Διαγνωστικές εξετάσεις

Υπερηχογράφημα

Τι είναι το υπερηχογράφημα;

Το υπερηχογράφημα (ή υπέρηχος) είναι μία απεικονιστική εξέταση που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για τη δημιουργία εικόνων εσωτερικών οργάνων, ιστών και άλλων δομών του σώματος. Σε αντίθεση με την ακτινογραφία ακτίνων-Χ, το υπερηχογράφημα δεν χρησιμοποιεί ακτινοβολία. Το υπερηχογράφημα μπορεί επίσης να απεικονίσει μέρη του σώματος σε κίνηση, όπως η καρδιά που χτυπά ή το αίμα που ρέει μέσω των αγγείων.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι υπερηχογραφήματος: το υπερηχογράφημα κύησης και το διαγνωστικό υπερηχογράφημα.

  • Το υπερηχογράφημα κύησης ελέγχει το έμβρυο και παρέχει πληροφορίες αναφορικά με την ανάπτυξη και τη γενικότερη εικόνα της υγείας του.
  • Το διαγνωστικό υπερηχογράφημα χρησιμοποιείται για την απεικόνιση και την παροχή πληροφοριών αναφορικά με άλλες εσωτερικές δομές του σώματος, όπως η καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, το ήπαρ, η χοληδόχος κύστη, οι νεφροί και τα γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα.

Χρησιμότητα εξέτασης

Για ποιο λόγο χρησιμοποιείται το υπερηχογράφημα;

Το υπερηχογράφημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα τον τύπο του υπερηχογραφήματος και το σημείο που ελέγχεται.

Το υπερηχογράφημα κύησης πραγματοποιείται ώστε να ελεγχθεί η υγεία του εμβρύου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί:

  • Για την επιβεβαίωση μιας κύησης.
  • Για τον έλεγχο του μεγέθους και της θέσης του εμβρύου.
  • Για τον έλεγχο πολύδυμης κύησης.
  • Για τον καθορισμό της εβδομάδας της κύησης.
  • Για τον εντοπισμό ενδείξεων συνδρόμου Down, όπως πάχυνση της αυχενικής διαφάνειας.
  • Για τυχόν συγγενείς ανωμαλίες του εγκεφάλου, του νωτιαίου μυελού, της καρδιάς και άλλων οργάνων.
  • Για τον έλεγχο της ποσότητας του αμνιακού υγρού. Το αμνιακό υγρό είναι το καθαρό υγρό που περιβάλλει το έμβρυο κατά την κύηση. Το προστατεύει από τραυματισμούς και προωθεί την ανάπτυξη των πνευμόνων και των οστών.

Το διαγνωστικό υπερηχογράφημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί:

  • Για να ελεγχθεί εάν η ροή του αίματος είναι φυσιολογική.
  • Για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει πρόβλημα στη δομή της καρδιάς.
  • Για εντοπιστεί απόφραξη στη χοληδόχο κύστη.
  • Για τον έλεγχο του θυρεοειδούς αδένα για καρκινικούς και μη καρκινικούς όγκους.
  • Για τον έλεγχο ανωμαλιών στην κοιλιακή χώρα και τους νεφρούς.
  • Για να καθοδηγηθεί η βιοψία.

Στις γυναίκες, το διαγνωστικό υπερηχογράφημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί:

  • Για να ελεγχθεί εάν μία μάζα στο μαστό μπορεί να είναι καρκινική. (Αυτή η εξέταση χρησιμοποιείται και για τον έλεγχο καρκίνου του μαστού στους άνδρες, αν και ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου είναι κατά πολύ περισσότερο κοινός στις γυναίκες).
  • Για να εντοπιστεί η αιτία πυελικού άλγους.
  • Για να εντοπιστεί η αιτία μη φυσιολογικής εμμηνόρροιας.
  • Για τη διάγνωση υπογονιμότητας ή για την παρακολούθηση θεραπειών για την υπογονιμότητα.

Στους άντρες, το διαγνωστικό υπερηχογράφημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση διαταραχών του προστάτη αδένα.

Γιατί χρειάζομαι υπερηχογράφημα;

Θα χρειαστείτε υπερηχογράφημα εάν είστε έγκυος. Αυτή η εξέταση δεν χρησιμοποιεί ακτινοβολία, επομένως είναι ένας ασφαλής τρόπος ελέγχου της υγείας του εμβρύου.

Μπορεί να χρειαστείτε διαγνωστικό υπερηχογράφημα αν έχετε συμπτώματα σε συγκεκριμένα όργανα ή ιστούς, όπως στην καρδιά, τους νεφρούς, το θυρεοειδή αδένα, τη χοληδόχο κύστη και το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε υπερηχογράφημα εάν υποβάλλεστε σε βιοψία. Το υπερηχογράφημα θα βοηθήσει το γιατρό να αποκτήσει μία ξεκάθαρη εικόνα της περιοχής που ελέγχεται.

Διαδικασία εξέτασης

Πώς πραγματοποιείται το υπερηχογράφημα;

Το υπερηχογράφημα συνήθως περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:

  • Θα ξαπλώσετε στο εξεταστικό κρεβάτι με εκτεθειμένη την προς εξέταση περιοχή.
  • Ο γιατρός θα τοποθετήσει ένα ειδικό τζελ στο δέρμα αυτής της περιοχής.
  • Θα κινήσει μία συσκευή, που ονομάζεται μετατροπέας υπερήχων, πάνω από το τζελ.
  • Αυτή η συσκευή μεταδίδει ηχητικά κύματα στο σώμα. Τα ηχητικά κύματα είναι τόσο υψηλής συχνότητας που δεν μπορείτε να τα ακούσετε.
  • Τα ηχητικά κύματα καταγράφονται και μετατρέπονται σε εικόνες σε ένα monitor (οθόνη).
  • Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασης, ο γιατρός θα σκουπίσει το τζελ από το δέρμα σας.
  • Η εξέταση συνήθως απαιτεί 30 με 60 λεπτά.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το υπερηχογράφημα κύησης μπορεί να πραγματοποιηθεί με την εισαγωγή του μετατροπέα υπέρηχων εντός του κόλπου. Αυτό συνήθως πραγματοποιείται στα αρχικά στάδια της κύησης.

Προετοιμασία

Ποια προετοιμασία απαιτείται για το υπερηχογράφημα;

Η προετοιμασία θα εξαρτηθεί από τον τύπο του υπερηχογραφήματος στον οποίο υποβάλλεστε. Για υπερηχογραφήματα στην κοιλιακή χώρα, συμπεριλαμβανομένου του υπερηχογραφήματος κύησης και του υπερηχογραφήματος του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος, θα χρειαστεί να έχετε γεμάτη ουροδόχο κύστη. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να πιείτε 2 με 3 ποτήρια νερό περίπου μία ώρα πριν την εξέταση και να μην πάτε στην τουαλέτα. Για άλλα υπερηχογραφήματα, μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσετε τη διατροφή σας ή να νηστέψετε (να μη φάτε για να μην πείτε τίποτα) αρκετές ώρες πριν. Ορισμένοι τύποι υπερηχογραφήματος δεν απαιτούν καμία προετοιμασία.

Ο γιατρός θα σας ενημερώσει πώς ακριβώς πρέπει να προετοιμαστείτε για το υπερηχογράφημα.

Κίνδυνοι εξέτασης

Ποιοι κίνδυνοι σχετίζονται με το υπερηχογράφημα;

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος. Το υπερηχογράφημα είναι ασφαλές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ερμηνεία αποτελεσμάτων

Πώς ερμηνεύονται τα αποτελέσματα;

Εάν τα αποτελέσματα του υπερηχογραφήματος κύησης είναι φυσιολογικά, αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε ένα υγιές έμβρυο. Καμιά εξέταση δεν μπορεί να το εξασφαλίσει αυτό. Φυσιολογικά αποτελέσματα σημαίνουν:

  • Το έμβρυο αναπτύσσεται με φυσιολογικό ρυθμό.
  • Έχετε τη σωστή ποσότητα αμνιακού υγρού.
  • Δεν εντοπίστηκαν συγγενείς ανωμαλίες, αν και δεν μπορούν να εντοπιστούν όλες οι συγγενείς ανωμαλίες με το υπερηχογράφημα.

Αν τα αποτελέσματα του υπερηχογραφήματος κύησης δεν είναι φυσιολογικά, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι:

  • Το έμβρυο δεν αναπτύσσεται με φυσιολογικό ρυθμό.
  • Έχετε αυξημένη ή μειωμένη ποσότητα αμνιακού υγρού.
  • Το έμβρυο αναπτύσσεται εκτός της μήτρας (έκτοπη κύηση). Στην έκτοπη (ή εξωμήτριο) κύηση το έμβρυο δεν μπορεί να επιβιώσει και η κατάσταση μπορεί να αποβεί απειλητική για τη ζωή της μητέρας.
  • Υπάρχει πρόβλημα με τη θέση του εμβρύου στη μήτρα, κάτι που μπορεί να καταστήσει δύσκολο τον τοκετό.
  • Το βρέφος έχει κάποια συγγένεια ανωμαλία.

Εάν τα αποτελέσματα του υπερηχογραφήματος κύησης δεν είναι φυσιολογικά, αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι το έμβρυο έχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας. Ο γιατρός θα σας προτείνει περισσότερες εξετάσεις για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Εάν έχετε υποβληθεί σε διαγνωστικό υπερηχογράφημα, η ερμηνεία των αποτελεσμάτων θα εξαρτηθεί από το προς εξέταση όργανο.

Αν έχετε ερωτήσεις αναφορικά με τα αποτελέσματά σας, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

+ 20 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. ACOG: Women's Healthcare Physicians [Internet]. Washington D.C.: American College of Obstetricians and Gynecologists; c2019. Ultrasound Exams; 2017 Jun [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://www.acog.org/Patients/FAQs/Ultrasound-Exams

2. American Pregnancy Association [Internet]. Irving (TX): American Pregnancy Association; c2018. Ultrasound: Sonogram; [updated 2017 Nov 3; cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: http://americanpregnancy.org/prenatal-testing/ultrasound

3. Cleveland Clinic [Internet]. Cleveland (OH): Cleveland Clinic; c2019. Your Ultrasound Test: Overview; [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/4995-your-ultrasound-test

4. Cleveland Clinic [Internet]. Cleveland (OH): Cleveland Clinic; c2019. Your Ultrasound Test: Procedure Details; [cited 2019 Jan 20]; [about 4 screens]. Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/4995-your-ultrasound-test/procedure-details

5. Cleveland Clinic [Internet]. Cleveland (OH): Cleveland Clinic; c2019. Your Ultrasound Test: Risks/Benefits; [cited 2019 Jan 20]; [about 4 screens]. Available from: https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/4995-your-ultrasound-test/risks--benefits

6. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2019. Fetal Ultrasound: Overview; 2019 Jan 3 [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/fetal-ultrasound/about/pac-20394149

7. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2019. Male breast cancer: Diagnosis and treatment; 2018 May 9 [cited 2019 Feb 5]; [about 4 screens]. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/male-breast-cancer/diagnosis-treatment/drc-20374745

8. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2019. Male breast cancer: Symptoms and causes; 2018 May 9 [cited 2019 Feb 5]; [about 3 screens]. Available from: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/male-breast-cancer/symptoms-causes/syc-20374740

9. Mayo Clinic [Internet]. Mayo Foundation for Medical Education and Research; c1998–2019. Ultrasound: Overview; 2018 Feb 7 [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/ultrasound/about/pac-20395177

10. Merck Manual Consumer Version [Internet]. Kenilworth (NJ): Merck & Co., Inc.; c2019. Ultrasonography; [cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://www.merckmanuals.com/home/special-subjects/common-imaging-tests/ultrasonography

11. National Cancer Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; NCI Dictionary of Cancer Terms: biopsy; [cited 2020 Jul 21]; [about 3 screens]. Available from: https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/biopsy

12. National Cancer Institute [Internet]. Bethesda (MD): U.S. Department of Health and Human Services; NCI Dictionary of Cancer Terms: sonogram; [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/sonogram

13. National Institute of Biomedical Imaging and Bioengineering [Internet]. Bethesda (MD): Department of Health and Human Services; Ultrasound; [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://www.nibib.nih.gov/science-education/science-topics/ultrasound

14. Radiology Info.org [Internet]. Radiological Society of North America, Inc.; c2019. Obstetric Ultrasound; [cited 2019 Jan 20]; [about 3 screens]. Available from: https://www.radiologyinfo.org/en/info.cfm?pg=obstetricus

15. UF Health: University of Florida Health [Internet]. Gainesville (FL): University of Florida; c2019. Amniotic fluid: Overview; [updated 2019 Jan 20; cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://ufhealth.org/amniotic-fluid

16. UF Health: University of Florida Health [Internet]. Gainesville (FL): University of Florida; c2019. Ectopic pregnancy: Overview; [updated 2019 Jan 20; cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://ufhealth.org/ectopic-pregnancy

17. UF Health: University of Florida Health [Internet]. Gainesville (FL): University of Florida; c2019. Ultrasound: Overview; [updated 2019 Jan 20; cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://ufhealth.org/ultrasound

18. UF Health: University of Florida Health [Internet]. Gainesville (FL): University of Florida; c2019. Ultrasound pregnancy: Overview; [updated 2019 Jan 20; cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://ufhealth.org/ultrasound-pregnancy

19. University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2019. Health Encyclopedia: Fetal Ultrasound; [cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=92&contentid=P09031

20. University of Rochester Medical Center [Internet]. Rochester (NY): University of Rochester Medical Center; c2019. Health Encyclopedia: Ultrasound; [cited 2019 Jan 20]; [about 2 screens]. Available from: https://www.urmc.rochester.edu/imaging/patients/exams/ultrasound.aspx