Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

Συμπτώματα

Στα πρώτα στάδια της ΣΚΑ, δεν θα παρατηρήσετε αλλαγές στην υγεία σας. Όσο η νόσος εξελίσσεται, όμως, τα συμπτώματα θα αρχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους.

ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ	ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΔΗΛΩΝΟΥΝ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ	ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΥΠΟΔΗΛΩΝΟΥΝ ΣΟΒΑΡΗ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ
Πρήξιμο στους αστραγάλους, τα άκρα ποδών και τα πόδια	Δυσκολία στην αναπνοή, που μπορεί να υποδεικνύει πνευμονικό οίδημα	Μπλε χρώμα δέρματος, που οφείλεται στην έλλειψη οξυγόνου στους πνεύμονες
Αυξημένη ανάγκη ούρησης, κυρίως την νύχτα	Βήχας, εξαιτίας συμφορημένων πνευμόνων	Πόνος στο στήθος που εξαπλώνεται σε όλο το άνω τμήμα του σώματος
Κόπωση	Συρρίτουσα αναπνοή	Λιποθυμία
Αύξηση σωματικού βάρους	Ανώμαλος καρδιακός παλμός	Γρήγορη αναπνοή

Ο πόνος στο στήθος που εξαπλώνεται σε όλο το άνω τμήμα του σώματος μπορεί να είναι επίσης ένδειξη εμφράγματος. Αν εμφανίζετε αυτό ή οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα που υποδηλώνει σοβαρή καρδιοπάθεια, αναζητήστε άμεση ιατρική βοήθεια.

Συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας σε παιδιά και βρέφη

Είναι δύσκολο να αναγνωριστεί μία καρδιοπάθεια σε βρέφη και μικρά παιδιά. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Υπερβολική εφίδρωση
• Μειωμένη κατανάλωση φαγητού

Ωστόσο, τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί εύκολα να παρερμηνευτούν ως κολικός ή αναπνευστική λοίμωξη. Μειωμένη ανάπτυξη και χαμηλή αρτηριακή πίεση μπορούν επίσης να αποτελούν ενδείξεις καρδιακής ανεπάρκειας στα παιδιά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είστε σε θέση να παρατηρήσετε ταχυπαλμία στο θωρακικό τοίχωμα του μωρού σας, ενώ αυτό βρίσκεται σε ηρεμία.

Αίτια

Η ΣΚΑ μπορεί να είναι το αποτέλεσμα οποιουδήποτε προβλήματος υγείας επηρεάζει άμεσα το καρδιαγγειακό σύστημα. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να πραγματοποιείτε ετήσιους ελέγχους, ώστε να μειώσετε τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της υπέρτασης, της στεφανιαίας νόσου και των βαλβιδοπαθειών.

Υπέρταση

Όταν η αρτηριακή πίεση είναι υψηλότερη από το φυσιολογικό, μπορεί να οδηγήσει σε ΣΚΑ. Η υπέρταση έχει πολλές και διαφορετικές αιτίες. Μεταξύ αυτών είναι και η στένωση των αρτηριών, η οποία δυσχεραίνει την αιματική ροή.

Στεφανιαία νόσος

Η χοληστερόλη και άλλοι τύποι λιπαρών ουσιών μπορούν να φράξουν τις στεφανιαίες αρτηρίες οι οποίες τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα. Αυτό προκαλεί στένωση των αρτηριών, παρεμπόδιση της αιματικής κυκλοφορίας και βλάβη των αγγείων.

Βαλβιδοπάθειες

Οι βαλβίδες της καρδιάς ρυθμίζουν την ροή του αίματος στις κοιλότητές της ανοίγοντας και κλείνοντας. Βαλβίδες που δεν ανοίγουν και κλείνουν σωστά εξαναγκάζουν τις κοιλίες να δουλεύουν περισσότερο, για να προωθήσουν το αίμα, καταλήγοντας σε ανωμαλία της καρδιάς.

Άλλες καταστάσεις

Ενώ οι σχετιζόμενες με την καρδιά παθήσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ΣΚΑ, υπάρχουν και άλλες φαινομενικά άσχετες καταστάσεις που δύνανται να αποτελέσουν προδιαθεσικούς παράγοντες, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία και οι ασθένειες του θυρεοειδούς. Σοβαρές μολύνσεις και αλλεργικές αντιδράσεις μπορούν επίσης να συνεισφέρουν στην ΣΚΑ.

Διάγνωση

Αφού αναφέρετε τα συμπτώματα στον γιατρό σας, εκείνος μπορεί να σας συστήσει κάποιον ειδικό καρδιολόγο.

Ο καρδιολόγος θα πραγματοποιήσει κλινική εξέταση που περιλαμβάνει ακρόαση της καρδιάς με στηθοσκόπιο, ώστε να ανιχνεύσει ανώμαλο καρδιακό παλμό. Για την επιβεβαίωση της αρχικής διάγνωσης, ο καρδιολόγος μπορεί να ζητήσει ορισμένες διαγνωστικές εξετάσεις για τον έλεγχο των βαλβίδων, των αγγείων, των κόλπων και των κοιλιών της καρδιάς. Επειδή η εκάστοτε εξέταση εστιάζει σε κάτι διαφορετικό, ο γιατρός μπορεί να προτείνει περισσότερες από μία προκειμένου να αποκτήσει μία σαφή εικόνα της κατάστασής σας.

Ηλεκτροκαρδιογράφημα

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα καταγράφει τον παλμό της καρδιάς. Οποιαδήποτε ανωμαλία, όπως ταχύς ή άτακτος παλμός, μπορεί να υποδηλώνει ότι τα τοιχώματα των καρδιακών κοιλοτήτων είναι πιο παχιά από το φυσιολογικό. Αυτό αποτελεί προειδοποιητική ένδειξη καρδιακής προσβολής.

Ηχοκαρδιογράφημα

Το ηχοκαρδιογράφημα χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να καταγράψει την δομή και την κίνηση της καρδιάς. Η εξέταση αυτή μπορεί να καθορίσει αν έχετε ήδη μειωμένη αιματική ροή, μυϊκή βλάβη ή προβλήματα καρδιακής συστολής.

Μαγνητική τομογραφία

Η μαγνητική τομογραφία παράγει εικόνες της καρδιάς, σταθερές και κινούμενες, που επιτρέπουν στον γιατρό να ανιχνεύσει την οποιαδήποτε ανωμαλία.

Τεστ κοπώσεως

Το τεστ κοπώσεως δείχνει πόσο καλά λειτουργεί η καρδιά κάτω από διαφορετικά επίπεδα κόπωσης που προκαλούνται από μία φυσική δραστηριότητα. Εξαναγκάζοντας την καρδιά να λειτουργήσει εντονότερα, ο γιατρός μπορεί πιο εύκολα να διαγνώσει το πρόβλημα.

Εξετάσεις αίματος

Οι εξετάσεις αίματος βοηθούν στην ανίχνευση μολύνσεων και την ύπαρξη μη φυσιολογικών κυττάρων του αίματος. Επίσης, ελέγχονται τα επίπεδα του νατριουρητικού πεπτιδίου Β (BNP ορμόνη), το οποίο αυξάνεται στην καρδιακή ανεπάρκεια.

Καρδιακός καθετηριασμός

Ο καρδιακός καθετηριασμός θα αναδείξει στενώσεις των στεφανιαίων αρτηριών. Ο γιατρός θα εισάγει έναν λεπτό σωλήνα (καθετήρα) μέσα στα αιμοφόρα αγγεία από την βουβωνική χώρα, το χέρι ή τον καρπό.

Ταυτόχρονα μπορεί να λάβει δείγμα αίματος, να χρησιμοποιήσει ακτίνες-Χ για την απεικόνιση των στεφανιαίων αγγείων και να ελέγξει την αιματική ροή και πίεση στις κοιλότητες της καρδιάς.

Θεραπεία

Θα συζητήσετε με τον γιατρό σας διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις ανάλογα με την γενικότερη κατάσταση της υγείας σας και την εξέλιξη της νόσου.

Φαρμακευτική αγωγή για την ΣΚΑ

Υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα φάρμακα για την αντιμετώπιση της ΣΚΑ, όπως:

• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης

Οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης διανοίγουν φραγμένα αγγεία, βελτιώνοντας την αιματική ροή. Οι αγγειοδιαστολείς συνιστούν μία άλλη επιλογή αν δεν μπορείτε να λάβετε τα συγκεκριμένα φάρμακα.

Μπορεί να σας συνταγογραφηθεί κάποιο από τα ακόλουθα:

• Εναλαπρίλη
• Βεναζεπρίλη
• Κιναπρίλη
• Τραντολαπρίλη
• Καπτοπρίλη
• Ραμιπρίλη
• Φοσινοπρίλη
• Περινδοπρίλη
• Λισινοπρίλη
• Μοεξιπρίλη

Οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης δεν θα πρέπει να λαμβάνονται με κάποιο από τα ακόλουθα φάρμακα δίχως την έγκριση του γιατρού, λόγω της πιθανότητας παρενεργειών:

• Τα καλιοσυντηρητικά διουρητικά, όπως η τριαμτερένη, η σπιρονολακτόνη και η επλερενόνη, μπορούν να προκαλέσουν αύξηση του καλίου στο αίμα, οδηγώντας σε ανώμαλο καρδιακό ρυθμό.
• Οι θειαζίδες (διουρητικά) μπορούν να προκαλέσουν περαιτέρω μείωση της αρτηριακής πίεσης.
• Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη, η ναπροξαίνη και η ασπριρίνη, μπορούν να προκαλέσουν κατακράτηση νατρίου και νερού. Κάτι τέτοιο θα μειώσει την θαρεπευτική επίδραση των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης στην αρτηριακή πίεση.

Η παραπάνω λίστα αποτελεί μία σύνοψη κάποιων, αλλά όχι όλων, των φαρμάκων. Οφείλετε πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε ένα νέο φάρμακο.

• β-αδρενεργικοί αναστολείς

Οι β-αναστολείς μειώνουν την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό παλμό. Τέτοια φάρμακα είναι τα εξής:

• Ατενολόλη
• Εσμολόλη
• Νεμπιβολόλη
• Μετοπρολόλη
• Καρτεολόλη
• Ναδολόλη
• Βισοπρολόλη
• Ακεβουτολόλη
• Προπρανολόλη

Οι β-αναστολείς θα πρέπει να λαμβάνονται προσεκτικά σε συνδυασμό με τα ακόλουθα φάρμακα, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος παρενεργειών:

• Αντιϋπερτασικά φάρμακα, όπως η λισινοπρίλη, η αμλοδιπίνη και η καντεσαρτάνη, μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα καρδιαγγειακών προβλημάτων.
• Αντιαρρυθμικά φάρμακα, όπως η αμιοδαρόνη, μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων, προκαλώντας μειωμένη αρτηριακή πίεση και ελαττωμένος καρδιακός παλμός.
• Η φαιντανύλη μπορεί να προκαλέσει χαμηλή αρτηριακή πίεση.
• Οι επιδράσεις της αλβουτερόλης στην βρογχοδιαστολή μπορεί να ακυρωθούν εξαιτίας των β-αναστολέων.
• Η κλονιδίνη δύναται να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση.
• Αντιψυχωτικά φάρμακα, όπως η θειοριδαζίνη, μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση.

Η παραπάνω λίστα αποτελεί μία σύνοψη κάποιων, αλλά όχι όλων, των φαρμάκων. Οφείλετε πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε ένα νέο φάρμακο.

• Διουρητικά

Τα διουρητικά μειώνουν την ποσότητα των υγρών στο σώμα. Η ΣΚΑ μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών παραπάνω από το φυσιολογικό.

Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει:

• Καλιοσυντηρητικά διουρητικά. Βοηθούν στην απομάκρυνση των υγρών και του νατρίου, ενώ κατακρατούν κάλιο. Παραδείγματα τέτοιων φαρμάκων αποτελούν η επλερενόνη, η σπιρονολακτόνη και η τριαμτερένη.
• Θειαζιδικά διουρητικά. Προκαλούν αγγειοδιαστολή και βοηθούν το σώμα να αποβάλει τα πλεονάζοντα υγρά. Σε αυτά συγκαταλέγονται η μετολαζόνη, η ινδαπαμίδη και η υδροχλωροθειαζίδη.
• Διουρητικά αγκύλης. Εξαναγκάζουν τους νεφρούς να παράγουν περισσότερα ούρα, ώστε να αποκρυνθεί το επιπλέον υγρό από το σώμα. Τέτοιου είδους διουρητικά είναι η φουροσεμίδη, η τορσεμίδη και το αιθακρυνικό οξύ.

Τα διουρητικά θα πρέπει να λαμβάνονται προσεκτικά σε συνδυασμό με τα ακόλουθα φάρμακα, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος παρενεργειών:

• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη, η ναπροξαίνη και η ασπιρίνη, μπορεί να προκαλέσουν ηπατοτοξικότητα.
• Υπνωτικά, όπως η ζολπιδέμη και η τριαζολάμη, μπορούν να ελαττώσουν την αρτηριακή πίεση.
• Νιτρικά, όπως η νιτρογλυκερίνη και ο δινιτρικός ισοσορβίτης, μπορούν επίσης να έχουν το ίδιο ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, όπως και τα νιτρικά.
• Αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης, όπως η βεναζεπρίλη, η καπτοπρίλη και η λισινοπρίλη, συνιστούν μία ακόμη κατηγορία φαρμάκων που μειώνουν την αρτηριακή πίεση.
• Οι αναστολείς διαύλων ασβεστίου, όπως η αμλοδιπίνη και η διλτιαζέμη, δύνανται να προκαλέσουν πτώση της αρτηριακής πίεσης.
• Τρικυκλικά, όπως η δεσιπραμίνη και η αμιτριπτυλίνη, μπορούν να γίνουν αιτία ελάττωσης της αρτηριακής πίεσης.
• β-αναστολείς, όπως η ακεβουτολόλη και η ατενολόλη, μπορούν να προκαλέσουν χαμηλή αρτηριακή πίεση.
• Αγχολυτικά, όπως η αλπραζολάμη, διαζεπάμη και η χλωρδιαζεποξίδη, μπορούν να ελαττώσουν την αρτηριακή πίεση.

Η παραπάνω λίστα αποτελεί μία σύνοψη κάποιων, αλλά όχι όλων, των φαρμάκων. Οφείλετε πάντα να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν λάβετε ένα νέο φάρμακο.

Χειρουργική επέμβαση

Αν η φαρμακευτική αγωγή δεν φέρει αποτελέσματα, θα χρειαστούν επεμβατικές διαδικασίες. Η αγγειοπλαστική, μία διαδικασία διάνοιξης των φραγμένων αρτηριών, συνιστά μία εκλογή. Ο καρδιολόγος μπορεί επίσης να εξετάσει την πιθανότητα της χειρουργικής επιδιόρθωσης βαλβίδων, ώστε να ανοίγουν και να κλείνουν σωστά.

Πρόληψη

Μπορεί μεν τα γονίδια να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο, όμως οι αλλαγές του τρόπου ζωής συνεισφέρουν κατά πολύ στην πρόληψη της ΣΚΑ. Υπάρχουν αρκετά βήματα που μπορείτε να κάνετε ώστε να προλάβετε, ή έστω να καθυστερήσετε, την εκδήλωση της νόσου.

Διατηρείστε μια ισορροπημένη διατροφή

Μία διατροφή ιδανική για μια υγιή καρδιά είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και σιτηρά. Τα γαλακτοκομικά προϊόντα θα πρέπει να είναι με λίγα ή καθόλου λιπαρά. Σαφώς, και η πρωτεΐνη θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στο καθημερινό διαιτολόγιο. Ωστόσο, θα πρέπει να αποφεύγετε το αλάτι, τα πρόσθετα σάκχαρα, τα κορεσμένα λιπαρά οξέα και τα επεξεργασμένα σιτηρά.

Αποφύγετε ή σταματήστε το κάπνισμα

Αν καπνίζετε και δεν μπορείτε να το σταματήσετε, ρωτήστε τον γιατρό σας για προϊόντα και υπηρεσίες που μπορούν να βοηθήσουν. Μην λησμονείτε ότι δεν συνιστά μόνο το ενεργητικό κάπνισμα σοβαρό προδιαθεσικό παράγοντα, αλλά και το παθητικό επίσης. Αν συζείτε με καπνιστή, ζητήστε του/της να καπνίζει έξω.

Αθληθείτε

Ακόμη και μία ώρα μέτριας αεροβικής άσκησης την εβδομάδα μπορεί να βελτιώσει την υγεία της καρδιάς σας. Το περπάτημα, το ποδήλατο και το κολύμπι είναι ορισμένες πολύ καλές επιλογές αερόβιας γυμναστικής.

Αν έχετε καιρό να αθληθείτε, ξεκινήστε με 15 λεπτά την ημέρα και σταδιακά αυξήστε τον χρόνο. Αν νιώθετε πως δεν έχετε κίνητρο για να γυμναστείτε μόνοι, μπορείτε να λάβετε μέρος σε ομαδικά προγράμματα γυμναστικής ή να προσλάβετε προσωπικό γυμναστή.

Ελέγξτε το βάρος σας

Η παχυσαρκία επιβαρύνει κατά πολύ την καρδιά. Ακολουθήστε μία ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με τακτική άσκηση. Αν δεν είστε σε ένα φυσιολογικό βάρος, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή ένα διαιτολόγο/διατροφολόγο σχετικά με το πώς μπορείτε να κατακτήσετε τον στόχο σας.

Να είστε προσεκτικοί

Μπορείτε να πίνετε αλκοόλ στην ποσότητα που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας. Εννοείται πως πρέπει να μείνετε μακριά από οποιεσδήποτε παράνομες ουσίες. Αν λαμβάνετε συνταγογραφούμενα φάρμακα, ακολουθήστε πιστά τις οδηγίες και μην αυξάνετε ποτέ την δόση σας χωρίς να σας το έχει συστήσει πρώτα ο γιατρός σας.

Αν βρίσκεστε σε υψηλό κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας ή αν φέρετε ήδη κάποια καρδιακή βλάβη, μπορείτε να ακολουθήσετε όλα τα προληπτικά βήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Όμως, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας σχετικά με το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας που είναι κατάλληλο για εσάς ή για οποιουσδήποτε άλλους περιορισμούς.

Αν λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή για υψηλή αρτηριακή πίεση, κάποια καρδιοπάθεια ή διαβήτη, οφείλετε να ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες χρήσης τους, να επισκέπτεστε τακτικά τον γιατρό σας για την παρακολούθηση της κατάστασής σας και να αναφέρετε αμέσως οποιοδήποτε νέο σύμπτωμα.

Έκβαση

Η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί με φαρμακευτική αγωγή ή εγχείρηση. Η έκβαση εξαρτάται από το στάδιο της ΣΚΑ και αν αντιμετωπίζετε και άλλα προβλήματα υγείας, όπως διαβήτη ή υψηλή αρτηριακή πίεση. Όσο πιο έγκαιρα διαγνωστεί η νόσος, τόσο πιο ευοίωνη θα είναι η τελική έκβαση.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας σχετικά με το καταλληλότερο για εσάς θεραπευτικό πλάνο.