Μελανίζουσα ακάνθωση

Αίτια

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εμφάνισης μελανίζουσας ακάνθωσης;

Η μελανίζουσα ακάνθωση παρατηρείται τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Είναι περισσότερο κοινή σε όσους είναι παχύσαρκοι, έχουν σκουρότερο χρώμα δέρματος και έχουν διαβήτη ή προδιαβήτη. Τα παιδιά που εμφανίζουν μελανίζουσα ακάνθωση βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους.

Η συχνότητα της μελανίζουσας ακάνθωσης ποικίλλει μεταξύ των εθνικών ομάδων. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Δερματολογίας, τα άτομα Αφρικανικής, Καραϊβικής ή Ισπανικής καταγωγής βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο. Όμως, όλα τα άτομα όλων των εθνικοτήτων έχουν τις ίδιες πιθανότητες μελανίζουσας ακάνθωσης όταν ο δείκτης μάζας σώματος (BMI) είναι πάνω από το φυσιολογικό.

Ποιες είναι οι αιτίες της μελανίζουσας ακάνθωσης;

Οι κηλίδες στη μελανίζουσα ακάνθωση εμφανίζονται όταν τα κύτταρα της επιδερμίδας αρχίζουν να αναπαράγονται ταχέως. Αυτή η ανώμαλη κυτταρική ανάπτυξη πυροδοτείται από υψηλά επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η αύξηση των κυττάρων μπορεί να προκαλείται από φάρμακα, καρκίνο ή άλλες παθήσεις.

Υπερβολικά μεγάλη συγκέντρωση ινσουλίνης

Ο πιο κοινός πυροδοτικός παράγοντας της μελανίζουσας ακάνθωσης είναι τα υψηλά επίπεδα ινσουλίνης στην αιματική κυκλοφορία.

Όταν τρώτε, το σώμα μετατρέπει τους υδατάνθρακες σε σάκχαρα, όπως η γλυκόζη. Μέρος αυτής της γλυκόζης χρησιμοποιείται για ενέργεια στα κύτταρα, ενώ η υπόλοιπη αποθηκεύεται. Η ορμόνη ινσουλίνη θα πρέπει να επιτρέψει την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα, ώστε να τη χρησιμοποιήσουν για ενέργεια.

Τα υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα τείνουν να εμφανίζουν αντίσταση στην ινσουλίνη με την πάροδο του χρόνου. Παρόλο που το πάγκρεας παράγει ινσουλίνη, το σώμα δεν μπορεί να τη χρησιμοποιήσει με τον κατάλληλο τρόπο. Αυτό οδηγεί σε συσσώρευση γλυκόζης στην αιματική κυκλοφορία, η οποία μπορεί να προκαλέσει αυξημένα επίπεδα τόσο γλυκόζης όσο και ινσουλίνης στο αίμα.

Η υπερβολική ινσουλίνη κάνει τα φυσιολογικά κύτταρα του δέρματος να αναπαράγονται με πολύ γρήγορο ρυθμό. Στα άτομα που έχουν σκούρο χρώμα δέρματος, αυτά τα κύτταρα περιέχουν περισσότερη μελανίνη. Αυτή η αύξηση στη μελανίνη δημιουργεί κηλίδες δέρματος που είναι πιο σκουρόχρωμες από το περιβάλλον δέρμα. Για αυτό και η παρουσία μελανίζουσας ακάνθωσης είναι μία ισχυρή πρόδρομη ένδειξη μελλοντικού διαβήτη. Εάν η υπερβολική συγκέντρωση ινσουλίνης είναι η πραγματική αιτία, είναι σχετικά εύκολο να επιδιορθωθεί με κατάλληλη διατροφή, άθληση και έλεγχο των επιπέδων σακχάρου του αίματος.

Φάρμακα

Η μελανίζουσα ακάνθωση μπορεί να πυροδοτηθεί από συγκεκριμένα φάρμακα, όπως αντισυλληπτικά δισκία, αυξητικές ορμόνες, φάρμακα για το θυρεοειδή, ακόμη και κάποια συμπληρώματα για bodybuilding. Όλα αυτά μπορούν να αλλάξουν τα επίπεδα ινσουλίνης. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την μείωση των παρενεργειών της χημειοθεραπείας επίσης έχουν συνδεθεί με την μελανίζουσα ακάνθωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η πάθηση υποχωρεί μόλις διακοπεί η χρήση των φαρμάκων.

Άλλες πιθανές αιτίες

Σε σπάνιες περιπτώσεις, η μελανίζουσα ακάνθωση μπορεί να πυροδοτηθεί από:

• Καρκίνο του στομάχου, ή γαστρικό αδενοκαρκίνωμα
• Διαταραχές των επινεφριδίων, όπως η νόσος του Addison
• Διαταραχές της υπόφυσης
• Χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών
• Υψηλές δόσεις νιασίνης

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η μελανίζουσα ακάνθωση;

Η μελανίζουσα ακάνθωση είναι εύκολο να αναγνωριστεί με μία οπτική παρατήρηση. Ο γιατρός θα ελέγξει την ύπαρξη διαβήτη ή αντίστασης στην ινσουλίνη ως πιθανή αιτία. Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν έλεγχο γλυκόζης αίματος ή έλεγχο ινσουλίνης μετά από νηστεία. Ο γιατρός θα πρέπει να γνωρίζει ποια φάρμακα λαμβάνετε για να διαπιστώσει αν αποτελούν συνεισφέροντες παράγοντες.

Είναι σημαντικό να ενημερώσετε το γιατρό σας για οποιαδήποτε διατροφικά συμπληρώματα, βιταμίνες ή συμπληρώματα bodybuilding λαμβάνετε επιπρόσθετα με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει επιπλέον εξετάσεις, όπως δερματική βιοψία, για τον αποκλεισμό άλλων πιθανών παθήσεων.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η μελανίζουσα ακάνθωση;

Η μελανίζουσα ακάνθωση δεν είναι ασθένεια. Είναι σύμπτωμα μιας άλλης πάθησης που χρήζει ιατρικής θεραπείας. Η θεραπεία εστιάζει κυρίως στη διευθέτηση της υποκείμενης αιτίας. Αν είστε υπέρβαρος/η ή παχύσαρκος/η, ο γιατρός θα σας προτείνει να χάσετε βάρος. Επίσης θα σας συνταγογραφήσει φάρμακα που θα θέσουν τα επίπεδα γλυκόζης υπό έλεγχο.

Αν η πάθηση προκαλείται από φάρμακα ή συμπληρώματα, ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει να διακόψετε τη χρήση τους ή θα σας προτείνει υποκατάστατα. Οι σκουρόχρωμες κηλίδες δέρματος συνήθως υποχωρούν όταν η αιτία αντιμετωπίζεται.

Κοσμητικές θεραπείες

Αν ανησυχείτε αναφορικά με την εμφάνιση του πάσχοντος δέρματος, υπάρχουν ορισμένες διαθέσιμες κοσμητικές θεραπείες:

• Προϊόντα που κάνουν πιο ανοιχτό το χρώμα του δέρματος, όπως Retin-A, 20% ουρία, α-υδροξυοξέα (ΑΗΑ) και σαλικυλικό οξύ
• Αντιβακτηριδιακά σαπούνια
• Από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα για την ακμή
• Θεραπεία με λέιζερ

Αυτές οι θεραπείες μπορούν να βελτιώσουν την εμφάνιση τις μελανίζουσας ακάνθωσης, αλλά δεν αποτελούν ίαση.

Πρόληψη

Διαρκής φροντίδα και πρόληψη

Η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής μπορεί να αποτρέψει την μελανίζουσα ακάνθωση. Η απώλεια βάρους, ο έλεγχος του διαβήτη και η προσαρμογή οποιωνδήποτε φαρμάκων/ουσιών συνεισφέρουν στην πάθηση, είναι όλα κρίσιμα βήματα. Οι υγιεινές επιλογές στον τρόπο ζωής θα μειώσουν τον κίνδυνο και για πολλούς άλλους τύπους ασθενειών.