Μελέτη ύπνου

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται η μελέτη ύπνου;

Η μελέτη ύπνου χρησιμοποιείται για τη διάγνωση διαταραχών του ύπνου, όπως:

• Υπνική άπνοια, μία πάθηση που προκαλεί προσωρινή διακοπή της αναπνοής καθώς κοιμάστε. Μπορεί να έχετε επαναλαμβανόμενα επεισόδια διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου. Έχουν καταγραφεί ακόμη και 30 επεισόδια την ώρα.
• Αϋπνία, μία διαταραχή που δεν σας αφήνει να κοιμηθείτε ή να παραμείνετε κοιμισμένοι καθόλη τη διάρκεια της νύχτας.
• Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, μία πάθηση που προκαλεί δυσάρεστη αίσθηση στα πόδια και μία έντονη ανάγκη να τα κινήσετε, καθώς προσπαθείτε να κοιμηθείτε.
• Ναρκοληψία, μία νευρολογική διαταραχή. Η ναρκοληψία προκαλεί υπερβολική υπνηλία την ημέρα. Επίσης, μπορεί ξαφνικά να σας πάρει ο ύπνος κατά τη διάρκεια της ημέρας αν πάσχετε από την εν λόγω πάθηση.

Γιατί χρειάζομαι μία μελέτη ύπνου;

Μπορεί να χρειαστείτε αυτή την εξέταση αν έχετε συμπτώματα διαταραχής ύπνου, όπως:

• Έχετε δυνατό ροχαλητό
• Ξυπνάτε από τον ύπνο με δύσπνοια
• Έχετε δυσκολία να κοιμηθείτε ή και να παραμείνετε κοιμισμένοι
• Έχετε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται μία μελέτη ύπνου;

Μία μελέτη ύπνου μπορεί να πραγματοποιηθεί σε νοσοκομείο, σε μία ειδική κλινική ή και στο σπίτι σας. Η μελέτη ύπνου στο σπίτι χρησιμοποιείται στη διάγνωση της υπνικής άπνοιας και όχι για άλλες διαταραχές του ύπνου.

Κατά τη μελέτη ύπνου σε νοσοκομείο ή κλινική:

• Θα καταφτάσετε στο νοσοκομείο ή την κλινική αργά το απόγευμα και θα παραμείνετε όλη τη νύχτα.
• Θα φέρετε τις δικές σας πυζάμες.
• Θα παραμείνετε σε ένα ιδιωτικό, άνετο δωμάτιο (παρόμοιο με δωμάτιο ξενοδοχείου) το οποίο διαθέτει το δικό του ιδιωτικό μπάνιο.
• Πολλά δωμάτια για μελέτες ύπνου έχουν κάμερα που καταγράφει τις κινήσεις σας κατά τη διάρκεια της νύχτας.
• Ο γιατρός θα εφαρμόσει ηλεκτρόδια στο τριχωτό της κεφαλής, τα βλέφαρα, το πηγούνι, το στήθος και τα πόδια.
• Τα ηλεκτρόδια συνδέονται μέσω καλωδίων με έναν υπολογιστή. Τα καλώδια είναι αρκετά μακριά, ώστε να σας επιτρέπουν να κινείστε κατά τη διάρκεια του ύπνου.
• Τα ηλεκτρόδια καταγράφουν διάφορες σωματικές λειτουργίες, όπως την αναπνοή, τον καρδιακό ρυθμό, τα εγκεφαλικά κύματα, καθώς επίσης τις κινήσεις των ποδιών και των οφθαλμών.
• Ένα μικρό κλιπ θα τοποθετηθεί στο δάχτυλό σας ή στο λοβό του αυτιού για την παρακολούθηση των επιπέδων οξυγόνου του αίματος (παλμική οξυμετρία).
• Τα φώτα του δωματίου θα σβήσουν.
• Καθώς κοιμάστε, ειδικά εκπαιδευμένοι επαγγελματίες υγείας θα σας παρακολουθούν κατά τη διάρκεια της νύχτας. Θα καταγράψουν πότε κοιμάστε και θα ελέγχουν την αναπνοή, τον καρδιακό ρυθμό και άλλες σωματικές λειτουργίες.
• Εάν χρειάζεστε βοήθεια κατά τη διάρκεια της νύχτας, μπορείτε να μιλήσετε στους ειδικούς μέσω του εξοπλισμού παρακολούθησης.
• Θα σας ξυπνήσουν το πρωί και τα ηλεκτρόδια θα αφαιρεθούν.
• Θα σας ζητηθεί να συμπληρώσετε ένα ερωτηματολόγιο αναφορικά με τον ύπνο της προηγούμενης νύχτας.

Κατά τη μελέτη ύπνου κατ’ οίκον:

• Θα παραλάβετε τον εξοπλισμό που χρειάζεστε στο σπίτι.
• Ο γιατρός θα σας δώσει σαφείς οδηγίες για το πώς να χρησιμοποιήσετε τον εξοπλισμό. Αν έχετε οποιαδήποτε απορία, μη διστάσετε να ρωτήσετε.
• Τη νύχτα της μελέτης θα εφαρμόσετε τα ηλεκτρόδια στο σώμα σας και θα τα συνδέσετε με μία συσκευή παρακολούθησης ύπνου.
• Τα ηλεκτρόδια καταγράφουν διάφορες σωματικές λειτουργίες, όπως τον καρδιακό ρυθμό, το ρυθμό της αναπνοής, τα επίπεδα οξυγόνου του αίματος και το ροχαλητό.
• Το πρωί θα αφαιρέσετε τα ηλεκτρόδια και θα επιστρέψετε τη συσκευή παρακολούθησης με βάση τις οδηγίες στο γιατρό σας.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για τη μελέτη ύπνου;

Η προετοιμασία είναι ίδια, ανεξάρτητα με το αν υποβάλλεστε σε μελέτη ύπνου σε νοσοκομείο, κλινική ή στο σπίτι. Για να προετοιμαστείτε για τη μελέτη ύπνου:

• Αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη το απόγευμα και το βράδυ πριν την εξέταση.
• Μην κοιμηθείτε κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Μη χρησιμοποιήσετε λοσιόν, τζελ μαλλιών ή make-up πριν την εξέταση, διότι αυτά επηρεάζουν τα ηλεκτρόδια.

Εάν γενικά λαμβάνετε φάρμακα για τον ύπνο, ρωτήστε το γιατρό σας αν πρέπει να τα λάβετε ή όχι πριν την εξέταση.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με τη μελέτη ύπνου;

Μπορεί να εμφανιστεί ήπιος δερματικός ερεθισμός από τα ηλεκτρόδια. Κατά τα άλλα, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Τα αποτελέσματα περιλαμβάνουν μετρήσεις των ακόλουθων:

• Δείκτης άπνοιας-υπόπνοιας (AHI). Αυτός δείχνει πόσα επεισόδια υπνικής άπνοιας συνέβησαν τη νύχτα. Αν έγιναν περισσότερα από πέντε, αυτό πιθανόν σημαίνει ότι έχετε υπνική άπνοια.
• Επάρκεια ύπνου. Πρόκειται για έναν υπολογισμό που βασίζεται το συνολικό αριθμό των λεπτών που κοιμηθήκατε κατά τη διάρκεια της νύχτας εν συγκρίσει με το συνολικό χρόνο που περάσατε στο κρεβάτι. Επομένως, αν ήσαστε για μεγάλο χρονικό διάστημα στο κρεβάτι χωρίς να μπορείτε να κοιμηθείτε, αυτό υποδεικνύει χαμηλή επάρκεια ύπνου.
• Δείκτης αποκορεσμού οξυγόνου (ODI). Αυτός μετράει τον αριθμό των φόρων που τα επίπεδα οξυγόνου μειώθηκαν κατά τη διάρκεια του ύπνου. Επίπεδα οξυγόνου κάτω του 90% θεωρούνται μη φυσιολογικά.
• Καρδιακός ρυθμός. Ένας φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός κυμαίνεται μεταξύ 60 και 100 χτύπων ένα λεπτό. Τα αποτελέσματα αυτής της μέτρησης δείχνουν εάν η καρδιά σας χτυπά ταχύτερα ή πιο αργά από το φυσιολογικό.

Ο γιατρός θα ελέγξει όλα τα αποτελέσματα και θα σας προτείνει θεραπεία αν κρίνεται απαραίτητο. Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Περαιτέρω πληροφορίες

Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να γνωρίζω αναφορικά με τη μελέτη ύπνου;

Εάν έχετε διαγνωστεί με υπνική άπνοια, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει:

• Αλλαγές του τρόπου ζωής, όπως απώλεια βάρους, αποφυγή αλκοόλ και τερματισμός του καπνίσματος
• Μηχάνημα διαρκούς θετικής πίεσης αεραγωγού (CPAP). Αυτή η συσκευή προωθεί αέρα εντός των αεραγωγών σας για να τους διατηρεί ανοιχτούς καθώς κοιμάστε.
• Οδοντιατρικές συσκευές, όπως:
  • Μασελάκι, το οποίο αποτρέπει το βρουξισμό (τρίξιμο) των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου. Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ του βρουξισμού και της υπνικής άπνοιας.
  • Συσκευή προώθησης κάτω γνάθου, μία μικρή πλαστική συσκευή που τράβα την κάτω γνάθο και τη γλώσσα προς τα εμπρός. Αυτό βοηθά στη διατήρηση του αεραγωγού ανοιχτού κατά τη διάρκεια του ύπνου.
  • Συσκευή διατήρησης της γλώσσας προς τα εμπρός. Εάν η γλώσσα κινείται προς τα πίσω, μπορεί να αποφράξει τον αεραγωγό.

Εάν οι προαναφερθείσες θεραπείες αποτύχουν, ο γιατρός θα σας προτείνει χειρουργική επέμβαση για την επιδιόρθωση προβλημάτων στο λαιμό, τη μύτη ή τη γνάθο.

Οι θεραπείες για άλλες διαταραχές του ύπνου εξαρτώνται από την πάθηση και τις δικές σας ανάγκες.