Παθολογικά

Κίνδυνος
!!!Η κατάσταση αυτή είναι επείγουσα και απαιτείται ιατρική φροντίδα!!!

Υποογκαιμική καταπληξία

Τι είναι η υποογκαιμική καταπληξία;

Η υποογκαιμική ή ολιγαιμική καταπληξία ή σοκ είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που προκύπτει όταν χάνετε περισσότερο από το 20% (το ένα πέμπτο) του αίματος ή των υγρών στο σώμα σας. Αυτή η σοβαρή απώλεια υγρών καθιστά αδύνατο για την καρδιά να εξωθήσει αρκετό αίμα στο σώμα. Το υποογκαιμικό σοκ μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια οργάνων. Αυτή η επιπλοκή απαιτεί άμεση ιατρική βοήθεια.

Το πιο συχνό είδος καταπληξίας είναι η υποογκαιμική καταπληξία, με τα νήπια και τους ηλικιωμένους να είναι οι πιο επιρρεπείς.

Αίτια Συμπτώματα Πρώτες βοήθειες Διάγνωση Θεραπεία Ηλικιωμένοι Επιπλοκές Έκβαση

Αίτια

Τι προκαλεί την υποογκαιμική καταπληξία;

Το υποογκαιμικό σοκ είναι αποτέλεσμα σημαντικής και ξαφνικής απώλειας αίματος ή υγρών. Η απώλεια αίματος αυτού του μεγέθους μπορεί να συμβεί εξαιτίας:

  • αιμορραγίας από σοβαρές πληγές
  • αιμορραγίας από αμβλύ τραύμα λόγω ατυχήματος
  • εσωτερικής αιμορραγίας από όργανα της κοιλιάς ή ρήξης έκτοπης εγκυμοσύνης
  • αιμορραγίας από το πεπτικό σύστημα
  • σημαντικής κολπικής αιμορραγίας
  • ενδομητρίωσης

Εκτός από την απώλεια αίματος αυτή καθαυτή, η απώλεια σωματικών υγρών μπορεί να προκαλέσει μείωση της ποσότητας του αίματος. Αυτό μπορεί να συμβεί σε περιπτώσεις όπως:

Το αίμα μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες στα όργανα και τους ιστούς σας. Όταν λαμβάνει χώρα μια βαριά αιμορραγία, δεν υπάρχει αρκετό αίμα στο κυκλοφοριακό σύστημα, ώστε η καρδιά να λειτουργεί αποτελεσματικά ως αντλία. Μόλις το σώμα σας χάσει αυτές τις ουσίες γρηγορότερα από ό,τι μπορεί να τις αντικαταστήσει, τα όργανα αρχίζουν να αδρανοποιούνται και έτσι εμφανίζονται τα συμπτώματα της καταπληξίας. Η πίεση του αίματος μειώνεται κατακόρυφα, κάτι το οποίο μπορεί να είναι απειλητικό για τη ζωή.

Συμπτώματα

Ποια είναι τα συμπτώματα της υποογκαιμικής καταπληξίας;

Τα συμπτώματα του ολιγαιμικού σοκ ποικίλλουν ανάλογα με τη σοβαρότητα της απώλειας υγρών ή αίματος. Ωστόσο, όλα τα συμπτώματα της καταπληξίας είναι απειλητικά για τη ζωή και χρειάζονται έκτακτη ιατρική θεραπεία. Τα συμπτώματα της εσωτερικής αιμορραγίας μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστούν μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα του σοκ, αλλά η εξωτερική αιμορραγία είναι ορατή. Τα συμπτώματα του αιμορραγικού σοκ μπορεί να μην εμφανίζονται αμέσως. Οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να μην εκδηλώσουν αυτά τα συμπτώματα μέχρι να επιδεινωθεί σημαντικά η καταπληξία.

Ορισμένα συμπτώματα είναι πιο επείγοντα από άλλα.

Ήπια συμπτώματα

Τα ήπια συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

Σοβαρά συμπτώματα

Τα σοβαρά συμπτώματα, τα οποία πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη και να αντιμετωπιστούν με επείγουσα ιατρική φροντίδα, περιλαμβάνουν:

Το σημάδια της εξωτερικής αιμορραγίας είναι ορατά – είναι η ακατάσχετη αιμορραγία από ένα σημείο του σώματος ή μια περιοχή τραυματισμού.

Οι ενδείξεις και τα συμπτώματα της εσωτερικής αιμορραγίας περιλαμβάνουν:

Ενώ μερικά συμπτώματα, όπως ο κοιλιακός πόνος και ο εφίδρωση, μπορεί να καταδεικνύουν κάτι λιγότερο επείγον, όπως μία ίωση στομάχου, θα πρέπει να αναζητήσετε άμεση ιατρική φροντίδα όταν βλέπετε περισσότερα από ένα από αυτά τα συμπτώματα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα πιο σοβαρά συμπτώματα. Όσο περισσότερο καθυστερείτε, τόσο μεγαλύτερη βλάβη μπορεί να υποστούν οι ιστοί και τα όργανά σας.

Εάν έχετε οποιεσδήποτε ενδείξεις αιμορραγίας ή αιμορραγικού σοκ, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια.

Πρώτες βοήθειες

Φροντίδα έκτακτης ανάγκης και πρώτες βοήθειες

Αν δεν αντιμετωπιστεί το υποογκαιμικό σοκ, θα οδηγήσει σε θάνατο. Η υποογκαιμική καταπληξία είναι μια ιατρική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Καλέστε το 166 αμέσως αν παρατηρήσετε ότι ένα άτομο παρουσιάζει τα συμπτώματα της καταπληξίας. Μέχρι να φθάσουν οι διασώστες:

  • Ξαπλώστε το άτομο σε ένα επίπεδο με τα πόδια του ανυψωμένα περίπου 30 εκατοστά.
  • Αποφύγετε να μετακινήσετε το άτομο εάν υποψιάζεστε ότι έχει τραυματισμό στο κεφάλι, τον αυχένα ή την πλάτη.
  • Κρατήστε το άτομο ζεστό για να αποφύγετε την υποθερμία.
  • Μην δίνετε στο άτομο υγρά από το στόμα.

Μην σηκώνετε το κεφάλι του ασθενούς. Αφαιρέστε τυχόν ορατές ακαθαρσίες ή θραύσματα από το σημείο τραυματισμού. Μην αφαιρείτε τα σφηνωμένα στην πληγή αντικείμενα, όπως γυαλί, μαχαίρι, ράβδος, βέλος ή οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο κολλημένο στο τραύμα. Εάν η περιοχή είναι απαλλαγμένη από θραύσματα και κανένα ορατό αντικείμενο δεν προεξέχει από το τραύμα, περιδέστε με ένα καθαρό ύφασμα, όπως ένα πουκάμισο, μια πετσέτα ή μια κουβέρτα, το σημείο του τραυματισμού, για να ελαχιστοποιηθεί η απώλεια αίματος. Εφαρμόστε πίεση στην περιοχή. Αν μπορείτε, δέστε ή σταθεροποιήστε το ύφασμα στην πληγή.

Διάγνωση

Πώς διαγιγνώσκεται η υποογκαιμική καταπληξία;

Συχνά δεν υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια για την καταπληξία. Αντίθετα, τα συμπτώματα τείνουν να εμφανιστούν μόνο όταν ήδη αντιμετωπίζετε την κατάσταση. Μια κλινική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει σημάδια καταπληξίας, όπως η χαμηλή αρτηριακή πίεση και ο γρήγορος καρδιακός παλμός. Ένα άτομο που βιώνει καταπληξία ενδέχεται επίσης να ανταποκρίνεται λιγότερο όταν ερωτάται από τους γιατρούς στα Επείγοντα.

Η βαριά εξωτερική αιμορραγία είναι άμεσα αναγνωρίσιμη, αλλά η εσωτερική αιμορραγία μερικές φορές δεν εντοπίζεται μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια του αιμορραγικού σοκ.

Εκτός από τα φυσικά συμπτώματα, ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει μια ποικιλία διαγνωστικών μεθόδων για να επιβεβαιώσει ότι αντιμετωπίζετε υποογκαιμική καταπληξία. Αυτές περιλαμβάνουν:

  • εξέταση αίματος, για τον έλεγχο των ηλεκτρολυτών και της λειτουργίας των νεφρών και του ήπατος
  • αξονική τομογραφία ή υπερηχογράφημα, για την απεικόνιση των οργάνων του σώματος
  • ηχοκαρδιογράφημα, ένα υπερηχογράφημα της καρδιάς
  • ηλεκτροκαρδιογράφημα, για την αξιολόγηση του καρδιακού ρυθμού
  • ενδοσκόπηση, για την εξέταση του οισοφάγου και άλλων γαστρεντερικών οργάνων
  • καθετηριασμό δεξιάς κοιλίας, για να ελεγχθεί πόσο αποτελεσματικά η καρδιά εξωθεί το αίμα
  • καθετηριασμό ουροδόχου κύστης, για τη μέτρηση της ποσότητας ούρων στην ουροδόχο κύστη

Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει και άλλες εξετάσεις με βάση τα συμπτώματά σας.

Θεραπεία

Πώς αντιμετωπίζεται η υποογκαιμική καταπληξία;

Όταν βρεθεί στο νοσοκομείο ένα άτομο που έχει υποογκαιμικό σοκ, θα δεχτεί υγρά ή προϊόντα αίματος μέσω μιας ενδοφλέβιας γραμμής, για να αναπληρώσει το χαμένο αίμα και να βελτιώσει την κυκλοφορία. Η θεραπεία περιστρέφεται γύρω από τον έλεγχο της απώλειας των υγρών και του αίματος, αναπληρώνοντας ό,τι χάθηκε και σταθεροποιώντας τις βλάβες που προξένησε το ολιγαιμικό σοκ. Αυτό περιλαμβάνει επίσης τη θεραπεία του τραυματισμού ή της ασθένειας που προκάλεσε το σοκ, αν είναι εφικτό.

Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν:

  • μετάγγιση πλάσματος αίματος
  • μετάγγιση αιμοπεταλίων
  • μετάγγιση ερυθρών αιμοσφαιρίων
  • ενδοφλέβια κρυσταλλοειδή

Οι γιατροί μπορεί επίσης να χορηγήσουν φάρμακα που αυξάνουν την ισχύ εξώθησης της καρδιάς για να βελτιώσουν την κυκλοφορία. Αυτά περιλαμβάνουν:

  • ντοπαμίνη
  • δοβουταμίνη
  • επινεφρίνη
  • νορεπινεφρίνη

Μπορούν να χορηγηθούν και αντιβιοτικά για την πρόληψη του σηπτικού σοκ και των βακτηριακών λοιμώξεων.

Η ενδελεχής παρακολούθηση της καρδιάς θα καθορίσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας που λαμβάνετε.

Ηλικιωμένοι

Υποογκαιμική καταπληξία σε ηλικιωμένους

Το υποογκαιμικό σοκ είναι επικίνδυνο για όλους, αλλά μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο στους ηλικιωμένους. Οι μεγαλύτεροι ενήλικες που παρουσιάζουν υποογκαιμικό σοκ έχουν υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας από τους νεότερους, διότι έχουν λιγότερη ανοχή την καταπληξία. Η έγκαιρη θεραπεία για την πρόληψη άλλων επιπλοκών είναι ζωτικής σημασίας. Η κατάσταση μπορεί να γίνει πιο περίπλοκη, καθώς οι ηλικιωμένοι μπορεί να εμφανίζουν τα συμπτώματα της καταπληξίας με μεγαλύτερη καθυστέρηση συγκριτικά με τους νεότερους.

Επιπλοκές

Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με την υποογκαιμική καταπληξία;

Η έλλειψη αίματος και υγρού στο σώμα σας μπορεί να οδηγήσει στις ακόλουθες επιπλοκές:

  • βλάβη οργάνων, όπως στο νεφρό ή στον εγκέφαλο
  • γάγγραινα των χεριών ή των ποδιών
  • έμφραγμα

Οι επιπτώσεις της ολιγαιμικής καταπληξίας εξαρτώνται από την ταχύτητα και την ποσότητα με την οποία χάνετε το αίμα ή τα υγρά. Η έκταση των τραυματισμών σας μπορεί να καθορίσει τις πιθανότητές σας για επιβίωση. Οι χρόνιες ιατρικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες ή νεφροπάθειες, ή η λήψη αντιπηκτικών, όπως το Coumadin ή η ασπιρίνη, μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα να αντιμετωπίσετε περισσότερες επιπλοκές από μία υποογκαιμική καταπληξία.

Έκβαση

Οι πιο συχνές επιπλοκές του αιμορραγικού σοκ περιλαμβάνουν:

  • νεφρική βλάβη
  • άλλες βλάβες οργάνων
  • θάνατος

Μερικοί άνθρωποι μπορεί επίσης να αναπτύξουν γάγγραινα λόγω μειωμένης κυκλοφορίας στα άκρα. Αυτή η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό των προσβεβλημένων άκρων.

Η ανάκαμψη από το υποογκαιμικό σοκ εξαρτάται από παράγοντες, όπως η προηγούμενη ιατρική κατάσταση του ασθενούς και η ένταση του ίδιου του σοκ.

Εκείνοι με πιο ήπιο βαθμό καταπληξίας θα είναι πιο εύκολο να ανακάμψουν. Εάν η σοβαρή βλάβη των οργάνων είναι αποτέλεσμα του σοκ, μπορεί να χρειαστεί πολύς χρόνος για να την ανάκαμψη και να απαιτούνται συνεχείς ιατρικές παρεμβάσεις. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η βλάβη των οργάνων μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη.

Συνολικά, οι προοπτικές σας θα εξαρτηθούν από την ποσότητα αίματος που χάσατε και τον τύπο τραυματισμού. Οι προοπτικές είναι καλύτερες σε υγιείς ασθενείς που δεν έχουν υποστεί σοβαρή απώλεια αίματος.

+ 4 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

1. Dehydration. (2014, February 12) mayoclinic.org/diseases-conditions/dehydration/basics/complications/con-20030056

2. Hemorrhagic shock. (2002, June) sogc.org/wp-content/uploads/2013/01/115E-CPG-June2002.pdf

3. Mayo Clinic Staff. (2015, March 31). Shock: First aid mayoclinic.com/health/first-aid-shock/FA00056

4. Strickler, J. (2010, October). Traumatic hypovolemic shock: Halt the downward spiral. Nursing, 40(10), 34–39 journals.lww.com/nursing/Fulltext/2010/10000/Traumatic_hypovolemic_shock__Halt_the_downward.12.aspx