Ορθοκολικός καρκίνος

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του ορθοκολικού καρκίνου;

Ο ορθοκολικός καρκίνος μπορεί να μην παρουσιάσει κανένα σύμπτωμα ειδικά στα πρώιμα στάδια. Αν, παρόλα αυτά, εμφανίζετε συμπτώματα στα αρχικά στάδια, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Διάρροια
• Αίμα στα κόπρανα
• Κοιλιακό πόνο
• Κοιλιακές κράμπες
• Δυσκοιλιότητα
• Αιμορραγία από το ορθό
• Αλλαγές στο χρώμα των κοπράνων
• Υπερβολικά αέρια
• Αλλαγές στο σχήμα των κοπράνων (για παράδειγμα, πιο στενά)

Αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, πραγματοποιήστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας, ώστε να συζητήσετε για την εξέταση για ορθοκολικό καρκίνο.

Συμπτώματα σταδίου 3 ή 4

Τα συμπτώματα του ορθοκολικού καρκίνου είναι πιο εμφανή στα προχωρημένα στάδια (στάδια 3 ή 4). Επιπρόσθετα με τα προαναφερθέντα συμπτώματα μπορεί επίσης να βιώσετε:

• Αλλαγές στα κόπρανα που διαρκούν περισσότερο από ένα μήνα
• Εμετό
• Υπερβολική κόπωση
• Ακούσια απώλεια βάρους
• Αίσθηση ότι το έντερο δεν έχει αδειάσει πλήρως μετά από μία κένωση
• Ανεξήγητη αδυναμία

Αν ορθοκολικός καρκίνος έχει κάνει μετάσταση σε άλλα σημεία του σώματος μπορεί επίσης να βιώσετε:

• Θολή όραση
• Ίκτερο (κίτρινα μάτια και δέρμα)
• Κατάγματα των οστών
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Πρήξιμο σε χέρια και πόδια
• Χρόνιο πονοκέφαλο

Αίτια

Τι προκαλεί τον ορθοκολικό καρκίνο;

Οι ερευνητές ακόμη μελετούν τις αιτίες του ορθοκολικού καρκίνου. Παρόλο που υπάρχει μία διαρκώς αυξανόμενη λίστα προδιαθεσικών παραγόντων, αυτοί μπορούν να δρουν είτε μόνοι είτε σε συνδυασμό αυξάνοντας τις πιθανότητες του ατόμου για ορθοκολικό καρκίνο.

Προκαρκινικοί όγκοι

Μη φυσιολογικά κύτταρα συσσωρεύονται στο βλεννογόνο του παχέος εντέρου σχηματίζοντας πολύποδες. Αυτοί είναι μικροί καλοήθεις όγκοι. Η αφαίρεσή τους μέσω χειρουργικής επέμβασης είναι μία κοινή προληπτική μέθοδος. Αν δεν αντιμετωπιστούν, οι πολύποδες μπορεί να γίνουν καρκινικοί.

Γενετικές μεταλλαγές

Μερικές φορές ορθοκολικός καρκίνος εμφανίζει κληρονομικότητα. Αυτό οφείλεται σε γενετική μεταλλαγή που μπορεί να κληρονομηθεί από τον γονέα στο παιδί. Η ύπαρξη των μεταλλαγών δεν εγγυάται ότι οπωσδήποτε θα αναπτύξετε ορθοκολικό καρκίνο, αλλά αυξάνει τις πιθανότητες.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο ορθοκολικού καρκίνου;

Αναπόφευκτοι παράγοντες

Κάποιοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ορθοκολικού καρκίνου είναι αναπόφευκτοι και δεν μπορούν να αλλάξουν. Η ηλικία είναι ένας εξ αυτών. Οι πιθανότητες ανάπτυξης αυτού του είδους καρκίνου αυξάνονται μετά τα 50.

Κάποιοι ακόμη αναπόφευκτοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι:

• Το ιστορικό ασθενειών του παχέος εντέρου
• Το ιστορικό πολυπόδων του παχέος εντέρου
• Το οικογενειακό ιστορικό ορθοκολικού καρκίνου
• Η Εβραϊκή ή Αφρικανική καταγωγή ή η καταγωγή από την Ανατολική Ευρώπη
• Η ύπαρξη κάποιου γενετικού συνδρόμου, όπως η συγγενής αδενωματώδης πολυποδίαση

Αποφευκτοί παράγοντες

Άλλοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι αποφευκτοί. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να τους αλλάξετε, ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης ορθοκολικού καρκίνου. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν:

• Το κάπνισμα
• Το διαβήτη τύπου 2
• Την παχυσαρκία
• Τη διατροφή με επεξεργασμένα τρόφιμα ή κόκκινα κρέατα
• Την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Την καθιστική ζωή

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται ορθοκολικός καρκίνος;

Η έγκαιρη διάγνωση ορθοκολικού καρκίνου δίνει τις καλύτερες πιθανότητες ίασης.

Ο γιατρός αρχικά θα συλλέξει πληροφορίες για το προσωπικό και οικογενειακό ιστορικό σας και θα πραγματοποιήσει μία κλινική εξέταση. Μπορεί να εφαρμόσει πίεση στην κοιλιακή χώρα ή να πραγματοποιήσει μία πρωκτική εξέταση για να καθορίσει την παρουσία όγκων ή πολυπόδων.

Εξετάσεις αίματος

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εξετάσεις αίματος για να αποκτήσει μία πιο σφαιρική εικόνα της αιτίας των συμπτωμάτων. Δεν υπάρχει μία εξέταση αίματος που να ταυτοποιεί τον ορθοκολικό καρκίνο, αλλά οι εξετάσεις ελέγχου ηπατικής λειτουργίας και ένα πλήρες αιμοδιάγραμμα μπορούν να αποκλείσουν έτερες νόσους και διαταραχές.

Κολονοσκόπηση

Η κολονοσκόπηση περιλαμβάνει τη χρήση ενός μακρύ ευέλικτου σωλήνα με μία μικρή προσαρτημένη κάμερα στην άκρη. Αυτή η διαδικασία επιτρέπει στο γιατρό να ελέγξει το εσωτερικό του παχέος εντέρου και του ορθού για τον εντοπισμό οτιδήποτε ασυνήθιστου.

Κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης, ο γιατρός μπορεί επίσης να αφαιρέσει ιστό από τις πάσχουσες περιοχές (βιοψία). Ο ιστός αυτός θα σταλεί σε ένα εργαστήριο για ανάλυση.

Ακτινογραφία

Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει ακτινογραφία ακτίνων-Χ με τη χρήση ενός ραδιενεργού σκιαγραφικού παράγοντα που περιέχει το στοιχείο βάριο. Το υγρό θα χορηγηθεί εντός του εντέρου με τη βοήθεια ενός κλύσματος. Όταν βρεθεί εκεί, το διάλυμα βαρίου θα καλύψει το βλεννογόνο του παχέος εντέρου. Αυτό βοηθά στην καλύτερη ποιότητα των ακτινογραφιών.

Αξονική τομογραφία

Η αξονική τομογραφία θα προσφέρει μία πιο λεπτομερή εικόνα του παχέος εντέρου. Όταν χρησιμοποιείται στη διάγνωση του ορθοκολικού καρκίνου, ένα άλλο όνομα της αξονικής τομογραφίας είναι η ψηφιακή κολονοσκόπηση.

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για ορθοκολικό καρκίνο;

Η αντιμετώπιση του ορθοκολικού καρκίνου εξαρτάται από μία πληθώρα παραγόντων. Η γενικότερη εικόνα της υγείας σας και το στάδιο του καρκίνου θα καθορίσουν και το θεραπευτικό πλάνο.

Χειρουργική επέμβαση

Στα πρώιμα στάδια του ορθοκολικού καρκίνου ίσως ο γιατρός να μπορεί να αφαιρέσει τους καρκινικούς πολύποδες με χειρουργική επέμβαση. Αν οι πολύποδες δεν είναι προσκολλημένοι στα τοιχώματα του εντέρου, θα έχετε μία εξαιρετική έκβαση.

Αν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί εντός των τοιχωμάτων του εντέρου, ο χειρουργός μπορεί να χρειαστεί να αφαιρέσει τμήμα του παχέος εντέρου ή του ορθού μαζί με τους γειτονικούς λεμφαδένες. Αν είναι δυνατόν, στη συνέχεια θα συρράψει τα εναπομείναντα υγιή τμήματα μεταξύ τους.

Αν αυτό δεν είναι εφικτό, θα πραγματοποιήσει κολοστομία. Η κολοστομία περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ανοίγματος στο κοιλιακό τοίχωμα για την αποβολή των κοπράνων και μπορεί να είναι προσωρινή η μόνιμη.

Χημειοθεραπεία

Η χημειοθεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση φαρμάκων για τη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων. Στην περίπτωση του ορθοκολικού καρκίνου, η χημειοθεραπεία είναι μία κοινή μέθοδος αντιμετώπισης μετά τη χειρουργική επέμβαση για την καταστροφή τυχόν εναπομείναντων καρκινικών κυττάρων. Επίσης, ελέγχει και την ανάπτυξη των όγκων.

Παρόλο που προσφέρει κάποια ανακούφιση από τα συμπτώματα στα προχωρημένα στάδια, συνοδεύεται από αρκετές παρενέργειες που θα πρέπει να ελεγχθούν με επιπρόσθετα φάρμακα.

Ακτινοθεραπεία

Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιεί ακτινοβολία υψηλής ενέργειας παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιείται στις ακτίνες-Χ για να στοχεύσει και να καταστρέψει τα καρκινικά κύτταρα πριν και μετά την εγχείρηση. Συνήθως συνδυάζεται με τη χημειοθεραπεία.

Φαρμακευτική αγωγή

Το Σεπτέμβρη του 2012, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε το φάρμακο ρεγοραφενίμπη για την αντιμετώπιση του μεταστατικού ορθοκολικού καρκίνου που δεν ανταποκρίνεται σε άλλους τύπους θεραπείας και έχει εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος. Αυτό το φάρμακο δρα αναστέλλοντας ένζυμα που προωθούν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.

Πρόγνωση

Ποια είναι η πρόγνωση για τον ορθοκολικό καρκίνο;

Η διάγνωση ορθοκολικού καρκίνου μπορεί πράγματι να είναι τρομακτική για τον ασθενή, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι αυτός ο τύπος καρκίνου αντιμετωπίζεται πλήρως, ειδικά αν διαγνωστεί έγκαιρα.

Τα θεραπευτικά μέτρα επίσης πλέον αντιμετωπίζουν και πιο προχωρημένα περιστατικά ορθοκολικού καρκίνου. Σύμφωνα με το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Τέξας, ο μέσος όρος επιβίωσης για καρκίνο σταδίου 4 είναι περίπου 30 μήνες. Αν βρισκόμασταν στο 1990, αυτός ο χρόνος θα ήταν έξι με οκτώ μήνες.

Κάτι άλλο που παρατηρείται στις μέρες μας είναι ότι ο ορθοκολικός καρκίνος εμφανίζεται σε όλο και μικρότερες ηλικίες. Αυτό πιθανώς οφείλεται σε μη υγιεινές συνήθειες του τρόπου ζωής που είναι περισσότερο κοινές σήμερα παρά τις περασμένες δεκαετίες. Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία αναφέρει ότι, παρόλο που οι οι θάνατοι από ορθοκολικό καρκίνο έχουν μειωθεί στο σύνολό τους, οι θάνατοι σε ασθενείς κάτω των 55 ετών έχουν αυξηθεί κατά 1% από το 2007 στο 2016.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί ο ορθοκολικός καρκίνος;

Συγκεκριμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες για τον ορθοκολικό καρκίνο, όπως το οικογενειακό ιστορικό και η ηλικία, δεν μπορούν να αλλάξουν. Ωστόσο, οι παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μπορούν να αλλάξουν και να μειώσουν τις πιθανότητες ανάπτυξης της ασθένειας.

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης ορθοκολικού καρκίνου:

• Τερματίζοντας το κάπνισμα
• Μειώνοντας την κατανάλωση του κόκκινου κρέατος
• Ελέγχοντας τον προϋπάρχοντα διαβήτη
• Αποφεύγοντας τα επεξεργασμένα κρέατα, όπως τα hot dog
• Κάνοντας γυμναστική καθημερινά
• Μειώνοντας το άγχος
• Μειώνοντας την κατανάλωση αλκοόλ
• Μειώνοντας τα λιπαρά στη διατροφή
• Χάνοντας βάρος, αν ο γιατρός το προτείνει
• Καταναλώνοντας περισσότερα φρούτα και λαχανικά

Ένα άλλο μέθοδο πρόληψης είναι η κολονοσκόπηση μετά την ηλικία των 50, ακόμη και αν δεν έχετε κάποιο προδιαθεσικό παράγοντα ορθοκολικού καρκίνου. Όσο πιο έγκαιρα εντοπίζεται ο καρκίνος τόσο καλύτερη είναι η έκβαση.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τον ορθοκολικό καρκίνο;

Όταν εντοπίζεται έγκαιρα, ο ορθοκολικός καρκίνος είναι αντιμετωπίσιμος και συχνά ιάσιμος. Με τον έγκαιρο εντοπισμό οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν τουλάχιστον ακόμη πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση. Αν ο καρκίνος δεν επανεμφανιστεί μέσα σε αυτό το χρονικό πλαίσιο, θεωρείστε πως έχετε ιαθεί, ειδικά αν βρίσκεστε σε ένα από τα τρία πρώτα στάδια της νόσου.