Κρυολόγημα: Ποια στάδια προηγούνται της ανάρρωσης;

Κρυολόγημα είναι μια λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, που είναι εξαιρετικά μεταδοτική και επηρεάζει τη μύτη, το λαιμό, τα ιγμόρεια και την τραχεία. Υπάρχουν περισσότεροι από 200 διαφορετικοί τύποι ιών που προκαλούν κρυολογήματα, αλλά ο πιο κοινός από όλους, που μολύνει τους ανθρώπους, είναι ο ρινοϊός. (Ποια είναι η διαφορά μεταξύ αλλεργιών και κρυολογήματος;)

Τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν το κοινό κρυολόγημα, το οποίο αξίζει να σημειωθεί ότι ονομάζεται κοινό γιατί επηρεάζει τους ενήλικες 2 με 3 φορές τον χρόνο και τα παιδιά 4 με 5 φορές, είναι:

• Πονόλαιμος
• Βήχας
• Καταρροή
• Ρινική συμφόρηση
• Βουλωμένη μύτη
• Πόνοι στο σώμα
• Φτέρνισμα
• Πονοκέφαλος
• Πυρετός
• Κόπωση

Ποια είναι τα στάδια του κοινού κρυολογήματος;

Το κρυολόγημα διαρκεί, για τους περισσότερους ανθρώπους, περίπου μια εβδομάδα, αλλά η συγκεκριμένη διάρκειά του εξαρτάται από τον ιό που το προκαλεί. Το τυπικό κρυολόγημα περνά μέσα από τέσσερα στάδια, τα οποία ξεκινούν από τη στιγμή της έκθεσης και τελειώνουν με την πλήρη ανάρρωση. (Βρογχίτιδα ή Κρυολόγημα; Πώς θα ξεχωρίσετε τις δύο καταστάσεις;)

1. Περίοδος επώασης

Περίοδος επώασης ονομάζεται η περίοδος από τη στιγμή της έκθεσης, μέχρι την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. (Μέλι και κανέλα: Μπορούν να θεραπεύσουν το κοινό κρυολόγημα;)

Για τους περισσότερους ιούς που προκαλούν κρυολόγημα, ο χρόνος επώασης είναι σχετικά μικρός. Το πότε ακριβώς θα εμφανιστούν τα συμπτώματα εξαρτάται από τον ιό που προκάλεσε το κρυολόγημα. Για παράδειγμα:

• Οι ρινοϊοί προκαλούν συμπτώματα εντός 12 με 72 ωρών από τη στιγμή της έκθεσης
• Άλλοι ιοί που προκαλούν κρυολόγημα, όπως ο αδενοιός, προκαλούν συμπτώματα εντός 5 ημερών από την έκθεση

2. Στάδιο 1: Πρώτα σημάδια και συμπτώματα

Το πρώτο στάδιο του κρυολογήματος έχει διάρκεια 1-3 ημέρες. Ακριβώς μετά την περίοδο επώασης, εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα που περιλαμβάνουν ερεθισμό του λαιμού, πονόλαιμο, κόπωση, φτέρνισμα και υδαρή ρινική έκκριση. (Κρυολόγημα: Για πόσες μέρες είναι μεταδοτικό; Πώς θα μειώσετε τον κίνδυνο;)

Οι ασθενείς, αρχίζουν να είναι μεταδοτικοί με την πρώτη εμφάνιση των συμπτωμάτων. Τα συμπτώματα, ανάλογα με τον ιό που προκάλεσε το κρυολόγημα, ενδεχομένως να παρουσιάσουν μικρή σταδιακή επιδείνωση, μέχρι την έναρξη του δευτέρου σταδίου του κρυολογήματος. (Κρυολόγημα και άσθμα: Πώς θα διαχειριστείτε την ταυτόχρονη ύπαρξή τους;)

Για την μείωση της σοβαρότητας και της διάρκειας των συμπτωμάτων, οι επιστήμονες προτείνουν τη χρήση προϊόντων ψευδαργύρου, τα οποία λειτουργούν καλύτερα εάν ληφθούν εντός 24 ωρών από την έναρξη των συμπτωμάτων. Στα φαρμακεία, διατίθενται προιόντα ψευδαργύρου σε μορφή παστίλιας, για την αγορά των οποίων δεν χρειάζεται ιατρική συνταγή. (Κρυολόγημα της κεφαλής: Πώς θα το αναγνωρίσετε και πώς θεραπεύεται;)

3. Στάδιο 2: Κορύφωση συμπτωμάτων

Το δεύτερο στάδιο του κρυολογήματος ξεκινά την 4^η ημέρα των συμπτωμάτων και διαρκεί μέχρι την 7^η. Σε αυτό το χρονικό διάστημα τα συμπτώματα επιδεινώνονται. (Ο ψευδάργυρος μειώνει τη σοβαρότητα κρυολογήματος και γρίπης)

Ο πονόλαιμος αρχίζει να υποχωρεί, αλλά κάνουν την εμφάνισή τους συμπτώματα όπως ο πυρετός. Οι ρινικές εκκρίσεις πυκνώνουν και αλλάζουν χρώμα (κιτρινοπράσινες). Η ρινική συμφόρηση χειροτερεύει, οδηγώντας σε ορισμένες περιπτώσεις, σε επιπλοκές όπως οι λοιμώξεις του μέσου αυτιού, οι λοιμώξεις των κόλπων και η πνευμονία. (Γιατί μετά το κρυολόγημα συνεχίζετε να βήχετε; Πότε πρέπει να σας ανησυχήσει ο επίμονος βήχας;)

Για τον έλεγχο του πυρετού, οι ειδικοί προτείνουν ακεταμινοφαίνη, αλλά αν ο πυρετός είναι υψηλός επικοινωνήστε με τον γιατρό σας. Για τις λοιμώξεις του αυτιού και των κόλπων επιβάλλεται επίσκεψη στον γιατρό για συνταγογράφηση αντιβιοτικών. Για τον βήχα προτείνονται αποσυμφορητικά. Για τη συμφόρηση προτείνεται η αυξημένη πρόσληψη υγρών. (Γρίπη και κρυολόγημα: Για πόσες μέρες είναι μεταδοτικά;)

Σε αυτό το στάδιο, οι ασθενείς είναι μεταδοτικοί, γι΄ αυτό επιβάλλεται ο περιορισμός τους στο σπίτι. (Αλλεργίες; Κοινό κρυολόγημα; Γρίπη ή COVID-19;)

4. Στάδιο 3: Ανάρρωση

Το τρίτο στάδιο ξεκινά από την 7^η ημέρα και διαρκεί μέχρι την οριστική εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Μετά την 7^η ημέρα, συνήθως οι ασθενείς νιώθουν πολύ καλύτερα, ωστόσο, κάποια από τα συμπτώματα συνεχίζουν να επιμένουν μέχρι και για τρεις εβδομάδες μετά. (Φυσικές θεραπείες για το κρυολόγημα και τη γρίπη: Τι λειτουργεί και τι όχι)

Σε γενικές γραμμές, το πόσο διαρκεί συνολικά ένα κρυολόγημα, εξαρτάται από τη γενική υγεία του ασθενή, το ανοσοποιητικό του σύστημα και από τον ιό που το προκάλεσε. (Ποια θερμοκρασία θεωρείται πυρετός;)

Μέχρι το 3^ο στάδιο, τα συμπτώματα αρχίζουν να βελτιώνονται, ώσπου και τελικά υποχωρούν. Όμως ένας μικρός αριθμός ασθενών, αναπτύσσουν μετά την ανάρρωσή τους, επίμονο βήχα (μεταλοιμώδης βήχας) που διαρκεί περίπου 3 με 8 εβδομάδες. Ο λόγος για τον οποίο εμφανίζεται ο μεταλοιμώδης βήχας δεν είναι σαφής, αλλά εικάζεται ότι σχετίζεται με την υπερβολική παραγωγή και συσσώρευση βλέννας στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα κατά τη διάρκεια του κρυολογήματος. Τα άτομα με μεταλοιμώδη βήχα δεν είναι μεταδοτικά, νοουμένου ότι όλα τα υπόλοιπα συμπτώματά τους έχουν υποχωρήσει. (Διαβάστε τις 8 κρυμμένες επιπτώσεις του χρόνιου στρες στην υγεία)

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε έναν γιατρό αν έχετε κρυολόγημα;

Θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε έναν γιατρό αν έχετε κρυολόγημα, σε περίπτωση που:

• Τα συμπτώματά σας δεν βελτιώνονται μετά τις τρεις εβδομάδες
• Αντιμετωπίζετε πόνο στο στήθος ή δύσπνοια
• Ο πυρετός σας είναι πολύ υψηλός και δεν υποχωρεί
• Έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Αντιμετωπίζετε άλλες υποκείμενες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις, οι παθήσεις των νεφρών ή οι παθήσεις των πνευμόνων
• Βλέπετε τα συμπτώματά σας να επιδεινώνονται απότομα

Σε περίπτωση που το παιδί σας έχει κρυολόγημα και παρατηρήσετε κάτι από τα πιο πάνω, επικοινωνήστε αμέσως με τον παιδίατρό σας, ειδικά αν ο πυρετός του είναι πολύ ψηλός και δεν βελτιώνεται σε διάστημα ωρών.

Μπορούν τα αντιβιοτικά να αντιμετωπίσουν το κρυολόγημα;

Τα αντιβιοτικά δεν συνιστώνται για την αντιμετώπιση του κρυολογήματος. Δεν ανακουφίζουν τα συμπτώματα, ούτε επιταχύνουν την ανάρρωση. Τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά, μόνο για λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια και όχι για λοιμώξεις που προκαλούνται από ιούς. (Αντιβιοτικά: Ένας αλγόριθμος που μειώνει την χρήση τους)

Πώς θα αντιμετωπίσετε μόνοι σας το κρυολόγημα;

Για την κατ΄οικον αντιμετώπιση του κρυολογήματος, συνιστάται:

• Πολλή ξεκούραση και καλός ύπνος
• Γαργάρες με αλατόνερο για την αντιμετώπιση του πονόλαιμου
• Άφθονη κατανάλωση νερού για αποφυγή της αφυδάτωσης
• Μη συνταγογραφούμενα παυσίπονα για τη διαχείριση του πυρετού
• Παστίλιες για το λαιμό
• Τσάι για το λαιμό και για τη ρινική συμφόρηση
• Ρινικές πλύσεις για τη συμφόρηση

Πώς θα αποφύγετε τη μετάδοση του κρυολογήματος;

Για να μειώσετε τον κίνδυνο μετάδοσης του κρυολογήματος, σε περίπτωση που είστε άρρωστοι, φροντίστε:

• Να πλένετε συχνά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό ή με απολυμαντικό χεριών αν δεν υπάρχει διαθέσιμο νερό και σαπούνι
• Να χρησιμοποιείτε χαρτομάντηλο για να καλύπτετε το στόμα σας όταν βήχετε ή φτερνίζεστε ή να φοράτε μάσκα
• Να αδειάζετε τακτικά τον κάδο που πετάτε τα χαρτομάντηλά σας
• Να παραμένετε σπίτι όσο έχετε συμπτώματα
• Να μην έχετε στενή επαφή με τους γύρω σας