Λοιμώδη νοσήματα

Ψιττάκωση

Τι είναι η ψιττάκωση;

Η ψιττάκωση είναι μια λοίμωξη που προκαλείται από τα βακτήρια του γένους Chlamydia psittaci. Η νόσος αυτή είναι ιδιαίτερα σπάνια, και σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, μολύνει περίπου 10 άτομα τον χρόνο σε ολόκληρες τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Παρ’ όλα αυτά, είναι πιθανό πολλά περιστατικά της νόσου να μην διαγνώστηκαν ποτέ, και επομένως να μην καταγράφηκαν, καθώς τα συμπτώματα της είναι παρόμοια με άλλες νόσους.

Η ψιττάκωση μεταδίδεται στον άνθρωπο από διάφορα άγρια ή κατοικίδια πτηνά και κυρίως από τους παπαγάλους. Περιστατικά της νόσου είναι πιο κοινά στα τροπικά κλίματα, ενώ έχουν καταγραφεί σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων, της Αυστραλίας, της Αγγλίας και της Αργεντινής. Γενικότερα, το βακτήριο της ψιττάκωσης, μπορεί να μεταδοθεί οπουδήποτε κρατούνται πολλά πτηνά, όπως σε πτηνοτροφεία ή καταστήματα με ζώα συντροφιάς.

Συμπτώματα Μόλυνση Διάγνωση Θεραπεία Πρόληψη

Συμπτώματα

Τι συμπτώματα εμφανίζει ένα άτομο με ψιττάκωση;

Στους ανθρώπους η νόσος αυτή μοιάζει αρκετά στα συμπτώματα με την κλασική γρίπη ή την πνευμονία. Οι πρώτες ενδείξεις της νόσου ξεκινούν συνήθως 10 ημέρες μετά τη μόλυνση από το βακτήριο, αλλά είναι πιθανό να εμφανιστούν από 4 έως και 19 ημέρες μετά την μόλυνση. Τα βασικά συμπτώματα της ψιττάκωσης περιλαμβάνουν:

  • Πυρετό και ρίγος.
  • Ναυτία και εμετό.
  • Μυϊκό πόνο.
  • Πόνο στις αρθρώσεις.
  • Κούραση.
  • Αδυναμία.
  • Ξηρό βήχα.
  • Ευκοίλια.
  • Πόνο στο στήθος.
  • Δυσκολία κατά την αναπνοή.
  • Ευαισθησία στο φως.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, η νόσος μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή σε διάφορα εσωτερικά όργανα, όπως, ο εγκέφαλος, το ήπαρ και η καρδιά. Επίσης, μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη λειτουργία του αναπνευστικού και πνευμονία.

Άλλες ασθένειες που εμφανίζουν πολύ παρόμοια συμπτώματα με την ψιττάκωση και συχνά συγχέονται με αυτήν είναι:

Μόλυνση

Πώς μπορεί να κολλήσει κάποιος ψιττάκωση;

Τις περισσότερες φορές ο άνθρωπος κολλάει τη νόσο από πτηνά, όπως:

  • Παπαγάλους διαφόρων ειδών.
  • Κοτόπουλα.
  • Γαλοπούλες.
  • Περιστέρια.
  • Πάπιες.

Μπορεί κάποιος να μολυνθεί από τη νόσο, εάν έρθει σε επαφή με μολυσμένα ζώα ή εισπνεύσει σωματίδια από ούρα, κόπρανα ή άλλες σωματικές εκκρίσεις αυτών. Επιπλέον, είναι δυνατόν να μολυνθεί κάποιος, εάν τσιμπηθεί από κάποιο πτηνό ή το ράμφος του ζώου έρθει σε επαφή με τα χείλη του ατόμου. Τέλος, είναι πιθανό να κολλήσει κάποιος τη νόσο, απευθείας από κάποιο άρρωστο άτομο, εισπνέοντας μολυσμένα σταγονίδια του αέρα όταν αυτό βήχει, αλλά η περίπτωση αυτή συμβαίνει εξαιρετικά σπάνια.

Πώς μπορεί να αναγνωρίσει κάποιος ένα πτηνό με ψιττάκωση;

Τα μολυσμένα πτηνά δεν εμφανίζουν πάντα συμπτώματα, ενώ μπορεί να φέρουν και να μεταδίδουν το βακτήριο για μήνες, πριν εμφανίσουν οποιοδήποτε σημάδι της νόσου. Ως εκ τούτου, ακόμα και εάν ένα κατοικίδιο πτηνό δείχνει απόλυτα υγειές δεν αποκλείεται η πιθανότητα να είναι μολυσμένο. Πιθανά συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει ένα μολυσμένο πτηνό με ψιττάκωση είναι:

  • Ρίγος.
  • Δυσκολία στην αναπνοή.
  • Ευκοίλια.
  • Υπνηλία και λήθαργο.
  • Απώλεια βάρους.
  • Αποχρωματισμένα περιττώματα, πράσινου χρώματος.
  • Απώλεια όρεξης.

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση της ψιττάκωσης;

Καθώς η ψιττάκωση είναι μια εξαιρετικά σπάνια νόσος, ο ιατρός είναι πιθανό να μην την υποπτευθεί από την αρχή. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να αναφερθεί στον ιατρό εάν το άτομο έχει έρθει πρόσφατα σε επαφή με άρρωστα πτηνά ή εργάζεται σε χώρο όπου έχει συχνή επαφή με πτηνά, όπως σε κτηνιατρείο, σε πτηνοτροφείο ή σε κατάστημα με είδη κατοικίδιων ζώων. 

Για την διάγνωση θα χρειαστεί να διεξαχθούν διάφορες εργαστηριακές εξετάσεις, όπως καλλιέργεια αίματος ή σάλιου, οι οποίες μπορούν να διευκρινίσουν τον τύπο του βακτηρίου που προκάλεσε την λοίμωξη. Επίσης, μια ακτινογραφία θώρακος μπορεί να δείξει εάν το άτομο έχει πνευμονία, η οποία συχνά προκαλείται από τη νόσο.

Ακόμα, ο ιατρός μπορεί να ζητήσει και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της συγκεκριμένης νόσου, όπως ανίχνευση αντισωμάτων για τα αντιγόνα του βακτηρίου της ψιττάκωσης. Τα αντισώματα είναι πρωτεΐνες που παράγει ο οργανισμός μας, όταν μολυνθεί από κάποιο ξένο σώμα, όπως ένα βακτήριο, και είναι εξειδικευμένα για να το αναγνωρίζουν. Ως εκ τούτου, αυξημένα επίπεδα αντισωμάτων κατά του βακτηρίου της ψιττάκωσης, υποδεικνύουν μόλυνση από αυτό.

Θεραπεία

Πώς θεραπεύεται η ψιττάκωση;

Η ψιττάκωση αντιμετωπίζεται κυρίως με την χορήγηση αντιβιοτικών, όπως η δεξοκυκλίνη και η τετρακυκλίνη που φαίνεται να είναι αρκετά αποτελεσματικά για την καταπολέμηση της. Παρ' όλα αυτά, ο ιατρός είναι πιθανό να επιλέξει και άλλα είδη αντιβιοτικών, ενώ σε πολύ μικρά παιδιά συνήθως χορηγείται αζυθρομυκίνη. 

Η θεραπεία διαρκεί περίπου 10 με 14 ημέρες, ανάλογα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού και είναι εξαιρετικά σημαντικό να ολοκληρωθεί πλήρως, προκειμένου να μην επανεμφανιστεί η νόσος. Οι περισσότεροι άνθρωποι που νοσούν από ψιττάκωση, αναρρώνουν πλήρως από αυτήν, παρ' όλα αυτά, η ανάρρωση μπορεί να πάρει περισσότερο χρόνο για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, μικρά παιδιά ή άτομα με άλλα προβλήματα υγείας. Σε κάθε περίπτωση, η ψιττάκωση πολύ σπάνια προκαλεί θάνατο ή άλλες επιπλοκές στον άνθρωπο.

Πρόληψη

Τι μπορεί να κάνει κάποιος προκειμένου να αποφύγει τη μόλυνση από ψιττάκωση;

Εφόσον, κάποιος έχει ως κατοικίδιο ζώο πτηνό και ιδιαίτερα παπαγάλο, είναι σημαντικό να λαμβάνει κάποια προληπτικά μέτρα προκειμένου να μειώσει την πιθανότητα να κολλήσει ψιττάκωση. Συγκεκριμένα, είναι σημαντικό να καθαρίζεται το κλουβί του πτηνού καθημερινά και αυτό να φροντίζεται αρκετά ώστε να μην αρρωστήσει.

Τα πτηνά πρέπει να τρέφονται επαρκώς και να έχουν αρκετό χώρο, ώστε να μην υπάρχει συνωστισμός, εάν είναι πολλά μαζί στο ίδιο κλουβί. Επίσης, εφόσον κάποιος έχει περισσότερα από ένα κλουβιά, είναι καλό αυτά να βρίσκονται σε απόσταση, ώστε να μην μεταδίδονται μικρόβια από το ένα στο άλλο. Άλλα, απλά βήματα που μπορεί να ακολουθηθούν, περιλαμβάνουν:

  • Αγορά πτηνών, από αξιόπιστα καταστήματα ζώων.
  • Καλό πλύσιμο χεριών, μετά την επαφή με κάποιο πτηνό ή βιολογικές απεκκρίσεις αυτού.
  • Αποφυγή επαφής του ράμφους του πτηνού με τη μύτη ή το στόμα του ατόμου.
  • Προσοχή εάν κάποιο κατοικίδιο πτηνό, μοιάζει άρρωστο ή εμφανίζει μειωμένη όρεξη για φαγητό να μεταφέρεται άμεσα στον κτηνίατρο.
  • Καλός αερισμός του χώρου στον οποίο βρίσκονται κατοικίδια πτηνά.

Επιπλέον, εφόσον κάποιος προμηθευτεί ένα νέο πτηνό είναι σημαντικό, αυτό να εξεταστεί από κτηνίατρο και στη συνέχεια να απομονωθεί και να βρίσκεται υπό συνεχή έλεγχο για τουλάχιστον 30 ημέρες, πριν έρθει σε επαφή με άλλα πτηνά που μπορεί να έχει κάποιος.

Τέλος, εφόσον δει κάποιος ένα άρρωστο ή νεκρό πτηνό κάπου δεν πρέπει να το αγγίξει. Εάν το πτηνό είναι άγριο και βρεθεί σε κάποιο εξωτερικό χώρο, θα πρέπει να ενημερωθούν οι αρχές της πόλης, προκειμένου να το απομακρύνουν. Από την άλλη, εάν ένα κατοικίδιο πτηνό βρεθεί νεκρό, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί προστατευτική μάσκα και γάντια για την απομάκρυνση του από το χώρο. Κατόπιν, θα πρέπει να γίνει απολύμανση του κλουβιού και όλου του εξοπλισμού που έχει έρθει σε επαφή με το συγκεκριμένο πτηνό, προκειμένου να περιοριστεί ο κίνδυνος μετάδοσης της μόλυνσης. 

+ 9 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Compendium of measures to control Chlamydophila psittaci infection among humans (psittacosis) and pet birds (avian chlamydiosis), 2010 National Association of State Public Health Veterinarians (NASPHV). (2011, January). Journal of Exotic Pet Medicine, 20(1), 32-45.Retrieved from sciencedirect.com/science/article/pii/S1557506310002132

2. Pet birds and psittacosis infection. (2015, November 21) healthychildren.org/English/health-issues/conditions/from-insects-animals/Pages/Pet-Birds-and-Psittacosis-Infection.aspx

3. Psittacosis. (2008) rarediseases.org/rare-diseases/psittacosis/

4. Psittacosis. (2016, July 7) cdc.gov/pneumonia/atypical/psittacosis.html

5. Psittacosis - including symptoms, treatment and prevention. (n.d.) sahealth.sa.gov.au/wps/wcm/connect/public+content/sa+health+internet/health+topics/health+conditions+prevention+and+treatment/infectious+diseases/psittacosis/psittacosis+-+including+symptoms+treatment+and+prevention

6. Psittacosis/avian chlamydiosis. (2009, June) cfsph.iastate.edu/Factsheets/pdfs/psittacosis.pdf

7. OSH answers fact sheets: Psittacosis. (2016, October 25) ccohs.ca/oshanswers/diseases/psittacosis.html

8. Psittacosis (ornithosis, parrot fever). (n.d.) www2.health.vic.gov.au/public-health/infectious-diseases/disease-information-advice/psittacosis-ornithosis-parrot-fever

9. Psittacosis (ornithosis, parrot fever, chlamydiosis). (2011, October) health.ny.gov/diseases/communicable/psittacosis/fact_sheet.htm