Παθολογικά

Νοσογόνος παχυσαρκία

Τι είναι η νοσογόνος παχυσαρκία;

Η νοσογόνος παχυσαρκία είναι μία πάθηση στην οποία ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ ή BMI) είναι υψηλότερος του 35. Ο δείκτης μάζας σώματος χρησιμοποιείται για να εκτιμηθεί το σωματικό λίπος και να καθοριστεί εάν έχετε ένα υγιές σωματικό βάρος για το ύψος και την ηλικία σας. Βέβαια, ο δείκτης μάζας σώματος δεν αποτελεί ακριβή μέτρηση, αλλά βοηθά να έχετε μία γενική ιδέα του ιδανικού βάρος με βάση το ύψος.

Αίτια Διάγνωση Επιπλοκές Θεραπεία Πρόληψη

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της νοσογόνου παχυσαρκίας;

Όταν τρώτε, το σώμα χρησιμοποιεί τις θερμίδες που καταναλώνετε για τις λειτουργίες του. Ακόμη και σε ξεκούραση, το σώμα χρειάζεται θερμίδες για τη λειτουργία της καρδιάς ή την πέψη της τροφής. Αν οι θερμίδες δεν χρησιμοποιούνται, αποθηκεύονται ως λίπος. Το σώμα θα αρχίσει να συσσωρεύει αποθήκες λίπους αν συνεχίζετε να καταναλώνετε περισσότερες θερμίδες από αυτές που καταναλώνετε («καίτε») καθημερινά. Η παχυσαρκία και η νοσογόνος παχυσαρκία είναι το αποτέλεσμα της υπερβολικής συσσώρευσης λίπους στο σώμα.

Ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά, μπορεί να προκαλέσουν αύξηση βάρους. Ιατρικές παθήσεις, όπως ο υποθυρεοειδισμός, μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε πρόσληψη βάρους, αλλά συνήθως αντιμετωπίζονται ώστε να μην οδηγήσουν σε παχυσαρκία.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο νοσογόνου παχυσαρκίας;

Οποιοσδήποτε μπορεί να πάρει βάρος και να γίνει παχύσαρκος/η εάν καταναλώνει περισσότερες θερμίδες από αυτές που το σώμα χρησιμοποιεί.

Κάποιες μελέτες έχουν δείξει ότι γενετικοί παράγοντες διαδραματίζουν ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το σώμα αποθηκεύει την ενέργεια. Όμως χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να εξερευνηθεί η σχέση μεταξύ γονιδίων και βάρους.

Πολλοί συμπεριφορικοί παράγοντες διαδραματίζουν επίσης ρόλο στην παχυσαρκία, όπως οι συνήθειες φαγητού και τα καθημερινά επίπεδα δραστηριότητας. Πολλά άτομα αναπτύσσουν τις συνήθειες φαγητού ως παιδιά και δυσκολεύονται να τις βελτιώσουν για να διατηρήσουν ένα υγιές σωματικό βάρος καθώς μεγαλώνουν. Ως ενήλικας, μπορεί να έχετε μία καθιστική εργασία και λιγότερο χρόνο για άθληση, προετοιμασία γευμάτων και σωματική δραστηριότητα.

Άλλοι παράγοντες, όπως το στρες, το άγχος και η έλλειψη ύπνου, μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους. Τα άτομα που διακόπτουν το κάπνισμα, προσωρινά παίρνουν βάρος. Επιπλέον, οι γυναίκες δυσκολεύονται συχνά να χάσουν το βάρος που πήραν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μπορεί να αποκτήσουν επιπλέον βάρος κατά την εμμηνόπαυση. Αυτοί οι παράγοντες δεν οδηγούν απαραίτητα σε νοσογόνο παχυσαρκία, αλλά σαφώς συνεισφέρουν στην έναρξή της.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η νοσογόνος παχυσαρκία;

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση και θα σας κάνει ερωτήσεις αναφορικά με το ιστορικό του βάρους σας και των προσπαθειών απώλειας κιλών. Επίσης, θα σας ρωτήσει για τις συνήθειες διατροφής και άθλησης και για το ιατρικό ιστορικό σας.

Υπολογισμός του δείκτη μάζας σώματος

Ο δείκτης μάζας σώματος υπολογίζεται όταν το βάρος σε κιλά διαιρείται δια του τετραγώνου του ύψους σε μέτρα. Μπορείτε να υπολογίσετε το δείκτη μάζας σώματος χρησιμοποιώντας το εργαλείο που παρέχεται από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.

Ακολουθούν οι κατηγορίες με βάση το δείκτη μάζας σώματος:

  • Λιποβαρής: κάτω από 18,5%
  • Φυσιολογικός/ή: 18,5 έως 24,9%
  • Υπέρβαρος/η: 25,0 έως 29,9%
  • Παχύσαρκος/η (τάξης 1): 30 έως 34,9%
  • Νοσηρή παχυσαρκία (τάξης 2): 35,0 έως 39,9%

Η χρήση του δείκτη μάζας σώματος ως διαγνωστικό εργαλείο για την παχυσαρκία έχει περιορισμούς. Ο δείκτης μάζας σώματος είναι μόνο μία εκτίμηση του σωματικού λίπους. Για παράδειγμα, οι αθλητές έχουν αυξημένο βάρος, επειδή έχουν υψηλότερο ποσοστό μυϊκής μάζας. Αυτό μπορεί λανθασμένα να τους οδηγήσει σε κατηγορία παχυσαρκίας ή νοσογόνου παχυσαρκίας, αλλά στην πραγματικότητα έχουν πολύ χαμηλό σωματικό λίπος. Εξαιτίας αυτού, οι γιατροί χρησιμοποιούν άλλες μεθόδους για να εκτιμήσουν με ακρίβεια το ποσοστό σωματικού λίπους.

Υπολογισμός του σωματικού λίπους

Ένα δερματοπτυχόμετρο χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του σωματικού λίπους. Σε αυτή την εξέταση, ο γιατρός μετρά το πάχος μιας πτυχής δέρματος στο χέρι, την κοιλιακή χώρα και το μηρό με ένα εργαλείο. Ένας άλλος τρόπος μέτρησης του σωματικού λίπους είναι ένας ζυγός-λιπομετρητής.

Άλλες εξετάσεις

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο ορμονολογικών ή άλλων προβλημάτων υγείας που μπορεί να προκαλούν αύξηση βάρους.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές της νοσογόνου παχυσαρκίας;

Η παχυσαρκία αποτελεί πρόβλημα υγείας. Χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε άλλα σοβαρά προβλήματα, όπως:

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η νοσογόνος παχυσαρκία;

Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης της νοσογόνου παχυσαρκίας.

Διατροφή και άθληση

Δεν υπάρχουν δεδομένα για το ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μακροχρόνιας απώλειας βάρους, όμως μία υγιεινή διατροφή και η τακτική άσκηση είναι το κλειδί για τη συνολική ευεξία.

Είναι επίσης σημαντικό να εξασκήσετε τεχνικές διαχείρισης του άγχους, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπίσετε την υπερφαγία σε στρεσογόνες περιόδους.

Θα πρέπει να συνεργαστείτε με τον γιατρό και το διατροφολόγο σας για να θέσετε ρεαλιστικούς στόχους που θα σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος αργά μέσω διατροφής και άθλησης. Είναι επίσης σημαντικό να έχετε υποστήριξη από την οικογένεια και τους φίλους σας, ώστε να πραγματοποιήσετε αλλαγές στον τρόπο ζωής που θα οδηγήσουν σε μακροχρόνια απώλεια βάρους.

Φάρμακα απώλειας βάρους

Σε ορισμένες περιπτώσεις συνταγογραφούνται φάρμακα απώλεια βάρους. Αυτά τα φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν απώλεια βάρους, όμως τα περισσότερα άτομα παίρνουν τα κιλά που έχασαν μόλις σταματήσουν τη λήψη τους. Υπάρχουν πολλά βοτανικά και μη συνταγογραφούμενα συμπληρώματα που ισχυρίζονται ότι θα σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος, αλλά οι περισσότεροι ισχυρισμοί δεν έχουν επιβεβαιωθεί.

Απόσυρση του BELVIQ

Το Φεβρουάριο του 2020, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ζήτησε να αποσυρθεί η φαρμακευτική ουσία απώλειας βάρους λορκασερίνη (Belviq) από την αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών. Και αυτό διότι υπήρξε αύξηση σε περιπτώσεις καρκίνου στα άτομα που λάμβαναν Belviq συγκριτικά με το placebo. Αν σας έχει συνταγογραφηθεί ή λαμβάνετε Belviq, σταματήσετε τη λήψη του και συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με εναλλακτικές στρατηγικές απώλειας βάρους.

Χειρουργική επέμβαση

Η χειρουργική επέμβαση αποτελεί επιλογή για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας αν έχετε δοκιμάσει άλλες μεθόδους απώλειας βάρους αλλά δεν ήταν αποτελεσματικές στη διατήρηση αυτής της απώλειας μακροπρόθεσμα. Η επέμβαση συχνά βοηθά στη μείωση του κινδύνου άλλων ασθενειών (όπως διαβήτη, καρδιοπαθειών και υπνικής άπνοιας) που σχετίζονται με τη σοβαρή παχυσαρκία.

Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές και θα πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό σας αν αποτελεί επιλογή για εσάς. Υπάρχουν δύο κοινοί τύποι χειρουργείου απώλειας βάρους:

Γαστρικός δακτύλιος

Στη διαδικασία αυτή, ο χειρουργός τοποθετεί ένα δακτύλιο γύρω από το άνω μέρος του στομάχου. Αυτό περιορίζει την ποσότητα τροφών που μπορείτε να φάτε, προκαλώντας αίσθημα κορεσμού μετά την κατανάλωση μικρής ποσότητας φαγητού.

Γαστρικό bypass

Αυτή η χειρουργική επέμβαση αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο οι τροφές ταξιδεύουν μέσω του πεπτικού συστήματος, παρακάμπτοντας ένα τμήμα του στομάχου και του λεπτού εντέρου. Θα σας κάνει να αισθάνεστε πληρότητα τρώγοντας λιγότερο φαγητό.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η νοσογόνος παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία και η νοσογόνος παχυσαρκία είναι σοβαρές και δυνητικά απειλητικές για τη ζωή παθήσεις. Ένας υγιής τρόπος ζωής που περιλαμβάνει ισορροπημένη διατροφή και τακτική άσκηση είναι σημαντικός για την πρόληψη της παχυσαρκίας.

Διατροφή και άθληση

Τα άτομα που βρίσκονται στο στάδιο της νοσογόνου παχυσαρκίας θα πρέπει να αποφεύγουν δίαιτες που υπόσχονται γρήγορα αποτελέσματα και να εστιάζουν σε αλλαγές των συνηθειών διατροφής. Συνήθως προτείνεται:

  • Η προσθήκη περισσότερων φρούτων και λαχανικών στη διατροφή
  • Η κατανάλωση μικρότερων γευμάτων
  • Η καταμέτρηση θερμίδων
  • Η κατανάλωση φαγητού όταν αισθάνεστε το αίσθημα της πείνας
  • Ο περιορισμός των κορεσμένων λιπαρών, trans λιπαρών και επεξεργασμένων σακχάρων

Η σωματική δραστηριότητα είναι πολύ σημαντική για τη γενικότερη εικόνα της υγείας σας και αποτελεί σημείο-κλειδί αν προσπαθείτε να χάσετε βάρος. Για να ξεκινήσετε να χάνετε βάρος, θα χρειαστείτε μέτριας έως υψηλής έντασης άθληση περισσότερο από τρεις ώρες την εβδομάδα. Η υψηλής έντασης προπόνηση αυξάνει σημαντικά τον καρδιακό παλμό. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας προτού ξεκινήσετε οποιοδήποτε έντονο πρόγραμμα άθλησης. Παραδείγματα αερόβιας δραστηριότητας είναι τα εξής:

  • Τρέξιμο ή jogging
  • Κολύμβηση
  • Σχοινάκι
  • Γρήγορο περπάτημα
  • Ποδηλασία

Η μέτριας έντασης άσκηση επίσης περιλαμβάνει καθημερινές δραστηριότητες, όπως εργασία στον κήπο.

+ 6 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. About adult BMI. (2017). cdc.gov/healthyweight/assessing/bmi/adult_bmi/index.html

2. Corella, D., Peloso, G, Arnett, D. K., Demissie, S., Cupples, L. A., Tucker, K. … Ordovas, J. M. (2009). APOA2, dietary fat, and body mass index: replication of a gene-diet in 3 independent populations. Archives of Internal Medicine, 169(20), 1897-906. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19901143?itool=EntrezSystem2.PEntrez.Pubmed.Pubmed_ResultsPanel.Pubmed_RVDocSum&ordinalpos=1

3. FDA requests the withdrawal of the weight-loss drug Belviq, Belviq XR (lorcaserin) from the market. (2020). fda.gov/drugs/drug-safety-and-availability/fda-requests-withdrawal-weight-loss-drug-belviq-belviq-xr-lorcaserin-market

4. Mayo Clinic Staff. (2020). Obesity. mayoclinic.org/diseases-conditions/obesity/basics/tests-diagnosis/con-20014834

5. Mayo Clinic Staff. (2020). Prescription weight-loss drugs. mayoclinic.org/healthy-lifestyle/weight-loss/in-depth/weight-loss-drugs/art-20044832

6. Parks, B.W., Nam, E., Org, E., Kostem, E., Norheim, E., Hui, S.T. … Lusis, A.J. (2013). Genetic control of obesity and gut microbiota composition in response to high-fat, high-sucrose, diet in mice. Cell Metabolism, 17(1), 141-52. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23312289