Ψυχικές νόσοι

Οξεία διαταραχή στρες

Τι είναι η οξεία διαταραχή στρες;

Στις εβδομάδες μετά από ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να αναπτύξετε μία διαταραχή άγχους που ονομάζεται οξεία διαταραχή στρες (ASD). Η οξεία διαταραχή στρες τυπικά εκδηλώνεται ένα μήνα μετά από ένα τραυματικό συμβάν. Διαρκεί τουλάχιστον τρεις ημέρες και μπορεί να επιμείνει έως ένα μήνα. Τα άτομα με οξεία διαταραχή στρες έχουν παρόμοια συμπτώματα με αυτά που παρατηρούνται στη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).

Αίτια Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση Πρόληψη

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της οξείας διαταραχής στρες;

Αν βιώσετε ή αντιμετωπίσετε ένα ή περισσότερα τραυματικά γεγονότα, αυτό μπορεί να προκαλέσει οξεία διαταραχή στρες. Τα γεγονότα αυτά προκαλούν έντονο φόβο, τρόμο ή απελπισία. Τα τραυματικά γεγονότα που μπορεί να προκαλέσουν οξεία διαταραχή στρες περιλαμβάνουν:

  • Θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου
  • Απειλή θανάτου για τον εαυτό σας ή άλλους
  • Απειλή σοβαρού τραυματισμού για τον εαυτό σας ή άλλους
  • Απειλή της σωματικής ακεραιότητας για τον εαυτό σας ή άλλους

Περίπου 6-33% των ατόμων που βιώνουν ένα τραυματικό γεγονός εμφανίζουν οξεία διαταραχή στρες, σύμφωνα με το Υπουργείο Υποθέσεων Βετεράνων των ΗΠΑ. Αυτός ο ρυθμός ποικίλλει ανάλογα με τη φύση της τραυματικής κατάστασης.

Ποιος βρίσκεται σε κίνδυνο εμφάνισης οξείας διαταραχής στρες;

Οποιοσδήποτε μπορεί να εκδηλώσει οξεία διαταραχή στρες μετά από ένα τραυματικό γεγονός. Βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο εάν:

  • Έχετε βιώσει, παρακολουθήσει ή αντιμετωπίσει ένα τραυματικό γεγονός στο παρελθόν
  • Έχετε ιστορικό οξείας διαταραχής στρες ή διαταραχής μετατραυματικού στρες
  • Έχετε ιστορικό συγκεκριμένων τύπων ψυχικών προβλημάτων
  • Έχετε ιστορικό διασχιστικών ή αποσυνδετικών συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια τραυματικών γεγονότων

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας διαταραχής στρες;

Τα συμπτώματα της οξείας διαταραχής στρες περιλαμβάνουν:

Αποσυνδετικά ή διασχιστικά συμπτώματα

Θα έχετε τρία ή περισσότερα από τα ακόλουθα διασχιστικά συμπτώματα εάν βιώνεται οξεία διαταραχή στρες:

  • Αισθάνεστε «μουδιασμένος/η», «αποσυνδεδεμένος/η» ή ότι δεν ανταποκρίνεστε συναισθηματικά
  • Έχετε μειωμένη επίγνωση του περιβάλλοντος
  • Αποπραγματοποίηση, η οποία εκδηλώνεται όταν το περιβάλλον σας σάς φαίνεται ξένο ή μη πραγματικό
  • Αποπροσωποποίηση, η οποία εκδηλώνεται όταν οι σκέψεις ή τα συναισθήματά σας δεν φαίνονται αληθινά ή δεν φαίνονται ότι ανήκουν σε σας
  • Αποσυνδετική αμνησία, η οποία εκδηλώνεται όταν δεν μπορείτε να θυμηθείτε μία ή περισσότερες σημαντικές πτυχές του τραυματικού γεγονότος

Βιώνετε ξανά το τραυματικό γεγονός

Μπορεί επανειλημμένα να βιώνετε το τραυματικό γεγονός με έναν ή περισσότερους τρόπους αν έχετε οξεία διαταραχή στρες:

  • Έχετε επαναλαμβανόμενες εικόνες, σκέψεις, εφιάλτες, παραισθήσεις ή επεισόδια flashback του τραυματικού γεγονότος
  • Αισθάνεστε ότι ξαναζείτε το τραυματικό συμβάν
  • Αισθάνεστε έντονο άγχος όταν κάτι σας υπενθυμίζει το τραυματικό γεγονός

Αποφυγή

Μπορεί να αποφεύγετε παράγοντες που σας αναγκάζουν να θυμηθείτε ή να ξαναβιώσετε το τραυματικό γεγονός, όπως:

  • Άτομα
  • Συζητήσεις
  • Μέρη
  • Αντικείμενα
  • Δραστηριότητες
  • Σκέψεις
  • Συναισθήματα

Αγωνία ά αυξημένη διέγερση

Τα συμπτώματα της οξείας διαταραχής στρες μπορεί να περιλαμβάνουν αγωνία και αυξημένη διέγερση, δηλαδή:

  • Δυσκολία στον ύπνο
  • Ευερεθιστότητα
  • Δυσκολία στη συγκέντρωση
  • Ανικανότητα να σταματήσετε να κινείστε ή να παραμείνετε ακίνητοι
  • Διαρκή ένταση
  • Εύκολος ή σε ακατάλληλες στιγμές τρόμος

Δυσχέρεια

Τα συμπτώματα της οξείας διαταραχής στρες προκαλούν δυσχέρεια ή διακόπτουν σημαντικές πτυχές της ζωής σας, όπως τις κοινωνικές και εργασιακές σχέσεις. Μπορεί να μην είστε σε θέση να ξεκινήσετε ή να ολοκληρώσετε απαραίτητες διεργασίες ή να μην μπορείτε να μιλήσετε σε άλλους αναφορικά με το τραυματικό συμβάν.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η οξεία διαταραχή στρες;

Ο ιατρός ή ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας θα διαγνώσει οξεία διαταραχή στρες κάνοντας ερωτήσεις αναφορικά με το τραυματικό συμβάν και τα συμπτώματά σας. Επίσης είναι σημαντικό να αποκλειστούν άλλες αιτίες των συμπτωμάτων, όπως:

  • Κατάχρηση ουσιών
  • Παρενέργειες φαρμάκων
  • Προβλήματα υγείας
  • Άλλες ψυχιατρικές διαταραχές

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η οξεία διαταραχή στρες;

Ο γιατρός θα χρησιμοποιήσει μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες μεθόδους για την αντιμετώπιση της οξείας διαταραχές:

  • Ψυχιατρική αξιολόγηση, για να καθορίσει τις συγκεκριμένες ανάγκες σας
  • Νοσηλεία, αν βρίσκεστε σε κίνδυνο αυτοκτονίας ή βλάβης άλλων
  • Συνεισφορά στην απόκτηση καταφυγίου, τροφής και ρουχισμού, αν αυτό κριθεί απαραίτητο
  • Ψυχιατρική εκπαίδευση, για να σας διδάξει αναφορικά με τη διαταραχή σας
  • Φάρμακα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της οξείας διαταραχής στρες, όπως αγχολυτικά φάρμακα, εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και αντικαταθλιπτικά
  • Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, η οποία επιταχύνει το χρόνο ανάρρωσης και αποτρέπει την εξέλιξη της οξείας διαταραχής στρες σε διαταραχή μετατραυματικού στρες
  • Θεραπεία έκθεσης
  • Υπνοθεραπεία

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση της οξείας διαταραχής στρες;

Πολλά άτομα με οξεία διαταραχή στρες διαγιγνώσκονται αργότερα με διαταραχή μετατραυματικού στρες. Η διάγνωση της διαταραχής μετατραυματικού στρες πραγματοποιείται εάν τα συμπτώματα επιμένουν για περισσότερο από ένα μήνα και προκαλούν έντονο στρες και δυσλειτουργικότητα.

Η θεραπεία μειώνει τις πιθανότητες εξέλιξης της διαταραχής σε διαταραχή μετατραυματικού στρες. Περίπου 50% των περιπτώσεων διαταραχής μετατραυματικού στρες υποχωρούν μέσα σε έξι μήνες, ενώ άλλες μπορεί να επιμένουν για χρόνια.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η οξεία διαταραχή στρες;

Επειδή δεν υπάρχει κανένας τρόπος επιβεβαίωσης ότι ποτέ δεν θα βιώσετε μία τραυματική κατάσταση, δεν υπάρχει τρόπος πρόληψης της οξείας διαταραχή στρες. Ωστόσο, υπάρχουν βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης της διαταραχής.

Η λήψη ιατρικής θεραπείας μέσα σε λίγες ώρες από ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης οξείας διαταραχή στρες. Τα άτομα που εργάζονται σε θέσεις που συνοδεύονται από υψηλό κίνδυνο τραυματικών γεγονότων, όπως το στρατιωτικό προσωπικό, επωφελούνται από εκπαίδευση προετοιμασίας και συμβουλευτική για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης οξείας διαταραχής στρες ή διαταραχής μετατραυματικού στρες, εάν βιώσουν ένα τραυματικό συμβάν. Η εκπαίδευση προετοιμασίας και η συμβουλευτική περιλαμβάνουν την εμπλοκή σε κατασκευασμένα τραυματικά γεγονότα και συμβουλευτική για την ενίσχυση των μηχανισμών αντιμετώπισης.

+ 3 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5 (5th ed.). Washington, DC: American Psychiatric Association.

2. McFarlane AC. (2010). The long-term costs of traumatic stress: Intertwined physical and psychological consequences. DOI: doi.org/10.1002/j.2051-5545.2010.tb00254.x

3. Ursano RJ, et al. Practice guideline for the treatment of patients with acute stress disorder and posttraumatic stress disorder. (2010). psychiatryonline.org/pb/assets/raw/sitewide/practice_guidelines/guidelines/acutestressdisorderptsd.pdf