Σιαλολιθίαση (Πέτρες στους σιελογόνους αδένες)

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της σιαλολιθίασης;

Το κύριο σύμπτωμα της σιαλολιθίασης είναι ο πόνος στο πρόσωπο, το στόμα ή το λαιμό που επιδεινώνεται πριν ή κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Αυτό συμβαίνει διότι οι σιελογόνοι αδένες παράγουν σάλιο για να διευκολύνουν την κατανάλωση του φαγητού. Όταν το σάλιο δεν ρέει μέσω των πόρων, συσσωρεύεται στον αδένα προκαλώντας οίδημα και πόνο.

Άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν ευαισθησία και οίδημα στο πρόσωπο, το στόμα ή το λαιμό. Μπορεί επίσης να παρουσιάσετε ξηροστομία και δυσκολία στην κατάποση ή το άνοιγμα του στόματος.

Βακτηριακές λοιμώξεις μπορεί να αναπτυχθούν όταν ο αδένας γεμίζει με στάσιμο σάλιο. Ενδείξεις λοίμωξης περιλαμβάνουν πυρετό, πολύ κακή γεύση στο στόμα και ερυθρότητα στην πάσχουσα περιοχή.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες της σιαλολιθίασης;

Συγκεκριμένες ουσίες στο σάλιο, όπως το φωσφορικό ασβέστιο και το ανθρακικό ασβέστιο, μπορούν να κρυσταλλώσουν και να σχηματίσουν λίθους. Οι λίθοι ποικίλουν σε μέγεθος από λίγα χιλιοστά έως μεγαλύτεροι από 2 εκατοστά. Όταν αυτοί οι λίθοι αποφράξουν τους σιελογόνους αδένες, το σάλιο συσσωρεύεται εντός τους προκαλώντας οίδημα.

Ο λόγος για τον οποίο σχηματίζονται οι λίθοι παραμένει άγνωστος. Οι παράγοντες που έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης λίθων στους σιελογόνους αδένες περιλαμβάνουν:

• Φάρμακα, όπως φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και αντιισταμινικά, τα οποία μειώνουν την ποσότητα σάλιου που παράγεται από τους σιελογόνους αδένες
• Αφυδάτωση, η οποία αυξάνει τη συγκέντρωση του σάλιου
• Ανεπαρκής κατανάλωση τροφής, η οποία μειώνει την παραγωγή σάλιου

Θέση

Πού εμφανίζονται οι λίθοι των σιελογόνων αδένων;

Έχετε τρία κύρια ζεύγη σιελογόνων αδένων στο στόμα. Οι λίθοι εμφανίζονται περισσότερο συχνά στους πόρους που συνδέονται με τους υπογνάθιους σιελογόνους αδένες. Αυτοί οι αδένες εντοπίζονται και στις δύο πλευρές της γνάθου στο πίσω μέρος του στόματος.

Οι λίθοι μπορεί επίσης να σχηματιστούν στους πόρους που συνδέονται στους παρωτιδικούς αδένες, οι οποίοι εντοπίζονται εκατέρωθεν του προσώπου έμπροσθεν των αυτιών. Οι λίθοι στους υπογνάθιους αδένες είναι συνήθως μεγαλύτεροι από αυτούς στους παρωτιδικούς αδένες.

Μπορεί να έχετε έναν ή περισσότερους λίθους ταυτόχρονα. Περίπου 25% των ατόμων που πάσχουν από σιαλολιθίαση αναπτύσσουν περισσότερους από έναν λίθους.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η σιαλολιθίαση;

Ο γιατρός ή ο οδοντίατρος θα εξετάσει την κεφαλή και το λαιμό σας για τον έλεγχο διογκωμένων λεμφαδένων και λίθων στους σιελογόνους αδένες.

Απεικονιστικές τεχνικές μπορούν να παρέχουν μία πιο ακριβή διάγνωση, επειδή ο γιατρός θα είναι σε θέση να δει τους λίθους. Τέτοιες τεχνικές περιλαμβάνουν ακτινογραφία ακτίνων-Χ, υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία του προσώπου.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η σιαλολιθίαση;

Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές θεραπείες για τη σιαλολιθίαση:

Κατ’ οίκον θεραπείες

Η θεραπεία για τη σιαλολιθίαση περιλαμβάνει δραστηριότητες ώστε να απομακρυνθούν οι λίθοι. Ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει να τρώτε καραμέλες λεμονιού χωρίς ζάχαρη και να πίνετε πολύ νερό. Ο στόχος είναι να αυξήσετε την παραγωγή σιέλου και να εξωθήσετε τους λίθους έξω από τους πόρους. Πιθανώς θα είστε σε θέση να κινήσετε το λίθο εφαρμόζοντας τη θερμότητα και κάνοντας ήπιο μασάζ στην πάσχουσα περιοχή.

Ιατρικές θεραπείες

Αν δεν μπορείτε να αφαιρέσετε το λίθο με κατ’ οίκον θεραπείες, ο γιατρός ή ο οδοντίατρος θα προσπαθήσει να τον εξωθήσει πιέζοντας εκατέρωθεν του πόρου. Οι λίθοι που είναι μεγαλύτεροι ή εντοπίζονται βαθύτερα στο πόρο μπορεί να χρειαστούν χειρουργική αφαίρεση.

Σε κάποιες περιπτώσεις, ο γιατρός μπορεί να προτείνει χρήση κρουστικών κυμάτων για τη διάσπαση των λίθων σε μικρότερα τμήματα. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται εξωσωματική λιθοτριψία κρουστικών κυμάτων (ESWL) και επιτρέπει στα μικρότερα τμήματα να περάσουν μέσω του πόρου. Κατά τη διάρκεια της λιθοτριψίας, ηχητικά κύματα υψηλής ενέργειας κατευθύνονται στο λίθο. Κατά πάσα πιθανότητα θα βρίσκεται υπό αναισθησία καθόλη τη διαδικασία. Η εξωσωματική λιθοτριψία κρουστικών κυμάτων χρησιμοποιείται συχνά και για τη διάσπαση άλλων τύπων λίθων στο σώμα, όπως αυτούς στους νεφρούς ή την ουροδόχο κύστη.

Αν έχετε μία βακτηριακή λοίμωξη στο σιελογόνο αδένα, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση της σιαλολιθίασης;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο λίθος αφαιρείται χωρίς επιπλοκές. Αν συνεχίζετε να εμφανίζετε λίθους ή λοιμώξεις στους σιελογόνους αδένες, ο γιατρός θα σας προτείνει χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος αδένα.

Επειδή έχετε πολλούς άλλους σιελογόνους αδένες, θα εξακολουθείτε να παράγετε επαρκές σάλιο αν αφαιρεθεί ο ένας από αυτούς. Ωστόσο, μία τέτοια χειρουργική επέμβαση συνοδεύεται από κινδύνους. Νεύρα που ελέγχουν πολλές κινήσεις του προσώπου, καθώς και την παραγωγή ιδρώτα, περνούν μέσα ή κοντά από τους σιελογόνους αδένες. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας αναφορικά με τους κινδύνους που συνοδεύουν μία τέτοια χειρουργική επέμβαση.