Εξέταση αίματος θα προβλέπει τον διαβήτη, χρόνια πριν εμφανιστεί

Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μεταβολίτες στο αίμα, που προβλέπουν με ακρίβεια εάν μια γυναίκα θα αναπτύξει διαβήτη τύπου 2, μετά από την παροδική ανάπτυξη διαβήτη κύησης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημιουργία μιας εξέτασης που θα βοηθούσε τους γιατρούς να εντοπίσουν τις ασθενείς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο και να τις βοηθήσουν να αποτρέψουν την ασθένεια μέσω αλλαγών στη διατροφή και μέσω άσκησης.

Πώς μπορεί να προβλεφθεί εάν μια γυναίκα θα αναπτύξει διαβήτη τύπου 2 μετά την εγκυμοσύνη;

Σύμφωνα με τον επικεφαλή συγγραφέα της έρευνας, Michael Wheeler, υπάρχει μια μεταβολική δυσλειτουργία στις γυναίκες που θα αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2, η οποία εμφανίζεται σε πρώιμη κατάσταση μετά τον τοκετό, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει ήδη ένα υποκείμενο αναγνωρίσιμο πρόβλημα. Αυτή η αναγνωρισμένη μεταβολική δυσλειτουργία μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια, σε ποσοστό πάνω από 85%, το αν μια γυναίκα θα αναπτύξει διαβήτη τύπου 2 (T2D).

Σημειώνεται ότι περίπου μία στις 10 γυναίκες θα αναπτύξει διαβήτη κύησης (GD), κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, γεγονός που την θέτει σε υψηλότερο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, με το 30- 50% αυτών των γυναικών, να αναπτύσσουν την εν λόγω ασθένεια,  εντός 10 ετών μετά τον τοκετό. Υπενθυμίζεται ότι ο διαβήτης τύπου 2 εμποδίζει την ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως απώλεια όρασης, νευρολογικά προβλήματα, καθώς και καρδιακή και νεφρική νόσο.

Συνιστάται στις γυναίκες με διαβήτη κύησης, να υποβάλλονται σε ετήσιο τεστ ανοχής της γλυκόζης μετά τον τοκετό, το οποίο μετρά την ικανότητα του σώματος να απομακρύνει το σάκχαρο από την κυκλοφορία του αίματος. Αλλά η διαδικασία αυτή είναι χρονοβόρα, με αποτέλεσμα να την ακολουθούν λιγότερες από τις μισές γυναίκες και αυτό είναι λογικό, καθώς με ένα νεογέννητο στο σπίτι είναι το τελευταίο πράγμα που θα σκεφτούν. Όπως ανέφερε ο Wheeler. «Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους πραγματοποιήσαμε αυτήν τη μελέτη, για να αναπτύξουμε μια απλή εξέταση αίματος που δεν θα απαιτεί πολλές επισκέψεις στο νοσοκομείο».

Υπογραμμίζεται ότι οι ερευνητές κατάφεραν να αποκαλύψουν για πρώτη φορά τις μεταβολικές υπογραφές που σηματοδοτούν την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, στην πιλοτική μελέτη που πραγματοποίησαν το 2016 σε 1033 γυναίκες με διαβήτη κύησης. Σημειώνεται ότι όλες οι γυναίκες γέννησαν τα μωρά τους στο νοσοκομείο Kaiser Permanente στη βόρεια Καλιφόρνια, μεταξύ του 2008 και του 2011.

Η νέα μελέτη βασίστηκε στην προηγούμενη και ακολούθησε την ίδια ομάδα γυναικών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, κατά το οποίο οι περισσότερες γυναίκες ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 2. Με την εξέταση των δειγμάτων του αίματος τους σε βαθύτερο επίπεδο και την παρακολούθηση τους με την πάροδο του χρόνου, οι ερευνητές εντόπισαν νέες ενώσεις που σχετίζονται με τον διαβήτη.

Τα δείγματα αίματος συλλέχθηκαν τις πρώτες έξι έως εννέα εβδομάδες μετά τον τοκετό και στη συνέχεια συνέχισαν να συλλέγονται δύο φορές τον χρόνο, για δύο χρόνια. Η υγεία των γυναικών παρακολουθήθηκε μέσω των ηλεκτρονικών ιατρικών αρχείων, για οκτώ περίπου χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, διαπιστώθηκε ότι 173 γυναίκες ανέπτυξαν διαβήτη τύπου 2, ενώ τα δείγματα του αίματος τους συγκρίθηκαν με 485 γυναίκες, οι οποίες συμμετείχαν επίσης στη μελέτη και ταίριαζαν σε βάρος, ηλικία, φυλή και εθνικότητα, αλλά δεν είχαν αναπτύξει διαβήτη.

«Αυτή η μελέτη είναι μοναδική, καθώς δεν συγκρίνουμε απλώς υγιείς ανθρώπους με άτομα με προχωρημένη νόσο», ανέφερε ο Hannes Röst, βοηθός καθηγητή μοριακής γενετικής. «Αντ ‘αυτού, συγκρίνουμε γυναίκες που είναι κλινικά οι ίδιες, καθώς όλες είχαν διαβήτη κύησης, αλλά μετά τον τοκετό μερικές κατέληξαν να μην έχουν διαβήτη» εξηγώντας ότι αυτός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να βρεθούν οι μοριακές διαφορές σε φαινομενικά υγιείς ανθρώπους και να προβλεφθεί το ποιοι θα αναπτύξουν μια ασθένεια.

Σύμφωνα με τον Röst στα δείγματα αίματος που συγκρίθηκαν τα μόρια του σακχάρου χαρακτηρίζονταν εμφανώς μεταξύ των ταυτοποιημένων ενώσεων. Υπήρχαν επίσης αμινοξέα και μόρια λιπιδίων, υποδεικνύοντας υποκείμενα προβλήματα στον μεταβολισμό των πρωτεϊνών και του λίπους. Όταν, όμως, αποκλείονταν τα αμινοξέα και τα λιπίδια, η προγνωστική δύναμη της εξέτασης έπεφτε, γεγονός που υποδηλώνει ότι συμβαίνουν και άλλες διεργασίες μόλις αρχίσει να αναπτύσσεται ο διαβήτης, πέραν του μεταβολισμού του σακχάρου. «Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να εξηγήσουμε το γιατί παρατηρούνται επιπλοκές στους ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, ακόμη και όταν το σάκχαρο στο αίμα τους ελέγχεται αυστηρά με φάρμακα» ανέφερε ο Röst.

Συμπερασματικά

Οι ερευνητές εξέφρασαν την ελπίδα ότι θα μετατρέψουν αυτή τους την ανακάλυψη σε μια απλή εξέταση αίματος, την οποία θα μπορούσαν να κάνουν οι γυναίκες αμέσως μετά τον τοκετό. Σημειώνεται ότι οι γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη, καλούνται σε 10 χρόνια να εξεταστούν για διαβήτη τύπου 2, για συλλογή περεταίρω πληροφοριών.

Σύμφωνα με τους ειδικούς οι πληροφορίες που συλλέγονται από αυτή τη μελέτη θα βοηθήσουν, όχι μόνο στην ανάπτυξη μιας εξέτασης, αλλά στον εντοπισμό των μεταβολικών διαφορών μεταξύ φυλών και εθνοτικών ομάδων, που θα πρέπει να λάβει υπόψη η εξέταση. Επίσης, θα βοηθηθούν οι μαιευτήρες στον εντοπισμό των γυναικών που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, έτσι ώστε να μπορέσουν να τις στηρίξουν μέσα από αλλαγές στον τρόπο ζωής μειώνοντας τον κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη.