Ασθένειες πεπτικού συστήματος

Κίνδυνος
!!!Η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα και απαιτείται ιατρική φροντίδα!!!

Σύνδρομο δυσαπορρόφησης

Τι είναι το σύνδρομο δυσαπορρόφησης;

Ο κύριος ρόλος του λεπτού εντέρου είναι η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών από τις τροφές εντός της αιματικής κυκλοφορίας. Το σύνδρομο δυσαπορρόφησης αναφέρεται σε μία πληθώρα διαταραχών στις οποίες το λεπτό έντερο δεν μπορεί να απορροφήσει επαρκείς ποσότητες από τα θρεπτικά συστατικά και τα υγρά των τροφών.

Τα θρεπτικά συστατικά με τα οποία συνήθως το λεπτό έντερο έχει πρόβλημα στην απορρόφηση μπορεί να είναι μακροθρεπτικά (πρωτεΐνες υδατάνθρακες και λίπη), μικροθρεπτικά (βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία) ή και τα δύο.

Αίτια Συμπτώματα Διάγνωση Θεραπεία Επιπλοκές

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του συνδρόμου δυσαπορρόφησης;

Πιθανές αιτίες

Παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν σύνδρομο δυσαπορρόφησης περιλαμβάνουν:

  • Βλάβη στο έντερο από λοίμωξη, φλεγμονή, τραύμα ή χειρουργική επέμβαση
  • Παρατεταμένη χρήση αντιβιοτικών
  • Άλλες παθήσεις, όπως η κοιλιοκάκη, η νόσος του Crohn, η χρόνια παγκρεατίτιδα ή η κυστική ίνωση
  • Ανεπάρκεια λακτάσης, ή δυσανεξία στη λακτόζη
  • Συγκεκριμένες συγγενείς ανωμαλίες (δηλαδή που είναι παρούσες κατά τη γέννηση), όπως η χολική ατρησία, όταν οι χοληφόροι πόροι δεν αναπτύσσονται φυσιολογικά και αποτρέπουν την ροή της χολής από το ήπαρ
  • Ασθένειες της χοληδόχου κύστης, του ήπατος και του παγκρέατος
  • Παρασιτικές λοιμώξεις
  • Ακτινοθεραπεία, η οποία μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο εσωτερικό τοίχωμα του λεπτού εντέρου
  • Συγκεκριμένα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στο βλεννογόνο του εντέρου, όπως η τετρακυκλίνη, η κολχικίνη ή η χολεστυραμίνη

Το σύνδρομο δυσαπορρόφησης μπορεί επίσης να προκληθεί από πεπτικά προβλήματα. Το στομάχι μπορεί να μην είναι σε θέση να παράγει τα ένζυμα που απαιτούνται για την πέψη συγκεκριμένων τροφών ή το σώμα μπορεί να μην μπορεί να αναμείξει τις τροφές που καταναλώνετε με τα ένζυμα και τα οξέα που παράγονται από το στομάχι.

Σπάνιες αιτίες

Υπάρχουν, επίσης, μερικές ασυνήθεις διαταραχές που μπορούν να οδηγήσουν σε σύνδρομο δυσαπορρόφησης. Μία από αυτές ονομάζεται σύνδρομο βραχέος εντέρου.

Στο σύνδρομο βραχέος εντέρου, το λεπτό έντερο έχει μικρότερο μήκος από το φυσιολογικό. Έτσι μειώνεται η ικανότητά του να απορροφά θρεπτικά συστατικά. Το σύνδρομο βραχέως εντέρου μπορεί να είναι μία συγγενής ανωμαλία ή να προκληθεί από κάποια χειρουργική επέμβαση.

Συγκεκριμένες ασθένειες μπορεί να προκαλέσουν δυσαπορρόφηση. Αυτές περιλαμβάνουν την τροπική κοιλιοκάκη, μία πάθηση κοινή στην Καραϊβική, την Ινδία και άλλα μέρη της Νοτιοανατολικής Ασίας. Η ασθένεια μπορεί να σχετίζεται με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως τοξίνες στις τροφές, μόλυνση ή παράσιτα.

Μία ακόμη σπανιότερη πιθανή αιτία του συνδρόμου δυσαπορρόφησης είναι η νόσος του Whipple, η οποία είναι αποτέλεσμα βακτηριακής λοίμωξης.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες του συνδρόμου δυσαπορρόφησης;

Οι προδιαθεσικοί παράγοντες του συνδρόμου δυσαπορρόφησης περιλαμβάνουν:

  • Οικογενειακό ιστορικό κυστικής ίνωσης ή δυσαπορρόφησης
  • Κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ
  • Χειρουργική επέμβαση στο έντερο
  • Χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως καθαρτικά ή ορυκτέλαιο
  • Ταξίδια στην Καραϊβική, την Ινδία και άλλα μέρη της Νοτιοανατολικής Ασίας

Συμπτώματα

Αναγνωρίζοντας τα συμπτώματα του συνδρόμου δυσαπορρόφησης

Τα συμπτώματα του συνδρόμου δυσαπορρόφησης προκαλούνται όταν τα θρεπτικά συστατικά που δεν έχουν απορροφηθεί, περνούν μέσω του πεπτικού σωλήνα.

Πολλά συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με τα συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που δεν απορροφώνται κατάλληλα. Άλλα συμπτώματα είναι το αποτέλεσμα ανεπάρκειας κάποιου θρεπτικού συστατικού που προκαλείται από τη μειωμένη απορρόφησή του.

Μπορεί να εμφανίσετε τα ακόλουθα συμπτώματα αν δεν μπορείτε να απορροφήσετε λίπη, πρωτεΐνες, συγκεκριμένα σάκχαρα ή βιταμίνες:

  • Λίπη. Μπορεί να έχετε ανοιχτόχρωμα, δύσοσμα κόπρανα που είναι ογκώδη και μαλακά. Τα κόπρανα μπορεί να επιπλέουν στη λεκάνη και να μην απομακρύνονται εύκολα ή να κολλούν στις πλευρές της λεκάνης της τουαλέτας.
  • Πρωτεΐνες. Μπορεί να έχετε ξηρά μαλλιά, απώλεια μαλλιών ή κατακράτηση υγρών. Η κατακράτηση υγρών είναι επίσης γνωστή ως οίδημα και θα εμφανιστεί ως διόγκωση ή διάταση.
  • Συγκεκριμένα σάκχαρα. Μπορεί να έχετε φούσκωμα, αέρια ή εκρηκτική διάρροια.
  • Συγκεκριμένες βιταμίνες. Μπορεί να εμφανίσετε αναιμία, κακή θρέψη, μειωμένη αρτηριακή πίεση, απώλεια βάρους ή αδυναμία των μυών.

Το σύνδρομο δυσαπορρόφησης μπορεί να επηρεάζει τα άτομα ανάλογα με την ηλικία ή το φύλο. Για παράδειγμα, οι γυναίκες μπορεί να έχουν διακοπή του εμμήνου κύκλου και τα παιδιά αναστολή της ανάπτυξης. Συγκεκριμένα για τα παιδιά, το βάρος τους μπορεί να είναι σημαντικά χαμηλότερο συγκριτικά με αυτό άλλων παιδιών ίδιας ηλικίας και φύλου.

Διάγνωση

Πως διαγιγνώσκεται το σύνδρομο δυσαπορρόφησης;

Ο γιατρός μπορεί να υποπτευθεί σύνδρομο δυσαπορρόφησης εάν έχετε χρόνια διάρροια ή ανεπάρκειες θρεπτικών συστατικών ή αν έχετε χάσει αρκετό βάρος παρά το γεγονός ότι ακολουθείτε μία υγιεινή διατροφή. Οι παρακάτω εξετάσεις χρησιμοποιούνται για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Εξετάσεις κοπράνων

Οι εξετάσεις κοπράνων μετρούν το λίπος σε ένα δείγμα κοπράνων. Οι εξετάσεις αυτές είναι περισσότερο αξιόπιστες, επειδή το λίπος είναι συνήθως παρόν στα κόπρανα κάποιου με σύνδρομο δυσαπορρόφησης.

Εξετάσεις αίματος

Αυτές οι εξετάσεις μετρούν τα επίπεδα συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών στο αίμα, όπως της βιταμίνης Β-12, της βιταμίνης D, του φυλλικού οξέος, του σιδήρου, του ασβεστίου, του καροτένιου, του φωσφόρου, της αλβουμίνης και πρωτεϊνών.

Έλλειψη σε κάποιο από αυτά τα θρεπτικά συστατικά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έχετε σύνδρομο δυσαπορρόφησης. Μπορεί να σημαίνει ότι δεν επιλέγετε τροφές με επαρκή επίπεδα αυτών των θρεπτικών. Φυσιολογικά επίπεδα των προαναφερθέντων ουσιών σημαίνει ότι η δυσαπορρόφηση δεν είναι το πρόβλημα.

Έλεγχοι αναπνοής

Οι έλεγχοι αναπνοής χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο δυσανεξίας στη λακτόζη.

Εάν η λακτόζη δεν απορροφάται, εισέρχεται στο παχύ έντερο. Τα βακτήρια στο παχύ έντερο την καταβολίζουν και παράγουν αέριο υδρογόνο. Το πλεονάζον υδρογόνο απορροφάται από το έντερο εντός της αιματικής κυκλοφορίας και καταλήγει στους πνεύμονες. Ύστερα εκπνέετε το αέριο αυτό.

Αν έχετε αέριο υδρογόνο στο δείγμα αναπνοής μετά την κατανάλωση ενός προϊόντος που περιέχει λακτόζη, μπορεί να έχετε δυσανεξία στη λακτόζη.

Απεικονιστικές τεχνικές

Οι απεικονιστικές τεχνικές, οι οποίες λαμβάνουν εικόνες του πεπτικού σωλήνα, μπορεί να πραγματοποιηθούν για τον έλεγχο δομικών προβλημάτων. Για παράδειγμα, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει μία αξονική τομογραφία για τον έλεγχο πάχυνσης του τοιχώματος του λεπτού εντέρου, το οποίο θα μπορούσε να είναι ένδειξη της νόσου του Crohn.

Βιοψία

Μπορεί να χρειαστείτε βιοψία αν ο γιατρός υποπτεύεται ότι έχετε μη φυσιολογικά κύτταρα στο εσωτερικό τοίχωμα του λεπτού εντέρου.

Η βιοψία θα πραγματοποιηθεί με ενδοσκόπηση. Ένας σωλήνας εισάγεται από το στόμα στον οισοφάγο, το στομάχι και ύστερα στο λεπτό έντερο όπου λαμβάνει ένα μικρό δείγμα κυττάρων.

Θεραπεία

Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές για το σύνδρομο δυσαπορρόφησης;

Ο γιατρός θα ξεκινήσει το θεραπευτικό πλάνο με τη διαχείριση συμπτωμάτων, όπως η διάρροια. Φάρμακα, όπως η λοπεραμίδη, είναι ιδιαίτερα επιβοηθητικά.

Επίσης, θα αποκαταστήσει τα θρεπτικά συστατικά και τα υγρά που το σώμα δεν απορροφά. Θα σας ελέγξει για ενδείξεις αφυδάτωσης, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν αυξημένη δίψα, μειωμένη ποσότητα ούρων, και ξηρό στόμα, δέρμα ή γλώσσα.

Στη συνέχεια, γιατρός θα σας παρέχει φροντίδα ανάλογα με την αιτία του προβλήματος απορρόφησης. Για παράδειγμα, αν βρει ότι έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, θα σας συμβουλεύσει να αποφεύγετε το γάλα και άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα ή να λάβετε δισκία ενζύμου λακτάσης.

Σε αυτό το σημείο, ο γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν διαιτολόγο-διατροφολόγο, ο οποίος θα δημιουργήσει ένα θρεπτικό πλάνο, ώστε να βεβαιωθεί ότι λαμβάνετε όλα τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για το σώμα σας. Ο διατροφολόγος μπορεί να σας προτείνει:

  • Συμπληρώματα ενζύμων. Αυτά τα συμπληρώματα βοηθούν το σώμα να απορροφά τα θρεπτικά που δεν μπορεί να απορροφήσει από μόνο του.
  • Συμπληρώματα βιταμινών. Ο διατροφολόγος μπορεί να σας προτείνει υψηλές δόσεις βιταμινών ή άλλων θρεπτικών συστατικών για να αναπληρώσει ό, τι δεν απορροφάται από το λεπτό έντερο.
  • Διατροφικές αλλαγές. Ο διατροφολόγος θα προσαρμόσει τη διατροφή σας αυξάνοντας ή μειώνοντας συγκεκριμένες τροφές ή θρεπτικά συστατικά. Για παράδειγμα, μπορεί να σας δοθεί οδηγία να αποφεύγετε τροφές πλούσιες σε λιπαρά για την μείωση της διάρροιας και να αυξήσετε τροφές πλούσιες σε κάλιο για να βοηθήσετε στην εξισορρόπηση των ηλεκτρολυτών.

Ο γιατρός και ο διατροφολόγος θα δημιουργήσουν ένα θεραπευτικό πλάνο που θα διαχειρίζεται τα συμπτώματα του συνδρόμου δυσαπορρόφησης και θα επιτρέπει στο σώμα να αποκτά τα θρεπτικά συστατικά και τα υγρά που χρειάζεται για τη φυσιολογική του λειτουργία.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες επιπλοκές από το σύνδρομο δυσαπορρόφησης;

Οι επιπλοκές σχετίζονται άμεσα με το τύπο του θρεπτικού συστατικού που δεν απορροφάται. Σε μερικές περιπτώσεις, τα άτομα έχουν επίμονη διάρροια, απώλεια βάρους και κοιλιακό άλγος. Οι ανεπάρκειες βιταμινών μπορεί να προκαλέσουν παθήσεις, όπως αναιμία, μούδιασμα σε χέρια και πόδια και προβλήματα μνήμης.

Η αντιμετώπιση του συνδρόμου δυσαπορρόφησης είναι πολύ σημαντική. Το σώμα χρειάζεται να λάβει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στις κατάλληλες ποσότητες για να λειτουργεί φυσιολογικά.

Αν δεν λαμβάνετε τα ζωτικά θρεπτικά συστατικά, αυτό μπορεί να επηρεάσει κάθε σύστημα και όργανο του σώματος, όπως την καρδιά, τον εγκέφαλο, τους μύες, το αίμα, τους νεφρούς και το δέρμα. Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε αυτά τα προβλήματα.

+ 5 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Malabsorption. (2015). iffgd.org/other-disorders/malabsorption.html

2. Malabsorption. (n.d.). hopkinsmedicine.org/healthlibrary/conditions/adult/pediatrics/malabsorption_22,malabsorption/

3. Mason JB, et al. (2017). Clinical features and diagnosis of malabsorption. uptodate.com/contents/clinical-features-and-diagnosis-of-malabsorption

4. Mason JB, et al. (2016). Overview of the treatment of malabsorption. uptodate.com/contents/overview-of-the-treatment-of-malabsorption

5. Ruiz AR Jr. (n.d.). Overview of malabsorption. merckmanuals.com/home/digestive-disorders/malabsorption/overview-of-malabsorption