Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα του βασικοκυτταρικού καρκινώματος;

Σχεδόν όλες οι περιπτώσεις βασικοκυτταρικού καρκινώματος αναπτύσσονται σε μέρη του σώματος που εκτίθενται συχνά στον ήλιο. Οι όγκοι αναπτύσσονται στο πρόσωπο, τα αυτιά, τους ώμους, το λαιμό, το τριχωτό της κεφαλής και τα χέρια. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, εμφανίζονται σε περιοχές που δεν εκτίθενται συχνά στον ήλιο.

Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα είναι τυπικά ανώδυνο. Το μόνο σύμπτωμα είναι ένας όγκος ή αλλαγή στην εμφάνιση του δέρματος. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι βασικοκυτταρικού καρκινώματος, με τον καθένα να έχει διαφορετική εμφάνιση:

• Μελαγχρωματικού τύπου βασικοκυτταρικό καρκίνωμα: Αυτός ο τύπος εμφανίζεται ως καφέ, μπλε ή μαύρες κακώσεις, συχνά με ημιδιαφανή και ανυψωμένα άκρα.
• Επιφανειακό βασικοκυτταρικό καρκίνωμα: Αυτός ο τύπος παίρνει την εμφάνιση μιας κοκκινωπής κηλίδας στο δέρμα, η οποία είναι συχνά επίπεδη και φολιδώδης. Συνεχίζει να αναπτύσσεται και συχνά έχει ανυψωμένα άκρα. Τυπικά λαμβάνει αυτή την εμφάνιση όταν βρίσκεται στην πλάτη ή το στήθος.
• Μη ελκώδες βασικοκυτταρικό καρκίνωμα: Αυτός ο τύπος εμφανίζεται σαν μία μάζα στο δέρμα η οποία είναι λευκή, στο χρώμα του δέρματος ή ροζ. Είναι συχνά ημιδιαφανής με τα αιμοφόρα αγγεία κάτω από αυτή να είναι ορατά. Αυτός είναι ο πιο κοινός τύπος βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Εμφανίζεται κυρίως στο λαιμό, τα αυτιά και το πρόσωπο. Μπορεί να υποστεί ρήξη, αιμορραγία και σχηματισμό κρούστας.
• Διηθητικό ή σκληρυντικό βασικοκυτταρικό καρκίνωμα: Αυτός είναι ο λιγότερο κοινός τύπος βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Ομοιάζει με μία κάκωση σαν ουλή με λευκή και κηρώδη εμφάνιση και μη καθορισμένα άκρα. Αυτός ο τύπος καρκινώματος υποδεικνύει μία ιδιαίτερα διεισδυτική μορφη βασικοκυτταρικού καρκινώματος, η οποία είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει παραμόρφωση.
• Βασικοπλακώδες καρκίνωμα: Αυτός ο τύπος καρκινώματος φέρει χαρακτηριστικά τόσο του βασικοκυτταρικού καρκινώματος όσο και του καρκινώματος εκ πλακωδών κυττάρων, ενός άλλου τύπου καρκίνου του δέρματος. Είναι εξαιρετικά σπάνιο, αλλά είναι πιο πιθανό να κάνει μετάσταση, συγκριτικά με άλλους τύπους καρκίνου του δέρματος.

Αίτια

Ποιες είναι οι αιτίες του βασικοκυτταρικού καρκινώματος;

Οι καρκίνοι του δέρματος, συμπεριλαμβανομένου του βασικοκυτταρικού καρκινώματος, κυρίως προκαλούνται από μακροχρόνια έκθεση στον ήλιο ή σε υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτοί οι καρκίνοι επίσης προκαλούνται από έντονη περιστασιακή έκθεση που συχνά οδηγεί σε ηλιακό έγκαυμα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, άλλοι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, όπως:

• Έκθεση σε ακτινοθεραπεία
• Έκθεση σε αρσενικό
• Επιπλοκές από ουλές, λοιμώξεις, εμβολιασμούς, τατουάζ και εγκαύματα
• Χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις του δέρματος

Μόλις διαγνωστείτε με βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα επανεμφάνισης.

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες για την εμφάνιση του βασικοκυτταρικού καρκινώματος;

Υπάρχει μία πληθώρα παραγόντων που αυξάνουν τις πιθανότητες εκδήλωσης βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Ορισμένοι από αυτούς τους παράγοντες περιλαμβάνουν:

• Οικογενειακό ιστορικό βασικοκυτταρικού καρκινώματος
• Ανοιχτό χρώμα δέρματος
• Δέρμα που εμφανίζει εύκολα φακίδες ή υφίσταται εύκολα εγκαύματα
• Κληρονομικά σύνδρομα που προκαλούν καρκίνο του δέρματος, όπως διαταραχές του δέρματος, του νευρικού συστήματος ή των ενδοκρινικών αδένων
• Λεπτό δέρμα, κόκκινα ή ξανθά μαλλιά, ή ανοιχτόχρωμα μάτια
• Άρρεν φύλο

Υπάρχουν και άλλοι μη γενετικοί παράγοντες κινδύνου, όπως:

• Η ηλικία (η προχωρημένη ηλικία σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο)
• Η χρόνια έκθεση στον ήλιο
• Τα σοβαρά εγκαύματα, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία
• Η διαβίωση σε μεγάλο υψόμετρο ή σε ηλιόλουστα μέρη
• Η έκθεση σε ακτινοθεραπεία
• Η έκθεση σε αρσενικό
• Η λήψη ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, ιδιαίτερα μετά από μεταμόσχευση

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα;

Το πρώτο βήμα στη διάγνωση του βασικοκυτταρικού καρκινώματος είναι μία οπτική παρατήρηση από ένα δερματολόγο. Ο γιατρός θα ελέγξει το δέρμα σας σε όλη του την έκταση για να εντοπίσει όγκους ή δυσχρωμίες. Επίσης, θα λάβει το ιατρικό ιστορικό σας συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού ιστορικού καρκίνου του δέρματος.

Εάν ο δερματολόγος εντοπίσει οποιεσδήποτε ανησυχητικές δυσχρωμίες ή όγκους, θα πραγματοποιήσει μία βιοψία. Θα μουδιάσει το δέρμα και θα αφαιρέσει ένα μικρό δείγμα της κάκωσης για έλεγχο. Το δείγμα αυτό θα εξεταστεί κάτω από ένα μικροσκόπιο για τον εντοπισμό καρκίνου του δέρματος.

Ο δερματολόγος θα αφαιρέσει τον όγκο αν εντοπιστεί βασικοκυτταρικό καρκίνωμα. Αν έχετε μία επιθετική μορφή βασικοκυτταρικού καρκινώματος, ο γιατρός θα πραγματοποιήσει βιοψία στους λεμφαδένες για τον έλεγχο μετάστασης.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα;

Η θεραπεία του βασικοκυτταρικού καρκινώματος περιλαμβάνει την αφαίρεση του όγκου. Η συνιστώμενη θεραπείας θα εξαρτηθεί από τον τύπο του βασικοκυτταρικού καρκινώματος που έχετε, το μέγεθος της κάκωσης, καθώς και τη θέση της. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

Απόξεση και ηλεκτροκαυτηρίαση

Σε αυτή τη διαδικασία, ο όγκος αφαιρείται με απόξεση και η θέση όπου βρισκόταν υφίσταται καυτηρίαση με ηλεκτρικό ρεύμα. Αυτή η διαδικασία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική, ιδιαίτερα σε μικρές κακώσεις, παρόλο που μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματική σε επιθετικά βασικοκυτταρικά καρκινώματα ή σε σημεία υψηλού κινδύνου. Μπορεί να αφήσει μία στρογγυλή λευκή ουλή. Η εν λόγω θεραπεία έχει 95% πιθανότητα επιτυχίας.

Επέμβαση εκτομής

Ο γιατρός θα αφαιρέσει τον όγκο και τον περιβάλλοντα ιστό φυσιολογικού δέρματος με ένα νυστέρι. Αυτή η διαδικασία απαιτεί ράμματα για το κλείσιμο της χειρουργικής τομής. Συχνά χρησιμοποιείται σε προχωρημένα βασικοκυτταρικά καρκινώματα, στα οποία υπάρχει κίνδυνος να επηρεάσουν το περιβάλλον δέρμα. Η επέμβαση μπορεί να αφήσει μία μικρή ουλή. Η διαδικασία έχει 95% πιθανότητα επιτυχίας.

Μικρογραφική χειρουργική Mohs

Ο γιατρός θα αφαιρέσει ένα λεπτό στρώμα ιστού που περιέχει τον όγκο. Το στρώμα ιστού παγώνεται και ύστερα χαρτογραφείται κάτω από ένα μικροσκόπιο. Ο γιατρός θα επαναλάβει τη διαδικασία το ίδιο ακριβώς σημείο όπου εντοπίστηκε ο καρκίνος.

Η διαδικασία μπορεί να σώσει τον υγιή ιστό και έχει υψηλότερες πιθανότητες επιτυχίας, περίπου 99%. Συχνά χρησιμοποιείται για μεγάλους όγκους ή όγκους σε ιδιαίτερα ορατές περιοχές, όπως το πρόσωπο ή ο λαιμός.

Κρυοχειρουργική

Η κρυοχειρουργική χρησιμοποιείται για καρκίνους που είναι λεπτοί και δεν εκτείνονται βαθιά μέσα στο δέρμα. Ο γιατρός θα παγώσει και θα σκοτώσει τα καρκινικά κύτταρα με υγρό άζωτο. Αυτή η διαδικασία φέρει τον κίνδυνο νευρικής βλάβης στο σημείο που εφαρμόζεται, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αίσθησης.

Δεν χρειάζονται τομές, παρόλο που μπορεί να χρειαστεί αναισθησία. Ο όγκος θα δημιουργήσει φυσαλίδα ή κρούστα. Η κρυοχειρουργική χρησιμοποιείται περισσότερο συχνά στα βασικοκυτταρικά καρκινώματα και σε άτομα με αιμορραγικές διαταραχές. Η πιθανότητα επιτυχίας κυμαίνεται από 85% έως 90%.

Ανάρρωση

Η ανάρρωση μετά τη θεραπεία

Οι θεραπείες για τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα είναι ελάχιστα επεμβατικές και τα άτομα αναρρώνουν εύκολα. Πολλοί βιώνουν πόνο στο σημείο που πραγματοποιήθηκε η χειρουργική επέμβαση ή η εκτομή κατά διάρκεια της επούλωσης.

Ο σχηματισμός ουλώδους ιστού είναι μία κοινή παρενέργεια της θεραπείας για το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα. Για να μειωθεί η εμφάνιση των ούλων, ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δώσει ο γιατρός σας. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν τα εξής:

• Να διατηρείτε το σημείο της τομής καθαρό.
• Να εφαρμόζετε μη συνταγογραφούμενες αλοιφές, όπως βαζελίνη, πολλές φορές την ημέρα για να βοηθήσετε την επούλωση, και να καλύπτετε το σημείο με έναν επίδεσμο.
• Να διατηρείτε την πληγή ενυδατωμένη ώστε να επουλωθεί.

Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος επανεμφάνισης του βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Λάβετε τις απαραίτητες προφυλάξεις για να προστατεύσετε το δέρμα σας από την έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία.

Επιπλοκές

Ποιες είναι οι επιπλοκές του βασικοκυτταρικού καρκινώματος;

Η πιο κοινή επιπλοκή του βασικοκυτταρικού καρκινώματος είναι να επανεμφανιστεί. Τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα έχουν μεγάλη πιθανότητα επανεμφάνισης, ακόμη και μετά από μία επιτυχημένη θεραπεία. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτά τα καρκινώματα αναπτύσσονται ξανά στο ίδιο σημείο. Μπορεί επίσης να προκαλέσουν παραμόρφωση, ιδιαίτερα αν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα.

Η διάγνωση του βασικοκυτταρικού καρκινώματος αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης άλλων τύπων καρκίνου του δέρματος, όπως το μελάνωμα, το οποίο μπορεί να κάνει μετάσταση και είναι η πιο απειλητική μορφή καρκίνου του δέρματος.

Σπάνιες επιθετικές μορφές βασικοκυτταρικού καρκινώματος μπορούν να διεισδύσουν στο σώμα πέρα από τις στιβάδες του δέρματος. Μπορούν να καταστρέψουν οστά, νεύρα και μύες. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να κάνουν μετάσταση σε άλλα μέρη του σώματος, όπως σε ζωτικά όργανα, και να αποβούν απειλητικά για τη ζωή.

Πρόληψη

Μπορεί να προληφθεί το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα;

Η αποφυγή ή η μείωση της έκθεσης σε υπεριώδη ακτινοβολία είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης του βασικοκυτταρικού καρκινώματος. Αποφύγετε την άμεση έκθεση στο ηλιακό φως κατά τις μεσημεριανές ώρες. Επίσης αποφύγετε το σολάριουμ.

Εφαρμόζετε αντηλιακό τακτικά, ακόμη και όταν βρίσκεστε έξω μόνο για λίγα λεπτά. Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με δείκτη προστασίας μεγαλύτερο από 15. Φορέστε ανοιχτόχρωμα ρούχα και καπέλα για να προστατευτείτε από την ηλιακή ακτινοβολία. Εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα αποτελούν τα βρέφη. Τα βρέφη δεν θα πρέπει να εκτίθενται στο ηλιακό φως όσο το δυνατόν περισσότερο. Μην εφαρμόζετε αντηλιακό σε μωρά κάτω των 6 μηνών.

Ο έγκαιρος εντοπισμός του βασικοκυτταρικού καρκινώματος μπορεί να μειώσει την ουλοποίηση που προκαλείται από την αφαίρεση του όγκου. Θα πρέπει μία φορά το χρόνο να ελέγχεστε από το δερματολόγο σας για πιθανότητα καρκίνου του δέρματος. Μόνοι σας θα πρέπει να ελέγχετε το δέρμα σας σε όλη του την έκταση μία φορά το μήνα. Αν εντοπίσετε οποιεσδήποτε αλλαγές, πραγματοποίησε ένα ραντεβού με το γιατρό σας.