ZITHROMAX PD.SOL.INF 500MG/VIAL BTx1VIAL (Ενέσιμη μορφή)

Φλωριάνα Καραλή
Πηγή: ΕΟΦ

Αυτό το φάρμακο συνταγογραφείται συνήθως για:

Ενδείξεις

Τι είναι το Zithromax;

Το Zithromax είναι ένα αντιβιοτικό της κατηγορίας των μακρολιδίων. Συγκεκριμένα, η δραστική ουσία του zithromax είναι η αζιθρομυκίνη η οποία παρεμποδίζει τη σύνθεση των πρωτεϊνών επειδή αναστέλλεται η αντίδραση μετατόπισης των πεπτιδίων και αναστέλλεται η δημιουργία της ριβοσωμικής υποομάδας 50S. Είναι απαραίτητο να τονιστεί πως αυτό το φάρμακο, όπως και κάθε αντιβιοτικό, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση βακτηριακών λοιμώξεων. 

Για ποιες λοιμώξεις ενδείκνυται η χρήση της αζιθρομυκίνης;

Αρχικά είναι απαραίτητο να τονιστεί πως αυτό το φάρμακο, όπως και κάθε αντιβιοτικό, χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση βακτηριακών λοιμώξεων. Κυρίως χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ήπιας έως μέτριας βαρύτητας λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος.

Χρησιμοποιείται λοιπόν:

- Για τη θεραπεία της εξωνοσοκομειακής πνευμονίας εξαιτίας των Chlamydophila pneumoniae, Haemophilus influenzae, Haemophilus parainfluenzae, Moraxella catarrhalis, Mycoplasma pneumoniae ή Streptococcus pneumoniae  σε εκείνους τους ασθενείς που κρίνεται απαραίτητη η ενδοφλέβια έγχυση του φαρμάκου ως εναρκτήρια θεραπεία. 

- Για για τη θεραπεία της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου, που οφείλεται σε ευαίσθητα στελέχη μικροοργανισμών, συμπεριλαμβανομένων των Chlamydia trachomatis, Neisseria gonorrhoea, Mycoplasma hominis σε εκείνους τους ασθενείς που κρίνεται απαραίτητη η ενδοφλέβια έγχυση του φαρμάκου ως εναρκτήρια θεραπεία. 

Δοσολογία

Ποια είναι η συνιστώμενη δοσολογία του Zithromax;

Εξαρτάται από την ασθένεια για την οποία χρησιμοποείται αλλά και από την ηλικία του ασθενούς. 

Για ενήλικες και εφήβους άνω των 12 ετών

- Θεραπεία της εξωνοσοκομειακής πνευμονίας που οφείλεται σε ευαίσθητους μικροοργανισμούς: 500 mg ενδοφλεβίως ως εφάπαξ ημερήσια δόση για τουλάχιστον 2 ημέρες. Στη συνέχεια πρέπει να χορηγήθεί αζιθρομυκίνη από το στόμα ως άπαξ ημερήσια δόση 500 mg μέχρι να ολοκληρωθεί διάστημα θεραπείας 7 έως 10 ημερών. Το πότε θα πρέπει να αλλάξει η θεραπεία από ενδοφλέβια σε θεραπεία από το στόμα μόνο ο γιατρός μπορεί να το κρίνει ανάλογα με το πως ανταποκρίνεται στη θεραπεία. 

- Θεραπεία της φλεγμονώδους νόσου της πυέλου, που οφείλεται σε ευαίσθητους μικροοργανισμούς: 500 mg ενδοφλεβίως ως εφάπαξ ημερήσια δόση για 1-2 μέρες. Στη συνέχεια πρέπει να χορηγηθεί αζιθρομυκίνη από το στόμα ως άπαξ ημερήσια δόση 250 mg μέχρι να ολοκληρωθεί διάστημα θεραπείας 7 ημερών. Το πότε θα πρέπει να αλλάξει η θεραπεία από ενδοφλέβια σε θεραπεία από το στόμα μόνο ο γιατρός μπορεί να το κρίνει ανάλογα με το πως ανταποκρίνεται στη θεραπεία. 

Τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν το Zithromax ενέσιμο;

Δεν συνιστάται η χρήση του φαρμάκου σε παιδιά μιας και δεν υπάρχουν επαρκή κλινικά δεδομένα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου σε παιδιά. 

Οι ειδικοί πληθυσμοί πρέπει να λαμβάνουν άλλη δόση;

  • Υπερήλικες ασθενείς: Δεν χρειάζεται προσαρμογή της δόσης σε αυτήν την κατηγορία ασθενών. Χρειάζεται προσοχή βέβαια σε εκείνουν που έχουν εν εξελίξει προαρρυθμικές καταστάσεις, μιας και υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης καρδιακών αρρυθμιών και torsades de pointes
  • Ασθενείς με Νεφρική Δυσλειτουργία: Χρειάζεται προσαρμογή της δόσης σε ασθενείς που έχουν σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία, δηλαδή GFR <10 ml/min. Εκείνοι που έχουν ήπια έως μέτρια νεφρική δυσλειτουργία δεν χρειάζεται προσαρμογή στη δόση GFR 10-80 ml/min.

Γιατί πρέπει να γνωρίζω την κάθαρση της κρεατινίνης;

Ουσιαστικά, η κρεατινίνη είναι μία ουσία που αποβάλλεται εξ ολοκλήρου από τους νεφρούς και αν εντοπιστεί ποσότητα της στο πλάσμα, δείχνει ότι υπάρχει κάποια δυσλειτουργία στη σπειραματική διήθηση των νεφρών, δηλαδή υποδηλώνει ότι υπάρχει κάποια διαταραχή στη λειτουργία των νεφρών.  

Για να γίνει κατανοητός ο πίνακας είναι απαραίτητο να υπολογισθεί η κάθαρση κρεατινίνης (CLcr) του εκάστοτε ασθενή σε ml/min, ακολουθώντας τον παρακάτω τύπο:

CLcr = {[(140-ηλικία (έτη)) x βάρος (kg)] / [72 x κρεατινίνη ορού (mg/dl)]} x 0,85 για γυναίκες

  • Ασθενείς με Ηπατική Δυσλειτουργία: Απαιτείται προσαρμογή της δόσης μόνο σε εκείνους τους ασθενείς με σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Εκείνοι με ήπια έως μέτρια δυσλειτουργία λαμβάνουν την ίδια δόση με τους ενήλικες ασθενείς με φυσιολογική ηπατική λειτουργία.  

Τρόπος χορήγησης

Πώς πρέπει να χορηγηθεί το φάρμακο;

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν γίνεται η ανασύσταση και η αραίωση της κόνεως. Η έγχυση θα γίνεται πάντα με τη καθοδήγηση του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού. Η ενδοφλέβια χορήγηση θα πρέπει να γίνεται για χρόνο όχι μικρότερο των 60 λεπτών. Σημαντικό είναι πως δεν πρέπει να χορηγείται το φάρμακο ως ταχεία άπαξ ενδοφλέβια ένεση ή ενδομυϊκή ένεση. 

Η συγκέντρωση του τελικού διαλύματος, αυτού δηλαδή που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την έγχυση πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μαζί με το ρυθμό έγχυσης. Συγκεκριμένα χορηγούνται:

  • 1 mg/ml σε διάστημα 3 ωρών
  • 2 mg/ml σε διάστημα 1 ώρας
  • Συγκεντρώσεις >2 mg/ml πρέπει να αποφεύγονται

Πώς φτιάχνουμε το τελικό διάλυμα;

Αρχικά γίνεται η ανασύσταση. Κατά την ανασύσταση προσθέτουμε 4,8 ml στείρου ύδατος για ενέσιμα στο φιαλίδιο των 500 mg και ανακινούμε το φιαλίδιο μέχρι να διαλυθεί το φάρμακο. Συνήθως καλό είναι να χρησιμοποιούμε μία σύριγγα 5 ml για την ανασύσταση για να είμαστε σίγουροι ότι θα βάλουμε ακριβώς την απαιτούμενη ποσότητα. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε ανά 1 ml διαλύματος να περιέχονται 100 mg δραστικής ουσίας.

Είναι απαραίτητο να βεβαιωνόμαστε πως δεν υπάρχουν ξένα σωματίδια εντός του διαλύματος. Σε περίπτωση που υπάρχουν τότε πρέπει το διάλυμα να απορρίπτεται. 

Στη συνέχεια γίνεται η αραίωση όπως φαίνεται και στον πίνακα παρακάτω. Για να επιτύχουμε ουσιαστικά ένα εύρος συγκεντρώσεων από 1,0-2,0 mg/ml μεταφέρουμε 5 ml από το διάλυμα αζιθρομυκίνης των 100 mg/ml στην κατάλληλη ποσότητα διαλύτη (μπορούν να υπάρξουν αρκετοί διαλύτες). 

 

Τελική συγκέντρωση διαλύματος προς έγχυση

(mg/ml)

Ποσότητα διαλύτη

(ml)

1,0 mg/ml 500 ml
2,0 mg/ml 250 ml

 

Αντενδείξεις

Πότε αντενδείκνυται η χρήση του Zithromax;

  • Ασθενείς με υπερευαισθησία στην αζιθρομυκίνη, την ερυθρομυκίνη, ή σε οποιοδήποτε αντιβιοτικό της ομάδας των μακρολιδίων ή των κετολιδίων
  • Ασθενείς με υπερευαισθησία σε κάποιο από τα έκδοχα που περιέχονται
  • Η ταυτόχρονη χορήγηση μακρολιδίων με σιζαπρίδη αντενδείκνυται.

Προφυλάξεις

Τι πρέπει να προσέχω όταν λαμβάνω το Zithromax;

Το Zithromax, όπως και τα υπόλοιπα αντιβιοτικά, πρέπει να χορηγούνται με προσοχή σε ασθενείς, που έχουν εμφανίσει κάποια μορφή αλλεργίας, ιδίως σε φάρμακα.

  • Ασθενείς με υπερευαισθησία: πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα καθώς έχουν αναφερθεί σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις όπως:

- αγγειοοίδημα 

- αναφυλαξία (σπάνια θανατηφόρα)

- δερματολογικές αντιδράσεις συμπεραμβαλομένης της Οξεία Γενικευμένης Εξανθηματικής Φλυκταίνωσης (AGEP)

- Σύνδρομο Stevens-Johnson (SJS)

- Τοξική Επιδερμική Νεκρόλυση (TEN) (σπάνια θανατηφόρα)

- Φαρμακευτική Αντίδραση με Ηωσινοφιλία και Συστηματικά Συμπτώματα (DRESS)

Μερικές από αυτές τις αντιδράσεις που προέκυψαν μετά από χορήγηση αζιθρομυκίνης είχαν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση υποτροπιαζόντων συμπτωμάτων, τα οποία χρειάζονταν μεγαλύτερη περίοδο παρακολούθησης και θεραπείας. Στην περίπτωση που εμφανιστεί κάποια αλλεργική αντίδραση, συνιστάται διακοπή του φαρμάκου και χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας. Οι ιατροί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορεί να παρουσιαστεί επανεμφάνιση των αλλεργικών συμπτωμάτων, όταν διακοπεί η συμπτωματική θεραπεία.

  • Ηπατοτοξικότητα: Χρειάζεται προσοχή η χορήγηση του φαρμάκου στους ασθενείς με σοβαρή δυσλειτουργία γιατί το ήπαρ είναι η κύρια οδός απέκκρισης του φαρμάκου. Έχουν καταγραφεί τα εξής:

- μη φυσιολογική ηπατική λειτουργία

- ηπατίτιδα (και κεραυνοβόλου ηπατίτιδας)

- χολοστατικός ίκτερος

- ηπατική νέκρωση

- ηπατική ανεπάρκεια

Κάποιοι ασθενείς ενδέχεται να είχαν προϋπάρχουσα ηπατική νόσο ή ενδέχεται να είχαν λάβει άλλα ηπατοτοξικά φαρμακευτικά προϊόντα. Σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων ηπατικής δυσλειτουργίας όπως: 

- ταχεία εξελισσόμενη εξασθένιση σχετιζόμενη με ίκτερο

- σκουρόχρωμα ούρα

- αιμορραγική τάση

- ηπατική εγκεφαλοπάθεια

Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να γίνουν άμεσα εργαστηριακές εξετάσεις για να ελεγχεί η λειτουργία του ήπατος και αν αποδειχθεί πως όντως υπάρχει δυσλειτουργία θα πρέπει να σταματήσει η χορήγηση του φαρμάκου. 

  • Βρεφική υπερτροφική πυλωρική στένωση (IHPS): Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όταν χορηγήθηκε το φάρμακο σε νεογνα, θεραπεία έως και τις πρώτες 42 ημέρες ζωής. Για το λόγο αυτό θα πρέπει οι γονείς και οι φροντιστές σε περίπτωση εμφάνισης οποιουδήποτε συμπτώματος να το αναφέρθουν στο γιατρό. Συνήθως εμφανίζονται μετά τη χορήγηση του φαρμάκου:

- εμετοί 

-ευερεθιστότητα κατά τη σίτιση

  • Συγχορήγηση με παράγωγα της ερυσιβώδους όλυρας: Έχουν αναφερθεί παραδείγματα εργοτισμού όταν υπήρξε συγχορήγηση με μακρολίδες. Αν και είναι γεγονός πως δεν έχει φανεί κάποια αλληλεπίδραση με τη συγχορήγηση με αζιθρομυκίνη αλλά λόγω του θεωρητικού υπόβαθρου καλό είναι να αποφεύγεται η συγχορήγηση αυτών των παραγώγων με την αζιθρομυκίνη. 
  • Επιμόλυνση: Όλα τα αντιβιοτικά μπορούν κατόπιν χρήσης του να διευκολύνουν την ανάπτυξη σημείων επιμόλυνσης από μη ευαίσθητους μικροοργανισμούς, μεταξύ των οποίων και των μυκήτων.
  • Διάρροια οφειλόμενη σε Clostridium difficile (CDAD): Σχεδόν όλα τα αντιβιοτικά μπορούν να οδηγήσουν σε διάρροια εξαιτίας του Clostridium difficile. Η παρενέργεια αυτή μπορεί να ποικίλλει όσον αφορά τη βαρύτητα. Μπορεί να εμφανιστεί ως μία απλή διάρροια και μπορεί να φτάσει ως και θανατηφόρο κολίτιδα. Είναι πλέον ευρέως γνωστό ότι η θεραπεία με αντιβίωση αναταρράσει τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα με αποτέλεσμα να ευδοκιμεί η υπερανάπτυξη του Clostridium difficile. Η διάρροια προκαλέιται επειδή το βακτήριο αυτό παράγει κάποιες τοξίνες, τις τοξίνες Α και Β. Η λοίμωξη που προκαλείται συνήθως είναι ανθεκτική στη θεραπεία με αντιμικροβιακά και μπορεί να οδηγήσει σε κολεκτομή. Άρα είναι απαραίτητο να λαμβάνεται υπόψη η περίπτωση εμφάνισης διάρροιας οφειλόμενη σε Clostridium difficile όταν πρόκειται να χορηγηθεί οποιοδήποτε αντιβιοτικό, μεταξύ των οποίων και η αζιθρομυκίνη. Επίσης θα πρέπει να καταγράφεται το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς εφόσον έχει αναφερθεί ότι η CDAD μπορεί να εμφανιστεί εως και 2 μήνες μετά τη χορήγηση αντιβιώεων. 

- Πώς όμως θεραπεύεται η ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα;

Μετά την εμφάνιση της ψευδομεμβρανώδους κολίτιδας θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση θεραπείας. Συνήθως μετά τη διακοπή του φαρμάκου διακόπτονται και τα συμπτώματα της κολίτιδας. Ωστόσο δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να εμφανιστούν μέτριες έως και σοβαρές περιπτώσεις κολίτιδας όπου πρέπει να χορηγούνται υγρά και ηλεκτρολύτες συμπληρωματικά στη χορήγηση πρωτεϊνών και της κατάλληλης αντιβίωσης. 

  • Νεφρική Δυσλειτουργία: Χρειάζεται προσοχή η χορήγηση αζιθρομυκίνης σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία, με GFR<10 ml/min γιατί έχει παρατηρηθεί ότι αυξάνεται κατά 33% η συστηματική έκθεση στο φάρμακο. 
  • Παράταση του διαστήματος QT: Οι αντιβιόσεις της κατηγορίας των μακρολίδων, άρα και η αζιθρομυκίνη, μπορούν να προκαλέσουν παράταση της καρδιακής επαναπόλωσης και του διαστήματος QT με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν καρδιακές/κοιλικές αρρυθμίες, μεταξύ των οποίων και torsades de pointes. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει και σε καρδιακή ανακοπή για αυτό και πρέπει η Zithromax να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με εν εξελίξει προαρρυθμικές καταστάσεις ιδιαίτερα στις παρακάτω περιπτώσεις:

- Γυναίκες 

- Υπερήλικες ασθενείς 

- Ασθενείς με συγγενή ή τεκμηριωμένη παράταση του διαστήματος QT

- Ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με άλλα φάρμακα που μπορούν να παρατείνουν το διάστημα QT, όπως αντιαρρυθμικά Τάξης ΙΑ (κινιδίνη και προκαϊναμίδη) και Τάξης ΙΙΙ (ντοφετιλίδη, αμιωδαρόνη και σοταλολόλη), σιζαπρίδη και τερφεναδίνη, αντιψυχωσικοί παράγοντες (όπως η πιμοζίδη), αντικαταθλιπτικά (όπως η σιταλοπράμη), φθοριοκινολόνες (όπως η μοξιφλοξασίνη και η λεβοφλοξασίνη) και πρέπει να λάβουν και αζιθρομυκίνη

- Ασθενείς που πάσχουν από ηλεκτρολυτικές διαταραχές, όπως υποκαλιαιμία ή υπομαγνησαιμία

- Ασθενείς με σχετιζόμενη βραδυκαρδία, καρδιακή αρρυθμία ή σοβαρή καρδιακή ανεπάρκεια

  • Μυασθένεια Gravis: Σε ασθενείς, οι οποίοι λάμβαναν θεραπεία με αζιθρομυκίνη, έχουν αναφερθεί εξάρσεις των συμπτωμάτων της μυασθένειας gravis και νέα εμφάνιση συνδρόμου μυασθένειας.
  • Θεραπεία της πνευμονίας:Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε ασθενείς που πάσχουν από πνευμονία οι οποίοι θεωρούνται ακατάλληλοι για θεραπεία εκτός νοσοκομείου, από του στόματος, εξ αιτίας μετρίου βαθμού ή σοβαρής λοίμωξης ή επειδή υπάρχουν οι παρακάτω παράγοντες κινδύνου: 

- ασθενείς προσβληθέντες από ενδονοσοκομειακά παθογόνα

- ασθενείς με γνωστή ή πιθανολογούμενη μικροβιαιμία

- ασθενείς απαιτούντες εισαγωγή σε νοσοκομείο

- υπερήλικες ή εξασθενημένοι ασθενείς ή

- ασθενείς με συνυπάρχοντα σημαντικά προβλήματα υγείας τα οποία μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα αντίδρασής τους προς τη νόσο (περιλαμβανομένων της ανοσοκαταστολής ή της λειτουργικής ασπληνίας).

Για τη αντιμετώπιση της πνευμονίας από την κοινότητα η κύρια θεραπευτική οδός είναι ο συνδυασμός αντιβιοτικών (κυρίως β-λακτάμη με μακρολίδη). Ωστόσο είναι απαραίτητο να να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία της πνευμονίας από την κοινότητα.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί το φάρμακο σε παιδιά;

Δεν συνιστάται η χρήση του φαρμάκου σε παιδιά μιας και δεν υπάρχουν επαρκή κλινικά δεδομένα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου σε παιδια. 

Τι πρέπει να προσέχω πριν κάνω την ενδοφλέβια χορήγηση;

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή όταν γίνεται η ανασύσταση και η αραίωση της κόνεως. Η έγχυση θα γίνεται πάντα με τη καθοδήγηση του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού. Η ενδοφλέβια χορήγηση θα πρέπει να γίνεται για χρόνο όχι μικρότερο των 60 λεπτών. Σημαντικό είναι πως δεν πρέπει να χορηγείται το φάρμακο ως ταχεία άπαξ ενδοφλέβια ένεση ή ενδομυϊκή ένεση. 

Προσοχή! Κίνδυνος ανθεκτικών μικροβίων!

Όταν χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά για πολύ καιρό, θα πρέπει να υπάρχει επαγρύπνιση για την πιθανότητα εμφάνισης ανθεκτικών στελεχών μικροβίων, που θα καταστήσει το αντιβιοτικό αναποτελεσματικό και θα οδηγήσει στον υπέρμετρο πολλαπλασιασμό των μικροβίων. Επομένως, κρίνεται απαραίτητη η προσεκτική παρακολούθηση του ασθενούς. Εάν κατά τη διάρκεια της αγωγής, εμφανισθεί επιλοίμωξη, πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα.

Ενημερωθείτε εκτενέστερα για το πώς τα ανθεκτικά παθογόνα βακτήρια ξεφεύγουν της δράσης των αντιβιοτικών και πώς τα παναθεκτικά βακτήρια φτάνουν να είναι αήττητα.

Κύηση

Είμαι έγκυος, μπορώ να πάρω Zithromax;

Δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κλινικά δεδομένα για τη χρήση του φαρμάκου σε εγκύους. Σε μελέτες με πειραματόζωα βρέθηκε ότι η αζιθρομυκίνη είναι μία δραστική ουσία που μπορεί να περάσει από τον πλακούντα, ωστόσο δεν παρατηρήθηκαν επιδράσεις τερατογένεσης. Άρα το φάρμακο θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που κριθεί απαραίτητο και το όφελος είναι μεγαλύτερο του κινδύνου. 

Γαλουχία

Θηλάζω, μπορώ να χρησιμοποιήσω το φάρμακο;

Η αζιθρομυκίνη μπορεί να απεκκριθεί στο ανθρώπινο μητρικό γάλα, ωστόσο δεν υπάρχουν επαρκή και ελεγχόμενα κλινικά δεδομένα χρήσης του φαρμάκου σε θηλάζουσες γυναίκες, στις οποίες να έχει γίνει περιγραφή της φαρμακοκινητικής της έκκρισης της αζιθρομυκίνης στο ανθρώπινο μητρικό γάλα.