Καταρρίπτοντας κοινούς μύθους σχετικά με τη ζάχαρη

Η ζάχαρη, αν και αποτελεί φυσικό υδατάνθρακα, χρησιμοποιείται όλο και ευρύτερα ως τεχνητό γλυκαντικό σε τρόφιμα, γλυκά και ποτά. Όμως, όπως είναι γνωστό, αν καταναλωθεί σε υπερβολικό βαθμό, είναι βλαβερή για την υγεία, γεγονός που έχει δημιουργήσει πολλές παρανοήσεις γύρω από τη ζάχαρη. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε μερικές από αυτές.

Η ζάχαρη κάνει τα παιδιά υπερκινητικά;

Αυτός είναι ίσως ο πιο κοινός μύθος που αφορά τη ζάχαρη. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις που να υποστηρίζουν ότι η ζάχαρη αυξάνει την υπερκινητικότητα στα παιδιά, τουλάχιστον όσον αφορά την συντριπτική πλειοψηφία. Μάλιστα, έρευνες που διεξήχθησαν σε παιδιά με υποκατάστατα ζάχαρης (placebo) έδειξαν ότι τα παιδιά που νόμιζαν ότι είχαν καταναλώσει ζάχαρη εμφάνισαν πιο υπερκινητική συμπεριφορά σε σχέση με παιδιά που γνώριζαν ότι είχαν λάβει το εικονικό φάρμακο. Ρόλο παίζουν και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες τα παιδιά παρουσιάζουν υπερκινητικότητα. Για παράδειγμα, αν βρεθούν σε περιβάλλον στο οποίο είναι ενθουσιώδη και διασκεδάζουν, όπως ένα πάρτι, η υπερκινητική τους συμπεριφορά είναι ανεξάρτητη της κατανάλωσης ζάχαρης.

Η ζάχαρη προκαλεί διαβήτη;

Δεν υπάρχει εμφανής συσχέτιση μεταξύ της ζάχαρης και της πρόκλησης διαβήτη. Η πεποίθηση αυτή πιθανώς έχει δημιουργηθεί λόγω της σχέσης μεταξύ των υψηλών επιπέδων σακχάρων στο αίμα και στον διαβήτη. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι λίγο πιο περίπλοκη, καθώς η πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 αυξάνεται λόγω της παχυσαρκίας, η οποία αντίστοιχα έχει αυξημένο κίνδυνο να εμφανιστεί σε άτομα που καταναλώνουν ζάχαρη σε υπερβολικό βαθμό. Όσον αφορά τον διαβήτη τύπου 1, η διατροφή και ο τρόπος ζωής δεν επηρεάζουν την εμφάνισή του, αφού πρόκειται για χρόνια ασθένεια που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την προδιάθεση. Επομένως, η κατανάλωση ζάχαρης καθαυτή δεν ευθύνεται για την πρόκληση διαβήτη.

Πρέπει να αποφεύγω τα φρούτα όσο κάνω δίαιτα;

Τα φρούτα είναι γνωστά για την φυσική και υψηλή περιεκτικότητά τους σε ζάχαρη, γεγονός που οδηγεί κάποιους ανθρώπους να πιστεύουν ότι πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους σε περιόδους δίαιτας. Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη διότι τα φρούτα, εκτός από σάκχαρα, είναι πλούσια σε βιταμίνες, φυτικές ίνες, μέταλλα και άλλα στοιχεία απαραίτητα για την καλή υγεία. Άλλωστε, η κατανάλωση φρούτων, εκτός από τα θρεπτικά οφέλη της, έχει συνδεθεί και με το αυξημένο προσδόκιμο ζωής. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα φρούτα είναι ωφέλιμα για την υγεία, συνεπώς αν θέλετε να μειώσετε την πρόσληψη ζάχαρης, η αφαίρεση των φρούτων από τη διατροφή σας δεν είναι καλή επιλογή.

Πρέπει να αφαιρέσουμε τη ζάχαρη από το διαιτολόγιό μας;

Το γεγονός ότι η υπερβολική ζάχαρη σχετίζεται με ένα μεγάλο αριθμό ασθενειών δεν σημαίνει ότι πρέπει να αφαιρέσουμε εντελώς τη ζάχαρη από το διαιτολόγιό μας. Καταρχάς, η εξάλειψη της ζάχαρης από τη διατροφή είναι αρκετά δύσκολη, καθώς τα περισσότερα από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε ευρέως περιέχουν σάκχαρα (ζυμαρικά, γαλακτοκομικά, μέλι, φρούτα κτλ.). Ωστόσο, τα σάκχαρα είναι η βασική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό. Μάλιστα, ορισμένα όργανα, με πρωταρχικό τον εγκέφαλο, έχουν ως αποκλειστική πηγή ενέργειας τη γλυκόζη και απαιτούν περίπου 130 γραμμάρια ημερησίως ώστε να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Μια μέση λύση θα ήταν η μείωση της κατανάλωσης τροφίμων πλούσιων σε τεχνητή ζάχαρη, όπως τα αναψυκτικά και τα γλυκά.

Η ζάχαρη προκαλεί καρκίνο;

Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν στο ότι η κατανάλωση ζάχαρης δεν σχετίζεται άμεσα με την πρόκληση καρκίνου, ούτε με την εξάπλωση του ήδη υπάρχοντος καρκίνου. Ένας λόγος για τον οποίο έχει δημιουργηθεί αυτή η πεποίθηση είναι το ότι τα καρκινικά κύτταρα απαιτούν ενέργεια για να πολλαπλασιαστούν, την οποία αποκτούν από τη ζάχαρη. Ωστόσο, όλα τα κύτταρα χρειάζονται ενέργεια για τις βασικές τους λειτουργίες, καθώς και πλήθος από άλλα χημικά μόρια. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι οι μεγάλες ποσότητες πρόσθετων σακχάρων στη διατροφή επηρεάζουν τα επίπεδα ινσουλίνης και άλλων ορμονών με τρόπο που μπορεί να αυξήσουν το ρίσκο για ορισμένους τύπους καρκίνου.