Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (ΣΟΑΣ ή SARS)

Συμπτώματα

Τι συμπτώματα εμφανίζει το ΣΟΑΣ;

Τα συμπτώματα του Σοβαρού Οξύ Αναπνευστικού Συνδρόμου είναι παρόμοια με αυτά της γρίπης, και περιλαμβάνουν:

• Ξηρό βήχα
• Πονόλαιμο
• Δυσκολίες κατά την αναπνοή
• Πονοκέφαλο
• Πόνο στο σώμα
• Απώλεια όρεξης
• Νυχτερινή εφίδρωση και ρίγος
• Γενικότερη δυσφορία
• Σύγχυση
• Ευκοίλια
• Εξανθήματα
• Πυρετό πάνω από 38°C

Τα αναπνευστικά προβλήματα εμφανίζονται συνήθως 2 με 10 ημέρες μετά την μόλυνση κάποιου από τον ιό. Κατά την περίοδο έξαρσης του ιού, οι ειδικοί υγείας απομόνωναν τα άτομα που εμφάνιζαν τα παραπάνω συμπτώματα, όπως και την οικογένεια τους, εάν είχαν ταξιδέψει πρόσφατα στο εξωτερικό. Τα άτομα αυτά κρατούνταν σε καραντίνα για τουλάχιστον 10 ημέρες με σκοπό τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού.

Αίτια

Πώς μεταδίδεται ο ιός που προκαλεί το ΣΟΑΣ;

Οι βασικοί παράγοντες κινδύνου να κολλήσει ένα άτομο τον ιό είναι η επαφή με κάποιον ασθενή που έχει διαγνωστεί με ΣΟΑΣ ή η επίσκεψη σε κάποια χώρα ή πόλη στην οποία υπάρχει ξέσπασμα του ιού. 

Ο ιός μεταδίδεται μέσω του βήχα, του φταρνίσματος ή της κοντινής επαφής με κάποιον ασθενή, όπως:

• Παροχή φροντίδας σε έναν ασθενή.
• Επαφή με σωματικά υγρά ασθενούς.
• Σωματική επαφή (φιλί, αγκαλιά ή άγγιγμα) με κάποιον ασθενή.
• Μοίρασμα τροφής, νερού ή μαγειρικών σκευών με κάποιον ασθενή.

Ακόμα, κάποιος μπορεί να μολυνθεί εάν έρθει σε επαφή με αντικείμενα ή επιφάνειες, τα οποία φέρουν μολυσμένα σταγονίδια από κάποιον ασθενή (π.χ. πόμολο πόρτας), και στην συνέχεια αγγίξει τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα του. Τέλος, είναι πιθανόν ο ιός να μεταδίδεται και απευθείας μέσω των σταγονιδίων του αέρα, αλλά οι έρευνες δεν έχουν καταφέρει να το επιβεβαιώσουν ακόμα.

Διάγνωση

Πώς γίνεται η διάγνωση του ΣΟΑΣ;

Κατά την διάρκεια, του πρώτου ξεσπάσματος της νόσου το 2003, δεν υπήρχαν διαθέσιμα εργαστηριακά τεστ για την ανίχνευση του ιού, σήμερα όμως έχουν αναπτυχθεί αρκετά διαγνωστικά τεστ για το σκοπό αυτό.

Αρχικά, για την διάγνωση, γίνεται εκτίμηση των συμπτωμάτων και του ιατρικού ιστορικού του ατόμου και κατόπιν, μπορούν να διεξαχθούν κατάλληλες εξετάσεις σε ρινικό επίχρισμα, βλεννογόνο από τον λαιμό ή δείγμα αίματος. Επίσης, είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί ακτινογραφία ή αξονική τομογραφία θώρακα για τον εντοπισμό σημαδιών πνευμονίας χαρακτηριστικών της νόσου. 

Θεραπεία

Υπάρχει θεραπεία για το ΣΟΑΣ;

Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει κάποια επιβεβαιωμένη θεραπεία, που να λειτουργεί για όλους τους ασθενείς με ΣΟΑΣ. Συνήθως, γίνεται χορήγηση αντιικών και στεροειδών φαρμάκων, τα οποία στοχεύουν στη μείωση του οιδήματος στους πνεύμονες, αλλά δεν είναι αποτελεσματικά για όλους. Επιπλέον, μπορεί να γίνει χορήγηση συσκευής παροχής επιπλέον οξυγόνου, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο.

Σε ορισμένες σοβαρές περιπτώσεις, είναι δυνατόν ακόμα να γίνει χορήγηση πλάσματος από κάποιο άτομο που έχει ήδη ανακάμψει από την νόσο ΣΟΑΣ, καθώς πιθανότατα αυτό θα περιέχει αντισώματα που θα βοηθήσουν τον ασθενή να καταπολεμήσει τον ιό. Παρ' όλα αυτά, δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα έγκυρα επιστημονικά δεδομένα που να επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα των παραπάνω θεραπειών.

Επιπλοκές

Τι επιπλοκές μπορεί να προκαλέσει το ΣΟΑΣ;

Οι περισσότεροι θάνατοι που προέκυψαν από το ΣΟΑΣ οφείλονταν σε αναπνευστική ανεπάρκεια, ενώ το ΣΟΑΣ μπορεί να προκαλέσει επίσης, καρδιακή ή και ηπατική ανεπάρκεια. Οι πληθυσμιακές ομάδες που είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν τις παραπάνω επιπλοκές είναι άτομα πάνω από 60 ετών και ιδιαίτερα όσοι πάσχουν και από άλλα χρόνια νοσήματα.

Πρόληψη

Τι προληπτικά μέτρα μπορεί να λάβει κάποιος για να αποφύγει τη μόλυνση από τον συγκεκριμένο ιό;

Μέχρι σήμερα, γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να αναπτυχθούν εμβόλια για τον ιό που προκαλεί το ΣΟΑΣ, τα οποία όμως βρίσκονται ακόμα σε διάφορα στάδια κλινικών δοκιμών. Από την στιγμή λοιπόν που δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο ή εξειδικευμένη θεραπεία για την λοίμωξη από τον ιό, είναι εξαιρετικής σημασίας η πρόληψη της μόλυνσης. Μερικά προληπτικά μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αποφευχθεί η διάδοση του ιού, εάν κάποιος στο περιβάλλον σας νοσεί από αυτόν είναι:

• Συχνό πλύσιμο χεριών.
• Εφαρμογή γαντιών μιας χρήσης σε περίπτωση επαφής με μολυσμένα σωματικά υγρά κάποιου ασθενούς.
• Χρήση χειρουργικής μάσκας σε περίπτωση που κάποιος ασθενής βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο.
• Απολύμανση όλων των επιφανειών, που είναι πιθανόν να έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό.
• Καλό πλύσιμο όλων των προσωπικών αντικειμένων με τα οποία έχει έρθει σε επαφή ένας ασθενής, όπως κρεβάτια, μαγειρικά σκεύη κ.α.

Τα παραπάνω προληπτικά μέτρα είναι σημαντικό να εφαρμόζονται για τουλάχιστον 10 ημέρες μετά την ανάρρωση του ασθενούς από την νόσο ΣΟΑΣ. Τέλος, είναι σημαντικό να μην πηγαίνουν τα παιδιά στο σχολείο σε περίπτωση που εμφανίσουν πυρετό ή οποιοδήποτε αναπνευστικό πρόβλημα μετά την επαφή με κάποιον ασθενή με ΣΟΑΣ, προκειμένου να μην εξαπλώσουν την νόσο.