Λουτεΐνη: Τι είναι και πώς μπορεί να ευνοήσει την υγεία των ματιών;

Τα μάτια χρειάζονται μια σειρά από θρεπτικά συστατικά για να παραμείνουν υγιή και να αποτραπεί η εμφάνιση οφθαλμικών παθήσεων. Ένα από τα βασικά αυτά θρεπτικά συστατικά είναι η λουτεΐνη.

Τι είναι η λουτεΐνη;

Η λουτεΐνη ανήκει στην οικογένεια των καροτενοειδών, τα οποία είναι φυτικές χημικές ουσίες που βρίσκονται στα κύτταρων πολλών φυτών και έχουν ισχυρές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Τα καροτενοειδή είναι χρωστικές ουσίες υπεύθυνες για το έντονο πορτοκαλί, κίτρινο και κόκκινο χρώμα διαφόρων φυτών, φρούτων και λαχανικών. Εκτός από αυτό, τα καροτενοειδή παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των φυτών, ενώ προσφέρουν επίσης σημαντικά οφέλη και για την υγεία των ατόμων που καταναλώνουν τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε αυτά.

Η λουτεΐνη, όπως και η ζεαξανθίνη (ένα άλλο καροτενοειδές), είναι τα μόνα καροτενοειδή που συγκεντρώνονται στην περιοχή της ωχράς κηλίδας του ματιού, η οποία είναι απαραίτητη για την όραση. Επιστημονικά δεδομένα έχουν δείξει πως τα δύο αυτά καροτενοειδή παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία των ματιών.

Ποια είναι τα πιθανά οφέλη της λουτεΐνης όσον αφορά την υγεία των ματιών;

Η λουτεΐνη έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες με αποτέλεσμα να προστατεύει τα μάτια με πολλούς τρόπους. Στοιχεία ερευνών έχουν δείξει πως η λουτεΐνη μπορεί να ευνοήσει την υγεία των ματιών με τους εξής τρόπους:

• Καταστολή της φλεγμονής στα μάτια
• Προστασία των ματιών από τις ελεύθερες ρίζες και το οξειδωτικό στρες
• Βελτίωση της ευκρίνειας της όρασης
• Βελτίωση της οπτικής ευαισθησίας αντίθεσης
• Προστασία του οφθαλμικού ιστού από τη φθορά που προκαλεί το ηλιακό φως
• Μείωση της απώλειας και θανάτου οφθαλμικών κυττάρων, που σχετίζονται με οφθαλμικές παθήσεις
• Προστασία των ματιών από το επιβλαβές μπλε φως
• Μετατροπή των φωτεινών σημάτων σε ηλεκτρικά στον αμφιβληστροειδή και διευκόλυνση της μετάδοσης αυτών στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου
• Προστασία από την ανάπτυξη μυωπίας
• Προστασία των πρόωρα γεννημένων βρεφών από τις επιπτώσεις της αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότητας

Για ποιες οφθαλμικές παθήσεις μπορεί να είναι ευεργετική η λουτεΐνη;

Εκτός από τα οφέλη που παρουσιάζει η λουτεΐνη για την υγεία των ματιών, επιστημονικά στοιχεία έχουν δείξει πως αυτή μπορεί να παρέχει επιπλέον οφέλη που σχετίζονται με ορισμένες οφθαλμικές παθήσεις.

• Ηλιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας

Στις ανεπτυγμένες χώρες, η ηλιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας αποτελεί κύρια αιτία τύφλωσης. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2011, η λουτεΐνη μπορεί να προστατέψει από την εξέλιξη της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας σε τύφλωση.

• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Περίπου το ένα τρίτο των ανθρώπων με σακχαρώδη διαβήτη αντιμετωπίζουν διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η έρευνα σε ζώα έχει δείξει πως η λουτεΐνη μπορεί να βοηθάει στη μείωση των δεικτών του οξειδωτικού στρες που οδηγούν σε βλάβες στα μάτια και ενδεχομένως σε απώλεια της όρασης στα άτομα αυτά.

• Καταρράκτης

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2006, οι άνθρωποι που ακολουθούν διατροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε λουτεΐνη και ζεαξανθίνη μπορεί να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καταρράκτη.

• Ξηροφθαλμία

Η ξηροφθαλμία μπορεί να προκαλέσει κοκκίνισμα, φαγούρα, κάψιμο, προσωρινή θαμπάδα ή αίσθηση σαν να έχει μπει άμμος μέσα στα μάτια. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2016, η λουτεΐνη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση αυτών των συμπτωμάτων σε άτομα που αντιμετωπίζουν ξηροφθαλμία.

Ποιες τροφές είναι πλούσιες σε λουτεΐνη;

Μια μεγάλη ποικιλία τροφών περιέχει ικανοποιητικές ποσότητες λουτεΐνης, όμως η μεγαλύτερη ποσότητά της βρίσκεται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως:

• Λαχανίδα
• Σπανάκι
• Μπρόκολο
• Μαρούλι
• Μαϊντανός
• Βασιλικός
• Πράσο
• Αρακάς

Η λουτεΐνη μπορεί να βρεθεί επίσης σε άλλα τρόφιμα, όπως:

• Κρόκοι αυγών
• Κόκκινο πιπέρι
• Καλαμπόκι
• Σκληρό σιτάρι
• Φιστίκια Αιγίνης

Η λουτεΐνη απορροφάται καλύτερα όταν καταναλώνεται μαζί με κάποια τροφή που έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Αυτό συμβαίνει επειδή οι λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας είναι το κύριο μέσο με το οποίο μεταφέρεται η λουτεΐνη στο σώμα. Επομένως, ο συνδυασμός τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λουτεΐνη και λιπαρά θεωρείται ιδανικός.