Κοιλιοκάκη: Κάτι περισσότερο από δυσανεξία στη γλουτένη

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης;

Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης συνήθως περιλαμβάνουν τα έντερα και το πεπτικό σύστημα, αλλά μπορούν να επηρεάσουν και άλλα μέρη του σώματος. Τα παιδιά και οι ενήλικες φαίνεται πως έχουν διαφορετικά συμπτώματα.

Συμπτώματα της κοιλιοκάκης στα παιδιά

Τα παιδιά με κοιλιοκάκη εμφανίζουν κόπωση και ευερεθιστότητα. Μπορεί επίσης να μην έχουν πλήρη ανάπτυξη και να έχουν καθυστερημένη ήβη. Άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Τον κοιλιακό πόνο
• Το κοιλιακό φούσκωμα
• Τα ωχρά, λιπαρά και δύσοσμα κόπρανα
• Την απώλεια βάρους
• Την παρατεταμένη διάρροια ή τη δυσκοιλιότητα
• Τους εμετούς

Συμπτώματα της κοιλιοκάκης στους ενήλικες

Οι ενήλικες με κοιλιοκάκη μπορεί να βιώσουν πεπτικά συμπτώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, τα συμπτώματα επηρεάζουν και άλλες περιοχές του σώματος. Τα συμπτώματα συνήθως περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Σιδηροπενική αναιμία
• Δερματικές διαταραχές
• Ωχρά έλκη μέσα στο στόμα
• Επιληπτικές κρίσεις
• Πόνο και ακαμψία στις αρθρώσεις
• Ανώμαλους καταμήνιους κύκλους
• Μούδιασμα σε χέρια και πόδια
• Αδύναμα και εύθραυστα οστά
• Αποχρωματισμό των δοντιών ή απώλεια του σμάλτου
• Υπογονιμότητα και αποβολές

Η ερπητοειδής δερματίτιδα είναι ένα ακόμη κοινό σύμπτωμα της κοιλιοκάκης. Η εν λόγω πάθηση είναι ένα έντονα κνησμώδες και φυσαλιδώδες δερματικό εξάνθημα. Μπορεί να αναπτυχθεί στους αγκώνες, στα γόνατα και στους γλουτούς. Επηρεάζει περίπου το 15-20% των ατόμων με κοιλιοκάκη. Όσοι την εμφανίζουν, συνήθως δεν φέρουν πεπτικά συμπτώματα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα συμπτώματα ποικίλουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από παράγοντες, όπως:

• Η σοβαρότητα της εντερικής βλάβης
• Το χρονικό διάστημα για το οποίο κάποιος τρεφόταν από θηλασμό ως μωρό
• Η ποσότητα της γλουτένης που καταναλώνεται
• Η ηλικία στην οποία κάποιος άρχισε να καταναλώνει γλουτένη

Ορισμένα άτομα με κοιλιοκάκη είναι ασυμπτωματικά. Ωστόσο, μπορούν να αναπτύξουν μακροπρόθεσμες επιπλοκές ως αποτέλεσμα της νόσου τους.

Κλείστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας άμεσα αν πιστεύετε ότι εσείς ή το παιδί σας έχει κοιλιοκάκη. Όταν η διάγνωση και η θεραπεία καθυστερούν, οι επιπλοκές γίνονται πιο πιθανές.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η κοιλιοκάκη;

Η διάγνωση ξεκινά με μια κλινική εξέταση και ένα ιατρικό ιστορικό.

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει ποικίλες εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Τα άτομα με κοιλιοκάκη συνήθως υψηλά επίπεδα αντιενδομυϊκών αντισωμάτων και αντισωμάτων έναντι της ιστικής τρανσγλουταμινάσης. Αυτά ανιχνεύονται με εξετάσεις αίματος, οι οποίες δείχνουν πιο ακριβή αποτελέσματα όταν η γλουτένη βρίσκεται ακόμη μέσα στη διατροφή.

Τυπικές εξετάσεις αίματος περιλαμβάνουν:

• Έλεγχο χοληστερόλης
• Αιμοδιάγραμμα
• Επίπεδα αλκαλικής φωσφατάσης
• Έλεγχο ηπατικής λειτουργίας
• Έλεγχο αλβουμίνης ορού

Σε άτομα με ερπητοειδή δερματίτιδα, μία βιοψία δέρματος μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της κοιλιοκάκης. Κατά τη βιοψία, ο γιατρός αφαιρεί μικρά τμήματα του δέρματος, τα οποία θα εξεταστούν με μικροσκόπιο. Αν η βιοψία δέρματος και οι εξετάσεις αίματος υποδεικνύουν κοιλιοκάκη, μία εσωτερική βιοψία μπορεί να μην είναι απαραίτητη.

Σε περιπτώσεις όπου οι εξετάσεις αίματος ή η βιοψία δεν καταλήξουν σε κάποιο συμπέρασμα, μία ενδοσκόπηση ανώτερου πεπτικού μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Σε αυτήν την εξέταση, ένας λεπτός σωλήνας, που καλείται ενδοσκόπιο, εισάγεται από το στόμα και φτάνει ως το λεπτό έντερο. Μία μικρή κάμερα προσαρτημένη στο ενδοσκόπιο επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει το έντερο και να ελέγξει για τυχόν βλάβες στις εντερικές λάχνες. Ο γιατρός μπορεί επίσης να πραγματοποιήσει μια εντερική βιοψία, η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση ενός ιστικού δείγματος από το έντερο για ανάλυση.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η κοιλιοκάκη;

Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της κοιλιοκάκης είναι η μόνιμη απομάκρυνση της γλουτένης από τη διατροφή σας. Αυτό επιτρέπει στις εντερικές λάχνες να επουλωθούν και να ξεκινήσουν να απορροφούν τα θρεπτικά συστατικά φυσιολογικά. Ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει πώς να αποφεύγετε τη γλουτένη, ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή. Επίσης, θα σας καθοδηγήσει πώς να διαβάζετε τις ετικέτες των προϊόντων, ώστε να εντοπίζετε ποια συστατικά περιέχουν γλουτένη.

Τα συμπτώματα βελτιώνονται μέσα σε λίγες ημέρες ύστερα από την απομάκρυνση της γλουτένης από τη διατροφή. Ωστόσο, μέχρι την τελική διάγνωση, θα πρέπει να συνεχίσετε να καταναλώνετε γλουτένη. Η πρόωρη απομάκρυνσή της μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένα αποτελέσματα και ανακριβή διάγνωση.

Διατροφή

Διατροφικές οδηγίες για τα άτομα με κοιλιοκάκη

Η διατήρηση μιας διατροφής χωρίς γλουτένη δεν είναι εύκολη. Ευτυχώς, πολλές εταιρίες πλέον παράγουν προϊόντα χωρίς γλουτένη, τα οποία φέρουν σήμανση «χωρίς γλουτένη» ή “gluten-free”.

Αν έχετε κοιλιοκάκη, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ποια τρόφιμα είναι ασφαλή για εσάς. Παρακάτω παρατίθεται μια σειρά διατροφικών οδηγιών, ώστε να αντιληφθείτε ποια τρόφιμα θα πρέπει να αποφεύγετε και ποια όχι.

Αποφύγετε τα ακόλουθα συστατικά:

• Σιτάρι
• Κριθάρι
• Σίκαλη
• Όλυρα
• Τριτικάλε
• Σιμιγδάλι
• Πληγούρι
• Σκληρό σιτάρι
• Φαρίνα
• Αλεύρι ολικής άλεσης

Αποφύγετε τα παρακάτω εκτός αν η ετικέτα αναγράφει «χωρίς γλουτένη»:

• Καραμέλες
• Μπισκότα
• Μπύρα
• Ψωμί
• Ζυμαρικά
• Κρουτόνς
• Dressings για σαλάτες
• Γλυκές πίτες και κέικ
• Κράκερς
• Ζωμούς κρεατικών
• Διάφορες σος (όπως και η σος σόγιας)
• Βρώμη
• Σούπες
• Επεξεργασμένα κρέατα, λουκάνικα και hot dogs
• Προϊόντα-«απομιμήσεις» κρεάτων και θαλασσινών
• Δημητριακά

Μπορείτε να καταναλώνετε τα παρακάτω σιτηρά και αλεύρια χωρίς γλουτένη:

• Ρύζι
• Καλαμπόκι
• Αλεύρι από ρύζι, σόγια, καλαμπόκι, πατάτες ή φασόλια
• Κινόα
• Πληγούρι
• Μαραντία
• Αμάραντος
• Ταπιόκα
• Τορτίγιες από καλαμπόκι

Υγιεινές, ελεύθερες από γλουτένη τροφές είναι:

• Τα φρούτα
• Το ρύζι, τα φασόλια και οι φακές
• Τα φρέσκα κρέατα, ψάρια και πουλερικά που δεν έχουν παναριστεί ή μαριναριστεί
• Τα περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα
• Τα λαχανικά
• Το κρασί, τα αποσταγμένα ποτά, ο μηλίτης

Τα συμπτώματά σας θα βελτιωθούν μέσα σε λίγες μέρες ως λίγες εβδομάδες ύστερα από τις απαραίτητες διατροφικές αλλαγές. Στα παιδιά, το λεπτό έντερο επουλώνεται μέσα σε τρεις με έξι μήνες. Στους ενήλικες, όμως, αυτή η διαδικασία μπορεί να χρειαστεί χρόνια. Όταν το έντερο επουλωθεί πλήρως, το σώμα θα μπορεί να απορροφά τα θρεπτικά συστατικά.