Η απογοήτευση αυξάνει τον εθισμό στις ουσίες

Μια ομάδα ερευνητών του Ιατρικού παραρτήματος του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Galveston (UTMB), η οποία επικεντρώνεται στην έρευνα για τον εθισμό στα ναρκωτικά, φωτογραφίζει την απογοήτευση ως έναν επιπλέον παράγοντα επιδείνωσης της διαταραχής χρήσης ουσιών. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Psychopharmacology.

Η απογοήτευση επιδεινώνει τον εθισμό στις ουσίες;

Η μέχρι σήμερα έρευνα για τον εθισμό, επικεντρώθηκε σε τρεις παράγοντες που σχετίζονται με τις διαταραχές χρήσης ουσιών. Τη λαχτάρα, την παρορμητικότητα και τη συνήθεια. Οι επιστήμονες του UTMB θεώρησαν ότι και η απογοήτευση μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη χρήση ναρκωτικών και σε επιδείνωση του εθισμού, έτσι πραγματοποίησαν τη δική τους έρευνα.

Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό Psychopharmacology, διευκρινίζει ότι η έρευνα που αφορά το ρόλο της απογοήτευσης στις διαταραχές χρήσης ουσιών δεν είναι επαρκής. Ωστόσο, μερικές μελέτες έδειξαν ότι τα άτομα με διαταραχή χρήσης ουσιών έχουν χαμηλότερη ανοχή στην απογοήτευση, οπότε οι ερευνητές υπέθεσαν ότι αυτή η ευαισθησία τους μπορεί να τους οδηγήσει ευκολότερα σε υποτροπή.

Οι ερευνητές του UTMB χρησιμοποίησαν αρουραίους ως μοντέλα για την έρευνα τους, εστιάζοντας στη συμπεριφορά τους μετά από συγκεκριμένο συμβάν απογοήτευσης. Ειδικότερα, οι αρουραίοι εκπαιδεύτηκαν να πιέζουν ένα μοχλό για να τροφοδοτούνται με ένα σφαιρίδιο σακχαρόζης ή με ένα συνθετικό οπιοειδές (και τα δύο ονομάζονται ενισχυτές). Η απογοήτευσή τους χαρακτηριζόταν από τη συμπεριφορά τους όταν δεν κατάφερναν εξασφαλίσουν τον ενισχυτή που ήθελαν ή όταν δεν λάμβαναν την ποσότητα του ενισχυτή που τους ικανοποιούσε.

Σύμφωνα με τον Δρ. Thomas A. Green, ο οποίος εργάζεται στο Τμήμα Φαρμακολογίας και Τοξικολογίας του UTMB,  όταν ένας αρουραίος πίεζε τον μοχλό ανέμενε ότι θα πάρει είτε ένα σφαιρίδιο σακχαρόζης, είτε φαιντανύλη (συνθετικό οπιοειδές). Εάν το σφαιρίδιο ή η φαιντανύλη δεν έφτανε ποτέ ή εάν αρουραίος δεν λάμβανε την ποσότητα ή το είδος του ενισχυτή που ανέμενε, τότε πίεζε πολλές φορές ή παρατεταμένα τον μοχλό, επειδή αυξανόταν η απογοήτευσή του.  Μια ανάλογη συμπεριφορά με αυτήν που μόλις περιγράψαμε, είναι η συμπεριφορά που έχουν οι άνθρωποι όταν δεν μπορούν να αλλάξουν κανάλι στην τηλεόραση ή όταν δεν ανεβαίνει το ασανσέρ τόσο γρήγορα όσο θα ήθελαν και πατούν πολλές φορές ή παρατεταμένα το κουμπί, υποδηλώνοντας την απογοήτευσή τους.

Σύμφωνα με την Tileena Vasquez, υποψήφια διδάκτορα στο Τμήμα Φαρμακολογίας και Τοξικολογίας του UTMB και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, η μελέτη δείχνει ότι όλοι οι αρουραίοι πατούσαν τον μοχλό για να εξασφαλίσουν φαιντανύλη. Το 10% των αρουραίων ωστόσο, πατούσαν τον μοχλό παρατεταμένα κάθε φορά που δεν εξασφάλιζαν την ποσότητα που ήθελαν. Αυτό δείχνει ότι η απογοήτευση που ένιωθαν αυτοί οι αρουραίοι, τους ωθούσε να αποζητούν σε πιο τακτά χρονικά διαστήματα την φαιντανύλη και παρόλο που η ποσότητα που εξασφάλιζαν αρχικά ήταν ικανοποιητική για το σώμα τους, δεν ικανοποιούνταν και αποζητούσαν ακόμη περισσότερη.

Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ξεκάθαρα ότι τα άτομα που είναι πιο ευαίσθητα στην απογοήτευση, ωθούνται ευκολότερα σε εθισμό, υποτροπιάζουν ευκολότερα και αποζητούν μεγαλύτερες ποσότητες ουσιών, ακόμη και αν αμέσως προηγουμένως είχαν λάβει μια ικανοποιητική ποσότητα, υπογραμμίζει η Vasquez.