ARICEPT F.C.TAB 10 MG/TAB BT x28(BLIST2x14) (Δισκία επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο)

Κωνσταντίνος Μαντάς
Πηγή: ΕΟΦ

Αυτό το φάρμακο συνταγογραφείται συνήθως για:

Ενδείξεις

Τι είναι το Aricept;

Το Aricept περιέχει δονεπεζίλη, έναν ειδικό και αναστρέψιμο αναστολέα της ακετυλοχολινεστεράσης. Αναστέλοντας αυτό το ένζυμο, θεωρείται ότι αναστέλλεται και ο ρυθμός με τον οποίο προοδεύει η έκπτωση των νοητικών λειτουργιών, που χαρακτηρίζει τη νόσο Alzheimer. Το Aricept επομένως μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την συμπτωματική αντιμετώπιση ήπιας έως και μέτριας μορφής της νόσου Alzheimer.

Δοσολογία

Πόση ποσότητα από το Aricept πρέπει να πάρω;

Για ενήλικες και για υπερήλικα άτομα:

Η θεραπεία ξεκινάει με 5 mg, μία φορά την ημέρα. Αυτή η δόση θα πρέπει να διατηρηθεί τουλάχιστον για ένα μήνα με σκοπό να εκτιμηθεί ο τρόπος της αντίδρασης του οργανισμού στη δονεπεζίλη, αλλά και για να σταθεροποιηθούν τα επίπεδά της. Έπειτα, η δόση μπορεί να αυξηθεί μέχρι τα 10 mg μία φορά την ημέρα, που είναι και η μέγιστη ημερήσια δόση που συνιστάται. Δεν έχουν διεξαχθεί κλινικές μελέτες χρησιμοποιώντας δόσεις άνω των 10 mg ανά μέρα.

Για τη σωστή έναρξη και παρακολούθηση της θεραπείας είναι απαραίτητη η συνεργασία με γιατρό με εμπειρία στη διάγνωση και τη θεραπεία της νόσου Alzheimer, ο οποίος πρέπει να επιβλέπει τη διαδικασία. Η διάγνωση θα πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τα γνωστά αποδεκτά κριτήρια (π.χ. DSM IV, ICD 10).

Για να ξεκινήσει θεραπεία με Aricept (ή γενικότερα με δονεπεζίλη), είναι απαραίτητο να υπάρχει άτομο υπεύθυνο για τη φροντίδα του ασθενούς, το οποίο θα πρέπει επίσης να ελέγχει αν λαμβάνει ο ασθενής το φάρμακό του. Η θεραπεία συντήρησης γίνεται να διαρκέσει για όσο καιρό υπάρχει θεραπευτικό όφελος προς τον ασθενή. Επομένως, το κλινικό όφελος του Aricept θα πρέπει να επανεκτιμάται τακτικά. Το ενδεχόμενο διακοπής της θεραπείας θα πρέπει να εξετάζεται αν δεν παρατηρείται πια θεραπευτική δράση. Δεν είναι εφικτός ο προκαθορισμός της ατομικής ανταπόκρισης του κάθε ασθενούς στη δονεπεζίλη.

Αν η θεραπεία διακοπεί, θα παρατηρηθεί μια σταδιακή ελάττωση των ευεργετικών αποτελεσμάτων από τη χρήση του Aricept.

Για παιδιά:

Δεν συνιστάται η χρήση του Aricept από παιδιά και εφήβους κάτω των 18 ετών.

Για άτομα με ηπατική και νεφρική δυσλειτουργία:

Η κάθαρση της δονεπεζίλης δεν επηρεάζεται σε περίπτωση νεφρικής δυσλειτουργίας, οπότε το θεραπευτικό σχήμα δεν χρειάζεται να αλλάξει για ασθενείς αυτής της ομάδας του πληθυσμού.

Ασθενείς που πάσχουν από ήπια έως και μέτρια ηπατική δυσλειτουργία, ενδέχεται να υποστούν αυξημένη έκθεση. Επομένως, αν είναι επιθυμητό να αυξηθεί η δόση τους, αυτό θα πρέπει να γίνεται αναλόγως της ανθεκτικότητας του κάθε ασθενούς. Δεν υπάρχουν δεδομένα σχετικά με τη χρήση του Aricept από ασθενείς που πάσχουν από σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία.

Τρόπος χορήγησης

Πώς πρέπει να λαμβάνω το Aricept;

Το Aricept πρέπει να λαμβάνεται το βράδυ, από το στόμα, αμέσως πριν την κατάκλιση.

Αντενδείξεις

Πότε δεν επιτρέπεται να πάρει κανείς Aricept;

Δεν επιτρέπεται να γίνεται χρήση του Aricept από ασθενείς με γνωστή υπερευαισθησία (αλλεργία):

  • Στη δονεπεζίλη
  • Στα παράγωγα της πιπεριδίνης
  • Σε κάποιο έκδοχο του Aricept 

Ακόμη, το Aricept περιέχι λακτόζη και επομένως δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται από ασθενείς με:

  • Σπάνια κληρονομική δυσανεξία στην γαλακτόζη
  • Έλλειψη λακτάσης Lapp
  • Δυσαπορρόφηση γλυκόζης-γαλακτόζης

Προφυλάξεις

Τι θα πρέπει να προσέχω αν παίρνω Aricept;

Δεν έχει διερευνηθεί η χρήση του Aricept από ασθενείς με:

  • Σοβαρή άνοια Alzheimer
  • Άλλες μορφές άνοιας
  • Άλλες δυσλειτουργίες της μνήμης (όπως έκπτωση της γνωστικής λειτουργίας εξαιτίας μεγάλης ηλικίας)

Αν είναι απαραίτητη η χρήση αναισθησίας:

Το Aricept επειδή είναι αναστολέας της χολινεστεράσης, μπορεί να επιτείνει την χάλαση των μυών (τύπος μυοχάλασης όπως εκείνος που προκαλεί η σουκινυλοχολίνη) κατά την αναισθησία.

Περιπτώσεις καρδιαγγειακών καταστάσεων:

Εξαιτίας της φαρμακολογικής δράσης τους, τα φάρμακα της κατηγορίας των αναστολέων της χολινεστεράσης ενδέχεται να ασκήσουν βαγοτονική δράση στην καρδιακή συχνότητα (για πάραδειγμα βραδυκαρδία). Το ενδεχόμενο να εμφανιστεί αυτή η δράση ενδέχεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ασθενείς που πάσχουν από σύνδρομο νοσούντος φλεβόκομβου ή από άλλες υπερκοιλιακές διαταραχές της καρδιακής αγωγιμότητας, π.χ. φλεβοκομβοκολπικό ή κολποκοιλιακό αποκλεισμό.

Έχουν αναφερθεί περιστατικά συγκοπτικού επεισοδίου, αλλά και σπασμών. Κατά την χρήση των φαρμάκων αυτής της κατηγορίας, πρέπει να ελέγχονται προσεκτικά οι κίνδυνοι πρόκλησης καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Περιπτώσεις γαστρεντερικών καταστάσεων:

Ασθενείς με αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης έλκους, π.χ., εκείνοι με ιστορικό έλκους και εκείνοι που ταυτόχρονα λαμβάνουν ΜΣΑΦ, θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά για πιθανή εμφάνιση σχετικών συμπτωμάτων. Εντούτοις, οι κλινικές μελέτες που έχουν διεξαχθεί με Aricept δεν κατέδειξαν αύξηση, συγκριτικά με το placebo, στη συχνότητα ανάπτυξης πεπτικού έλκους ή και αιμορραγίας στο γαστρεντερικό των ασθενών.

Προβλήματα στο ουροποιογεννητικό:

Παρότι δεν έχει αναφερθεί σε κλινικές μελέτες με το Aricept, τα χολινομιμητικά φάρμακα ενδέχεται να οδηγήσουν σε απόφραξη του αυχένα της ουροδόχου κύστης.

Περιπτώσεις νευρολογικών καταστάσεων:

Σπασμοί: Τα χολινομιμητικά φάρμακα θεωρείται ότι μπορούν να προκαλέσουν γενικευμένους σπασμούς. Εντούτοις, η εμφάνιση σπασμών είναι πιθανό να αποτελεί επίσης σύμπτωμα της νόσου Alzheimer. Ενδέχεται επίσης αυτά τα φάρμακα να επιδεινώσουν ή να προκαλέσουν γενικότερα εξωπυραμιδικά συμπτώματα.

Νευροληπτικό Kακόηθες Σύνδρομο (NΚΣ): Πρόκειται για μια πάθηση που ενδέχεται να απειλήσει τη ζωή του ασθενούς και χαρακτηρίζεται από:

  • Υπερθερμία
  • Μυϊκή ακαμψία
  • Αυτόνομη αστάθεια
  • Μεταβληθείσα συνείδηση
  • Αυξημένα επίπεδα φωσφοκινάσης της κρεατίνης στον ορό

και η οποία πολύ σπάνια έχει αναφερθεί σε άτομα που λαμβάνουν Aricept, κυρίως όμως σε εκείνους που ταυτόχρονα λαμβάνουν αντιψυχωσικά. Ακόμη, μπορεί να εμφανιστούν:

Αν ένας ασθενής εμφανίσει συμπτώματα χαρακτηριστικά του ΝΚΣ ή και ανεξήγητα υψηλό πυρετό χωρίς άλλες εκδηλώσεις του ΝΚΣ, θα πρέπει να διακοπεί η θεραπεία.

Περιπτώσεις πνευμονικών καταστάσεων:

Τα φάρμακα της κατηγορίας των αναστολέων της χολινεστεράσης, επειδή έχουν χολινομιμητική δράση, θα πρέπει να συνταγογραφούνται προσεκτικά σε ασθενείς που έχουν ιστορικό με άσθμα ή με αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Η συγχορήγηση του Aricept με άλλα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας, ανταγωνιστές ή αγωνιστές του χολινεργικού συστήματος θα πρέπει να αποφεύγεται.

Θνησιμότητα σε κλινικές δοκιμές με ασθενείς με αγγειακή άνοια:

Έχουν διεξαχθεί 3 κλινικές δοκιμές, με διάρκεια 6 μήνες και σε αυτές μελετήθηκαν ασθενείς που πληρούσαν τα κριτήρια διάγνωσης NINDS-AIREN, για πιθανή ή πολύ πιθανή αγγειακή άνοια (VaD-Vascular dementia). Αυτά τα κριτήρια είναι σχεδιασμένα ώστε να αναγνωρίζουν ασθενείς με άνοια που φαίνεται να οφείλεται σε αγγειακά αίτια μόνο και ώστε να αποκλείουν ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο Alzheimer.

Τα ποσοστά θνησιμότητας, στην πρώτη μελέτη, ήταν:

  • 2/198 (1,0%) σε θεραπεία με υδροχλωρική δονεπεζίλη 5mg
  • 5/206 (2,4%) σε θεραπεία με υδροχλωρική δονεπεζίλη 10mg
  • 7/199 (3,5%) σε θεραπεία με placebo

Τα ποσοστά θνησιμότητας, στη δεύτερη μελέτη, ήταν:

  • 4/208 (1,9%) σε θεραπεία με υδροχλωρική δονεπεζίλη 5mg
  • 3/215 (1,4%) σε θεραπεία με υδροχλωρική δονεπεζίλη 10mg
  • 1/193 (0,5%) σε θεραπεία με placebo

Τα ποσοστά θνησιμότητας, στην τρίτη μελέτη, ήταν:

  • 11/648 (1,7%) σε θεραπεία με υδροχλωρική δονεπεζίλη 5mg
  • 0/326 (0%) σε θεραπεία με placebo

Το ποσοστό θνησιμότητας από τις 3 συνδυασμένες μελέτες VaD για την ομάδα της υδροχλωρικής δονεπεζίλης (1,7%) ήταν υψηλότερο από εκείνο της ομάδας του placebo (1,1%), εντούτοις, η αυτή η διαφορά δεν είναι στατιστικά σημαντική. Οι περισσότεροι θάνατοι ασθενών που λάμβαναν υδροχλωρική δονεπεζίλη ή placebo, φαίνεται ότι προκλήθηκαν από διάφορες αιτίες, αγγειακά συσχετιζόμενες, οι οποίες θα ήταν ενδεχομένως αναμενόμενες σε τέτοιους πληθυσμούς, οι οποίοι είχαν υποκείμενη αγγειακή νόσο. Δεν αναδείχτηκε ότι προκαλούνται συχνότερα καρδιαγγειακά συμβάματα σε ασθενείς που λαμβάνουν δονεπεζίλη, παρότι σε εκείνους που λάμβαναν το placebo. Ακόμη, πολλές άλλες μελέτες σε μεγάλο αριθμό ασθενών με άνοια (είτε λόγω της νόσου Alzheimer είτε λόγω διαφορετικών αιτίων, εδείξαν μεγαλύτερο ποσοστό θνησιμότητας στους ασθενείς που λάμβαναν το placebo σε συγκριση με εκείνους που λάμβαναν δονεπεζίλη.

Κύηση

Είμαι έγκυος, μπορώ να πάρω Aricept;

Δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα σχετικά με τη χρήση του Aricept κατά την κύηση.

Μελέτες που έγιναν σε ζώα, δεν κατέδειξαν τερατογόνο δράση, αλλά έχουν έδειξαν περιγεννητική και μεταγεννητική τοξικότητα. Ο πιθανός κίνδυνος προς τους ανθρώπους δεν είναι γνωστός.

Το Aricept δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται από εγκύους γυναίκες, εκτός αν είναι απόλυτα απαραίτητο.

Γαλουχία

Θηλάζω, μπορώ να πάρω Aricept;

Η δονεπεζίλη εκκρίνεται στο μητρικό γάλα των αρουραίων, αλλά δεν είναι γνωστό αν αυτό ισχύει και για το ανθρώπινο γάλα, καθώς δεν υπάρχουν μελέτες με μητέρες κατά τη γαλουχία. Επομένως, γυναίκες σε θεραπεία με Aricept δεν επιτρέπεται να θηλάζουν.