί να μεταδώσει την νόσο σε άλλους, ενώ ο ιός μπορεί να επιβιώσει στο εξωτερικό περιβάλλον για περισσότερο από 7 ημέρες. 

Ποια άτομα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να μολυνθούν από τον ιο της ηπατίτιδας Β;

Συγκεκριμένες ομάδες ατόμων που θεωρείται πιο πιθανό να μολυνθούν από τον συγκεκριμένο ιό, αποτελούν:

  • Εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, ειδικότερα όσοι έχουν άμεση επαφή με ασθενείς ή σωματικά υγρά αυτών.
  • Άτομα που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών ουσιών.
  • Άτομα με χρόνιες ηπατοπάθειες.
  • Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους.
  • Άτομα με νεφρικές παθήσεις.
  • Άτομα άνω των 60 ετών με διαβήτη.
  • Άτομα που ταξιδεύουν σε χώρες με υψηλά ποσοστά εμφάνισης του ιού.
  • Άντρες που έχουν ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές δραστηριότητες.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα της ηπατίτιδας Β;

Τα συμπτώματα της οξείς ηπατίτιδας μπορεί να μην εμφανιστούν για μήνες, ενώ όταν εμφανιστούν, είναι πιθανό να περιλαμβάνουν:

  • Κούραση
  • Σκουρόχρωμα ούρα
  • Πυρετό
  • Απώλεια όρεξης
  • Πόνο στους μυς και τις αρθρώσεις
  • Ενοχλήσεις στην κοιλιακή περιοχή
  • Αδυναμία
  • Ίκτερο (κίτρινο χρώμα στο δέρμα και τα μάτια).

Διάγνωση

Πώς μπορεί να γίνει η διάγνωση της ηπατίτιδας Β;

Η διάγνωση της ηπατίτιδας Β πραγματοποιείται με τη διεξαγωγή εξετάσεων αίματος, οι οποίες ανεξαρτήτως ύπαρξης συμπτωμάτων, συστήνονται σε άτομα που:

  • Έχουν έρθει σε επαφή με κάποιον ασθενή με ηπατίτιδα B.
  • Ταξίδεψαν πρόσφατα σε κάποια χώρα όπου υπάρχει έξαρση της ηπατίτιδας Β.
  • Κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών ουσιών.
  • Έχουν βρεθεί στη φυλακή.
  • Έχουν HIV.
  • Βρίσκονται σε περίοδο εγκυμοσύνης.
  • Κάνουν αιμοκάθαρση.

Οι εξετάσεις που μπορεί να διεξαχθούν στο αίμα κάποιου για την ανίχνευση της ηπατίτιδας Β, περιλαμβάνουν:

Έλεγχο επιφανειακών αντιγόνων της ηπατίτιδας Β, το τεστ αυτό δείχνει αν κάποιος έχει ηπατίτιδα Β και είναι μεταδοτικός, δηλαδή μπορεί να την μεταδώσει σε άλλους. Δεν μπορεί όμως, να διακρίνει τη χρόνια από την οξεία μορφή της νόσου και προσδιορίζει μόνο, αν την δεδομένη χρονική στιγμή το άτομο φέρει τον ιό ή όχι. Συνήθως, το τεστ αυτό χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις για τον προσδιορισμό του σταδίου της νόσου.

Έλεγχο πυρηνικών αντιγόνων της ηπατίτιδας Β, το τεστ αυτό δείχνει, εάν κάποιος φέρει τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή τον ιό της της ηπατίτιδας. Ένα θετικό αποτέλεσμα, σημαίνει ότι το άτομο πάσχει από οξεία ή χρόνια ηπατίτιδα ή ανακάμπτει από την οξεία μορφή της νόσου.

Έλεγχο επιφανειακών αντισωμάτων ηπατίτιδας Β, το τεστ αυτό ελέγχει εάν κάποιος έχει ανοσία στον ιό HBV. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχει εμβολιαστεί για αυτόν ή έχει νοσήσει παλιότερα με την οξεία μορφή της νόσου, έχει ανακάμψει πλήρως και πλέον έχει ανοσία, και φυσικά δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό. 

Έλεγχο ηπατικής λειτουργίας, αυτό περιλαμβάνει μια σειρά διαγνωστικών τεστ, τα οποία είναι απαραίτητα για οποιονδήποτε πάσχει από ηπατίτιδα Β ή οποιαδήποτε άλλη ηπατική νόσο. Κατά την διαδικασία των τεστ αυτών, ελέγχεται σε δείγμα αίματος η συγκέντρωση διαφόρων ενζύμων που παράγονται από το ήπαρ, προκειμένου να προσδιοριστεί η λειτουργικότητα του ήπατος. Συγκεκριμένα, υψηλά επίπεδα ηπατικών ενζύμων, υποδεικνύουν την ύπαρξη βλάβης ή φλεγμονής στο ήπαρ. Μάλιστα, ανάλογα τα ένζυμα που θα φανούν να έχουν τις πιο υψηλές τιμές, μπορεί να προσδιοριστεί και η περιοχή του ήπατος, η οποία δεν λειτουργεί σωστά.

Εφόσον, ο έλεγχος ηπατικής λειτουργίας, δείξει κάποιο πρόβλημα στο ήπαρ, το άτομο θα πρέπει να εξεταστεί για τον ιό της ηπατίτιδας Β και C, καθώς και για άλλες ηπατικές λοιμώξεις. Αυτό συμβαίνει, καθώς οι συγκεκριμένοι τύποι ηπατίτιδας φαίνεται να αποτελούν την κύρια αιτία προβλημάτων στο ήπαρ, παγκοσμίως. Τέλος, στον έλεγχο της ηπατικής λειτουργίας συνήθως περιλαμβάνονται και απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ο υπέρηχος στο ήπαρ.

Θεραπεία

Πώς μπορεί να θεραπευτεί η ηπατίτιδα Β;

Αρχικά, εάν κάποιος δεν έχει εμβολιαστεί για την ηπατίτιδα Β και έχει λόγους να πιστεύει ότι έχει μολυνθεί από αυτήν, είναι σημαντικό να προσέλθει στο νοσοκομείο εντός 24 ωρών από την στιγμή που θεωρεί ότι μολύνθηκε. Σε αυτό το χρονικό περιθώριο, μπορεί να του χορηγηθεί το εμβόλιο της νόσου, σε συνδυασμό με έναν ορό που περιέχει αντισώματα τα οποία δρουν κατά του ιού, με σκοπό να προληφθεί η νόσος. 

Εφόσον, κάποιος διαγνωστεί αργότερα με ηπατίτιδα Β, η θεραπεία που θα ακολουθηθεί εξαρτάται κυρίως από τον αν η νόσος είναι χρόνια ή οξεία. Στην οξεία μορφή της νόσου, συνήθως, δεν απαιτείται θεραπεία και τα άτομα ανακάμπτουν μόνα τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ιατρός θα συστήσει απλά ξεκούραση και καλή ενυδάτωση. 

Αντίθετα, στην περίπτωση της χρόνιας ηπατίτιδας Β, συστήνεται η χορήγηση αντιικής φαρμακευτικής αγωγής, για την καταπολέμηση του ιού και τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών στο ήπαρ. Επίσης, στην περίπτωση που η χρόνια ηπατίτιδα Β προκαλέσει σοβαρές ζημιές στο ήπαρ είναι πιθανό το άτομο να χρειαστεί μεταμόσχευση ήπατος. 

Πρόληψη

Τι μπορεί να κάνει κάποιος προκειμένου να μειώσει τις πιθανότητες να κολλήσει ηπατίτιδα Β;

Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγει κάποιος να νοσήσει από την ηπατίτιδα Β είναι να εμβολιαστεί για αυτήν. Το εμβόλιο έχει 3 δόσεις και προτείνεται ανεπιφύλακτα σε όλους. Πιο συγκεκριμένα, προτείνεται να εμβολιάζονται:

  • Όλα τα νεογνά, αμέσως μετά την γέννα.
  • Παιδιά και έφηβοι, που δεν έχουν ήδη εμβολιαστεί.
  • Άτομα που βρίσκονται σε θεραπεία για οποιοδήποτε σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα.
  • Άτομα με HIV.
  • Άτομα που εργάζονται στον χώρο της υγείας.
  • Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους.
  • Ομοφυλόφιλοι άντρες.
  • Χρήστες ναρκωτικών ουσιών.
  • Άτομα με χρόνιες παθήσεις.
  • Άτομα που έχουν στην οικογένεια τους κάποιον ασθενή με ηπατίτιδα Β.
  • Άτομα που ταξιδεύουν ή διαμένουν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα κρουσμάτων ηπατίτιδας Β.

Πρακτικά λοιπόν, όλοι θα πρέπει να κάνουν το συγκεκριμένο εμβόλιο, καθώς είναι αρκετά προσιτό οικονομικά και πολύ ασφαλές. Σε περίπτωση, όμως που κάποιος δεν έχει εμβολιαστεί, επιβάλλεται να χρησιμοποιεί προφυλάξεις κατά τη σεξουαλική επαφή και μπορεί να ζητήσει επίσης από το σύντροφο του να εξεταστεί για ηπατίτιδα.

Επιπλοκές

Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η ηπατίτιδα Β;

Μόνο η χρόνια ηπατίτιδα Β μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση επιπλοκών στον άτομο και αυτές είναι δυνατόν να περιλαμβάνουν:

Η ηπατίτιδα D, μπορεί να συμβεί μόνο σε άτομα που πάσχουν από ηπατίτιδα Β και μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια ηπατική νόσο, αλλά είναι αρκετά σπάνια νόσος.

+ 10 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Hepatitis B. (2013, October) kidshealth.org/teen/sexual_health/stds/std_hepatitis.html

2. Hepatitis B. (2015, July) who.int/mediacentre/factsheets/fs204/en/

3. Hepatitis B – The disease. (2013, July 10) who.int/immunization/topics/hepatitis_b/en/index1.html

4. Hepatitis B VIS. (2016, July 20) cdc.gov/vaccines/hcp/vis/vis-statements/hep-b.html

5. Hepatitis D. (2015, December 18) cdc.gov/hepatitis/hdv/

6. Interpretation of Hepatitis B Serologic Test Results. (n.d.) cdc.gov/hepatitis/hbv/pdfs/serologicchartv8.pdf

7. Mayo Clinic Staff. (2014, August 29). Hepatitis B mayoclinic.org/diseases-conditions/hepatitis-b/basics/definition/con-20022210

8. Postexposure prophylaxis to prevent hepatitis B virus infection. (2006, December 8) cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5516a3.htm?s_cid=rr5516a3_e

9. What is hepatitis? (2016, July) who.int/features/qa/76/en/

10. When someone close to you has chronic hepatitis B. (2010, June) cdc.gov/hepatitis/hbv/pdfs/hepbwhensomeoneclose.pdf