Καρδιακή προσβολή: Μάθε πώς μπορείς να αποφύγεις ένα καρδιακό επεισόδιο

Τι πρέπει να γνωρίζετε για την καρδιακή νόσο;

Η όρος καρδιακή νόσος αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων που αφορούν την καρδιά, τα αγγεία της, τους μυς, τις βαλβίδες και τις εσωτερικές ηλεκτρικές οδούς που είναι υπεύθυνες για τη μυϊκή της σύσπαση. Οι πιο συνηθισμένοι τύποι καρδιακής νόσου είναι:

• Στεφανιαία νόσος
• Καρδιομυοπάθεια
• Λοιμώξεις καρδιακής βαλβίδας
• Αρρυθμίες

Τι πρέπει να γνωρίζετε για την καρδιακή προσβολή;

Όταν μια στεφανιαία αρτηρία αποκλειστεί (συνήθως λόγω θρόμβου αίματος), τότε μια περιοχή στον καρδιακό ιστό δέχεται μειωμένη παροχή αίματος.  Αυτή η μείωση μπορεί γρήγορα να προκαλέσει βλάβη ή / και καταστροφή του καρδιακού ιστού. Η απώλεια του καρδιακού ιστού προκαλεί συμπτώματα όπως πόνος στο στήθος, δύσπνοια, αδυναμία, ακόμη και θάνατο. Ως εκ τούτου, οι άμεσες θεραπείες είναι απαραίτητες για να αποτραπούν θανάσιμες επιπτώσεις.

Ποια είναι τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής

• Πόνος στο στήθος (μπορεί να εξαπλωθεί στην πλάτη, τον αυχένα, τους βραχίονες και / ή τη γνάθο)
• Ζάλη
• Ναυτία, εμετός
• Ανώμαλοι καρδιακοί παλμοί, ταχυπαλμία
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Δυσπεψία και / ή καούρα
• Αδυναμία
• Κρύος ιδρώτας, ρίγος

Σημειώνεται ότι οι γυναίκες μπορεί να εμφανίζουν διαφορετικά συμπτώματα από τους άνδρες. Ο πόνος της γνάθου, η δύσπνοια, η ναυτία και ο εμετός είναι συχνότερα συμπτώματα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής στις γυναίκες;

Παρόλο που μερικές γυναίκες εμφανίζουν θωρακικό πόνο, ένας μεγάλος αριθμός γυναικών δεν θα παρουσιάσει πόνο στο στήθος. Αντ ‘αυτού, οι γυναίκες συνήθως έχουν ένα διαφορετικό σύνολο συμπτωμάτων καρδιακής προσβολής, όπως:

• Αρρυθμίες
• Βήχας
• Καούρα
• Απώλεια όρεξης
• Δυσφορία

Τα συμπτώματα αυτά οδηγούν σε καθυστερημένη διάγνωση, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω βλάβη στον καρδιακό ιστό ή και θάνατο. Οι γυναίκες πρέπει να ασκούνται, να μην καπνίζουν και να κάνουν συχνές προληπτικές εξετάσεις.

Ποια είναι τα συμπτώματα της στεφανιαίας αρτηριακής νόσου;

Η στεφανιαία αρτηριακή νόσος (CAD) προκύπτει όταν η πλάκα, μια κολλώδης ουσία, στενεύει ή εμποδίζει μερικώς τις στεφανιαίες αρτηρίες, προκαλώντας μείωση της ροής του αίματος. Αυτή η μειωμένη ροή αίματος προκαλεί πόνο στο στήθος (στηθάγχη), ένα σύμπτωμα που συνήθως υποδηλώνει καρδιακά προβλήματα, όπως η καρδιακή προσβολή.

Επιπρόσθετα, η πλάκα μπορεί να παγιδεύσει μικρούς θρόμβους αίματος, φράσσοντας εντελώς μια στεφανιαία αρτηρία και οδηγώντας σε ξαφνική καρδιακή προσβολή. Ειδικότερα, ορισμένες πλάκες είναι σκληρές στο εξωτερικό τους, αλλά μαλακές και κολλώδεις στο εσωτερικό. Στην περίπτωση που η σκληρή περιοχή της πλάκας ανοίξει, τότε τα συστατικά του αίματος, όπως τα αιμοπετάλια ή οι μικροί θρόμβοι αίματος, σχηματίζουν ένα μεγάλο θρόμβο ο οποίος εμποδίζει την αποτελεσματική ροή του αίματος δια μέσου της αρτηρίας. Η μειωμένη ροή αίματος οδηγεί σε υπολειτουργικότητα και καταστροφή του ιστού της στεφανιαίας αρτηρίας.

Καρδιακές παθήσεις

Ξαφνική καρδιακή ανακοπή

Η ξαφνική καρδιακή ανακοπή, οφείλεται στα ασταθή ηλεκτρικά σήματα της καρδιάς (αρρυθμίες). Πιο συγκεκριμένα, όταν υπάρξει βλάβη στον καρδιακό ιστό που είναι υπεύθυνος για την τακτική ηλεκτρική διέγερση των συστολών του καρδιακού μυ, τότε η καρδιά σταματά να αντλεί αίμα και ο θάνατος επέρχεται μέσα σε λίγα λεπτά. Για την αποκατάσταση της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς χρησιμοποιείται συνήθως ηλεκτροσόκ.

Ασταθής καρδιακός παλμός (αρρυθμία)

Αρρυθμίες έχουμε όταν οι καρδιακοί παλμοί είναι ασυνήθιστα γρήγοροι, αργοί ή ακανόνιστοι. Οι αρρυθμίες, που προκαλούν συνήθως αδυναμία και δύσπνοια, μπορούν να αλλάξουν, να επιβραδύνουν ή ακόμα και να μπλοκάρουν την ικανότητα της καρδιάς να αντλεί αίμα. Κατά συνέπεια, τα άτομα με αρρυθμίες πρέπει να αναζητήσουν αμέσως ιατρική βοήθεια, κυρίως εάν η αρρυθμία είναι επίμονη ή προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής, όπως ο πόνος στο στήθος.

Καρδιομυοπάθεια

Η καρδιομυοπάθεια είναι μια κατάσταση που προκύπτει όταν ο καρδιακός μυς δεν είναι φυσιολογικός. Ο μη φυσιολογικός καρδιακός μυς επηρεάζει την ικανότητα της καρδιάς να αντλεί και να στέλνει αίμα στο υπόλοιπο σώμα.

Κύριοι τύποι καρδιομυοπάθειας

• Διασταλμένος μυς (τεντωμένος και αραιωμένος μυς)
• Υπερτροφικός μυς (παχύς καρδιακός μυς)
• Περιοριστικός μυς (σπάνιο πρόβλημα όπου ο καρδιακός μυς δεν τεντώνεται κανονικά με αποτέλεσμα οι θάλαμοι να μην γεμίζουν σωστά με αίμα)

Συμπτώματα καρδιομυοπάθειας

• Δυσκολία στην αναπνοή
• Κούραση
• Οίδημα στα πόδια ή τους αστραγάλους
• Βήχας σε ξαπλωμένη θέση
• Ζάλη
• Πόνος στο στήθος
• Ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί

Καρδιακή ανεπάρκεια

Καρδιακή ανεπάρκεια είναι η δυσκολία της καρδιάς να αντλεί επαρκή ποσότητα αίματος σε όλο το σώμα. Τα συμπτώματα  που προκαλεί είναι σχεδόν πανομοιότυπα με αυτά που παρατηρούνται στην καρδιομυοπάθεια. Σημειώνεται ότι οι περισσότερες περιπτώσεις καρδιακής ανεπάρκειας είναι χρόνιες.

Συγγενής καρδιακή ανεπάρκεια

Συγγενής καρδιακή ανεπάρκεια ονομάζεται το εκ γενετής πρόβλημα στην καρδιά. Υπάρχουν πολλοί τύποι συγγενούς καρδιακής ανεπάρκειας, εκ των οποίων μερικοί δεν χρειάζονται θεραπεία, ενώ άλλοι μπορεί να χρειαστούν ακόμη και χειρουργική επέμβαση. Σημειώνεται ότι οι ασθενείς με συγγενής καρδιακή ανεπάρκεια διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αρρυθμιών, καρδιακής ανεπάρκειας, λοιμώξεων στην καρδιακή βαλβίδα και άλλων καρδιακών προβλημάτων.

Πώς ανιχνεύονται τα καρδιακά προβλήματα;

1. Ηλεκτροκαρδιογράφημα

Το ηλεκτροκαρδιογράφημα δείχνει την ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς και παρέχει πληροφορίες για τον καρδιακό ρυθμό, για το αν υπάρχει βλάβη στην καρδία και άλλες σημαντικές ενδείξεις για την κατάσταση του ασθενούς. Μάλιστα, το αρχικό ηλεκτροκαρδιογράφημα χρησιμοποιείται ως μέτρο σύγκρισης για τα μελλοντικά καρδιογραφήματα για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν αλλαγές στην ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς ή βελτιώσεις μετά από την θεραπεία.

2. Δοκιμή αντοχής (τεστ κοπώσεως)

Η δοκιμή αντοχής μετρά την ικανότητα της καρδιάς να ανταποκρίνεται στη αυξημένη ζήτηση αίματος από το σώμα υπό πίεση. Ειδικότερα, ο ασθενής τρέχει σε ένα διάδρομο την ώρα που καταγράφεται η ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδιάς, ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή του πίεση. Οι πληροφορίες που συλλέγονται δείχνουν το πόσο καλά ανταποκρίνεται η καρδιά στις απαιτήσεις του οργανισμού και βοηθούν στην σωστή διάγνωση και θεραπεία.

3. Ακτινογραφία θώρακα

Η ακτινογραφία θώρακα δίνει πληροφορίες για την κατάσταση της καρδιάς και των πνευμόνων και μπορεί να ανιχνεύσει τυχόν ανωμαλίες, όπως η συσσώρευση υγρών στους πνεύμονές, πιθανώς από καρδιακή ανεπάρκεια.

4. Ηχοκαρδιογράφημα

Το ηχοκαρδιογράφημα χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα (υπέρηχους) για να απεικονίσει την καρδιά σε κίνηση. Η εν λόγω εξέταση μπορεί να δείξει το πόσο καλά λειτουργούν οι θάλαμοι της καρδιάς και οι καρδιακές βαλβίδες, πριν και μετά την θεραπεία, καθώς και άλλα χαρακτηριστικά της καρδιάς.

5. Καρδιακή ηλεκτρονική τομογραφία CT

Η καρδιακή ηλεκτρονική τομογραφία (CT) δίνει λεπτομερείς 3D εικόνες της καρδιάς, οι οποίες μπορούν να δώσουν πληροφορίες για την συσσώρευση πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες και για τις εσωτερικές δομές της καρδιάς, όπως οι βαλβίδες και το πάχος των τοιχωμάτων τους. Γενικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εξεταστεί η ανατομία της καρδιάς και διάφορα καρδιακά προβλήματα.

6. Καρδιακός καθετηριασμός

Ο καρδιακός καθετηριασμός είναι μια τεχνική που μπορεί να δώσει διαγνωστικές πληροφορίες, αλλά χρησιμοποιείται και ως θεραπεία. Πρόκειται για μια επεμβατική διαδικασία που χρησιμοποιείται για την ανίχνευση εμπλοκών στην καρδιά, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή.

Ειδικότερα, ένας λεπτός σωλήνας τοποθετείται σε ένα αιμοφόρο αγγείο στο πόδι ή τον βραχίονα και περνάει μέσα από την καρδιά στο άνοιγμα μιας στεφανιαίας αρτηρίας. Στον σωλήνα τοποθετείται ένα υγρό σαν βαφή, το οποίο διαπερνά την αρτηρία ενώ παράλληλα πραγματοποιούνται ακτινογραφίες ώστε να διαφανεί εάν υπάρχει στένωση ή απόφραξη της αρτηρίας. Ο ίδιος σωλήνας χρησιμοποιείται για την απόφραξη της στεφανιαίας αρτηρίας είτε με την χρήση ενός μικρού μπαλονιού, είτε με την τοποθέτηση stent,  που και τα δυο εκτείνονται για να κρατήσουν την αρτηρία ανοιχτή.

Μπορούν να ζήσουν φυσιολογικά τα άτομα με καρδιακή νόσο;

Τα άτομα με καρδιακή νόσο μπορούν να ζήσουν φυσιολογικά εάν ακολουθούν πιστά τις υποδείξεις του γιατρού τους.

Οι περισσότεροι τύποι καρδιακών παθήσεων είναι χρόνιοι και επιδεινώνονται αργά και σταδιακά, οπότε απαιτείται μακροχρόνια ιατρική περίθαλψη. Για να ζήσετε όσο πιο καλά γίνεται, κάντε αλλαγές στον τρόπο ζωής σας:

• Ασκηθείτε καθημερινά και σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας
• Τραφείτε υγιεινά σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας
• Ακολουθείστε σωστά την φαρμακευτική σας αγωγή
• Εάν δείτε τα συμπτώματα σας να επιδεινώνονται ή εμφανίσετε νέα συμπτώματα, επικοινωνήστε αμέσως με τον γιατρό σας

Πώς θεραπεύεται η καρδιακή νόσος;

1. Φάρμακα

Τα φάρμακα βοηθούν στην αντιμετώπιση της καρδιακής νόσου με διάφορους τρόπους όπως είναι η μείωση των συμπτωμάτων και η επιβράδυνση της βλάβης. Τα φάρμακα, που αποδεικνύονται ιδιαίτερα βοηθητικά για τους καρδιοπαθείς, είναι φτιαγμένα για να:

• Μειώνουν την αρτηριακή πίεση (αντι-υπερτασικά)
• Μειώνουν τους καρδιακούς παλμούς (β-αναστολείς)
• Μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερίνης για τη μείωση της πλάκας (στατίνες)
• Σταθεροποιούν τον μη φυσιολογικό καρδιακό παλμό (καρδιακοί βηματοδότες)
• Μειώνουν ή αποτρέπουν την πήξη του αίματος στις στεφανιαίες αρτηρίες (αραιωτικά αίματος)
• Βελτιώνουν την δυνατότητα άντλησης της καρδιάς (ινοτροπικοί παράγοντες)
• Αφαιρούν το υπερβολικό υγρό από το σύστημα και μειώνουν τον όγκο του αίματος (διουρητικά)

2. Αγγειοπλαστική

Η αγγειοπλαστική μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των καρδιακών προσβολών με το άνοιγμα των φραγμένων στεφανιαίων αρτηριών.

Ειδικότερα, τοποθετείται στην φραγμένη στεφανιαία αρτηρία ένας λεπτός σωλήνας (στεντ) με ένα μικρό μπαλόνι στην άκρη. Το μπαλόνι φουσκώνει και απελευθερώνει το σημείο της απόφραξης. Ακολούθως εισάγεται ένας διογκωμένος σωλήνας πλέγματος, ο οποίος ενισχύει την αρτηρία για να μην καταρρεύσει και βελτιώνει την ροή του αίματος. Υπογραμμίζεται ότι ο ασθενής θα πρέπει να παραμείνει ξαπλωμένος ανάσκελα για αρκετές ώρες μετά τη διαδικασία, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αιμορραγίας, ενώ για τις επόμενες 1-2 μέρες θα πρέπει να αποφεύγει την έντονη σωματική δραστηριότητα.

3. Χειρουργική επέμβαση παράκαμψης

Κατά τη χειρουργική επέμβαση παράκαμψης, ο χειρουργός αφαιρεί ένα αιμοφόρο αγγείο από ένα σημείο του σώματος (στήθος, πόδια, βραχίονες κλπ) και το χρησιμοποιεί για να συνδέσει ένα ανοιχτό τμήμα μιας στεφανιαίας αρτηρίας με ένα άλλο ανοιχτό τμήμα της αρτηρίας, παρακάμπτοντας έτσι την περιοχή που παρουσιάζει στένωση και ανώμαλη ροή αίματος. Η χειρουργική επέμβαση παράκαμψης προτείνεται σε περιπτώσεις στένωσης ή μπλοκαρίσματος των στεφανιαίων αρτηριών. Μετά τη διαδικασία. ο ασθενής θα πρέπει να παραμείνει για αρκετές ημέρες στο νοσοκομείο για σωστή ανάρρωση.

Ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακής νόσου;

• Άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρδιακών παθήσεων
• Καπνιστές
• Παχύσαρκα άτομα
• Υπερτασικά άτομα
• Άτομα με υψηλή χοληστερίνη
• Άτομα που δεν ασκούνται
• Διαβητικοί
• Άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες αλκοόλ

Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο της καρδιακής νόσου;

Για να μειώσετε τους παράγοντες κινδύνου που αναφέραμε πιο πάνω, επιλέξτε έναν υγιεινό τρόπο ζωής και μην ξεχνάτε την φαρμακευτική σας αγωγή. Πιο συγκεκριμένα:

• Τραφείτε υγιεινά
• Διακόψτε το κάπνισμα
• Ασκηθείτε για τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα
• Αποφύγετε το αλκοόλ (συνιστώμενες ποσότητες: 1 ποτό την ημέρα για γυναίκες και 2 για άνδρες)
• Κάντε τακτικές εξετάσεις για διαβήτη, υπέρταση και χοληστερίνη
• Διαχειριστείτε το άγχος σας
• Φροντίστε να μάθετε τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής και του εγκεφαλικού επεισοδίου, ώστε να είστε σε θέση να αντιδράσετε γρήγορα εάν χρειαστεί.
• Παρακολουθήστε το σάκχαρο του αίματος σας και ελέγξτε τα συμπτώματα του διαβήτη.
• Εάν ροχαλίζετε, επισκεφτείτε έναν γιατρό για να σας εξετάσει για άπνοια ύπνου, μια κατάσταση η οποία αυξάνει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού και υπέρτασης.

Επιπλέον, να θυμάστε ότι αν καπνίζετε διατρέχετε 2-4 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, συγκριτικά με τους μη καπνιστές, καθώς το κάπνισμα βλάπτει τον καρδιακό μυ, τα αιμοφόρα αγγεία, αυξάνει την αρτηριακή πίεση, αυξάνει τα επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα και μειώνει το οξυγόνο που διατίθεται στον καρδιακό ιστό. Μάλιστα, οι παθητικοί καπνιστές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, συγκριτικά με όσους δεν είναι παθητικοί καπνιστές. Για να μειώσετε τον κίνδυνο, διακόψτε το κάπνισμα και απομακρυνθείτε από όσους καπνίζουν, όταν καπνίζουν.

Τι πρέπει να τρώτε για να προστατευθείτε από τις καρδιοπάθειες;

Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή, εμπλουτισμένη με μερικά ψάρια, πουλερικά και δημητριακά ολικής αλέσεως, θα διατηρήσετε την υγεία της καρδιάς σας. Ειδικότερα, ενσωματώστε στη διατροφή σας:

• Φρούτα
• Όσπρια
• Λαχανικά
• Τροφές ολικής αλέσεως
• Ξηρούς καρπούς
• Φυτικά έλαια
• Σπόρους
• Ψάρια (δύο φορές την εβδομάδα)

Τέλος, τονίζεται ότι για να προστατεύσετε την καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία σας θα πρέπει να περιορίσετε την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών, επεξεργασμένων λιπαρών, κόκκινου κρέατος, ζάχαρης, ζαχαρούχων ποτών και νατρίου.