Καρκίνος

Καρκίνος της χοληδόχου κύστης

Τι είναι ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης;

Η χοληδόχος κύστη είναι ένα μικρό όργανο σε σχήμα σάκου με μάκρος περίπου 7,5 εκατοστά και πλάτος 2,5 εκατοστά. Εντοπίζεται κάτω από το ήπαρ και ο ρόλος της είναι να αποθηκεύει τη χολή, ένα υγρό που παράγεται από το ήπαρ. Ύστερα από την αποθήκευσή της εντός της χοληδόχου κύστης, η χολή απελευθερώνεται στο λεπτό έντερο όπου βοηθά στην πέψη των τροφών.

Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης είναι σπάνιος. Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία:

  • Περίπου 20.00 άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να διαγνωσθούν με καρκίνο της χοληδόχου κύστης το 2020.
  • Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης είναι σχεδόν πάντα αδενοκαρκίνωμα, το οποίο αποτελεί τύπο καρκίνου που ξεκινά στα αδενώδη κύτταρα που επενδύουν εσωτερικά το όργανο.
Αίτια Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση Πρόληψη

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του καρκίνου της χοληδόχου κύστης;

Οι γιατροί δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία του καρκίνου της χοληδόχου κύστης. Γνωρίζουν, όμως, ότι, όπως όλοι οι καρκίνοι, ένα λάθος (όπως μία μεταλλαγή) στο DNA του ατόμου μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτο πολλαπλασιασμό των κυττάρων.

Καθώς ο αριθμός των κυττάρων αυξάνεται ταχέως, σχηματίζεται μία μάζα ή όγκος. Αν δεν αντιμετωπιστεί, αυτά τα κύτταρα με την πάροδο του χρόνου θα εξαπλωθούν στους παρακείμενους ιστούς και σε απομακρυσμένα μέρη του σώματος.

Υπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου της χοληδόχου κύστης και οι περισσότεροι από αυτούς σχετίζονται με μακροχρόνια φλεγμονή του οργάνου.

Η ύπαρξη των εν λόγω προδιαθεσικών παραγόντων δεν σημαίνει ότι θα εμφανίσετε καρκίνο. Απλά σημαίνει ότι οι πιθανότητες σας είναι υψηλότερες από αυτές ενός άλλου ατόμου.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Οι χολόλιθοι είναι μικρά τμήματα σκληρού υλικού που σχηματίζεται στη χοληδόχο κύστη όταν η χολή περιέχει υψηλές ποσότητες χοληστερόλης ή χολερυθρίνης, μία χρωστική που σχηματίζεται μετά την καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Όταν οι χολόλιθοι αποφράσσουν τους χοληφόρους πόρους έξω από τη χοληδόχο κύστη ή εντός του ήπατος, η χοληδόχος κύστη υφίσταται φλεγμονή. Αυτό ονομάζεται χολοκυστίτιδα και μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια.

Η χρόνια φλεγμονή από χολοκυστίτιδα είναι ο μεγαλύτερος προδιαθεσικός παράγοντας καρκίνου της χοληδόχου κύστης. Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας, οι χολόλιθοι εντοπίζονται στο 75-90% των ατόμων με καρκίνο της χοληδόχου κύστης.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι χολόλιθοι είναι μία εξαιρετικά συνηθισμένη κατάσταση και η ύπαρξή τους δεν σημαίνει ότι θα εμφανίσετε καρκίνο. Η Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας αναφέρει ότι πάνω από το 99% των ανθρώπων με χολόλιθους ποτέ δεν εμφανίζουν καρκίνο της χοληδόχου κύστης.

Ορισμένοι ακόμη προδιαθεσικοί παράγοντες που σχετίζονται με καρκίνο της χοληδόχου κύστης είναι οι εξής:

  • Πολύποδες στη χοληδόχο κύστη. Μόνο περίπου το 5% αυτών των μικρών όγκων στη χοληδόχο κύστη είναι καρκινικοί.
  • Ασβεστοποίηση της χοληδόχου κύστης. Όταν η χοληδόχος κύστη είναι λευκή όπως η πορσελάνη, αυτό οφείλεται στην ασβεστοποίηση των τοιχωμάτων της. Η κατάσταση αυτή μπορεί να εμφανιστεί ύστερα από χρόνια χολοκυστίτιδα και σχετίζεται με τη φλεγμονή.
  • Φύλο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία, οι γυναίκες έχουν 4 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου της χοληδόχου κύστης από τους άντρες.
  • Ηλικία. Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης τυπικά επηρεάζει άτομα άνω των 65 ετών. Η μέση ηλικία διάγνωσης είναι τα 72 έτη.
  • Εθνικότητα. Στην Αμερική, οι Λατινοαμερικανοί, οι αυτόχθονες Αμερικανοί και οι Μεξικανοί έχουν τον υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου της χοληδόχου κύστης.
  • Προβλήματα στους χοληφόρους πόρους. Παθήσεις των χοληφόρων πόρων που παρεμποδίζουν τη ροή της χολής μπορούν να προκαλέσουν τη συσσώρευσή της εντός της χοληδόχου κύστης. Αυτό οδηγεί σε φλεγμονή, η οποία με τη σειρά της αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου.
  • Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα. Ο σχηματισμός ουλώδους ιστού εξαιτίας της φλεγμονής των χοληφόρων πόρων αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου των χοληφόρων πόρων και της χοληδόχου κύστης.
  • Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου της χοληδόχου κύστης. Ο κίνδυνος αυξάνεται ελαφρώς εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό της νόσου.
  • Τυφοειδής πυρετός. Το βακτήριο σαλμονέλα μπορεί να προκαλέσει τυφοειδή πυρετό. Τα άτομα με χρόνιες λοιμώξεις με ή χωρίς συμπτώματα έχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου της χοληδόχου κύστης.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου της χοληδόχου κύστης;

Τα ορατά συμπτώματα καρκίνου της χοληδόχου κύστης τυπικά δεν εμφανίζονται έως ότου η νόσος έχει εξελιχθεί. Και για αυτό συνήθως ο καρκίνος έχει κάνει ήδη μετάσταση στα γειτονικά όργανα και τους λεμφαδένες ή ακόμη και σε απομακρυσμένα όργανα του σώματος όταν εντοπίζεται.

Όταν τα συμπτώματα εμφανιστούν, μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Κοιλιακό άλγος, συνήθως στο άνω δεξιό τεταρτημόριο της κοιλιακής χώρας
  • Ναυτία και εμετό
  • Ίκτερο, ο οποίος είναι το κιτρίνισμα του δέρματος και του λευκού των ματιών λόγω υψηλών επιπέδων χολερυθρίνης από απόφραξη των χοληφόρων πόρων
  • Απώλεια βάρους
  • Μάζα στην κοιλιακή χώρα, η οποία εμφανίζεται όταν η χοληδόχος κύστη διογκώνεται εξαιτίας απόφραξης των χοληφόρων πόρων ή καρκίνου που έχει εξαπλωθεί στο ήπαρ και οι μάζες εντοπίζονται στην άνω δεξιά περιοχή της κοιλιάς
  • Φούσκωμα στην κοιλιακή χώρα
  • Πυρετό
  • Σκούρα ούρα

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης; Σε ποια στάδια ταξινομείται;

Περιστασιακά, ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης μπορεί να εντοπιστεί από σύμπτωση αν, για παράδειγμα, χρειάζεται να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη για χολοκυστίτιδα ή άλλη αιτία. Όμως συνήθως οι γιατροί ζητούν διαγνωστικές εξετάσεις όταν τα συμπτώματα έχουν εμφανιστεί.

Οι εξετάσεις που χρησιμοποιούνται στη διάγνωση, τη σταδιοποίηση και το σχεδιασμό του θεραπευτικού πλάνου για καρκίνο της χοληδόχου κύστης περιλαμβάνουν:

  • Εξετάσεις αίματος. Ο έλεγχος της ηπατικής λειτουργίας απεικονίζει πόσο καλά λειτουργούν το ήπαρ, η χοληδόχος κύστη και οι χοληφόροι πόροι και δίνει ενδείξεις για την πιθανή αιτία των συμπτωμάτων.
  • Υπερηχογράφημα. Εικόνες της χοληδόχου κύστης και του ήπατος δημιουργούνται μέσω ηχητικών κυμάτων. Το υπερηχογράφημα είναι μία απλή και εύκολη τεχνική που συνήθως πραγματοποιείται πρώτη στη διάγνωση.
  • Αξονική τομογραφία. Εικόνες εγκάρσιας διατομής απεικονίζουν τη χοληδόχο κύστη και τα περιβάλλοντα όργανα.
  • Μαγνητική τομογραφία. Δημιουργούνται πιο λεπτομερείς εικόνες συγκριτικά με τις υπόλοιπες απεικονιστικές τεχνικές.
  • Διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία. Είναι μία ακτινογραφία ακτίνων-Χ που λαμβάνεται μετά την ένεση σκιαγραφικού υγρού με στόχο τον εντοπισμό αποφράξεων στους χοληφόρους πόρους ή το ήπαρ.
  • Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειοπαγκρεατογραφία. Σε αυτή την εξέταση ένας λεπτός σωλήνας με μία κάμερα και ένα φακό στην άκρη, γνωστός ως ενδοσκόπιο, εισάγεται από το στόμα ως το λεπτό έντερο. Στη συνέχεια χορηγείται ένα σκιαγραφικό υγρό μέσω του σωλήνα στο χοληφόρο πόρο και λαμβάνεται ακτινογραφία ακτίνων-Χ για να εντοπιστούν τυχόν απόφραξης.
  • Βιοψία. Ένα μικρό τμήμα του όγκου αφαιρείται και εξετάζεται κάτω από το μικροσκόπιο για την επιβεβαίωση της διάγνωσης του καρκίνου.

Η σταδιοποίηση του καρκίνου δίνει πληροφορίες για το εάν και πού έχει κάνει μετάσταση ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης. Συνήθως χρησιμοποιείται από τους γιατρούς για να αποφασίσουν ποιο είναι το βέλτιστο θεραπευτικό πλάνο και να καθορίσουν την έκβαση της κατάστασής σας.

Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης σταδιοποιείται χρησιμοποιώντας το σύστημα ΤΝΜ. Η κλίμακα κυμαίνεται από 0 μέχρι 4 ανάλογα με το πόσο έχει αναπτυχθεί ο καρκίνος εντός της χοληδόχου κύστης και πόσο μακριά έχει εξαπλωθεί.

Το στάδιο 0 σημαίνει ότι τα μη φυσιολογικά κύτταρα δεν έχουν κάνει μετάσταση από τη θέση αρχικού σχηματισμού τους, καρκίνωμα in situ. Μεγαλύτεροι όγκοι που έχουν εξαπλωθεί στα γειτονικά όργανα ή οποιοσδήποτε όγκος έχει κάνει μετάσταση σε απομακρυσμένα όργανα του σώματος είναι καρκίνος σταδίου 4.

Το σύστημα ΤΝΜ δίνει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την μετάσταση του καρκίνου:

  • Τ (tumor=όγκος): υποδεικνύει πόσο έχει αναπτυχθεί ο καρκίνος εντός της χοληδόχου κύστης
  • Ν (nodes=λεμφαδένες): υποδεικνύει μετάσταση του καρκίνου στους λεμφαδένες κοντά στη χοληδόχο κύστη
  • Μ (metastasis=μετάσταση): υποδεικνύει αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε απομακρυσμένα μέρη του σώματος

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης;

Η χειρουργική επέμβαση μπορεί πιθανώς να θεραπεύσει τον καρκίνο της χοληδόχου κύστης, αλλά θα πρέπει να αφαιρεθεί όλος ο καρκινικός ιστός. Το χειρουργείο αποτελεί επιλογή μόνο όταν ο καρκίνος εντοπίζεται έγκαιρα, προτού εξαπλωθεί σε γειτονικά όργανα ή άλλα μέρη του σώματος.

Δυστυχώς, τα στατιστικά της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας δείχνουν ότι μόνο 1 στους 5 λαμβάνουν διάγνωση πριν τη μετάσταση του καρκίνου.

Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία συχνά χρησιμοποιούνται ώστε ο γιατρός να βεβαιωθεί ότι έχει καταστραφεί πλήρως ο καρκινικός ιστός μετά το χειρουργείο. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και για την αντιμετώπιση του καρκίνου της χοληδόχου κύστης εάν αυτός δεν μπορεί να απομακρυνθεί χειρουργικά. Δεν μπορούν να θεραπεύσουν τον καρκίνο, αλλά παρατείνουν τη ζωή και αντιμετωπίζουν τα συμπτώματα.

Όταν ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Αυτό ονομάζεται παρηγορητική θεραπεία. Άλλοι τύποι παρηγορητικής θεραπείας περιλαμβάνουν:

  • Παυσίπονα
  • Φάρμακα κατά της ναυτίας
  • Οξυγόνο
  • Τοποθέτηση ενός stent στο χοληφόρο πόρο ώστε να διατηρηθεί ανοιχτός

Η παρηγορητική θεραπεία επίσης χρησιμοποιείται όταν δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί η χειρουργική επέμβαση εξαιτίας της υγείας του ατόμου.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τα άτομα με καρκίνο της χοληδόχου κύστης;

Η έκβαση για τα άτομα με καρκίνο της χοληδόχου κύστης εξαρτάται από το στάδιο. Ο καρκίνος σε αρχικό στάδιο έχει πολύ καλύτερη έκβαση από ό, τι ένας προχωρημένος.

Η πενταετής πιθανότητα επιβίωσης αναφέρεται στο ποσοστό των ατόμων με την πάθηση που ζουν πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση. Κατά μέσο όρο, η πενταετής πιθανότητα επιβίωσης για όλα τα στάδια καρκίνου της χοληδόχου κύστης είναι 19%.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Κλινικής Ογκολογίας, η πενταετής πιθανότητα επιβίωσης καρκίνου της χοληδόχου κύστης ανά στάδιο είναι:

  • 80% για καρκίνωμα in situ (στάδιο 0)
  • 50% για καρκίνο που παραμένει εντός της χοληδόχου κύστης (στάδιο 1)
  • 8% για καρκίνο που έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες (στάδιο 3)
  • Λιγότερο από 4% για καρκίνο που έχει κάνει μετάσταση (στάδιο 4)

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης;

Επειδή οι περισσότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες, όπως η ηλικία και η εθνικότητα, δεν μπορούν να αλλάξουν, ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης δεν μπορεί να προληφθεί. Όμως ένας υγιής τρόπος ζωής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο. Ορισμένες συμβουλές για έναν καλύτερο τρόπο ζωής περιλαμβάνουν:

  • Διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Αυτό είναι ένα σημαντικό μέρος ενός υγιούς τρόπου ζωής και ένας από τους βασικότερους τρόπους μείωσης του κινδύνου πολλών τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου αυτού της χοληδόχου κύστης.
  • Ακολούθηση μιας υγιεινής διατροφής. Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και την προστασία από ασθένειες. Η κατανάλωση προϊόντων ολικής άλεσης και ο περιορισμός των επεξεργασμένων τροφίμων επίσης θα σας βοηθήσει να παραμείνετε υγιείς.
  • Άσκηση. Τα οφέλη ενός προγράμματος γυμναστικής μέτριας έντασης περιλαμβάνουν τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.

+ 6 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Cancer staging system. (n.d.). cancerstaging.org/references-tools/pages/what-is-cancer-staging.aspx

2. Gallbladder cancer. (n.d.). cancer.org/cancer/gallbladder-cancer.html

3. Gallbladder cancer: Risk factors. (2018). cancer.net/cancer-types/gallbladder-cancer/risk-factors

4. Gallbladder cancer: Statistics. (2018). cancer.net/cancer-types/gallbladder-cancer/statistics

5. Mayo Clinic Staff. (2018). Gallbladder cancer. mayoclinic.org/diseases-conditions/gallbladder-cancer/symptoms-causes/syc-20353370

6. Picco MF. (2017). Gallbladder polyps: Can they be cancerous? mayoclinic.org/gallbladder-polyps/expert-answers/faq-20058450