Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή σχετίζεται με το εγκεφαλικό επεισόδιο;

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών  ορίζουν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ως την διακοπή της παροχής αίματος στον εγκέφαλο, η οποία προκαλεί τραυματισμό του εγκεφαλικού ιστού και μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να κατανοήσει το πώς ορισμένες παθήσεις επηρεάζουν την πιθανότητα κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Στο πλαίσιο μιας αντίστοιχης έρευνας, συγκεντρώθηκαν δεδομένα από την παγκόσμια κοινότητα προκειμένου να διερευνηθεί το αν η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή επηρεάζει την πιθανότητα εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα σε ανθρώπους που πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή σε σχέση με όσους δεν πάσχουν.

Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και εγκεφαλικό επεισόδιο

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD) είναι μια μακροχρόνια διαταραχή κατά την οποία το άτομο έχει ανεξέλεγκτες και επαναλαμβανόμενες σκέψεις (εμμονές) και/ή συμπεριφορές τις οποίες αισθάνεται ότι πρέπει να επαναλαμβάνει ξανά και ξανά. Οι ακριβείς αιτίες της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής παραμένουν άγνωστες, αλλά είναι γνωστό ότι οι πιθανότητες αυξάνονται αν πάσχει συγγενής πρώτου βαθμού ή στην περίπτωση παιδικού τραύματος.

Στόχος της έρευνας ήταν να διαπιστωθεί το αν η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή αποτελούσε καθαυτή έναν παράγοντα που συνέβαλε στην ανάπτυξη εγκεφαλικού. Σύμφωνα με τους επικεφαλής, παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή έχουν συχνά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2, ωστόσο η σχέση μεταξύ OCD και εγκεφαλικού μπήκε πρόσφατα κάτω από το μικροσκόπιο.

Οι ερευνητές συγκέντρωσαν δεδομένα από την Εθνική βάση δεδομένων για την έρευνα για την ασφάλιση υγείας της Ταϊβάν. Οι συμμετέχοντες που ανήκαν στην ίδια πληθυσμιακή ομάδα ήταν ηλικίας 20 ετών και πάνω και κανένας τους δεν είχε ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου. Όλοι τους είχαν διαγνωστεί με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή από πιστοποιημένο ψυχίατρο μεταξύ των ετών 2001-2010. Οι ερευνητές εστίασαν επίσης στη μελέτη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, τα οποία συνταγογραφούνται συχνά σε ασθενείς που πάσχουν από OCD.  Τα δεδομένα της ομάδας των συμμετεχόντων διασταυρώθηκαν με τα δεδομένα μιας ομάδας “μαρτύρων”, δηλαδή μιας ομάδας με κοινά χαρακτηριστικά ηλικίας, φύλου, τόπου διαμονής, εισοδήματος και ιατρικών παθήσεων, στην οποία όμως δεν ανήκαν συμμετέχοντες που έπασχαν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.

Αποτελέσματα και επιπτώσεις

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ένα ισχαιμικό επεισόδιο είχε πάνω από τριπλάσιες πιθανότητες να λάβει χώρα σε ανθρώπους που έπασχαν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, σε σχέση με εκείνους που δεν έπασχαν. Το φαινόμενο αυτό έδειξε να επηρεάζει ιδιαίτερα τους συμμετέχοντες άνω των 60 ετών.

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή συνεχίζει να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τα εγκεφαλικά επεισόδια, ακόμα και όταν συνυπολογίζονται άλλοι παράγοντες κινδύνου στην ανάλυση των δεδομένων, όπως είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, ο διαβήτης τύπου 2, η υπέρταση και η υψηλή χοληστερόλη. Ωστόσο, οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου στους πάσχοντες από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Αντίστοιχα, δεν υπάρχει στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ των αντικαταθλιπτικών, που συνταγογραφούνται συχνά για την αντιμετώπιση του OCD, και του αυξημένου κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο. Όπως δήλωσε ο καθηγητής Steven Hayes που συμμετείχε στην έρευνα, η φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται για την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή δεν φαίνεται να επηρεάζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, γεγονός που μπορεί να φαντάζει άξιο απορίας στην αρχή, αλλά είναι αναμενόμενο αν αναλογιστεί κανείς ότι η φαρμακευτική αγωγή χορηγείται με σκοπό να ανακουφίσει τα συμπτώματα του OCD.

Φυσικά, η έρευνα υπαγόταν σε περιορισμούς. Για παράδειγμα, δεν ήταν δυνατό να αποδειχθεί ότι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προκαλεί εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να μην έχουν καταγραφεί όλα τα εγκεφαλικά επεισόδια που έλαβαν χώρα κατά τη διεξαγωγή της έρευνας, καθώς καταγράφηκαν μόνο τα περιστατικά ασθενών που ζήτησαν ιατρική βοήθεια. Αντίστοιχα, ήταν δύσκολο να συνυπολογιστούν άλλοι παράγοντες όπως η σοβαρότητα της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής, περιβαλλοντικοί παράγοντες και οικογενειακό ιστορικό. Ο καθηγητής Hayes εξηγεί πως η συγκεκριμένη έρευνα δεν μπόρεσε να εξετάσει το αν η ψυχοκοινωνική θεραπεία για την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή επηρεάζει την πιθανότητα εγκεφαλικού επεισοδίου λόγω του ότι μετριάζει τα συμπτώματα του OCD. Χωρίς τη γνώση αυτή, είναι ασαφές το πώς ο ασθενής πρέπει να διαχειριστεί τις παραπάνω πληροφορίες, αφού βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα ανησυχία, αλλά όχι και τις απαραίτητες γνώσεις για να την καταπολεμήσει.

Μετά το πέρας της έρευνας, οι ερευνητές καταλήγουν στο ότι τα ευρήματά τους υποστηρίζουν την υπόθεση ότι οι πάσχοντες από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν εγκεφαλικό ισχαιμικό επεισόδιο κατά τη διάρκεια της ζωή τους, σε σχέση με όσους δεν πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή. Οι επικεφαλής της έρευνας παροτρύνουν όσους πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή να υιοθετήσουν έναν πιο υγιή τρόπο ζωής, για παράδειγμα σταματώντας το κάπνισμα και αρχίζοντας σωματική άσκηση, έτσι ώστε να μειώσουν τις πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου λόγω άλλων παραγόντων.