Σύνδρομο Chediak-Higashi

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του συνδρόμου Chediak-Higashi;

Το σύνδρομο Chediak-Higashi είναι μία κληρονομική πάθηση που προκαλείται από μία μεταλλαγής στο γονίδιο LYST (επίσης ονομάζεται και γονίδιο CHS1). Το γονίδιο LYST δίνει στο σώμα οδηγίες για την παραγωγή πρωτεϊνών που είναι υπεύθυνες για τη μεταφορά συγκεκριμένων χημικών στα λυσοσώματα.

Τα λυσοσώματα είναι δομές εντός των κυττάρων που καταβολίζουν τοξίνες, καταστρέφουν βακτήρια και ανακυκλώνουν άχρηστα συστατικά του κυττάρου. Η μετάλλαξη στο γονίδιο LYST προκαλεί την υπέρμετρη ανάπτυξη των λυσοσωμάτων. Τα διογκωμένα λυσοσώματα παρεμποδίζουν τις φυσιολογικές κυτταρικές λειτουργίες. Ως αποτέλεσμα, τα κύτταρα δεν μπορούν να αναζητήσουν και να θανατώσουν βακτήρια, επομένως το σώμα δεν είναι σε θέση να προστατευτεί από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις.

Στα μελανοκύτταρα, μη φυσιολογικά μεγάλες δομές, που ονομάζονται μελανοσώματα (σχετίζονται με τα λυσοσώματα), παράγουν και διανέμουν τη μελανίνη. Η μελανίνη είναι η χρωστική που προσδίδει το χρώμα στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια. Τα άτομα με το σύνδρομο Chediak-Higashi έχουν αλφισμό, επειδή η μελανίνη παγιδεύεται μέσα στις μεγάλες κυτταρικές δομές.

Το σύνδρομο Chediak-Higashi είναι μία κληρονομική διαταραχή που ακολουθεί αυτοσωμικό υπολειπόμενο χαρακτήρα κληρονόμησης. Και οι δύο γονείς ενός παιδιού με τον εν λόγω τύπο γενετικής διαταραχής φέρουν ένα αντίγραφο του μεταλλαγμένου γονιδίου, αλλά συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα της νόσου.

Εάν μόνο ο ένας γονέας κληροδοτήσει το μεταλλαγμένο γονίδιο, το παιδί δεν θα έχει το σύνδρομο, αλλά θα είναι φορέας. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να κληροδοτήσει το μεταλλαγμένο γονίδιο στα δικά του παιδιά.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου Chediak-Higashi;

Τα συμπτώματα του κλασικού συνδρόμου Chediak-Higashi περιλαμβάνουν:

• Κάστανα ή ανοιχτόχρωμα μαλλιά με μία γκριζωπή απόχρωση
• Ανοιχτόχρωμα μάτια
• Λευκός ή γκρίζος τόνος δέρματος
• Νυσταγμός (ακούσιες κινήσεις των οφθαλμών)
• Συχνές λοιμώξεις στους πνεύμονες, το δέρμα και τους βλεννογόνους

Άλλα συμπτώματα που τα βρέφη και τα μικρά παιδιά με σύνδρομο Chediak-Higashi μπορεί να βιώσουν είναι τα εξής:

• Μειωμένη όραση
• Φωτοφοβία
• Αργή νοητική ανάπτυξη
• Προβλήματα θρόμβωσης που οδηγούν σε μη φυσιολογικούς μώλωπες και αιμορραγία

Σύμφωνα με μία μελέτη, περίπου 85% των παιδιών με σύνδρομο Chediak-Higashi φτάνουν σε ένα σοβαρό στάδιο, που ονομάζεται «φάση επιτάχυνσης». Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η φάση πυροδοτείται από μία ιογενή λοίμωξη.

Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, μη φυσιολογικά λευκά αιμοσφαίρια διαιρούνται και πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, κάτι το οποίο προκαλεί:

• Πυρετό
• Μη φυσιολογική αιμορραγία
• Σοβαρές λοιμώξεις
• Ανεπάρκεια οργάνων

Παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας και ενήλικες με σύνδρομο Chediak-Higashi όψιμης έναρξης έχουν ηπιότερα συμπτώματα, λιγότερο ορατά προβλήματα χρώσης και λιγότερες λοιμώξεις. Μπορεί να εξακολουθούν να εμφανίζουν επιληπτικές κρίσεις και προβλήματα του νευρικού συστήματος που προκαλούν:

• Αδυναμία
• Τρόμο
• Αδεξιότητα
• Δυσκολία στη βάδιση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται το σύνδρομο Chediak-Higashi;

Για τη διάγνωση του συνδρόμου, ο γιατρός αρχικά θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας για άλλες ενδείξεις της νόσου, όπως συχνές λοιμώξεις. Μία κλινική εξέταση και συγκεκριμένες εξετάσεις πραγματοποιούνται στη συνέχεια για μία ασφαλή διάγνωση. Η κλινική εξέταση θα αποκαλύψει ενδείξεις διογκωμένου ήπατος ή σπλήνα ή ίκτερου (κιτρίνισμα του δέρματος και των οφθαλμών). Οι διαγνωστικές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

• Πλήρες αιμοδιάγραμμα για την ταυτοποίηση μη φυσιολογικών λευκών αιμοσφαιρίων
• Γενετικές εξετάσεις για την ταυτοποίηση του μεταλλαγμένου γονιδίου LYST
• Οφθαλμολογική εξέταση για τον καθορισμό της μειωμένης χρωστικής στους οφθαλμούς ή την παρουσία ακούσιων κινήσεων των οφθαλμών

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται το σύνδρομο Chediak-Higashi;

Δεν υπάρχει ίαση για το σύνδρομο Chediak-Higashi. Η θεραπεία αφορά μόνο στη διαχείριση των συμπτωμάτων.

Τα αντιβιοτικά θα αντιμετωπίσουν τις λοιμώξεις. Επιδιορθωτικοί φακοί επαφής μπορεί να προταθούν για τη βελτίωση της όρασης. Η μεταμόσχευση μυελού των οστών βοηθά στην αντιμετώπιση προβλημάτων του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτή η διαδικασία είναι περισσότερο αποτελεσματική όταν πραγματοποιείται προτού το άτομο εισέλθει στη «φάση επιτάχυνσης» της διαταραχής.

Εάν το παιδί σας βρίσκεται στη «φάση επιτάχυνσης», ο γιατρός θα συνταγογραφήσει αντιϊικά και χημειοθεραπευτικά φάρμακα για να ελαχιστοποιηθεί η εξάπλωση των μη φυσιολογικών κυττάρων.

Έκβαση

Ποια είναι η μακροπρόθεσμη έκβαση για τους ασθενείς με σύνδρομο Chediak-Higashi;

Τα περισσότερα παιδιά με την κλασική μορφή του συνδρόμου Chediak-Higashi πεθαίνουν μέσα στα πρώτα δέκα χρόνια της ζωής ως αποτέλεσμα των χρόνιων λοιμώξεων ή της οργανικής ανεπάρκειας. Κάποια παιδιά ζουν περισσότερο από 10 χρόνια.

Τα άτομα με σύνδρομο Chediak-Higashi όψιμης έναρξης μπορεί να ζουν με τη διαταραχή έως τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής, αλλά τυπικά έχουν βραχύτερο προσδόκιμο ζωής λόγω των επιπλοκών.

Γενετική συμβουλευτική

Επικοινωνήστε με το γιατρό σας αναφορικά με γενετική συμβουλευτική αν έχετε σύνδρομο Chediak-Higashi ή οικογενειακό ιστορικό του συνδρόμου και σχεδιάζετε να αποκτήσετε παιδιά. Η γενετική συμβουλευτική θα σας βοηθήσει να διαπιστώσετε εάν φέρετε το μεταλλαγμένο γονίδιο LYST και την πιθανότητα τα παιδιά σας να κληρονομήσουν το σύνδρομο. Υπάρχουν πολλές πιθανές μεταλλαγές του γονιδίου LYST που προκαλούν σύνδρομο Chediak-Higashi. Η συγκεκριμένη μεταλλαγή που φέρετε στην οικογένειά σας θα πρέπει να ταυτοποιηθεί προτού προχωρήσετε σε άλλες εξετάσεις.

Ο προγεννητικός έλεγχος αποτελεί επιλογή για κυήσεις υψηλού κινδύνου. Αυτή η εξέταση περιλαμβάνει την ανάλυση ενός μικρού δείγματος DNA που απομονώνεται από το αμνιακό υγρό (το καθαρό υγρό που περιβάλλει και προστατεύει το έμβρυο εντός του πλακούντα) για τον έλεγχο μεταλλαγμένων γονιδίων.