Διαγνωστικές εξετάσεις

Λιπιδαιμικό προφίλ (Εξέταση χοληστερόλης)

Τι είναι το λιπιδαιμικό προφίλ;

Η χοληστερόλη είναι μία κηρώδης, λιπαρή ουσία που εντοπίζεται στην αιματική κυκλοφορία και σε κάθε κύτταρο του σώματος. Είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της υγείας των κυττάρων και των οργάνων. Το ήπαρ παράγει την απαραίτητη χοληστερόλη που το σώμα χρειάζεται. Όμως, χοληστερόλη λαμβάνουμε και από τις τροφές, ιδιαίτερα το κρέας, τα αυγά, τα πουλερικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Τροφές υψηλές σε διατροφικά λιπαρά αυξάνουν την παραγωγή χοληστερόλης από το ήπαρ.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χοληστερόλης, η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL), ή «κακή» χοληστερόλη, και η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), ή «καλή» χοληστερόλη. Η εξέταση χοληστερόλης μετρά τα επίπεδα κάθε τύπου χοληστερόλης και συγκεκριμένων λιπών στην αιματική κυκλοφορία.

Αυξημένη συγκέντρωση LDL χοληστερόλης στο αίμα αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες και άλλες σοβαρές ασθένειες. Υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης μπορεί να προκαλέσουν τη συσσώρευση αθηρωματικής πλάκας, μιας λιπώδους ουσίας που δημιουργεί στένωση των αρτηριών και αποφράσσει τη φυσιολογική ροή του αίματος. Όταν αποφράσσεται η αιματική ροή προς την καρδιά, μπορεί να προκληθεί έμφραγμα. Όταν αποφράσσεται η αιματική ροή προς τον εγκέφαλο, μπορεί να προκληθεί εγκεφαλικό και περιφερική αρτηριακή νόσος.

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται το λιπιδαιμικό προφίλ;

Αν έχετε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης, μπορεί να μην εμφανίζετε καθόλου συμπτώματα, αλλά έχετε αυξημένες πιθανότητες καρδιοπάθειας. Το λιπιδαιμικό προφίλ παρέχει στο γιατρό σημαντικές πληροφορίες αναφορικά με τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.

  • Επίπεδα LDL. Επίσης γνωστή ως «κακή» χοληστερόλη, η LDL είναι η κύρια πηγή απόφραξης των αρτηριών.
  • Επίπεδα HDL. Επίσης γνωστή ως «καλή» χοληστερόλη, η HDL βοηθά στην απομάκρυνση της «κακής» LDL χοληστερόλης.
  • Ολική χοληστερόλη. Το άθροισμα της ποσότητας της LDL και HDL χοληστερόλης στο αίμα.
  • Τριγλυκερίδια. Ένας τύπος λίπους που εντοπίζεται στην αιματική κυκλοφορία. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών ασθενειών, ιδιαίτερα στις γυναίκες.
  • Επίπεδα VLDL. Η λιποπρωτεΐνη πολύ χαμηλής πυκνότητας (VLDL) είναι ένας άλλος τύπος «κακής» χοληστερόλης. Η εμφάνιση αθηρωματικής πλάκας στις αρτηρίες έχει συνδεθεί με υψηλά επίπεδα VLDL. Δεν είναι εύκολη η μέτρηση της συγκέντρωσης της VLDL, επομένως συνήθως τα επίπεδά της εκτιμώνται με βάση τις μετρήσεις των τριγλυκεριδίων.

Γιατί χρειάζομαι το λιπιδαιμικό προφίλ;

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει λιπιδαιμικό προφίλ ως μέρος του τακτικού τσεκ-απ, ή αν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρδιοπαθειών, ή έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθούς προδιαθεσικούς παράγοντες:

Η ηλικία επίσης διαδραματίζει ρόλο, επειδή ο κίνδυνος καρδιακής νόσου αυξάνεται με την πάροδο των ετών.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται το λιπιδαιμικό προφίλ;

Ένας επαγγελματίας υγείας θα λάβει δείγμα αίματος από μία φλέβα στο χέρι σας, χρησιμοποιώντας μία μικρή βελόνα. Όταν η βελόνα εισαχθεί, μία μικρή ποσότητα αίματος θα συλλεχθεί εντός μιας σύριγγας ή φιαλιδίου. Μπορεί να αισθανθείτε ένα μικρό τσίμπημα κατά την είσοδο ή την έξοδο της βελόνας. Η διαδικασία ολοκληρώνεται σε λιγότερο από πέντε λεπτά.

Οι εξετάσεις χοληστερόλης συνήθως πραγματοποιούνται το πρωί, καθώς μπορεί να σας ζητηθεί να απέχετε από την κατανάλωση φαγητού για αρκετές ώρες πριν την εξέταση.

Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε ένα οικιακό kit για τη μέτρηση της χοληστερόλης. Αν και οι οδηγίες χρήσης διαφέρουν από εταιρία σε εταιρία, το kit περιλαμβάνει μία συσκευή με την οποία θα τρυπήσετε το δάχτυλό σας. Η μέτρηση της χοληστερόλης χρησιμοποιεί μία σταγόνα αίματος. Βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσης.

Επίσης ενημερώστε το γιατρό σας αν τα αποτελέσματα του οικιακού kit δείξουν επίπεδα χοληστερόλης υψηλότερα από 200 mg/dL.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για το λιπιδαιμικό προφίλ;

Μπορεί να χρειαστεί να νηστέψετε (να μη φάτε και να μην πιείτε τίποτα) για 9 έως 12 ώρες πριν την εξέταση αίματος. Ο γιατρός θα σας ενημερώσει για το τι ακριβώς πρέπει να αποφεύγετε και αν χρειάζεται να ακολουθήσετε άλλες οδηγίες.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με την εξέταση χοληστερόλης;

Ελάχιστοι κίνδυνοι συνοδεύουν μία εξέταση αίματος. Μπορεί να αισθανθείτε ήπιο πόνο ή να σχηματιστεί μικρός μώλωπας στο σημείο που εισήχθη η βελόνα, όμως τα περισσότερα συμπτώματα υποχωρούν άμεσα.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Η χοληστερόλη μετράται συνήθως σε mg χοληστερόλης ανά dL αίματος. Οι παρακάτω πίνακες αναγράφουν τον τρόπο με τον οποίο κατηγοριοποιούνται τα αποτελέσματα για τους διάφορους τύπους χοληστερόλης.

Επίπεδα Ολικής Χοληστερόλης

Κατηγορία

Κάτω από 200 mg/dL

Επιθυμητό

200-239 mg/dL

Οριακά υψηλό

240 mg/dL και πάνω

Υψηλό

Επίπεδα LDL Χοληστερόλης

Κατηγορία

Κάτω από 100 mg/dL

Βέλτιστο

100-129 mg/dL

Οριακά πάνω από το βέλτιστο

130-159 mg/dL

Οριακά υψηλό

160-189 mg/dL

Υψηλό

190 mg/dL και πάνω

Πολύ υψηλό

Επίπεδα HDL Χοληστερόλης

Κατηγορία

60 mg/dL και πάνω

Θεωρείται πως παρέχει προστασία έναντι καρδιοπαθειών

40-59 mg/dL

Όσο υψηλότερο τόσο καλύτερο

Κάτω από 40 mg/dL

Κύριος προδιαθεσικός παράγοντας καρδιοπάθειας

Ένα υγιές εύρος χοληστερόλης για εσάς εξαρτάται από την ηλικία σας, το οικογενειακό ιστορικό σας, τον τρόπο ζωής σας και άλλους προδιαθεσικούς παράγοντες. Εν γένει, χαμηλή συγκέντρωση LDL και υψηλή συγκέντρωση HDL χοληστερόλης είναι ένδειξη καλής υγείας της καρδιάς. Τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιοπαθειών.

Στα αποτελέσματα της LDL χοληστερόλης μπορεί να αναγράφεται ο όρος «υπολογισμένη», κάτι που σημαίνει ότι περιλαμβάνει υπολογισμό της ολικής χοληστερόλης, της HDL χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων. Σε άλλη περίπτωση, τα επίπεδα LDL χοληστερόλης μπορεί να μετρηθούν «απευθείας», χωρίς τη χρήση άλλων μετρήσεων. Σε κάθε περίπτωση, η συγκέντρωση της LDL χοληστερόλης θα πρέπει να είναι χαμηλή.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω για τα επίπεδα χοληστερόλης;

Η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να οδηγήσει σε καρδιοπάθειες, τη νούμερο ένα αιτία θανάτου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παρόλο που ορισμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες για τη χοληστερόλη, όπως η ηλικία και η κληρονομικότητα, είναι πέρα από τον έλεγχό σας, υπάρχουν ορισμένα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να μειώσετε την τιμή της LDL χοληστερόλης και τους κινδύνους που αυτή συνεπάγεται:

  • Ακολουθήστε μία υγιεινή διατροφή. Μειώστε ή αποφύγετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη, ώστε να μειώσετε τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα σας.
  • Χάστε βάρος. Η παχυσαρκία μπορεί να αυξήσει τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο καρδιοπαθειών.
  • Παραμείνετε δραστήριοι. Η τακτική άσκηση βοηθά στη μείωση της LDL και την αύξηση της HDL χοληστερόλης. Επίσης σας βοηθά να χάσετε βάρος.

Συμβουλευτείτε το γιατρό σας προτού κάνετε δραστικές αλλαγές στη διατροφή ή το πρόγραμμα άθλησης.

+ 10 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. American Heart Association [Internet]. Dallas (TX): American Heart Association Inc.; c2017. Good vs. Bad Cholesterol; [updated 2017 Jan 10; cited 2017 Jan 26]; [about 3 screens]. Available from: http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Cholesterol/AboutCholesterol/Good-vs-Bad-Cholesterol_UCM_305561_Article.jsp

2. American Heart Association [Internet]. Dallas (TX): American Heart Association Inc.; c2017. How To Get Your Cholesterol Tested; [updated 2016 Mar 28; cited 2017 Jan 26]; [about 3screens]. Available from: http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Cholesterol/SymptomsDiagnosisMonitoringofHighCholesterol/How-To-Get-Your-Cholesterol-Tested_UCM_305595_Article.jsp

3. American Heart Association [Internet]. Dallas (TX): American Heart Association Inc.; c2017. Prevention and Treatment of High Cholesterol; [updated 2016 Aug 30; cited 2017 Jan 26]; [about 7 screens]. Available from: http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Cholesterol/PreventionTreatmentofHighCholesterol/Prevention-and-Treatment-of-High-Cholesterol_UCM_001215_Article.jsp

4. American Heart Association [Internet]. Dallas (TX): American Heart Association Inc.; c2017. What Your Cholesterol Levels Mean; [updated 2016 Aug 17; cited 2017 Jan 26]; [about 3 screens]. Available from: http://www.heart.org/HEARTORG/Conditions/Cholesterol/AboutCholesterol/What-Your-Cholesterol-Levels-Mean_UCM_305562_Article.jsp

5. FDA: US Food and Drug Administration [Internet]. Silver Spring (MD): U.S. Department of Health and Human Services; Cholesterol; [updated 2018 Feb 6; cited 2019 Jan 25]; [about 4 screens]. Available from: https://www.fda.gov/MedicalDevices/ProductsandMedicalProcedures/InVitroDiagnostics/HomeUseTests/ucm125686.htm

6. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998-2017.Cholesterol Test: Overview; 2016 Jan 12 [cited 2017 Jan 26]; [about 3 screens]. Available from: http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/cholesterol-test/home/ovc-20169526

7. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998-2017.High Cholesterol: Overview 2016 Feb 9 [cited 2017 Jan 26]; [about 3 screens]. Available from: http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/home/ovc-20181871

8. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998-2017.VLDL cholesterol: Is it harmful? [cited 2017 Jan 26]; [about 3 screens]. Available from: http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/expert-answers/vldl-cholesterol/faq-20058275

9. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; How is High Blood Cholesterol Diagnosed? 2001 May [updated 2016 Apr 8; cited 2017 Jan 26]; [about 5 screens]. Available from: https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/hbc/diagnosis

10. National Heart, Lung, and Blood Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; What Are the Risks of Blood Tests? [updated 2012 Jan 6; cited 2017 Jan 26]; [about 5 screens. Available from: https://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/bdt/risks