Παρωτίτιδα

Συμπτώματα

Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα της παρωτίτιδας και πότε εμφανίζονται;

Τα πρώτα συμπτώματα της νόσου παρουσιάζονται εντός 2 εβδομάδων από την μόλυνση από τον ιό και προσομοιάζουν τυπικά συμπτώματα γρίπης, ενώ αυτήν την περίοδο είναι πιο πιθανή και η μετάδοση του ιού.

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι:

• Κούραση.
• Πόνοι στο σώμα και στο κεφάλι.
• Μειωμένη όρεξη.
• Χαμηλός πυρετός.

Ακολουθεί υψηλός πυρετός (39˚C) και σταδιακή διόγκωση και πόνος στους παρωτιδικούς αδένες. Ενώ, σε σπάνιες περιπτώσεις κάποια άτομα που μολύνονται από τον ιό δεν εμφανίζουν σχεδόν κανένα σύμπτωμα.

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση της νόσου;

Η διάγνωση γίνεται κυρίως με βάση τα συμπτώματα του ατόμου και την έντονη διόγκωση των σιελογόνων αδένων, ενώ για επιβεβαίωση μπορεί να γίνει ανίχνευση ιικών στελεχών σε δείγμα από τον παρωτιδικό πόρο.

Θεραπεία

Πώς γίνεται η θεραπεία;

Η θεραπεία δεν συνίσταται σε αντιβιοτικά ή άλλα φαρμακευτικά σκευάσματα καθώς δεν είναι σε θέση να καταπολεμήσουν τον ιό, ως εκ τούτου ο ιατρός περιορίζεται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων έως ότου η λοίμωξη αντιμετωπιστεί από τον οργανισμό.

Συνίσταται:

• Ξεκούραση.
• Παυσίπονες ουσίες, όπως η ακεταμινοφαίνη και η ιβουπροφαίνη προκειμένου να πέσει ο πυρετός.
• Κατανάλωση πολλών υγρών για να αποφευχθεί η αφυδάτωση.
• Χρήση πάγου στους διογκωμένους αδένες για ανακούφιση του οιδήματος.
• Κατανάλωση φαγητών που δεν απαιτούν ιδιαίτερο μάσημα, καθώς αυτό μπορεί να είναι αρκετά επώδυνο για το άτομο, όπως γιαούρτι και σούπες.
• Αποφυγή όξινων φαγητών και ποτών, καθώς είναι πιθανόν να ερεθίσουν τους αδένες.

Πόσο διαρκεί η ασθένεια;

Συνήθως, η ασθένεια διαρκεί περίπου μερικές εβδομάδες και 10 μέρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων θα πρέπει το άτομο να αρχίσει να νιώθει καλύτερα. Μια εβδομάδα μετά την διάγνωση θεωρείται ότι δεν μεταδίδεις τον ιό πλέον και εφόσον νιώθεις καλύτερα μπορείς να επιστρέψεις στις καθημερινές σου δραστηριότητες.

Επιπλοκές

Ποιες επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει η παρωτίτιδα;

Γενικά οι επιπλοκές της νόσου αυτής είναι αρκετά σπάνιες, αλλά μπορεί να είναι και αρκετά σοβαρές εάν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα. Οι επιπλοκές αυτές προκύπτουν όταν ο ιός εκτός από τους σιελογόνους αδένες προσβάλλει και άλλα όργανα του σώματος, όπως ο εγκέφαλος ή όργανα του αναπαραγωγικού συστήματος.

Συγκεκριμένα, μπορεί να προκληθεί:

Ορχίτιδα: προκύπτει όταν ο ιός προσβάλλει τους όρχεις και δημιουργήσει φλεγμονή σε αυτούς. Η θεραπεία της ορχίτιδας έγκειται στην ανακούφιση των συμπτωμάτων με χρήση παυσίπονων ουσιών για τον πόνο και εναπόθεση πάγου στην περιοχή των όρχεων. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις  η φλεγμονή των όρχεων μπορεί να οδηγήσει σε στειρότητα.

Φλεγμονή στις ωοθήκες: εάν ο ιός προσβάλλει τις ωοθήκες των γυναικών αυτό μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο και πρήξιμο στην περιοχή αλλά δεν μπορεί να επηρεάσει την γονιμότητα. Παρ’ όλα αυτά, αν η γυναίκα είναι έγκυος ο ιός μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη αυξάνοντας τον κίνδυνο αποβολής του εμβρύου.

Μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα: οι ασθένειες αυτές είναι εξαιρετικά σοβαρές και σχετίζονται με την μόλυνση του εγκεφαλικού ιστού. Η μηνιγγίτιδα προκαλεί διόγκωση των μεμβρανών γύρω από τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, ενώ η εγκεφαλίτιδα προκαλεί φλεγμονή στον εγκέφαλο. Και στις δύο περιπτώσεις η έγκαιρη αντιμετώπιση κρίνεται ζωτικής σημασίας, ενώ οι βασικές ενδείξεις για να επισκεφτεί το άτομο άμεσα τον θεράπων ιατρό είναι: σοβαροί πονοκέφαλοι, επιληπτικές κρίσεις και παροδική απώλεια συνείδησης.

Παγκρεατίτιδα: προκαλείται όταν ο ιός προσβάλει το πάγκρεας και δημιουργήσει φλεγμονή σε αυτό. Η κατάσταση αυτή δεν είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη και είναι παροδική, ενώ κύρια συμπτώματα αποτελούν ο έντονος κοιλιακός πόνος, η ναυτία και ο εμετός. Παρ’ όλα αυτά, θα πρέπει να εκτιμηθεί από τον ιατρό η σοβαρότητα της νόσου και να παρακολουθείται η πορεία της.

Απώλεια ακοής: αυτή η επιπλοκή συμβαίνει σε 5 στα 10.000 άτομα που θα νοσήσουν από την ασθένεια και οφείλεται σε μόλυνση που προκαλεί βλάβη στον κοχλία στο εσωτερικό των αυτιών.

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η παρωτίτιδα;

Όταν ένα άτομο νοσήσει μια φορά με τον ιό αναπτύσσει ανοσία σε αυτόν και είναι ελάχιστα πιθανό να νοσήσει ξανά από αυτόν. Ως εκ τούτου, η πιο αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης της νόσου είναι ο εμβολιασμός για τον ιό της παρωτίτιδας. Στις περισσότερες χώρες του κόσμου ο εμβολιασμός αυτός χορηγείται σε όλα τα παιδιά μαζί με τα εμβόλια για την ιλαρά και την ερυθρά (MMR) σε δύο δόσεις. Η πρώτη δόση χορηγείται σε ηλικία 12 με 15 μηνών από τον παιδίατρο, ενώ η δεύτερη στην ηλικία μεταξύ 4 -6 ετών. Η αποτελεσματικότητα των 2 δόσεων φτάνει το 88%, ενώ αν χορηγηθεί μόνο η μια δόση η αποτελεσματικότητα είναι 78%.

Επιπλέον, και ενήλικες που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά την παιδική ηλικία, γεννημένοι πριν το 1957, μπορούν να εμβολιαστούν, ενώ εάν εργάζονται σε περιβάλλον υψηλού κινδύνου, όπως σε σχολείο ή νοσοκομείο, αυτό επιβάλλεται. Εάν ένας ενήλικα επιλέξει να εμβολιαστεί θα πρέπει να συμβουλευτεί πρώτα κάποιον ειδικό καθώς άτομα με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό, εγκυμοσύνη ή αλλεργία στην ζελατίνη ή την νεομυκίνη δεν μπορούν να εμβολιαστούν.