Καρκίνος

Με ποιους τρόπους οι χημικές ουσίες προκαλούν καρκίνο του μαστού;

Σε μια περιεκτική αναθεώρηση για το πώς αναπτύσσεται ο καρκίνος του μαστού, οι επιστήμονες χρησιμοποιώντας ιονίζουσα ακτινοβολία ως μοντέλο γνωστής επιβλαβούς χημικής ουσίας, εντόπισαν τους βασικούς μηχανισμούς των κυττάρων, οι οποίοι όταν διαταράσσονται προκαλούν καρκίνο του μαστού. Κατάφεραν επίσης να δημιουργήσουν ένα λεπτομερή χάρτη που περιγράφει τους ποικίλους τρόπους με τους οποίους οι περιβαλλοντικές χημικές ουσίες συμβάλουν στην ανάπτυξη της νόσου.

Ποια είναι η ευθύνη των χημικών ουσιών στην ανάπτυξη καρκίνου του μαστού;

Σύμφωνα με την Ruthann Rudel, περιβαλλοντική τοξικολόγο στο Silent Spring Institute και μια από τους συγγραφείς της μελέτης, οι τοξικές χημικές ουσίες, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού. Το πρόβλημα, σύμφωνα με την ίδια, είναι το γεγονός ότι όταν οι ρυθμιστικοί παράγοντες αξιολογούν εάν μια χημική ουσία είναι επιβλαβής ή όχι, δεν λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει στο στήθος, γεγονός που αυτόματα σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές πιθανές καρκινογόνες ουσίες, που είναι εγκεκριμένες για χρήση, σε διάφορα καταναλωτικά προϊόντα.

Σημειώνεται ότι ο καρκίνος του μαστού είναι ο συνηθέστερος καρκίνος στις γυναίκες με τα ποσοστά εμφάνισης του να αυξάνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεδομένου, όμως ότι μόνο το 5-10% αυτών των καρκίνων οφείλονται σε κληρονομικές μεταλλάξεις υψηλού κινδύνου, όπως οι BRCA1 και BRCA2, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και υπογραμμίζουν ότι πρέπει να γίνει καλύτερα κατανοητός ο τρόπος με τον οποίο οι περιβαλλοντικοί παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού.

Με ποιους τρόπους οι χημικές ουσίες προκαλούν καρκίνο του μαστού;

Οι ερευνητές του Silent Spring, χρησιμοποίησαν την ιονίζουσα ακτινοβολία, που είναι ένας γνωστός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του μαστού, για να διαπιστώσουν τους τρόπους με τους οποίους οι χημικές ουσίες προκαλούν την ασθένεια. Σημειώνεται ότι οι άνθρωποι εκτίθενται σε ιονίζουσα ακτινοβολία μέσω πολλών πηγών, όπως ακτινογραφίες, αξονικές τομογραφίες και ακτινοθεραπείες.

Οι επιπτώσεις της ακτινοβολίας στον καρκίνο του μαστού έχουν μελετηθεί εκτενώς και βασίζονται κυρίως σε μελέτες ατόμων που επέζησαν από τους βομβαρδισμούς στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι και σε γυναίκες που εκτέθηκαν σε ιατρική ακτινοβολία κατά την εφηβική ηλικία. Έτσι οι ερευνητές του Silent Spring χρησιμοποίησαν 467 μελέτες για να μπορέσουν να προσδιορίσουν την ακολουθία των βιολογικών αλλαγών που παρατηρούνται στα κύτταρα του μαστού και στον ιστό, από τη στιγμή της έκθεσης στην ακτινοβολία, έως τον σχηματισμό του όγκου. Ακολούθως δημιούργησαν έναν χάρτη παρουσιάζοντας αυτές τις διαδοχικές αλλαγές, αποκαλύπτοντας ότι υπάρχουν πολλοί διασυνδεδεμένοι δρόμοι από τους οποίους, τελικά, η  ιονίζουσα ακτινοβολία καταφέρνει να οδηγήσει σε καρκίνο του μαστού.

Με τη βοήθεια ενός πλαισίου που ονομάζεται Adverse Outcome Pathway (AOP), το οποίο σχεδιάστηκε από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), οι ερευνητές κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα χάρτη που παρουσιάζει τις διαδοχικές αλλαγές που προκαλούνται από την έκθεση σε χημικά. Σημειώνεται ότι το πλαίσιο ΑΟΡ δημιουργήθηκε για να αποτυπωθεί ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσονται διάφορες ασθένειες, με στόχο να βοηθηθούν οι ρυθμιστικοί φορείς, οι χημικοί κατασκευαστές και οι εταιρίες φαρμάκων να προβλέψουν το πώς διάφορα χημικά ενδέχεται να επηρεάσουν ή να προκαλέσουν διάφορες ασθένειες.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν, ότι σε αντίθεση με τα παραδοσιακά μοντέλα, όπου η ιονίζουσα ακτινοβολία προκαλεί καρκίνο του μαστού μόνο μέσω βλάβης του DNA, το νέο μοντέλο του Silent Spring δείχνει ότι η ακτινοβολία, εκτός από τη βλάβη του DNA, αυξάνει και την παραγωγή κάποιων μορίων που ονομάζονται αντιδραστικά είδη οξυγόνου και αζώτου. Αυτά τα μόρια καταστρέφουν εσωτερικά τα κύτταρα, προκαλώντας φλεγμονή, αλλοιώνοντας το DNA και διαταράσσοντας άλλες σημαντικές βιολογικές δραστηριότητες.

Η ομάδα του Silent Spring διαπίστωσε επίσης, ότι οι βιολογικές αλλαγές που οδηγούν στον καρκίνο του μαστού, επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις αναπαραγωγικές ορμόνες, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη. Οι αναπαραγωγικές ορμόνες διεγείρουν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων μέσα στο στήθος, έτσι οι χημικές ουσίες που με παρόμοιο τρόπο ενθαρρύνουν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων, θα μπορούσαν να κάνουν το μαστό πιο ευαίσθητο στη δημιουργία όγκων. Σύμφωνα με την Rudel, το στήθος είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στον καρκίνο, κυρίως, σε περιόδους ανάπτυξης και αλλαγών, όπως η εφηβεία και η εγκυμοσύνη.

Σημαντικότητα μελέτης

Αυτή η μελέτη είναι πολύ σημαντική και μπορεί άνετα να καλύψει το κενό που υπάρχει στις σημερινές εξετάσεις χημικής ασφαλείας. Η ρυθμιστικοί φορείς, χρησιμοποιώντας τις μελέτες της ομάδας του Silent Spring, θα είναι πλέον σε θέση να βρίσκουν τις χημικές ουσίες που διαταράσσουν τις οδούς που περιγράφονται σε αυτό το νέο μοντέλο, θεωρώντας τες καρκινογόνες ουσίες που δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο του μαστού και να αποθαρρύνουν τη χρήση τους σε διάφορα προϊόντα.


+ 3 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved

Study unveils many ways carcinogens trigger development of breast cancer https://medicalxpress.com/news/2020-05-unveils-ways-carcinogens-trigger-breast.html

Early mammography screening lowers risk of developing fatal breast cancer https://medicalxpress.com/news/2020-05-early-mammography-screening-lowers-fatal.html

Adverse outcome pathways for ionizing radiation and breast cancer involve direct and indirect DNA damage, oxidative stress, inflammation, genomic instability, and interaction with hormonal regulation of the breast https://link.springer.com/article/10.1007/s00204-020-02752-z