Σύνδρομο Wernicke-Korsakoff (ΣWK)

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του ΣWK;

Οι εγκεφαλικές κακώσεις προκαλούν την νόσο του Wernicke. Οι κακώσεις αυτές είναι αποτέλεσμα της ανεπάρκειας της βιταμίνης Β-1.

Τα προεξέχοντα συμπτώματα της νόσου του Wernicke είναι:

• η διπλωπία
• η πτώση του άνω βλεφάρου, γνωστή επίσης και ως βλεφαρόπτωση
• οι κινήσεις των οφθαλμών από πάνω προς τα κάτω ή από πλευρά σε πλευρά
• απώλεια του μυικού συντονισμού, ή αταξία, η οποία μπορεί να σας προκαλέσει δυσκολία στο βάδισμα
• πνευματική σύγχυση, η οποία συχνά έχει ως αποτέλεσμα επιθετική ή βίαιη συμπεριφορά

 Η νόσος του Wernicke μπορεί αργότερα να εξελιχθεί σε σύνδρομο του Korsakoff. Τα άτομα που πάσχουν από το ΣWK υποφέρουν από μια σειρά προβλημάτων που σχετίζονται με την μνήμη ή από ανικανότητα να σχηματίσουν καινούριες αναμνήσεις.

Αν πάσχετε από το ΣWK, μπορεί επίσης να υποφέρετε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• αμνησία σχετικά με γεγονότα που συνέβησαν μετά την έναρξη της διαταραχής
• δυσκολία κατανόησης του νοήματος μιας πληροφορίας
• δυσκολία να ομιλείτε με νόημα
• ψευδαισθήσεις
• υπερβολική αφήγηση ή υπερβολική εμπλοκή σε συζητήσεις

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του ΣWK;

Η νούμερο 1 αιτία του ΣWK είναι ο αλκοολισμός.

Άλλες λιγότερο συνηθισμένες αιτίες του ΣWK είναι κάποιες παθήσεις που περιορίζουν την απορρόφηση των τροφών από τον οργανισμό. Ο περιορισμός της απορρόφησης των συστατικών των τροφών μπορεί να οφείλεται σε:

• χειρουργική επέμβαση γαστρικής παράκαμψης, η οποία δυσχεραίνει την ικανοποίηση των διατροφικών αναγκών σας λόγω περιορισμένων μερίδων τροφής
• καρκίνο του στομάχου, ο οποίος ίσως να περιορίζει την απορρόφηση απαραίτητων συστατικών
• καρκίνο του εντέρου, ο οποίος μπορεί να σας προκαλεί πόνο με αποτέλεσμα να σας αποτρέπει από την κατανάλωση τροφής
• διατροφικές διαταραχές

Ο αλκοολισμός αποτελεί την νούμερο 1 αιτία του ΣWK επειδή τα άτομα που υποφέρουν από την πάθηση αυτή συνήθως κάνουν κακή διατροφή. Το αλκοόλ επίσης παρεμποδίζει την απορρόφηση και την αποθήκευση της βιταμίνης Β-1.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται το ΣWK;

Η διάγνωση του ΣWK δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση.

Ένα άτομο που πάσχει από ΣWK συχνά υποφέρει και από πνευματική σύγχυση. Το γεγονός αυτό δυσχεραίνει την επικοινωνία με τον ιατρό, ο οποίος μπορεί να παρακάμψει την πιθανότητα κάποιας σωματικής διαταραχής αν είστε σε σύγχυση.

Ενδείξεις αλκοολισμού

Ο ιατρός σας ίσως να ελέγξει πρωτίστως για ενδείξεις αλκοολισμού. Ίσως να ελέγξει και τα επίπεδα αλκοόλ στο αίμα σας. Μερικές φορές, μπορεί να διενεργήσει μια εξέταση λειτουργίας του ήπατος, ώστε να ελέγξει αν υπάρχει ηπατική βλάβη. Η ηπατική βλάβη είναι συνήθης ένδειξη αλκοολισμού.

Η ηπατική βλάβη που οφείλεται στον χρόνιο αλκοολισμό μπορεί να αυξήσει τα ηπατικά ένζυμα. Η διάγνωση του χρόνιου αλκοολισμού περιλαμβάνει και σωματική εξέταση ώστε ο ιατρός να αξιολογήσει:

• τον καρδιακό χτύπο
• την κίνηση των οφθαλμών
• τα αντανακλαστικά
• την πίεση του αίματος
• την θερμοκρασία του σώματος

Ενδείξεις διατροφικής ανεπάρκειας

Ο ιατρός σας θα ερευνήσει για κλινικές ενδείξεις που να υποδεικνύουν την ανεπάρκεια βιταμίνης Β-1. Μπορεί να διενεργήσει εξετάσεις αίματος οι οποίες καταμετρούν τα επίπεδα θιαμίνης και την γενική εικόνα της υγείας σας σε σχέση με την διατροφή σας.

Οι διατροφικές εξετάσεις που μπορεί να διενεργήσει ο ιατρός σας ώστε να διασφαλίσει ότι δεν πάσχετε από υποσιτισμό περιλαμβάνουν:

• Εξέταση αλβουμίνης σε ορό αίματος. Η εξέταση αυτή καταγράφει τα επίπεδα αλβουμίνης, μιας πρωτεΐνης του αίματος. Τα χαμηλά επίπεδα αλβουμίνης μπορεί να αποτελούν ένδειξη διατροφικής ανεπάρκειας, καθώς και προβλημάτων στους νεφρούς και το ήπαρ.
• Εξέταση βιταμίνης Β-1 σε ορό αίματος. Η εξέταση αυτή ελέγχει τα επίπεδα βιταμίνης Β-1 στο αίμα. Μπορεί επίσης να γίνει έλεγχος της δραστηριότητας του ενζύμου των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η χαμηλή δραστηριότητα του ενζύμου των ερυθρών αιμοσφαιρίων αποτελεί ένδειξη ανεπάρκειας της βιταμίνης Β-1.

Άλλες εξετάσεις

Ο ιατρός σας μπορεί να κρίνει απαραίτητο να υποβληθείτε επίσης σε εξετάσεις απεικόνισης οι οποίες θα τον βοηθήσουν να ανακαλύψει οποιαδήποτε βλάβη που να είναι χαρακτηριστική του ΣWK. Οι διαγνωστικές εξετάσεις απεικόνισης σχετικά με το ΣWK περιλαμβάνουν:

• ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) πριν και μετά την λήψη βιταμίνης Β-1, το οποίο θα βοηθήσει τον ιατρό σας να ανακαλύψει αν υπάρχουν ανωμαλίες
• μια αξονική τομογραφία, ώστε να ελέγξει ο ιατρός για εγκεφαλικές κακώσεις που σχετίζονται με το ΣWK
• μια μαγνητική τομογραφία, ώστε να εξετάσει εγκεφαλικές μεταβολές που σχετίζονται με το ΣWK

Ο ιατρός σας μπορεί επίσης να διενεργήσει κάποια νευροφυσιολογική εξέταση, ώστε να καθορίσει την σοβαρότητα οποιασδήποτε πνευματικής ανεπάρκειας.

Θεραπεία

Πώς θεραπεύεται το ΣWK;

Η θεραπεία σχετικά με το ΣWK θα πρέπει να ξεκινάει άμεσα. Η άμεση αντιμετώπιση μπορεί να καθυστερήσει ή να αναστείλει την εξέλιξη της νόσου. Η θεραπεία δύναται επίσης να αναστρέψει τις προσωρινές εγκεφαλικές ανωμαλίες.

Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει και νοσηλεία. Κατά την νοσηλεία, θα σας παρακολουθούν για να διασφαλίσουν ότι το πεπτικό σας σύστημα απορροφά τις τροφές κατάλληλα.

Η θεραπεία για το ΣWK μπορεί να περιλαμβάνει:

• ενδοφλέβια λήψη βιταμίνης Β-1
• λήψη βιταμίνης Β-1 από του στόματος
• ισορροπημένη διατροφή για τη διατήρηση υψηλών επιπέδων της βιταμίνης Β-1
• αντιμετώπιση του αλκοολισμού

Μετά την διάγνωση, είναι πιθανό ο ιατρός σας να σας χορηγήσει ενδοφλέβια βιταμίνη Β-1. Η ταχεία αντιμετώπιση μπορεί να αναστρέψει πολλά από τα νευρολογικά συμπτώματα του ΣWK.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, η θεραπεία για την ανεπάρκεια της βιταμίνης Β-1 μπορεί να προκαλέσει κάποια αρνητική αντίδραση. Αυτό συμβαίνει συχνότερα σε άτομα που πάσχουν από αλκοολισμό.

Οι αρνητικές αντιδράσεις στην λήψη βιταμίνης Β-1 μπορεί να ποικίλλουν και δύνανται να περιλαμβάνουν κάποια από τα συμπτώματα στέρησης του αλκοόλ, όπως είναι η αϋπνία, η εφίδρωση και η μεταβολές στην διάθεση. Μπορεί επίσης να παρουσιάσετε ψευδαισθήσεις, σύγχυση ή αναταραχή.

Πρόληψη

Πώς προλαμβάνεται το ΣWK;

Η πρόληψη του ΣWK είναι δυνατή αν αποφεύγετε την κατανάλωση αλκοόλ και κάνετε ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε βιταμίνη Β-1.

Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Β-1 είναι:

• το άπαχο χοιρινό
• το ρύζι
• ο αρακάς
• το ψωμί ολικής άλεσης
• το σπανάκι
• τα πορτοκάλια
• το γάλα

Παράγοντες κινδύνου

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου σχετικά με το ΣWK;

Οι παράγοντες κινδύνου για το ΣWK σχετίζονται με την διατροφή και τον τρόπο ζωής σας.

Οι βασικότεροι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης ΣWK είναι ο υποσιτισμός και η χρόνια υπερκατανάλωση αλκοόλ. Άλλοι παράγοντες κινδύνου σχετικοί με το ΣWK περιλαμβάνουν:

• την οικονομική δυσχέρεια κάλυψης ιατρικής φροντίδας και αγοράς κατάλληλης τροφής
• την αιμοκάθαρση των νεφρών, η οποία μειώνει την απορρόφηση της βιταμίνης Β-1
• το AIDS, το οποίο σας εντάσσει σε ομάδες ευπαθείς να εμφανίσουν παθήσεις που οδηγούν σε ανεπάρκεια της βιταμίνης Β-1

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για τους ασθενείς του ΣWK;

Η έκβαση του ΣWK εξαρτάται από το κατά πόσο έχει εξελιχθεί η νόσος.

Η λήψη θεραπείας σε πρώιμο στάδιο της νόσου πριν παρουσιαστούν μη αναστρέψιμες βλάβες θα βελτιώσει δραματικά τις πιθανότητες θετικής έκβασης.

Τα ποσοστά θνητότητας είναι υψηλά αν το ΣWK δεν τύχει θεραπείας. Οι περισσότεροι θάνατοι είναι αποτέλεσμα λοίμωξης του πνεύμονα, δηλητηρίασης του αίματος ή μη αναστρέψιμων εγκεφαλικών βλαβών.

Οι ασθενείς που λαμβάνουν άμεση θεραπεία βλέπουν πρόοδο:

• στα προβλήματα όρασης
• στον συντονισμό των μυών
• στην σύγχυση

Η αποχή από το αλκοόλ επιτρέπει την συνεχόμενη βελτίωση της μνήμης και της πνευματικής λειτουργίας.