Ασθένειες νευρικού συστήματος

Οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία

Τι είναι η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία;

Η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία (ACA) είναι μία διαταραχή που εμφανίζεται όταν η παρεγκεφαλίδα υφίσταται φλεγμονή ή βλάβη. Η παρεγκεφαλίδα είναι η περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο της βάδισης και του μυϊκού συντονισμού.

Ο όρος «αταξία» αναφέρεται στην έλλειψη λεπτού ελέγχου των εκούσιων κινήσεων. «Οξεία» σημαίνει ότι η αταξία εμφανίζεται ταχέως, μέσα σε διάστημα λεπτών έως μίας με δύο ημέρες. Η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία είναι επίσης γνωστή ως παρεγκεφαλίτιδα.

Τα άτομα με οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία συχνά έχουν έλλειψη συντονισμού και δυσκολία στην πραγματοποίηση καθημερινών δραστηριοτήτων. Η πάθηση συνήθως επηρεάζει παιδιά, ιδιαίτερα μεταξύ 2 και 7 ετών. Ωστόσο, περιστασιακά μπορεί να επηρεάσει και ενήλικες.

Αίτια Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Ενήλικες Παρόμοιες παθήσεις Επιπλοκές Πρόληψη

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας;

Ιοί και άλλες ασθένειες που επηρεάζουν το νευρικό σύστημα μπορεί να προσβάλουν την παρεγκεφαλίδα. Παραδείγματα είναι τα εξής:

Η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία μπορεί να χρειαστεί εβδομάδες να εμφανιστεί μετά από μία ιογενή λοίμωξη.

Άλλες αιτίες της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας περιλαμβάνουν:

  • Αιμορραγία στην παρεγκεφαλίδα
  • Έκθεση σε υδράργυρο, μόλυβδο και άλλες τοξίνες
  • Βακτηριακές λοιμώξεις, όπως η νόσος Lyme
  • Τραύμα στο κεφάλι
  • Ανεπάρκεια συγκεκριμένων βιταμινών, όπως B-12, B-1 (θειαμίνη) και E

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας;

Τα συμπτώματα της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας περιλαμβάνουν:

  • Προβληματικό συντονισμό στον κορμό ή τα χέρια και τα πόδια
  • Συχνό παραπάτημα
  • Ασταθή βάδιση
  • Ανεξέλεγκτες ή επαναλαμβανόμενες κινήσεις των οφθαλμών
  • Δυσκολία στο φαγητό και την πραγματοποίηση λεπτών κινητικών δεξιοτήτων
  • Συγκεχυμένο λόγο
  • Αλλαγές στη φωνή
  • Πονοκεφάλους
  • Ζάλη

Αυτά τα συμπτώματα επίσης σχετίζονται με αρκετές άλλες παθήσεις που επηρεάζουν το νευρικό σύστημα. Είναι σημαντικό να επισκεφτείτε το γιατρό σας ώστε να λάβετε τη σωστή διάγνωση.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία;

Ο γιατρός θα πραγματοποιήσει αρκετές εξετάσεις για να καθορίσει αν έχετε οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία και να εντοπίσει την υποκείμενη αιτία της. Η διαγνωστική διαδικασία περιλαμβάνει μία τυπική κλινική εξέταση και πολλές νευρολογικές εξετάσεις. Ο γιατρός θα ελέγξει επίσης:

  • Την ακοή σας
  • Τη μνήμη σας
  • Την ισορροπία και τη βάδιση
  • Την όρασή σας
  • Τη συγκέντρωσή σας
  • Τα αντανακλαστικά σας
  • Το συντονισμό σας

Αν δεν έχετε υποστεί πρόσφατα κάποια ιογενή λοίμωξη, ο γιατρός θα αναζητήσει ενδείξεις άλλων παθήσεων και διαταραχών που συχνά οδηγούν σε οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία.

Οι εξετάσεις στις οποίες πιθανώς να χρειαστεί να υποβληθείτε είναι οι εξής:

  • Μελέτη νευρικής αγωγιμότητας. Η μελέτη νευρικής αγωγιμότητας καθορίζει εάν τα νεύρα λειτουργούν σωστά.
  • Ηλεκτρομυογράφημα. Το ηλεκτρομυογράφημα καταγράφει και αξιολογεί την ηλεκτρική δραστηριότητα στους μύες.
  • Οσφυονωτιαία παρακέντηση. Η οσφυονωτιαία παρακέντηση επιτρέπει στο γιατρό να εξετάσει το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, που περιβάλλει το νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο.
  • Πλήρες αιμοδιάγραμμα. Το πλήρες αιμοδιάγραμμα καθορίζει εάν υπάρχουν αυξομειώσεις στον αριθμό των κυττάρων του αίματος. Με αυτό τον τρόπο αξιολογείται η γενικότερη εικόνα της υγείας σας.
  • Αξονική ή μαγνητική τομογραφία. Ο γιατρός θα αναζητήσει ενδείξεις εγκεφαλικής βλάβης με αυτές τις απεικονιστικές τεχνικές. Παρέχουν λεπτομερείς εικόνες του εγκεφάλου, επιτρέποντας στο γιατρό να εξετάσει προσεκτικά και να αξιολογήσει οποιαδήποτε εγκεφαλική βλάβη πιο εύκολα.
  • Ανάλυση ούρων και υπερηχογράφημα. Είναι κάποιες ακόμη εξετάσεις τις οποίες ο γιατρός μπορεί να ζητήσει.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία;

Η θεραπεία της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας δεν είναι πάντα απαραίτητη. Όταν ένας ιός προκαλεί τη νόσο, αναμένεται πλήρης ανάρρωση χωρίς θεραπεία. Η ιογενής οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία γενικά υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες χωρίς θεραπεία.

Όμως η θεραπεία κρίνεται απαραίτητη εάν ένας ιός δεν αποτελεί την αιτία της νόσου. Το συγκεκριμένο θεραπευτικό πλάνο θα εξαρτηθεί από την αιτία και μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες, χρόνια, ακόμη και για ολόκληρη τη ζωή. Ακολουθούν ορισμένες κοινές θεραπευτικές επιλογές:

  • Μπορεί να χρειάζεται χειρουργική επέμβαση εάν η πάθηση είναι το αποτέλεσμα αιμορραγίας στην παρεγκεφαλίδα.
  • Θα χρειαστείτε αντιβιοτικά εάν έχετε λοίμωξη.
  • Τα αντιπηκτικά θα σας βοηθήσουν εάν το εγκεφαλικό προκάλεσε την οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία.
  • Μπορείτε να λάβετε φάρμακα για την αντιμετώπιση φλεγμονής στην παρεγκεφαλίδα, όπως στεροειδή.
  • Εάν μία τοξίνη αποτελεί την πηγή της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας, μειώστε ή εξαλείψτε την έκθεση σε αυτήν.
  • Εάν η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία προκλήθηκε από ανεπάρκεια βιταμίνης, λάβετε συμπληρώματα βιταμίνης Ε, ενέσεις βιταμίνης Β-12, ή θειαμίνη.
  • Σε ορισμένες περιπτώσεις, η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία μπορεί να προκληθεί από ευαισθησία στη γλουτένη. Σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαστεί να προσαρμόσετε τη διατροφή σας αποφεύγοντας αυστηρά τη γλουτένη.

Εάν έχετε οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία, θα χρειαστείτε βοήθεια με τις καθημερινές δραστηριότητες. Ειδικά μαχαιροπήρουνα και συσκευές, όπως μπαστούνια και βοηθήματα ομιλίας, θα σας βοηθήσουν. Η φυσικοθεραπεία, η λογοθεραπεία και η εργοθεραπεία θα συνεισφέρουν ώστε να βελτιώσετε τα συμπτώματά σας.

Κάποια άτομα επίσης βρίσκουν ότι η πραγματοποίηση συγκεκριμένων αλλαγών στον τρόπο ζωής μπορεί να ανακουφίσει περαιτέρω από τα συμπτώματα, όπως η αλλαγή της διατροφής και η λήψη διατροφικών συμπληρωμάτων.

Ενήλικες

Πώς η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία επηρεάζει τους ενήλικες;

Τα συμπτώματα της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας στους ενήλικες είναι παρόμοια με αυτά των παιδιών. Όπως και με τα παιδιά, η θεραπεία των ενηλίκων περιλαμβάνει την αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας.

Παρόλο που πολλές από τις αιτίες της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας στα παιδιά μπορεί να προκαλέσουν τη νόσο και στους ενήλικες, υπάρχουν ορισμένες παθήσεις που είναι πιο πιθανό να αποτελούν το αίτιο στους ενήλικες.

Οι τοξίνες, ιδιαίτερα η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, είναι μία από τις κυριότερες αιτίες της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας. Επιπρόσθετα, φάρμακα όπως τα αντιεπιληπτικά και τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα, σχετίζονται συχνά με την οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία στους ενήλικες.

Υποκείμενες παθήσεις, όπως ο HIV, η πολλαπλή σκλήρυνση και αυτοάνοσες διαταραχές αυξάνουν τις πιθανότητες της νόσου σε έναν ενήλικα. Παρόλα αυτά, σε πολλές περιπτώσεις η αιτία της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας στους ενήλικες παραμένει άγνωστη.

Όταν πραγματοποιείται η διάγνωση της νόσου σε έναν ενήλικα, ο γιατρός αρχικά θα πρέπει να διακρίνει την οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία από άλλους τύπους παρεγκεφαλιδικής αταξίας που εμφανίζονται πιο αργά. Παρόλο που η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία εμφανίζεται μέσα σε λεπτά έως ώρες, άλλες μορφές παρεγκεφαλιδικής αταξίας χρειάζονται μέρες έως χρόνια για να εμφανιστούν.

Οι αταξίες με βραδύτερο ρυθμό εξέλιξης έχουν διαφορετικές αιτίες, όπως γενετική προδιάθεση, και απαιτούν διαφορετικές θεραπείες.

Ως ενήλικας, είναι πιο πιθανό ότι θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε μαγνητική τομογραφία, ώστε να πραγματοποιηθεί η διάγνωση. Αυτή η απεικονιστική τεχνική θα αναδείξει ανωμαλίες που μπορούν να προκαλέσουν αταξίες με βραδύτερο ρυθμό.

Παρόμοιες παθήσεις

Ποιες άλλες παθήσεις είναι παρόμοιες με την οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία;

Η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία χαρακτηρίζεται από ταχεία έναρξη – λεπτά έως ώρες. Υπάρχουν άλλες μορφές αταξίας με παρόμοια συμπτώματα, αλλά διαφορετικές αιτίες:

Υποξείες αταξίες

Οι υποξείες αταξίες εμφανίζονται μέσα στην πάροδο ημερών έως εβδομάδων. Κάποιες φαίνεται να εκδηλώνονται πιο γρήγορα, αλλά στην πραγματικότητα έχουν αναπτυχθεί αργά μέσα στην πάροδο του χρόνου.

Οι αιτίες είναι συχνά παρόμοιες με αυτές της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας, αλλά οι υποξείες αταξίες επίσης προκαλούνται από σπάνιες λοιμώξεις, όπως οι εγκεφαλοπάθειες, η νόσος του Whipple και η προϊούσα πολυεστιακή λευκοεγκεφαλοπάθεια.

Χρόνιες προϊούσες αταξίες

Οι χρόνιες προϊούσες αταξίες εμφανίζονται και διαρκούν για μήνες ή χρόνια. Συχνά προκαλούνται από κληρονομικές παθήσεις.

Οι χρόνιες προϊούσες αταξίες επίσης οφείλονται σε μιτοχονδριακές ή νευροεκφυλιστικές διαταραχές. Άλλες ασθένειες μπορούν να προκαλούν ή να μιμούνται τις χρόνιες αταξίες, όπως οι ημικρανίες με αύρα, ένα σπάνιο σύνδρομο όπου η αταξία συνοδεύει την ημικρανία.

Συγγενείς αταξίες

Οι συγγενείς αταξίες είναι παρούσες κατά τη γέννηση και συχνά μόνιμες, παρόλο που ορισμένες μπορεί να αντιμετωπίζονται με χειρουργική επέμβαση. Αυτές οι αταξίες προκαλούνται από συγγενείς δομικές ανωμαλίες του εγκεφάλου.

Επιπλοκές

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με την οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία;

Τα συμπτώματα της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας μπορεί να γίνουν μόνιμα όταν η διαταραχή που προκαλείται από εγκεφαλικό, λοίμωξη ή αιμορραγία της παρεγκεφαλίδας.

Εάν έχετε οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία, βρίσκεστε σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αγωνίας και κατάθλιψης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν χρειάζεστε βοήθεια με τις καθημερινές δραστηριότητες ή δεν μπορείτε να αυτοεξυπηρετηθείτε.

Συμμετέχετε σε μία ομάδα υποστήριξης ή πραγματοποιήστε συνεδρίες με έναν ψυχολόγο, ώστε να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματά σας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζετε.

Πρόληψη

Μπορεί να προληφθεί η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία;

Είναι δύσκολο να προληφθεί η οξεία παρεγκεφαλιδική αταξία, αλλά μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου σε ένα παιδί κάνοντας όλα τα απαραίτητα εμβόλια για ιούς που οδηγούν στη νόσο, όπως η ανεμοβλογιά.

Ως ενήλικας, μπορείτε να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου αποφεύγοντας την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και άλλες τοξίνες. Μειώνοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικού με άθληση, υγιεινή διατροφή, φυσιολογικό βάρος και διατήρηση της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης σε φυσιολογικά πλαίσια, μπορείτε να βοηθήσετε στην πρόληψη της οξείας παρεγκεφαλιδικής αταξίας.

+ 6 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Abele M, et al. (2002). The aetiology of sporadic adult-onset ataxia. ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?term=11960886

2. Acute cerebellar ataxia. (n.d.). mountsinai.org/health-library/diseases-conditions/acute-cerebellar-ataxia

3. How to lower your stroke risk. (2013). health.harvard.edu/heart-health/how-to-lower-your-stroke-risk

4. Langan RC, et al. (2011). Update on vitamin B12 deficiency. aafp.org/afp/2011/0615/p1425.html

5. Mayo Clinic Staff. (2018). Ataxia. mayoclinic.org/diseases-conditions/ataxia/symptoms-causes/syc-20355652

6. Zaltzman, R., et al. (2017). Opsoclonus myoclonus ataxia associated with West Nile virus infection: A dramatic presentation with benign prognosis? ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28431624