Παθολογικά

Κολεοσπασμός

Τι είναι ο κολεοσπασμός;

Κολεοσπασμός, ονομάζεται το φαινόμενο ακούσιας ή εκούσιας συστολής των μυών του κόλπου, κατά την προσπάθεια κολπικής διείσδυσης, και μπορεί να προκαλέσει πολύ έντονο πόνο σε μια γυναίκα ή και αδυναμία ολοκλήρωσης της σεξουαλικής επαφής. Οι ειδικοί δεν μπορούν να γνωρίζουν πόσες ακριβώς γυναίκες υποφέρουν από την συγκεκριμένη κατάσταση, αλλά θεωρείται ότι ο κολεοσπασμός είναι σχετικά σπάνιο φαινόμενο.

Ο κολεοσπασμός μπορεί να συμβεί, όταν:

  • Ο σύντροφος επιχειρήσει κολπική διείσδυση κατά την σεξουαλική πράξη.
  • Η γυναίκα προσπαθήσει να εισάγει ένα ταμπόν.
  • Η γυναίκα αγγίζεται στην περιοχή γύρω από τον κόλπο.

Ο κολεοσπασμός δεν επηρεάζει τη σεξουαλική διέγερση της γυναίκας, αλλά μπορεί να εμποδίσει την διείσδυση.  Τις περισσότερες φορές η πυελική εξέταση δεν δείχνει κανένα φυσικό ή παθολογικό αίτιο των σπασμών. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την σχέση ενός ζευγαριού και την ποιότητα ζωής του ατόμου, όπως και κάθε είδους σεξουαλική δυσλειτουργία που συμβαίνει είτε στον άντρα είτε στην γυναίκα, αλλά συνήθως μπορεί να αντιμετωπιστεί. Είναι σημαντικό, παρ’ όλα αυτά, η γυναίκα να μην νιώθει ενοχές και ντροπή, καθώς αυτό δεν μπορεί να βελτιώσει την κατάσταση και σίγουρα η πάθηση αυτή δεν είναι δικό της λάθος.

Τύποι

Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι κολεοσπασμού;

Ο κολεοσπασμός διακρίνεται σε δύο βασικούς τύπους:

  • Πρωταρχικός κολεοσπασμός, όταν η κολπική διείσδυση δεν έχει ποτέ επιτευχθεί.
  • Δευτερογενής κολεοσπασμός, όταν η κολπική διείσδυση έχει επιτευχθεί στο παρελθόν, αλλά πλέον δεν είναι δυνατή, πιθανόν λόγω κάποιας γυναικολογικής επέμβασης, τραυματισμού ή ακτινοθεραπείας. 

Ακόμη, πολλές γυναίκες εμφανίζουν την συγκεκριμένη πάθηση μετά την εμμηνόπαυση, καθώς τα μειωμένα επίπεδα οιστρογόνων, περιορίζουν την φυσική λίπανση και ελαστικότητα του κόλπου, κάνοντας την σεξουαλική επαφή, επίπονη και συχνά αδύνατη. 

Δυσπαρευνία και κολεοσπασμός

Η δυσπαρευνία είναι η κατάσταση κατά την οποία η σεξουαλική επαφή είναι επίπονη, και συχνά συγχέεται με τον κολεοσπασμό. Παρ' όλα αυτά, η δυσπαρευνία μπορεί να οφείλεται τόσο στον κολεοσπασμό όσο και σε άλλες νόσους, όπως:

Αίτια

Που οφείλεται ο κολεοσπασμός;

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα αίτια για τον κολεοσπασμό και συχνά μπορεί να μην οφείλεται σε ένα μόνο συγκεκριμένο αίτιο. Παρ' όλα αυτά, ο κολεοσπασμός, φαίνεται να συνδέεται με:

  • παρελθοντικά περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης ή τραύματος
  • επίπονη σεξουαλική επαφή στο παρελθόν
  • συναισθηματικούς παράγοντες.

Συμπτώματα

Τι συμπτώματα εμφανίζει ο κολεοσπασμός;

Το βασικό σύμπτωμα του κολεοσπασμού είναι η ακούσια σύσπαση του κόλπου, η οποία αποτρέπει την διείσδυση κατά την σεξουαλική επαφή, ή την κάνει αρκετά δύσκολη και επίπονη. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλει από γυναίκα σε γυναίκα, αλλά σε όλες τις περιπτώσεις, το άτομο δεν μπορεί να ελέγξει τις συσπάσεις των μυών του κόλπου. 

Επιπλέον, συμπτώματα που μπορεί να βιώνουν τα άτομα με κολεοσπασμό, είναι ο φόβος της κολπικής διείσδυσης και η μειωμένη σεξουαλική επιθυμία. Ενώ, οι γυναίκες μπορεί να βιώνουν, επίσης, κάψιμο ή αίσθημα τσιμπήματος κάθε φορά που οτιδήποτε εισέρχεται στον κόλπο τους. 

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση του κολεοσπασμού;

Για την διάγνωση του κολεοσπασμού, ο ιατρός θα πρέπει να διεξάγει φυσική εξέταση της περιοχής, καθώς και να ρωτήσει για το ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό του ατόμου. Συγκεκριμένα, ο ιατρός μπορεί να ρωτήσει:

  • Πότε παρατήρησε το άτομο πρώτη φορά τα συμπτώματα
  • πόσο συχνά το άτομο βιώνει τα συμπτώματα
  • σε ποιες περιπτώσεις εμφανίζονται τα συμπτώματα, τι φαίνεται να τα προκαλεί.

Επιπλέον, ο ιατρός θα ζητήσει να ενημερωθεί για το σεξουαλικό ιστορικό του ατόμου, καθώς και για πιθανά περιστατικά κακοποίησης ή σεξουαλικού τραυματισμού στον παρελθόν. Στο σημείο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό το άτομο να είναι απόλυτα ειλικρινές με τον ιατρό, καθώς τέτοια περιστατικά μπορεί να αποτελούν την αιτία του προβλήματος.

Κατόπιν, ο ιατρός θα πρέπει να διεξάγει πυελική εξέταση, κάτι το οποίο οι περισσότερες γυναίκες με κολεοσπασμό φοβούνται ιδιαίτερα. Παρ' όλα αυτά, η εξέταση αυτή τις περισσότερες φορές είναι άκρως απαραίτητη, επομένως, η γυναίκα θα πρέπει να συζητήσει με τον ιατρό της, προκειμένου αυτή να διεξαχθεί όσο πιο απαλά γίνεται. Κατά την διάρκεια της εξέτασης, ο ιατρός ψάχνει για οποιοδήποτε σημάδι λοίμωξης ή ουλών στο εσωτερικό του κόλπου. Εάν, η γυναίκα έχει κολεοσπασμό, ο ιατρός δεν πρέπει να βρει κανένα εύρημα στην πυελική εξέταση, καθώς στον κολεοσπασμό οι μυς συσπώνται ακούσια, χωρίς κανένα παθολογικό αίτιο. 

Θεραπεία

Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί θεραπευτικά ο κολεοσπασμός;

Ο κολεοσπασμός είναι μια θεραπεύσιμη διαταραχή, η οποία αντιμετωπίζεται συνήθως μέσω φυσικών ασκήσεων, αλλά και συμβουλευτικής. 

Σεξουαλική θεραπεία και συμβουλευτική 

Η σεξουαλική θεραπεία, τυπικά, περιλαμβάνει την εκπαίδευση σχετικά με την ανατομία του σώματος και των σωματικών αντιδράσεων κατά την σεξουαλική διέγερση και την διείσδυση. Ενώ, το άτομο μαθαίνει, επίσης, για τους μυς που εμπλέκονται στο κολεοσπασμό, με σκοπό να κατανοήσει καλύτερα πως λειτουργεί το σώμα του. 

Από την άλλη, η συμβουλευτική μπορεί να είναι ατομική ή να περιλαμβάνει και τους 2 συντρόφους και γίνεται υπό την επίβλεψη ενός συμβούλου που ειδικεύεται στις σεξουαλικές διαταραχές. Ακόμη, τεχνικές χαλάρωσης όπως η ύπνωση μπορούν να βοηθήσουν αρκετά το άτομο να νιώσει πιο άνετα κατά την διείσδυση.

Χρήση κολπικού διαστολέα

Ο κολπικός διαστολέας είναι μια ειδική συσκευή σε σχήμα κώνου που εισάγεται στον κόλπο και μεγαλώνει προοδευτικά, βοηθώντας τους μυς του κόλπου να τεντώσουν και να γίνουν περισσότερο ελαστικοί. Ο ιατρός ή ο σύμβουλος μπορεί να συστήσει την χρήση του, η οποία θα πρέπει να γίνει αρχικά υπό την επίβλεψη κάποιου ειδικού, προκειμένου το άτομο να μάθει πως να τον χρησιμοποιεί. 

Μετά το πέρας της χρήσης του κολπικού διαστολέα, και αφού ολοκληρωθεί ένας κύκλος θεραπείας, το άτομο μπορεί να επιχειρήσει ξανά να έρθει σε σεξουαλική επαφή με κολπική διείσδυση με τον σύντροφο του. 

Φυσική θεραπεία

Εφόσον, ένα άτομο δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει τον κολπικό διαστολέα από μόνο του μπορεί να απευθυνθεί σε κάποιον φυσικοθεραπευτή που ειδικεύεται στο πυελικό έδαφος. Αυτός μπορεί να διδάξει το άτομο περισσότερα σχετικά με την χρήση του κολπικού διαστολέα καθώς και τεχνικές για βαθιά χαλάρωση.

Κολεοσπασμός σε μια σχέση

Πώς μπορείς να διαχειριστεί κάποιος τον κολεοσπασμό στα πλαίσια μιας σχέσης;

Γενικότερα, οι σεξουαλικές δυσλειτουργίες μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα σε μια σχέση, ενώ συχνά υποδεικνύουν και την ύπαρξη προϋπάρχον προβλημάτων σε αυτήν. Ως εκ τούτου, το να ενεργήσουν άμεσα και οι δύο σύντροφοι, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, μπορεί να είναι σωτήριο για την σχέση ή τον γάμο τους. 

Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό το άτομο που βιώνει τον κολεοσπασμό να μην νιώθει ντροπή ή φόβο και να είναι ανοικτό για τα συναισθήματα του απέναντι στον σύντροφο του. Η καλή επικοινωνία και η κατανόηση μεταξύ των συντρόφων μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στο να μειωθεί το άγχος. 

Γενικότερα, πολλοί άνθρωποι καταφέρνουν και ανακάμπτουν πλήρως από τον κολεοσπασμό και βιώνουν ξανά μια φυσιολογική σεξουαλική ζωή. Ενώ, στο μεσοδιάστημα η βοήθεια ένας συμβούλου σχέσεων μπορεί να είναι αρκετά ευεργετική για την σχέση με τον σύντροφο τους. Τέλος, η χρήση λιπαντικών ή συγκεκριμένων σεξουαλικών στάσεων μπορεί να διευκολύνει την διείσδυση, ενώ σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να υπάρχει διάθεση για συζήτηση και πειραματισμό, προκειμένου να βρεθεί τι λειτουργεί για το ζευγάρι.

+ 7 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Armstrong C. (2011). ACOG guideline on sexual dysfunction in women. (2011). aafp.org/afp/2011/0915/p705.html

2. Berghmans B. (2018). Physiotherapy for pelvic pain and female sexual dysfunction: an untapped resource. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5913379/

3. Harish T, et al. (2011). Successful management of vaginismus: An eclectic approach. DOI: https://www.indianjpsychiatry.org/article.asp?issn=0019-5545;year=2011;volume=53;issue=2;spage=154;epage=155;aulast=Harish

4. Mayo Clinic Staff. (2020). Painful intercourse (dyspareunia). mayoclinic.org/diseases-conditions/painful-intercourse/symptoms-causes/syc-20375967

5. Vaginismus. (n.d.). nhs.uk/Conditions/Vaginismus/Pages/Introduction.aspx

6. Vaginismus and treatment. (n.d.). womentc.com/conditions-and-treatments/penetration-pain-disorders/vaginismus/

7. Wallace SL, et al. (2019). Pelvic floor physical therapy in the treatment of pelvic floor dysfunction in women. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31609735/