Αιματολογικές παθήσεις

Κίνδυνος
!!!Η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα και απαιτείται ιατρική φροντίδα!!!

Υποκαλιαιμία

Τι είναι η υποκαλιαιμία;

Η υποκαλιαιμία είναι η κατάσταση στην οποία τα επίπεδα καλίου του αίματος είναι πολύ χαμηλά. Το κάλιο είναι ένας σημαντικός ηλεκτρολύτης για την φυσιολογική λειτουργία των νευρικών και μυϊκών κυττάρων, ιδιαίτερα για τα μυϊκά κύτταρα στην καρδιά. Οι νεφροί ελέγχουν τα επίπεδα καλίου του σώματος, επιτρέποντας στο πλεονάζον κάλιο να απομακρυνθεί μέσω των ούρων ή του ιδρώτα.

Η ήπια υποκαλιαιμία δεν προκαλεί συμπτώματα. Σε μερικές περιπτώσεις, τα χαμηλά επίπεδα καλίου μπορεί να οδηγήσουν σε αρρυθμία (μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό), καθώς και σε σοβαρή μυϊκή αδυναμία. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα αντιστρέφονται με την κατάλληλη θεραπεία.

Συμπτώματα Αίτια Διάγνωση Θεραπεία Έκβαση Πρόληψη Q&A

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της υποκαλιαιμίας;

Η ήπια υποκαλιαιμία συχνά δεν εκδηλώνει συμπτώματα. Στην πραγματικότητα, τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται έως ότου τα επίπεδα καλίου είναι εξαιρετικά χαμηλά. Τα φυσιολογικά επίπεδα καλίου κυμαίνονται από 3,6 ως 5,2 mmol στο λίτρο (mmol/L).

Η επίγνωση των συμπτωμάτων της υποκαλιαιμίας μπορεί να βοηθήσει. Καλέστε το γιατρό σας αν βιώνετε τα παρακάτω συμπτώματα:

Συγκέντρωση καλίου κάτω από 3,6 mmol/L θεωρείται χαμηλή, ενώ κάτω από 2,5 mmol/L θεωρείται απειλητική για τη ζωή, σύμφωνα με την Κλινική Mayo. Σε αυτά τα επίπεδα, τα συμπτώματα μπορεί να είναι:

  • Παράλυση
  • Αναπνευστική ανεπάρκεια
  • Καταστροφή του μυϊκού ιστού
  • Ειλεός

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστεί αρρυθμία. Αυτό είναι περισσότερο κοινό σε άτομα που λαμβάνουν φάρμακα από το φυτό της δακτυλίτιδας (διγοξίνη – digoxin) ή έχουν καρδιακές αρρυθμίες, όπως:

  • Κολπική ή κοιλιακή μαρμαρυγή
  • Ταχυκαρδία (γρήγορος καρδιακός ρυθμός)
  • Βραδυκαρδία (αργός καρδιακός ρυθμός)
  • Έκτακτες συσπάσεις

Επιπλέον συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια όρεξης, ναυτία και εμετό.

Αίτια

Τι προκαλεί την υποκαλιαιμία;

Μπορεί να χάσετε μεγάλη ποσότητα καλίου μέσω των ούρων, του ιδρώτα ή των κενώσεων του εντέρου. Ανεπαρκής πρόσληψη καλίου ή χαμηλά επίπεδα μαγνησίου οδηγούν σε υποκαλιαιμία. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η υποκαλιαιμία είναι σύμπτωμα ή παρενέργεια άλλων παθήσεων και φαρμάκων, όπως:

  • Σύνδρομο Bartter, μία σπάνια γενετική διαταραχή των νεφρών που προκαλεί ανισορροπία άλατος και καλίου στον οργανισμό
  • Σύνδρομο Gitelman, μία σπάνια γενετική διαταραχή των νεφρών που προκαλεί ανισορροπία των ιόντων στο σώμα
  • Σύνδρομο Liddle, μία σπάνια διαταραχή που προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης και υποκαλιαιμία
  • Σύνδρομο Cushing, μία σπάνια διαταραχή που οφείλεται στη μακροχρόνια έκθεση σε κορτιζόλη
  • Κατανάλωση ουσιών, όπως μπεντονίτης (πηλός) ή γλυκυρριζίνη (εμπεριέχεται στη φυσική γλυκόριζα και στα φύλλα καπνού που προορίζονται για μάσηση)
  • Μακροπρόθεσμη χρήση καθαρτικών
  • Διουρητικά απομάκρυνσης καλίου, όπως θειαζίδες, διουρητικά αγκύλης και ωσμωτικά διουρητικά
  • Υψηλές δόσεις πενικιλίνης
  • Διαβητική κετοξέωση
  • Αραίωση εξαιτίας ενδοφλέβιας χορήγησης υγρών
  • Ανεπάρκεια μαγνησίου
  • Κακή θρέψη
  • Πρόβλημα στα επινεφρίδια
  • Κακή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών
  • Υπερθυρεοειδισμός
  • Δηλητηρίαση με βάριο
  • Οικογενής υποκαλιαιμία
  • Φάρμακα, όπως η ινσουλίνη και οι β-2 αγωνιστές, που χρησιμοποιούνται για τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και το άσθμα
  • Μεγάλη δόση κατεχολαμίνης, όπως στην περίπτωση εμφράγματος
  • Νεφρική σωληναριακή οξέωση τύπου 1 και 2
  • Τρομώδες παραλήρημα

Ποιοι είναι οι προδιαθεσικοί παράγοντες της υποκαλιαιμίας;

Ο κίνδυνος υποκαλιαιμίας αυξάνεται εάν:

  • Λαμβάνετε φάρμακα, ειδικά διουρητικά γνωστά ότι προκαλούν απώλεια καλίου
  • Έχετε παρατεταμένη ασθένεια που προκαλεί εμετό ή διάρροια
  • Έχετε μία από τις προαναφερθείσες παθήσεις

Τα άτομα με καρδιακά προβλήματα επίσης βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών. Ακόμη και η ήπια υποκαλιαιμία μπορεί να οδηγήσει σε μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσετε επίπεδα καλίου γύρω στα 4 mmol/L εάν έχετε κάποια ιατρική πάθηση, όπως συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμία ή ιστορικό εμφραγμάτων.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η υποκαλιαιμία;

Ο γιατρός θα ανακαλύψει ότι βρίσκεστε σε υψηλό κίνδυνο ή έχετε υποκαλιαιμία κατά τη διάρκεια των τυπικών εξετάσεων αίματος ή ούρων. Αυτές οι εξετάσεις ελέγχουν τα επίπεδα ιχνοστοιχείων και βιταμινών στο αίμα, συμπεριλαμβανομένων των επιπέδων καλίου.

Ο γιατρός επίσης θα ζητήσει ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα για τον έλεγχο του καρδιακού παλμού, εφόσον η υποκαλιαιμία και οι καρδιακές ανωμαλίες συχνά συνδέονται.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η υποκαλιαιμία;

Κάποιος που έχει υποκαλιαιμία και συμπτώματα, θα χρειαστεί νοσηλεία. Επίσης, θα κριθεί απαραίτητος ο έλεγχος της καρδιάς, ώστε να διατηρείται ο καρδιακός ρυθμός στα φυσιολογικά.

Η αντιμετώπιση των χαμηλών επιπέδων καλίου στο νοσοκομείο απαιτεί μία πολύπλευρη προσέγγιση:

  1. Θεραπεία των αιτιών. Μετά την ταυτοποίηση της υποκείμενης αιτίας, ο γιατρός θα σας συνταγογραφήσει την κατάλληλη θεραπεία. Για παράδειγμα, μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για τη μείωση της διάρροιας ή του εμετού ή να αλλάξει τα φάρμακα που λαμβάνατε.
  2. Αποκατάσταση των επιπέδων καλίου. Μπορεί να λάβετε συμπληρώματα καλίου για την αποκατάσταση των επιπέδων του στο αίμα. Ωστόσο, η επαναφορά των επιπέδων καλίου στα φυσιολογικά τόσο γρήγορα μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Σε περιπτώσεις επικίνδυνα χαμηλών επιπέδων καλίου, θα χρειαστείτε ενδοφλέβια ελεγχόμενη χορήγηση του στοιχείου αυτού.
  3. Έλεγχος των επιπέδων κατά τη διάρκεια της νοσηλείας. Στο νοσοκομείο, ο γιατρός ή ένας νοσηλευτής θα ελέγχει τα επίπεδα καλίου σας, ώστε να βεβαιωθεί ότι αυτά δεν θα αντιστραφούν προκαλώντας υπερκαλιαιμία. Τα υψηλά επίπεδα καλίου μπορούν επίσης να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές.

Όταν σας δοθεί εξιτήριο από το νοσοκομείο, ο γιατρός θα σας προτείνει μία διατροφή υψηλή σε κάλιο. Αν χρειαστεί να λάβετε συμπληρώματα καλίου, θα πρέπει να τα λαμβάνετε με πολλά υγρά και μαζί ή μετά από τα γεύματά σας. Μπορεί επίσης να χρειαστείτε συμπληρώματα μαγνησίου, καθώς η απώλεια μαγνησίου μπορεί να εμφανιστεί μαζί με την απώλεια καλίου.

Έκβαση

Ποια είναι η έκβαση για την υποκαλιαιμία;

Η υποκαλιαιμία είναι αντιμετωπίσιμη. Η αντιμετώπιση συνήθως περιλαμβάνει τη θεραπεία της υποκείμενης πάθησης. Οι περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν πώς να ελέγχουν τα επίπεδα καλίου τους μέσω διατροφής ή συμπληρωμάτων.

Πραγματοποίησε ένα ραντεβού με το γιατρό σας εάν έχετε ενδείξεις υποκαλιαιμίας. Η έγκαιρη αντιμετώπιση και διάγνωση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της εξέλιξης της νόσου σε παράλυση, αναπνευστική ανεπάρκεια ή καρδιακές επιπλοκές.

Πρόληψη

Πως μπορεί να προληφθεί η υποκαλιαιμία;

Περίπου 20% των ατόμων που νοσηλεύονται στα νοσοκομεία θα βιώσουν υποκαλιαιμία, ενώ μόνο 1% των ενηλίκων στα νοσοκομεία δεν έχει υποκαλιαιμία. Ένας γιατρός ή ένας νοσηλευτής θα σας παρακολουθεί κατά τη διάρκεια της παραμονής σας στο νοσοκομείο, ώστε να αποτραπεί η εμφάνιση υποκαλιαιμίας.

Αναζητήστε ιατρική φροντίδα αν έχετε εμετό ή διάρροια για περισσότερο από 24 με 48 ώρες. Η πρόληψη παρατεταμένων επεισοδίων ασθένειας και απώλειας υγρών είναι κρίσιμη για την αποτροπή της υποκαλιαιμίας.

Διατροφή υψηλή σε κάλιο

Η κατανάλωση μιας διατροφής υψηλής σε κάλιο μπορεί να αποτρέψει και να αντιμετωπίσει τα χαμηλά επίπεδα καλίου. Συζητήστε τη διατροφή σας με τον γιατρό σας. Θα πρέπει να έχετε υπόψιν ότι οφείλετε να αποφύγετε και την υπερβολική λήψη καλίου, ειδικά εάν λαμβάνετε συμπληρώματα. Καλές διατροφικές πηγές καλίου περιλαμβάνουν:

  • Τις μπανάνες
  • Το αβοκάντο
  • Τα σύκα
  • Το ακτινίδιο
  • Τα πορτοκάλια
  • Το σπανάκι
  • Τις ντομάτες
  • Το γάλα
  • Τα φασόλια
  • Το φυστικοβούτυρο
  • Το πίτουρο βρώμης

Παρόλο που μία διατροφή χαμηλή σε κάλιο είναι σπάνια η αιτία της υποκαλιαιμίας, το κάλιο είναι πολύ σημαντικό για την φυσιολογική λειτουργία του σώματος. Καταναλώνετε μία διατροφή πλούσια σε τροφές υψηλές σε κάλιο, εκτός και αν σας προτείνει κάτι διαφορετικό γιατρό σας.

Q&A

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ συνταγογραφούμενου και μη συνταγογραφούμενου καλίου;

Τα συνταγογραφούμενα συμπληρώματα καλίου περιέχουν πολύ υψηλότερες δόσεις από τα μη συνταγογραφούμενα. Για αυτό, έχουν περιορισμένη διάθεση και δίδονται μόνο με ιατρική συνταγή. Θα πρέπει να λαμβάνονται αυστηρά με βάση τις οδηγίες του γιατρού. Η ακατάλληλη η χορήγηση μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε υπερκαλιαιμία, η οποία είναι τόσο επικίνδυνη όσο και η υποκαλιαιμία. Θα χρειαστεί να είστε πολύ προσεκτικοί και να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν λάβετε μη συνταγογραφούμενα συμπληρώματα καλίου εάν έχετε κάποια χρόνια νεφρική νόσο ή λαμβάνετε αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης, αναστολείς του υποδοχέα της αγγειοτενσίνης ή σπιρονολακτόνη. Η υπερκαλιαιμία μπορεί να εμφανιστεί ταχέως σε αυτές τις καταστάσεις εάν λαμβάνετε οποιουδήποτε τύπου συμπλήρωμα καλίου.

+ 6 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Clinical manifestations and treatment of hypokalemia in adults. (2016, September) uptodate.com/contents/clinical-manifestations-and-treatment-of-hypokalemia-in-adults

2. Low potassium (hypokalemia). (2014, July 8) mayoclinic.com/health/low-potassium/MY00760

3. Lewis, J. L. (2016, April). Hypokalemia merckmanuals.com/professional/endocrine-and-metabolic-disorders/electrolyte-disorders/hypokalemia

4. Potassium disorders: hypokalemia and hyperkalemia. (2015, September 15) aafp.org/afp/2015/0915/p487.html

5. Potassium and your CKD diet. (n.d.) kidney.org/atoz/content/potassium

6. Potassium: the test. (2016, January 29) labtestsonline.org/understanding/analytes/potassium/tab/test