Δερματολογικές παθήσεις

Σμηγματογόνος κύστη

Τι είναι γενικά η κύστη;

Η κύστη είναι ένας μικρός σάκος που περικλείεται από μεμβράνη και μπορεί να περιέχει κάποιο υγρό, αέρα ή να έχει συμπαγή δομή. Κύστη μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα ή κάτω από το δέρμα και τις περισσότερες φορές είναι καλοήθης, δεν σχετίζεται δηλαδή με τον καρκίνο. Ένα άτομο μπορεί να αναπτύξει διαφόρων ειδών κύστες και το κατά πόσο αυτές θα χρειαστούν ιατρική θεραπεία, εξαρτάται από:

  • το είδος της κύστης
  • τη θέση της στον οργανισμό
  • το αν είναι μολυσμένη ή όχι
  • το αν προκαλεί πόνο ή ενόχληση στο άτομο

Οι κύστεις εμφανίζονται συνήθως σαν ένα διόγκωμα στο δέρμα ή σαν ένας μικρός όγκος κάτω από αυτό. Υπάρχουν όμως και κύστεις που αναπτύσσονται εσωτερικά του σώματος και δεν είναι αισθητές ή εμφανείς, αυτές συνήθως διαγιγνώσκονται από τον θεράποντα ιατρό με βάση τα συμπτώματα που προκαλούν. Για παράδειγμα, οι κύστεις στις ωοθήκες προκαλούν το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, το οποίο επιφέρει ακανόνιστο έμμηνο κύκλο στις γυναίκες.

Γενικότερα, οι περισσότερες κύστεις είναι καλοήθης, αναπτύσσονται αργά και δεν προκαλούν πόνο ανεξάρτητα από το μέγεθος τους. Παρ’ όλα αυτά, είναι δυνατόν να απειλήσουν την υγεία κάποιου, εφόσον:

  • μολυνθούν
  • είναι υπερβολικά μεγάλες
  • αναπτυχθούν σε κάποια πολύ ευαίσθητη περιοχή του σώματος, όπως τα μάτια
  • αποφράσσουν κάποιο αγγείο
  • πιέζουν κάποιο νεύρο
  • επηρεάζουν τη λειτουργία κάποιου οργάνου

Μια κύστη μπορεί να εμφανιστεί για διάφορους λόγους, οι οποίοι εξαρτώνται από τον τύπο της. Συχνές αιτίες δημιουργίας κύστεων αποτελούν:

  • Λοίμωξη
  • Κληρονομικές νόσοι
  • Χρόνια φλεγμονή
  • Απόφραξη κάποιου αδένα

Υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικοί τύποι κύστεων, που μπορούν να αναπτυχθούν σχεδόν οπουδήποτε στο σώμα. Κάποιοι από τους πιο συνήθης τύπους περιλαμβάνουν: τις επιδερμοειδείς κύστες, τις σμηγματογόνες κύστες, τις κύστεις των γαγγλίων, τις κύστεις στις ωοθήκες, τις κύστεις στο στήθος, το χαλάζιο, την κύστη του κόκκυγα,την ιγνυακή κύστη, τις κύστεις ακμής, τις κύστεις εσωτερικών τριχών, τις κύστες του τριχωτού, τις βλεννώδης κύστεις και τις κύστεις της βραγχιακής σχισμής.

Τι είναι η σμηματογόνος κύστη;

Οι σμηγματογόνες κύστες είναι κοινές μη καρκινικές κύστεις του δέρματος. Οι κύστεις είναι ανωμαλίες του οργανισμού οι οποίες μπορεί να περιέχουν υγρό ή να είναι σε ημίυγρη κατάσταση.

Οι σμηματογόνες κύστεις παρατηρούνται κυρίως στο πρόσωπο, στον λαιμό ή στον κορμό. Αναπτύσσονται με αργούς ρυθμούς και δεν αποτελούν απειλή για την ανθρώπινη ζωή. Μπορεί όμως να προκαλούν δυσφορία αν δεν τις αντιμετωπίσετε.

Οι ιατροί συνήθως διαγιγνώσκουν μια κύστη μόνο μέσω σωματικής εξέτασης και λήψης ιατρικού ιστορικού.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να εξετάσουν μια κύστη πιο διεξοδικά για ενδείξεις καρκίνου.

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα των σμηγματογόνων κύστεων;

Οι μικρές κύστεις τυπικά δεν προκαλούν πόνο. Οι μεγαλύτερες κύστεις επιδεικνύουν μια ποικιλία στον τομέα αυτό προκαλώντας είτε δυσφορία, είτε αρκετό πόνο. Οι μεγάλες κύστεις στο πρόσωπο και το λαιμό μπορεί να ασκούν πίεση και να προκαλούν πόνο.

Αυτού του είδους οι κύστεις τυπικά πληρούνται με λευκές νιφάδες κερατίνης, η οποία είναι βασικό στοιχείο των συστατικών του δέρματος και των νυχιών. Οι περισσότερες κύστεις είναι μαλακές στο άγγιγμα.

Οι περιοχές του σώματος που συνήθως εμφανίζουν κύστεις περιλαμβάνουν:

  • το τριχωτό της κεφαλής
  • το πρόσωπο
  • τον λαιμό
  • την πλάτη

Μια σμηγματογόνος κύστη θεωρείται ασυνήθιστη – ή πιθανώς καρκινογόνος – αν παρουσιάζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

  • διάμετρο μεγαλύτερη των πέντε εκατοστών
  • ταχύ ρυθμό επανεμφάνισης μετά την αφαίρεσή της
  • ενδείξεις λοίμωξης, όπως ερυθρότητα, άλγος ή απορροή πύου

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν σμηγματογόνες κύστεις;

Οι σμηγματογόνες κύστεις σχηματίζονται λόγω του σμηγματογόνου αδένα. Ο σμηγματογόνος αδένας παράγει έλαιο (το λεγόμενο σμήγμα) το οποίο καλύπτει τα μαλλιά και το δέρμα.

Οι κύστεις δύνανται να αναπτυχθούν αν ο αδένας ή ο αγωγός του (το πέρασμα το οποίο επιτρέπει την απελευθέρωση του ελαίου) έχει υποστεί κάποια βλάβη ή έμφραξη. Κάτι τέτοιο συνήθως συμβαίνει μετά από τραυματισμό στην περιοχή.

Ο τραυματισμός μπορεί να οφείλεται σε κάποια γρατσουνιά, σε μια πληγή λόγω χειρουργικής επέμβασης ή σε κάποια δερματολογική πάθηση, όπως είναι η ακμή. Οι σμηγματογόνες κύστεις αναπτύσσονται με αργούς ρυθμούς, οπότε ο τραυματισμός μπορεί να έχει συμβεί βδομάδες ή και μήνες πριν εσείς παρατηρήσετε την κύστη.

Άλλες αιτίες που προκαλούν τον σχηματισμό σμηγματογόνου κύστης μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • παραμορφωμένο αγωγό
  • βλάβη στα κύτταρα κατά την διάρκεια χειρουργικής επέμβασης
  • γενετικές παθήσεις, όπως είναι το σύνδρομο του Gardner ή το σύνδρομο βασικού κυτταρικού νεύρου

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται μια σμηγματογόνος κύστη;

Οι ιατροί συχνά διαγιγνώσκουν μια σμηγματογόνο κύστη μετά από μια απλή σωματική εξέταση. Αν η κύστη σας είναι ασυνήθιστη, ο ιατρός σας μπορεί να διενεργήσει επιπρόσθετες εξετάσεις, ώστε να αποκλείσει πιθανούς καρκίνους. Μπορεί επίσης οι εξετάσεις αυτές να είναι απαραίτητες αν επιθυμείτε την χειρουργική αφαίρεση της κύστης.

Οι κοινές εξετάσεις της σμηγματογόνου κύστης περιλαμβάνουν:

  • αξονικές τομογραφίες, οι οποίες βοηθούν τον ιατρό να ανακαλύψει το καταλληλότερο τρόπο για χειρουργική επέμβαση και να παρατηρήσει ανωμαλίες
  • υπερήχους, οι οποίοι ταυτοποιούν τα περιεχόμενα της κύστης
  • βιοψία διάτρησης, η οποία περιλαμβάνει την αφαίρεση μικρής ποσότητας ιστού από την κύστη προς εργαστηριακή εξέταση για ενδείξεις καρκίνου

Θεραπεία

Πώς θεραπεύεται η σμηγματογόνος κύστη;

Ο ιατρός σας μπορεί να θεραπεύσει μια κύστη με το να την αποστραγγίσει ή με το να την αφαιρέσει χειρουργικά. Αυτό δεν οφείλεται στο ότι είναι επικίνδυνη αλλά κυρίως για λόγους αισθητικής.

Από την στιγμή που οι περισσότερες κύστεις δεν είναι επικίνδυνες για την υγεία σας, ο ιατρός σας θα σας επιτρέψει να επιλέξετε την μέθοδο θεραπείας που εσείς επιθυμείτε.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η κύστη σας θα εμφανιστεί και πάλι εκτός κι αν προχωρήσετε σε χειρουργική αφαίρεση. Η καλύτερη θεραπεία είναι να εξασφαλίσετε ολοκληρωτική αφαίρεση μέσω χειρουργικής επέμβασης. Υπάρχουν ωστόσο άνθρωποι που δεν επιλέγουν την χειρουργική επέμβαση επειδή μπορεί να προκαλέσει ουλές.

Ο ιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει και από τις ακόλουθες μεθόδους αφαίρεσης της κύστης σας:

  • Συμβατική ευρεία εκτομή, η οποία αφαιρεί ολοκληρωτικά την κύστη αλλά μπορεί να σχηματιστεί μεγάλη ουλή.
  • Ελάχιστη εκτομή, η οποία προκαλεί σχηματισμό απειροελάχιστων ουλών αλλά διατρέχετε κίνδυνο επανεμφάνισης της κύστης.
  • Διάτρηση βιοψίας με χρήση λέιζερ, η οποία χρησιμοποιεί λέιζερ για να σχηματίσει μια μικρή οπή ώστε να αποστραγγίσει την κύστη από τα περιεχόμενά της (τα εξωτερικά τείχη της κύστης αφαιρούνται περίπου ένα μήνα αργότερα).

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση σχετικά με μια σμηγματογόνο κύστη;

Οι σμηγματογόνες κύστεις γενικά δεν είναι καρκινογόνες. Οι κύστεις που δεν τυγχάνουν θεραπείας μπορεί να μεγαλώσουν πολύ και τελικά να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση αν προκαλούν δυσφορία.

Αν υποβληθείτε σε ολική χειρουργική αφαίρεση, το πιθανότερο είναι ότι η κύστη δεν θα επανεμφανιστεί στο μέλλον.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, η περιοχή που χειρουργήθηκε μπορεί να υποστεί λοίμωξη. Θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας αν το δέρμα σας έχει ενδείξεις λοίμωξης, όπως ερυθρότητα και πόνο, ή αν παρουσιάσετε συμπτώματα πυρετού. Οι περισσότερες λοιμώξεις υποχωρούν με την λήψη αντιβιοτικών, αν όμως δεν τύχουν θεραπείας μπορεί να αποβούν μοιραίες.

+ 4 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Cysts. (n.d.). ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMHT0024724/

2. Kang S-G, et al. (2011). Two cases of giant epidermal cyst occurring in the neck. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3199411/

3. Mayo Clinic Staff. (2018). Epidermoid cysts. mayoclinic.org/diseases-conditions/sebaceous-cysts/symptoms-causes/syc-20352701

4. Wu H, et al. (2009). A new procedure for treating a sebaceous cyst: Removal of the cyst content with a laser punch and the cyst wall with a minimal postponed excision. ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2714896/