Πολιομυελίτιδα

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της πολιομυελίτιδας;

Εκτιμάται ότι το 95-99% των ατόμων που προσβάλλονται από πολιομυελίτιδα είναι ασυμπτωματικοί. Αυτό είναι γνωστό ως υποκλινική μόλυνση πολιομυελίτιδας. Ακόμη και χωρίς συμπτώματα, τα άτομα που μολύνονται από τον ιό είναι σε θέση να τον μεταδώσουν, μολύνοντας άλλους ανθρώπους.

Μη παραλυτική πολιομυελίτιδα

Τα συμπτώματα της μη παραλυτικής πολιομυελίτιδας μπορούν να διαρκέσουν από μία ως δέκα ημέρες. Ομοιάζουν με τα συμπτώματα της γρίπης και περιλαμβάνουν:

• Πονοκεφάλους
• Πυρετό
• Εμετούς
• Κόπωση
• Πονόλαιμο
• Μηνιγγίτιδα

Παραλυτική πολιομυελίτιδα

Περίπου 1% των περιπτώσεων πολιομυελίτιδας μπορούν να εξελιχθούν στην παραλυτική μορφή της. Αυτή οδηγεί σε παράλυση του νωτιαίου μυελού (νωτιαία πολιομυελίτιδα), του εγκεφαλικού στελέχους (προμηκική πολιομυελίτιδα ) ή και των δύο (νωτιαιοπρομηκική πολιομυελίτιδα).

Τα αρχικά συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά της μη παραλυτικής πολιομυελίτιδας. Όμως, μετά από μία εβδομάδα εμφανίζονται ποιο σοβαρά συμπτώματα, όπως:

• Έντονοι σπασμοί και μυϊκός πόνος
• Ξαφνική παράλυση, προσωρινή ή μόνιμη
• Απώλεια των αντανακλαστικών
• Παραμορφωμένα άκρα, ειδικά τα άκρα ποδός, οι αστράγαλοι και τα ισχία
• Χαλαρά άκρα, συνήθως στη μία πλευρά του σώματος

Είναι σπάνιο να αναπτυχθεί πλήρης παράλυση. Λιγότερο από το 1% όλων των περιπτώσεων πολιομυελίτιδας θα οδηγήσουν σε μόνιμη παράλυση. Στο 5-10% των περιπτώσεων παράλυσης, ο ιός θα επιτεθεί στους μύες που σας βοηθούν να αναπνέετε, οδηγώντας στο θάνατο.

Μεταπολιομυελιτιδικό σύνδρομο

Είναι δυνατό η πολιομυελίτιδα να επιστρέψει αφότου έχετε αναρρώσει. Αυτό μπορεί να συμβεί ύστερα από 15 με 40 χρόνια. Κοινά συμπτώματα του μεταπολιομυελιτιδικού συνδρόμου περιλαμβάνουν:

• Μυϊκό πόνο που επιδεινώνεται
• Μυϊκή ατροφία
• Διαρκή αδυναμία μυών και αρθρώσεων
• Μειωμένη ανοχή σε χαμηλές θερμοκρασίες
• Προβλήματα συγκέντρωσης και μνήμης
• Δυσκολία στην αναπνοή και την κατάποση
• Κατάθλιψη
• Υπνική άπνοια ή αναπνευστικά προβλήματα σχετιζόμενα με τον ύπνο
• Νέα εκδήλωση αδυναμίας σε μύες που δεν είχαν προηγουμένως επηρεαστεί

Μιλήστε με το γιατρό σας αν είχατε πολιομυελίτιδα και παρατηρείτε τα προαναφερθέντα συμπτώματα. Εκτιμάται ότι 25-50% των ανθρώπων που επιβιώνουν από πολιομυελίτιδα εμφανίζουν μεταπολιομυελιτιδικό σύνδρομο. Το μεταπολιομυελιτιδικό σύνδρομο δεν μεταδίδεται από άλλους πάσχοντες. Η θεραπεία περιλαμβάνει στρατηγικές βελτίωσης της ποιότητας ζωής και μείωσης του πόνου.

Μόλυνση

Πώς προσβάλλεται κάποιος από τον ιό της πολιομυελίτιδας;

Καθώς είναι πολύ μολυσματικός, ο ιός της πολιομυελίτιδας μεταδίδεται μέσω της επαφής με μολυσμένα κόπρανα. Αντικείμενα, όπως παιχνίδια, τα οποία βρίσκονται κοντά σε μολυσμένα κόπρανα, συνιστούν επίσης μέσα μετάδοσης του ιού. Κάποιες φορές ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω του φτερνίσματος ή του βήχα, διότι ζει στο λαιμό και το έντερο. Ωστόσο, κάτι τέτοιο είναι λιγότερο συχνό.

Τα άτομα που ζουν σε περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση σε καθαρό τρεχούμενο νερό και εγκαταστάσεις υγιεινής συνήθως μολύνονται με τον ιό από την κατανάλωση νερού μολυσμένου με ανθρώπινα απόβλητα. Σύμφωνα με την Κλινική Mayo, ο ιός είναι τόσο μολυσματικός που οποιοσδήποτε ζει με έναν ασθενή μπορεί επίσης να νοσήσει.

Οι έγκυες γυναίκες, τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα άτομα με HIV, και τα μικρά παιδιά είναι οι πιο ευάλωτες ομάδες στην πολιομυελίτιδα.

Αν δεν έχετε εμβολιαστεί, αυξάνετε τον κίνδυνο να νοσήσετε όταν:

• Φροντίζετε κάποιον που πάσχει από τη νόσο
• Ταξιδεύετε σε περιοχές όπου υπάρχει πρόσφατη έξαρση της ασθένειας
• Έχετε εξαιρετικό άγχος ή περνάτε μια πολύ αγχωτική περίοδο μετά την έκθεση στον ιό
• Χειρίζεστε εργαστηριακό δείγμα του ιού
• Έχετε αφαιρέσει τις αμυγδαλές σας

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η πολιομυελίτιδα;

Ο γιατρός θα διαγνώσει πολιομυελίτιδα εξετάζοντας τα συμπτώματά σας. Θα πραγματοποιήσει μια κλινική εξέταση, αναζητώντας βλάβη στα αντανακλαστικά, ακαμψία στην πλάτη και τον αυχένα ή δυσκολία ανύψωσης της κεφαλής ενώ βρίσκεστε ξαπλωμένοι.

Επίσης, θα πραγματοποιηθούν εργαστηριακές αναλύσεις δείγματος του λαιμού, των κοπράνων ή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού σας για τον εντοπισμό του ιού.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η πολιομυελίτιδα;

Οι γιατροί μπορούν μόνο να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα, καθώς η νόσος εξελίσσεται. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει θεραπεία, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της πολιομυελίτιδας είναι η πρόληψή της μέσω εμβολιασμού.

Οι πλέον κοινές μέθοδοι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:

• Αντισπασμωδικά φάρμακα για τη χαλάρωση των μυών
• Φορητό τεχνητό αερισμό για να σας βοηθήσει στην αναπνοή
• Ξεκούραση στο κρεβάτι
• Παυσίπονα
• Φυσικοθεραπεία για τη διευθέτηση των αναπνευστικών και πνευμονολογικών προβλημάτων
• Πνευμονική αποκατάσταση για την αύξηση της αντοχής των πνευμόνων
• Φυσικοθεραπεία ή νάρθηκα για να σας βοηθήσουν στο περπάτημα
• Αντιβιοτικά για τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος
• Θερμοφόρες ή ζεστές πετσέτες για την ανακούφιση του μυϊκού πόνου
• Φυσικοθεραπεία για την αντιμετώπιση του μυϊκού πόνου

Σε σοβαρές περιπτώσεις αδυναμίας των ποδιών, θα χρειαστείτε αναπηρικό αμαξίδιο ή άλλη συσκευή κίνησης.

Πρόληψη

Πώς προλαμβάνεται η πολιομυελίτιδα;

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης της πολιομυελίτιδας είναι ο εμβολιασμός. Τα παιδιά θα πρέπει να εμβολιάζονται σύμφωνα με το πρόγραμμα των Κέντρων Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων των ΗΠΑ:

Ηλικία
2 μηνών	1 δόση
4 μηνών	1 δόση
6 ως 18 μηνών	1 δόση
4 ως 6 ετών	Αναμνηστική δόση

Σε σπάνιες περιπτώσεις τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν ήπιες ως σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, όπως:

• Υψηλό πυρετό
• Διόγκωση του λαιμού
• Αναπνευστικά προβλήματα
• Αυξημένο καρδιακό παλμό
• Ζάλη
• Εξανθήματα

Οι ενήλικες στις ΗΠΑ δεν βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό. Ο κίνδυνος αυξάνεται όταν ταξιδεύετε σε μια χώρα όπου η πολιομυελίτιδα είναι κοινή. Για αυτό, θα πρέπει να κάνετε τα απαραίτητα εμβόλια πριν ταξιδέψετε σε τέτοιες περιοχές.

Συνολικά, οι περιπτώσεις πολιομυελίτιδας έχουν μειωθεί κατά 99%. Το 2015 καταγράφηκαν μόνο 74 περιπτώσεις.

Η πολιομυελίτιδα εξακολουθεί να υπάρχει στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν και τη Νιγηρία.

Σύνοψη

Από την ιστορία της πολιομυελίτιδας στο σήμερα

Η πολιομυελίτιδα είναι μια νόσος που προκαλείται από ένα πολύ μολυσματικό ιό και μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση του νωτιαίου μυελού και του εγκεφαλικού στελέχους. Επηρεάζει περισσότερο τα παιδιά κάτω των 5 ετών. Οι περιπτώσεις πολιομυελίτιδας κορυφώθηκαν στις ΗΠΑ το 1952, οπότε και καταγράφηκαν 57.623 περιστατικά. Ύστερα από το Κίνημα για το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας, η Αμερική είναι ελεύθερη από τη νόσο από το 1979.

Παρόλο που πολλές ακόμη χώρες είναι ελεύθερες από την πολιομυελίτιδα, ο ιός εξακολουθεί να είναι ενεργός σε χώρες που δεν έχουν ξεκινήσει καμπάνιες ανοσοποίησης. Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ., ακόμα και μία επιβεβαιωμένη περίπτωση πολιομυελίτιδας θέτει τα παιδιά όλων των χωρών σε κίνδυνο.