Καρκίνος του λαιμού

Συμπτώματα

Αναγνωρίζοντας τις πιθανές ενδείξεις καρκίνου του λαιμού

Μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστεί ο καρκίνος του λαιμού στα πρώιμα στάδια. Κοινά συμπτώματα και ενδείξεις του περιλαμβάνουν:

• Αλλαγές στη φωνή
• Δυσκολία στην κατάποση (δυσφαγία)
• Απώλεια βάρους
• Πονόλαιμο
• Διαρκή ανάγκη να καθαρίζετε το λαιμό σας
• Επίμονο βήχα (μπορεί να έχετε αιμόπτυση)
• Διογκωμένους λεμφαδένες στο λαιμό
• Συρίττουσα αναπνοή
• Πόνο στο αυτί
• Βραχνάδα

Πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με τον γιατρό σας αν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα και δεν βελτιώνονται ύστερα από δύο με τρεις εβδομάδες.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες και οι προδιαθεσικοί παράγοντες για τον καρκίνο του λαιμού;

Οι άντρες είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο του λαιμού από τις γυναίκες.

Ορισμένες συνήθειες του τρόπου ζωής αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του λαιμού:

• Κάπνισμα
• Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Κακή διατροφή
• Έκθεση σε αμίαντο
• Κακή υγιεινή της στοματικής κοιλότητας
• Γενετικά σύνδρομα

Ο καρκίνος του λαιμού επίσης σχετίζεται με συγκεκριμένους τύπους του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Ο HPV είναι ένας σεξουαλικώς μεταδιδόμενος ιός. Η λοίμωξη από HPV είναι ένας προδιαθεσικός παράγοντας για συγκεκριμένους στοματοφαρυγγικούς καρκίνους, σύμφωνα με τα Κέντρα Αντιμετώπισης του Καρκίνου στην Αμερική.

Ο καρκίνος του λαιμού έχει επίσης συνδεθεί και με άλλους τύπους καρκίνου. Στην πραγματικότητα, κάποια άτομα που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του λαιμού διαγιγνώσκονται και με καρκίνο του οισοφάγου, των πνευμόνων ή της ουροδόχου κύστης ταυτόχρονα. Αυτό πιθανώς συμβαίνει, επειδή οι συγκεκριμένοι καρκίνοι μοιράζονται κοινούς προδιαθεσικούς παράγοντες.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του λαιμού;

Στο ραντεβού σας, ο γιατρός θα σας ρωτήσει αναφορικά με τα συμπτώματά σας και το ιατρικό ιστορικό σας. Αν έχετε συμπτώματα, όπως πονόλαιμο, βραχνάδα και επίμονο βήχα, που δεν βελτιώνονται ή δεν έχουν κάποια άλλη εξήγηση, μπορεί να υποπτευθεί καρκίνο του λαιμού.

Για τον έλεγχο ύπαρξης καρκίνου, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία άμεση ή έμμεση λαρυγγοσκόπηση ή θα σας παραπέμψει σε έναν εξειδικευμένο γιατρό για αυτή τη διαδικασία.

Η λαρυγγοσκόπηση προσφέρει μία κοντινή εικόνα του λαιμού σας. Εάν αυτή η εξέταση αποκαλύψει ανωμαλίες, ο γιατρός θα λάβει ένα δείγμα ιστού (βιοψία) από το λαιμό σας και θα το εξετάσει για ύπαρξη καρκινικών κυττάρων.

Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει έναν από τους παρακάτω τύπους βιοψίας:

• Συμβατική βιοψία. Για αυτή τη διαδικασία, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία τομή και θα αφαιρέσει ένα μικρό τμήμα ιστού. Ο εν λόγω τύπος βιοψίας πραγματοποιείται σε χειρουργείο υπό ολική αναισθησία.
• Ενδοσκοπική βιοψία. Για την αφαίρεση ενός δείγματος ιστού με τη χρήση ενδοσκοπίου, ο γιατρός θα εισάγει έναν λεπτό, μακρύ σωλήνα από τη μύτη ή το στόμα σας ή μέσω μιας τομής.
• Αναρροφητική βιοψία με λεπτή βελόνα. Για αυτόν τον τύπο βιοψίας, ο γιατρός θα εισάγει μία λεπτή βελόνα απευθείας στον όγκο για να αφαιρέσει δείγμα κυττάρων.

Σταδιοποίηση

Πώς σταδιοποιείται ο καρκίνος του λαιμού;

Εάν ο γιατρός εντοπίσει καρκινικά κύτταρα στο λαιμό σας, θα ζητήσει επιπρόσθετες εξετάσεις για να ταυτοποιήσει το στάδιο (το βαθμό) του καρκίνου. Τα στάδια κυμαίνονται από 0 ως 4:

• Στάδιο 0: Ο όγκος εντοπίζεται μόνο στο ανώτερο στρώμα κυττάρων του πάσχοντος τμήματος του λαιμού.
• Στάδιο 1: Ο όγκος είναι μικρότερος από 2 εκατοστά και περιορίζεται στο τμήμα του λαιμού όπου ξεκίνησε.
• Στάδιο 2: Ο όγκος είναι μεταξύ 2 και 4 εκατοστών ή μπορεί να έχει αναπτυχθεί σε μία παρακείμενη περιοχή.
• Στάδιο 3. Ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 4 εκατοστά ή έχει αναπτυχθεί σε άλλες δομές του λαιμού ή έχει κάνει μετάσταση σε ένα λεμφαδένα.
• Στάδιο 4: Ο όγκος έχει κάνει μετάσταση στους λεμφαδένες ή σε απομακρυσμένα όργανα.

Απεικονιστικές τεχνικές

Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία πληθώρα απεικονιστικών τεχνικών για να σταδιοποιήσει τον καρκίνο του λαιμού. Απεικονιστικές τεχνικές του στήθους, του λαιμού και της κεφαλής παρέχουν μία καλύτερη εικόνα της εξέλιξης της ασθένειας.

Τομογραφία μαγνητικού συντονισμού (MRI)

Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ραδιοκύματα και ισχυρούς μαγνήτες για τη δημιουργία λεπτομερών εικόνων του εσωτερικού του λαιμού. Η μαγνητική τομογραφία αναζητά όγκους και μπορεί να καθορίσει εάν ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση σε άλλα μέρη του σώματος.

Θα χρειαστεί να ξαπλώσετε εντός ενός στενού σωλήνα, καθώς το μηχάνημα δημιουργεί εικόνες του σώματός σας. Η διάρκεια της εξέτασης ποικίλλει, αλλά τυπικά δεν χρειάζεται παραπάνω από μία ώρα.

Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET)

Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων περιλαμβάνει την έγχυση ενός ειδικού σκιαγραφικού υγρού στην αιματική κυκλοφορία. Το μηχάνημα σάρωσης δημιουργεί εικόνες των περιοχών του σώματος όπου συγκεντρώνεται το ραδιενεργό υλικό. Αυτό το διαγνωστικό εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις προχωρημένου καρκίνου.

Αξονική τομογραφία (CT)

Αυτή η εξέταση χρησιμοποιεί ακτίνες-Χ για τη δημιουργία εγκάρσιων εικόνων διατομής του σώματος. Η αξονική τομογραφία επίσης παράγει εικόνες των μαλακών ιστών και των οργάνων.

Η σάρωση αυτή βοηθά το γιατρό να καθορίσει το μέγεθος του όγκου, καθώς και το εάν ο όγκος έχει κάνει μετάσταση σε διάφορες περιοχές, όπως οι λεμφαδένες και οι πνεύμονες.

Κατάποση βαρίου

Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει κατάποση βαρίου αν στα συμπτώματά σας ανήκει η δυσκολία στην κατάποση. Θα χρειαστεί να πιείτε ένα παχύρευστο υγρό το οποίο θα καλύψει το λαιμό και τον οισοφάγο σας. Στη συνέχεια, με τη βοήθεια ακτίνων-Χ θα δημιουργηθούν εικόνες του λαιμού και του οισοφάγου.

Ακτινογραφία θώρακος

Εάν ο γιατρός υποπτεύεται ότι ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση στους πνεύμονες, θα χρειαστείτε ακτινογραφία θώρακος για τον έλεγχο ανωμαλιών.

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο το λαιμό;

Καθόλη τη διάρκεια της θεραπείας σας θα παρακολουθείστε στενά από μία ομάδα εξειδικευμένων ιατρών:

• Ένας ογκολόγος θα πραγματοποιήσει τις χειρουργικές επεμβάσεις για την απομάκρυνση των όγκων
• Ένας ακτινολόγος-ογκολόγος θα πραγματοποιήσει την ακτινοθεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου
• Ένας παθολογοανατόμος στο εξετάσει το δείγμα ιστού της βιοψίας

Εάν πρόκειται να υποβληθείτε σε βιοψία ή χειρουργική επέμβαση, ένας αναισθησιολόγος θα σας χορηγήσει την αναισθησία και θα παρακολουθεί την κατάστασή σας καθόλη τη διάρκεια της επεμβατικής διαδικασίας.

Οι θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του λαιμού περιλαμβάνουν χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία και χημειοθεραπεία. Το θεραπευτικό πλάνο που θα σας προτείνει ο γιατρός σας θα εξαρτηθεί από το βαθμό της ασθένειας και άλλους παράγοντες.

Χειρουργική επέμβαση

Εάν ο όγκος στο λαιμό σας είναι μικρός, ο γιατρός πιθανώς θα τον αφαιρέσει χειρουργικά. Το χειρουργείο πραγματοποιείται σε ένα νοσοκομείο ενώ βρίσκεστε υπό πλήρη αναισθησία. Ο γιατρός θα σας προτείνει μία από τις παρακάτω χειρουργικές διαδικασίες:

• Ενδοσκοπική επέμβαση. Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιεί ένα ενδοσκόπιο (έναν μακρύ, λεπτό σωλήνα με κάμερα και φακό στην άκρη) μέσω του οποίου χειρουργικά εργαλεία ή laser μπορούν να περάσουν στο λαιμό σας, ώστε να αντιμετωπίσουν πρώιμα στάδια καρκίνου.
• Χορδεκτομή. Αυτή η διαδικασία αφαιρεί μέρος ή όλες τις φωνητικές χορδές.
• Λαρυγγεκτομή. Αυτή η διαδικασία απομακρύνει μέρος ή τμήμα του λάρυγγα ανάλογα με τη σοβαρότητα του καρκίνου. Κάποια άτομα μιλούν φυσιολογικά μετά τη χειρουργική επέμβαση, ενώ αλλά πρέπει να μάθουν να μιλούν χωρίς τις φωνητικές χορδές.
• Φαρυγγεκτομή. Αυτή η διαδικασία απομακρύνει τμήμα του φάρυγγα.
• Καθαρισμός λαιμού. Εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στο λαιμό, ο γιατρός μπορεί να αφαιρέσει ορισμένους από τους λεμφαδένες σας.

Ακτινοθεραπεία

Ύστερα από την απομάκρυνση του όγκου, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει ακτινοθεραπεία. Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί ακτίνες υψηλής ενέργειας για την καταστροφή κακοήθων καρκινικών κυττάρων. Στοχεύει καρκινικά κύτταρα που δεν έχουν απομακρυνθεί με την χειρουργική επέμβαση. Τύποι ακτινοθεραπείας περιλαμβάνουν:

• Ακτινοθεραπεία ρυθμιζόμενης έντασης και τρισδιάστατη σύμμορφη ακτινοθεραπεία. Και στους δύο τύπους, οι δέσμες ακτινοβολίας προσαρμόζονται στο σχήμα του όγκου. Αυτός είναι ο πιο κοινός τρόπος με τον οποίο η ακτινοβολία χορηγείται για λαρυγγικό και υποφαρυγγικό καρκίνο.
• Βραχυθεραπεία. Ραδιενεργές πηγές τοποθετούνται απευθείας εντός του όγκου ή κοντά σε αυτόν. Παρόλο που αυτός ο τύπος ακτινοθεραπείας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για λαρυγγικό και υποφαρυγγικό καρκίνο, είναι σχετικά σπάνιος.

Χημειοθεραπεία

Στην περίπτωση μεγαλύτερων όγκων και όγκων που έχουν κάνει μετάσταση στους λεμφαδένες και άλλα όργανα, ο γιατρός θα προτείνει χημειοθεραπεία, καθώς και ακτινοθεραπεία. Η χημειοθεραπεία είναι μία φαρμακευτική θεραπεία που θανατώνει και επιβραδύνει την ανάπτυξη των κακοήθων κυττάρων.

Στοχευμένη θεραπεία

Οι στοχευμένες θεραπείες είναι φάρμακα που σταματούν την εξάπλωση και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων παρεμποδίζοντας συγκεκριμένα μόρια που είναι υπεύθυνα για την ανάπτυξη των όγκων. Ένας τύπος στοχευμένης θεραπείας που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση καρκίνου του λαιμού είναι η κετουξιμάμπη.

Άλλοι τύποι στοχευμένης θεραπείας διερευνώνται σε κλινικές δοκιμές. Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει αυτόν τον τύπο θεραπείας σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.

Ανάρρωση

Ανάρρωση μετά τη θεραπεία

Κάποια άτομα με καρκίνο του λαιμού απαιτούν θεραπεία μετά την αντικαρκινική θεραπεία ώστε να μάθουν ξανά πώς να μιλούν. Σε αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμος ένας λογοθεραπευτής και ένας φυσικοθεραπευτής.

Επιπρόσθετα, κάποια άτομα με καρκίνο του λαιμού βιώνουν επιπλοκές, όπως:

• Δυσκολία στην κατάποση
• Παραμόρφωση του λαιμού και του προσώπου
• Ανικανότητα ομιλίας
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Σκλήρυνση του δέρματος γύρω από το λαιμό

Οι εργοθεραπευτές μπορούν να σας βοηθήσουν με τα προβλήματα δυσκολίας κατάποσης. Μπορείτε να συζητήσετε την πιθανότητα χειρουργικής επέμβασης αποκατάστασης με το γιατρό σας αν έχετε υποστεί παραμόρφωση του προσώπου ή του λαιμού μετά το χειρουργείο.

Έκβαση

Ποια είναι μακροπρόθεσμη επέμβαση για τον καρκίνο του λαιμού;

Αν διαγνωστεί έγκαιρα, ο καρκίνος του λαιμού έχει υψηλές πιθανότητες επιβίωσης.

Ο καρκίνος του λαιμού μπορεί να μην είναι ιάσιμος από τη στιγμή που τα κακοήθη κύτταρα έχουν κάνει μετάσταση σε άλλα μέρη του σώματος πέραν του λαιμού και της κεφαλής. Ωστόσο, όσοι διαγιγνώσκονται μπορεί να συνεχίσουν τη θεραπεία για να παρατείνουν το προσδόκιμο ζωής τους και να επιβραδύνουν την εξέλιξη της ασθένειας.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος του λαιμού;

Δεν υπάρχει σίγουρος τρόπος πρόληψης του καρκίνου του λαιμού, αλλά μπορείτε να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα για να μειώσετε τον κίνδυνο:

• Σταματήστε το κάπνισμα. Χρησιμοποιήστε μη συνταγογραφούμενα προϊόντα, όπως προϊόντα αντικατάστασης νικοτίνης, για να σταματήσετε το κάπνισμα ή μιλήστε στο γιατρό σας αναφορικά με συνταγογραφούμενα φάρμακα που θα σας βοηθήσουν στη διακοπή του.
• Μειώστε την πρόσληψη αλκοόλ. Οι άντρες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν περισσότερο από δύο αλκοολούχα ποτά την ημέρα και οι γυναίκες όχι περισσότερα από ένα αλκοολούχο ποτό την ημέρα.
• Διατηρήστε έναν υγιή τρόπο ζωής. Καταναλώστε πληθώρα φρούτων, λαχανικών και άπαχου κρέατος. Μειώστε την πρόσληψη νατρίου και προσπαθήστε να χάσετε το επιπλέον βάρος αν είστε υπέρβαροι. Ασχοληθείτε με κάποια φυσική δραστηριότητα τουλάχιστον για 2,5 ώρες την εβδομάδα.
• Μειώστε τον κίνδυνο του HPV. Αυτός ο ιός έχει συνδεθεί με τον καρκίνο του λαιμού. Για να προστατεύσετε τον εαυτό σας, πάντα να χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή. Επιπλέον, συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με τα οφέλη του εμβολίου κατά του HPV.

Q&A

Ο καρκίνος του λαιμού είναι κληρονομικός;

Πολλοί τύποι καρκίνου του λαιμού γενικά σχετίζονται με το κάπνισμα και δεν είναι κληρονομικοί, εκτός και αν τα μέλη της οικογένειας έχουν γενετική προδιάθεση στο κάπνισμα. Μία πληθώρα κληρονομικών γονιδίων αυξάνουν τη γενετική προδιάθεση μελών της ίδιας οικογένειας για την ανάπτυξη καρκίνου. Κάποια άτομα κληρονομούν μεταλλαγές του DNA από τους γονείς τους που αυξάνουν σε σημαντικό βαθμό τον κίνδυνο ανάπτυξης συγκεκριμένων καρκίνων. Οι κληρονομικές μεταλλαγές ογκογονιδίων και ογκοκατασταλτικών γονιδίων σπάνια προκαλούν καρκίνο του λαιμού, αλλά κάποια άτομα φαίνεται ότι κληρονομούν μία μειωμένη ικανότητα καταστροφής συγκεκριμένων χημικών που προκαλούν καρκίνο. Αυτά τα άτομα είναι πιο ευαίσθητα στις καρκινογόνους επιπτώσεις του καπνού, του αλκοόλ και συγκεκριμένων βιομηχανικών χημικών.