Ασθένειες ουροποιητικού συστήματος

Πυελονεφρίτιδα

Τι είναι η πυελονεφρίτιδα;

Η οξεία πυελονεφρίτιδα είναι μια ξαφνική και σοβαρή λοίμωξη των νεφρών, η οποία οδηγεί σε διόγκωση και μόνιμη βλάβη αυτών. Η πυελονεφρίτιδα μπορεί να γίνει απειλητική για τη ζωή του ασθενούς.

Όταν εκδηλώνονται επαναλαμβανόμενα ή επίμονα επεισόδια, η κατάσταση καλείται χρόνια πυελονεφρίτιδα. Η χρόνια μορφή είναι σπάνια, αλλά συμβαίνει πιο συχνά σε παιδιά και σε άτομα με αποφράξεις στο ουροποιητικό σύστημα.

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Εγκυμοσύνη Παιδί Επιπλοκές Πρόληψη

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της πυελονεφρίτιδας;

Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται μέσα σε δύο μέρες από τη μόλυνση και περιλαμβάνουν:

  • Πόνο ή αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση
  • Πυρετό πάνω από 38,9ᵒC
  • Πόνο στην κοιλιά, στην πλάτη ή στη βουβωνική χώρα
  • Ούρα με οσμή ψαριού
  • Συχνοουρία
  • Νεφελώδη ούρα
  • Πύον ή αίμα στα ούρα

Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι τα εξής:

  • Ναυτία
  • Εμετός
  • Κόπωση
  • Τρόμος ή ρίγη
  • Γενικότερη δυσφορία
  • Λιπαρό δέρμα
  • Πνευματική σύγχυση

Τα συμπτώματα των παιδιών και των ενηλίκων μπορεί να είναι διαφορετικά από αυτά των υπόλοιπων ανθρώπων. Για παράδειγμα, η πνευματική σύγχυση είναι περισσότερο κοινή στους ηλικιωμένους και συχνά είναι το μοναδικό τους σύμπτωμα.

Τα άτομα με χρόνια πυελονεφρίτιδα μπορεί να βιώνουν μόνο ήπια συμπτώματα ή να είναι ασυμπτωματικά.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της πυελονεφρίτιδας;

Η μόλυνση συνήθως αρχίζει στο κατώτερο τμήμα της ουροποιητικής οδού ως λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος (UTI). Τα βακτήρια εισέρχονται στο σώμα μέσω της ουρήθρας, πολλαπλασιάζονται και εξαπλώνονται στην ουροδόχο κύστη. Από εκεί, ταξιδεύουν μέσω των ουρητήρων στους νεφρούς.

Βακτήρια, όπως το E. coli, μπορούν να προκαλέσουν αυτή τη λοίμωξη. Ωστόσο, οποιαδήποτε σοβαρή μόλυνση του αίματος μπορεί να εξαπλωθεί στους νεφρούς προκαλώντας οξεία πυελονεφρίτιδα.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες για την πυελονεφρίτιδα;

Οξεία πυελονεφρίτιδα

Οποιοδήποτε πρόβλημα διακόπτει τη φυσιολογική ροή των ούρων αυξάνει τον κίνδυνο οξείας πυελονεφρίτιδας. Για παράδειγμα, μία ουροποιητική οδός με μη φυσιολογικό μέγεθος ή σχήμα είναι πιο πιθανό να οδηγήσει σε οξεία πυελονεφρίτιδα.

Επιπλέον, οι ουρήθρες των γυναικών είναι κατά πολύ μικρότερες από αυτές των ανδρών, επομένως είναι πιο εύκολο τα βακτήρια να εισέλθουν στο σώμα. Ως αποτέλεσμα, οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε μολύνσεις των νεφρών, άρα βρίσκονται και σε αυξημένο κίνδυνο πυελονεφρίτιδας.

Άλλα άτομα που εμφανίζουν περισσότερες πιθανότητες της νόσου είναι:

  • Οι ηλικιωμένοι
  • Οποιοσδήποτε έχει χρόνιες πέτρες στους νεφρούς ή άλλες παθήσεις των νεφρών ή της ουροδόχου κύστης
  • Τα άτομα με διογκωμένο προστάτη
  • Τα άτομα με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα άτομα με διαβήτη, HIV/AIDS ή καρκίνο
  • Τα άτομα με κυστεοουρητική παλινδρόμηση (μία κατάσταση στην οποία μια μικρή ποσότητα ούρων επιστρέφει από την ουροδόχο κύστη στους ουρητήρες και στους νεφρούς)

Έτεροι παράγοντες που σας καθιστούν ευάλωτους σε μολύνσεις του ουροποιητικού συστήματος περιλαμβάνουν:

  • Εγχείρηση στο ουροποιητικό σύστημα
  • Χρήση καθετήρα
  • Κυστεοσκοπική εξέταση
  • Νευρική βλάβη ή βλάβη στο νωτιαίο μυελό
  • Συγκεκριμένα φάρμακα

Χρόνια πυελονεφρίτιδα

Οι χρόνιες μορφές της πάθησης είναι πιο κοινές σε άτομα με αποφράξεις της ουροποιητικής οδού. Αυτές μπορεί να προκαλούνται από λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, κυστεοουρητική παλινδρόμηση ή ανατομικές ανωμαλίες. Η χρόνια πυελονεφρίτιδα είναι πιο κοινή στα παιδιά από ότι στους ενήλικες.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η πυελονεφρίτιδα;

Εξετάσεις ούρων

Ο γιατρός θα σας εξετάσει για πυρετό, ευαισθησία στην κοιλιακή χώρα και άλλα συμπτώματα. Αν υποπτεύεται λοίμωξη των νεφρών, θα ζητήσει εξετάσεις ούρων, με τις οποίες θα ελέγξει τυχόν ύπαρξη βακτηρίων, πύου ή αίματος στα ούρα, καθώς και τη συγκέντρωση των ούρων.

Απεικονιστικές τεχνικές

Ο γιατρός μπορεί ακόμη να ζητήσει ένα υπερηχογράφημα για τον εντοπισμό κύστεων, όγκων ή άλλων αποφρακτικών στοιχείων της ουροποιητικής οδού.

Σε όσα άτομα δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία μέσα σε 72 ώρες, θα ζητηθεί αξονική τομογραφία (με ή χωρίς σκιαγραφικό υγρό). Η εξέταση αυτή επίσης ανιχνεύει τυχόν απόφραξη της ουροποιητικής οδού.

Ραδιενεργή απεικόνιση

Αν ο γιατρός υποπτεύεται ουλοποίηση εξαιτίας της πυελονεφρίτιδας, πιθανώς να ζητήσει ένα στατικό σπινθηρογράφημα νεφρών (εξέταση διμερκαπτο-ηλεκτρικού οξέος). Αυτή η απεικονιστική τεχνική παρακολουθεί την πορεία ενός ραδιενεργού υλικού που ενίεται στο σώμα.

Ο γιατρός θα σας χορηγήσει το υλικό μέσω μιας φλέβας στο χέρι. Αυτό στη συνέχεια ταξιδεύει στους νεφρούς. Οι εικόνες λαμβάνονται καθώς το ραδιενεργό υλικό περνά μέσω των νεφρών και δείχνουν μολυσμένες περιοχές ή τμήματα ουλώδους ιστού.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η πυελονεφρίτιδα;

Αντιβιοτικά

Τα αντιβιοτικά είναι η πρώτη γραμμή άμυνας έναντι της οξείας πυελονεφρίτιδας. Ωστόσο, ο τύπος των αντιβιοτικών που θα σας συνταγογραφηθούν εξαρτάται από το εάν το βακτήριο μπορεί ή όχι να ταυτοποιηθεί. Αν όχι, θα χρησιμοποιηθούν αντιβιοτικά ευρέως φάσματος.

Παρόλο που τα φάρμακα μπορούν να αντιμετωπίσουν τη μόλυνση μέσα σε δύο με τρεις ημέρες, θα πρέπει να λαμβάνονται για όλη την περίοδο για την οποία έχουν συνταγογραφηθεί (συνήθως 10 με 14 ημέρες), ακόμη κι αν αισθάνεστε καλύτερα ήδη από τις πρώτες μέρες.

Τα συνήθη χορηγούμενα αντιβιοτικά είναι:

  • Η αμπικιλλίνη
  • Η λεβοφλοξασίνη
  • Η σιπροφλοξασίνη
  • Η κοτριμοξαζόλη

Νοσοκομειακή νοσηλεία

Σε κάποιες περιπτώσεις, τα φάρμακα δεν είναι αποτελεσματικά. Σε σοβαρές λοιμώξεις των νεφρών, ο γιατρός θα σας κάνει εισαγωγή στο νοσοκομείο. Η διάρκεια παραμονής σας εξαρτάται από τη σοβαρότητα της πάθησης και το πόσο καλά ανταποκρίνεστε στη θεραπεία.

Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει ενδοφλέβια ενυδάτωση και αντιβιοτικά για 24 με 48 ώρες. Για όσο διάστημα βρίσκεστε στο νοσοκομείο, οι γιατροί θα εξετάζουν το αίμα και τα ούρα σας για να παρακολουθούν τη λοίμωξη. Κατά πάσα πιθανότητα, θα χρειαστεί να λαμβάνετε για 10 με 14 ημέρες αντιβιοτικά αφού πάρετε εξιτήριο από το νοσοκομείο.

Χειρουργική επέμβαση

Οι επαναλαμβανόμενες μολύνσεις των νεφρών μπορεί να είναι το αποτέλεσμα ενός υποκείμενου ιατρικού προβλήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση αποφρακτικών στοιχείων ή τη διόρθωση δομικών προβλημάτων στους νεφρούς. Η εγχείρηση μπορεί επίσης να κριθεί απαραίτητη για την αποστράγγιση κάποιου αποστήματος που δεν ανταποκρίνεται στα αντιβιοτικά.

Σε περιπτώσεις σοβαρής μόλυνσης, ο γιατρός πιθανώς να σας προτείνει νεφρεκτομή (αφαίρεση τμήματος του νεφρού).

Εγκυμοσύνη

Τι συμβαίνει αν μια έγκυος γυναίκα νοσήσει από πυελονεφρίτιδα;

Η εγκυμοσύνη προκαλεί πολλές παροδικές αλλαγές στο σώμα, συμπεριλαμβανομένων των φυσιολογικών αλλαγών στο ουροποιητικό σύστημα. Η αυξημένη προγεστερόνη, καθώς και η αυξημένη πίεση στους ουρητήρες, εντείνουν τον κίνδυνο πυελονεφρίτιδας.

Η πυελονεφρίτιδα στις έγκυες γυναίκες τυπικά απαιτεί νοσοκομειακή νοσηλεία, διότι μπορεί να απειλήσει τη ζωή τόσο της μητέρας όσο και του μωρού. Επιπλέον, αυξάνει την πιθανότητα πρόωρου τοκετού. Στις έγκυες χορηγούνται αντιβιοτικά β-λακτάμης για τουλάχιστον 24 ώρες, έως ότου τα συμπτώματα βελτιωθούν.

Για την πρόληψη της πυελονφρίτιδας στις έγκυες γυναίκες, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί καλλιέργεια ούρων μεταξύ της 12ης και της 16ης εβδομάδας κύησης. Μία λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος (UTI) δεν έχει συμπτώματα που μπορούν να οδηγήσουν σε πυελονεφρίτιδα. Η έγκαιρη ανίχνευση μιας λοίμωξη μπορεί να προλάβει τη νεφρική βλάβη.

Παιδί

Τι συμβαίνει αν ένα παιδί νοσήσει από πυελονεφρίτιδα;

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ουρολογική Εταιρεία, στις ΗΠΑ, περισσότερες από ένα εκατομμύριο επισκέψεις στον παιδίατρο ετησίων αφορούν σε παιδιατρικές λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος. Τα κορίτσια άνω του ενός έτους έχουν αυξημένο κίνδυνο μολύνσεων του ουροποιητικού. Τα αγόρια βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο αν είναι κάτω του ενός έτους και αν δεν έχουν υποστεί περιτομή.

Τα παιδιά με λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος συχνά εμφανίσουν πυρετό, πόνο και συμπτώματα σχετιζόμενα με το ουροποιητικό σύστημα. Ο γιατρός θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα συμπτώματα αυτά άμεσα προτού εξελιχθούν σε πυελονεφρίτιδα.

Τα περισσότερα παιδιά λαμβάνουν αντιβιοτικά και δεν χρειάζεται να νοσηλευτούν.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι πιθανές επιπλοκές της πυελονεφρίτιδας;

Μία πιθανή επιπλοκή της οξείας πυελονεφρίτιδας είναι η χρόνια νεφρική βλάβη. Αν η μόλυνση συνεχίζεται, οι νεφροί μπορεί να υποστούν μη αναστρέψιμη βλάβη. Αν και σπάνιο, είναι πιθανό η μόλυνση να εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε θανατηφόρα λοίμωξη που ονομάζεται σήψη.

Άλλες πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνουν:

  • Επαναλαμβανόμενες νεφρικές μολύνσεις
  • Νεφρικό απόστημα
  • Οξεία νεφρική ανεπάρκεια
  • Μόλυνση που εξαπλώνεται στην περιοχή γύρω από τους νεφρούς

Πρόληψη

Πώς μπορεί να προληφθεί η πυελονεφρίτιδα;

Η πυελονεφρίτιδα είναι μια σοβαρή πάθηση. Επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας αν υποψιάζεστε ότι πάσχετε από αυτή ή από οποιαδήποτε λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος. Η ασθένεια αυτή απαιτεί κατάλληλη ιατρική φροντίδα, για αυτό, όσο πιο έγκαιρα εντοπίζεται, τόσο το καλύτερο.

Ακολουθούν μερικές συμβουλές για την πρόληψη της πυελονεφρίτιδας:

  • Καταναλώστε πληθώρα υγρών, ώστε να αυξήσετε την ενούρηση και να απομακρυνθούν τα βακτήρια από την ουρήθρα.
  • Αποφύγετε τη χρήση προϊόντων που μπορούν να ερεθίσουν την ουρήθρα, όπως προϊόντα κολπικής πλύσης ή τα αποσμητικά κόλπου.
  • Ουρήστε μετά τη σεξουαλική επαφή, ώστε να βοηθήσετε να απομακρυνθούν τα βακτήρια από το σώμα.
  • Μετά την τουαλέτα, σκουπιστείτε από μπροστά προς τα πίσω.

+ 3 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Hatch D, et al. (2016). Medical student curriculum: Pediatric urinary tract infections. auanet.org/education/auauniversity/medical-student-education/medical-student-curriculum/pediatric-uti

2. Kidney infection (pyelonephritis). (2017). niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/kidney-infection-pyelonephritis

3. Mayo Clinic Staff. (2018). Kidney infection. mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-infection/symptoms-causes/syc-20353387