Μπορείς να εξασκήσεις τον εαυτό σου να ξυπνάει νωρίς;

Υπάρχουν άνθρωποι που ξυπνάνε νωρίς και άνθρωποι που δεν μπορούν να καταφέρουν να σηκωθούν με τίποτα. Υπάρχουν άνθρωποι που κοιμούνται νωρίς το βράδυ και άνθρωποι που το βράδυ νιώθουν ότι έχουν περισσότερη ενέργεια από ότι όλη την υπόλοιπη ημέρα.

Μπορεί να καταφέρει κανείς να αλλάξει τις ώρες του ύπνου του;

Όσο εύκολο κι αν ακούγεται δεν είναι μία εύκολη μετάβαση. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του χρονότυπο, δηλαδή το ποιες ώρες της ημέρας είναι περισσότερο σε εγρήγορση και γεμάτος ενέργεια και ποιες ώρες είναι περισσότερο κουρασμένος και οι ρυθμοί του είναι πιο αργοί. Ωστόσο δεν είναι κάτι ακατόρθωτο και ο καθένας μπορεί εν τέλει να προσαρμοστεί στους ρυθμούς της ημέρας και της νύχτας, όσο δύσκολο κι αν φαντάζει στην αρχή.

Ο χρονότυπος του ατόμου καθορίζεται από ένα συνδυασμό παραγόντων. Υπάρχουν εκατοντάδες γονίδια που σχετίζονται με το να ξυπνάει κάνεις νωρίς ή να κοιμάται πολύ αργά το βράδυ. Τα γονίδια αυτά επηρεάζουν τον κιρκάδιο ρυθμό ή το φυσιολογικό κύκλο ύπνου.

Το περιβάλλον και οι συνήθειες του ατόμου παίζουν επίσης πολύ μεγάλο ρόλο. Τα άτομα που προτιμούν να μένουν ξύπνια μέχρι αργά το βράδυ προτιμούν να ασχοληθούν με διάφορες δραστηριότητες και να κοινωνικοποιηθούν αργά το απόγευμα προς βράδυ εντείνοντας έτσι την ανάγκη τους να κοιμηθούν και αργότερα.

Ακριβώς επειδή το περιβάλλον και οι συνήθειες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στον κύκλο ύπνου ενός ατόμου, είναι εφικτό να αλλάξει ο κύκλος αυτός. Μία σύσταση είναι μέρα με τη μέρα να βάζετε ξυπνητήρι 15-20 λεπτά νωρίτερα και σιγά-σιγά με το πέρας πολλών εβδομάδων θα φτάσετε κάποια στιγμή στην ιδανική ώρα που θα θέλατε να ξυπνάτε. Στην αρχή είναι πολύ πιθανό να είναι πολύ δύσκολο και πολλές φορές θα μπείτε στον πειρασμό να πατήσετε την αναβολή στο ξυπνητήρι σας, ωστόσο όλη η πρόοδος σας θα χαθεί εάν δεν τηρήσετε ένα σταθερό πρόγραμμα ιδιαίτερα τον πρώτο καιρό.

Προσπαθήστε να περιορίσετε το πόσο φως μπαίνει στο δωμάτιο πού βρίσκεστε την ώρα πριν κοιμηθείτε και μείνετε μακριά από οθόνες, καθώς το φως μπλοκάρει την παραγωγή μελατονίνης, μιας ορμόνης που ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό και η παραγωγή της μας βοηθά να κοιμόμαστε πιο εύκολα. Παράλληλα, με το που ξυπνήσετε, προσπαθήστε να εκθέσετε τον εαυτό σας σε φως ώστε να σταματήσει η παραγωγή της μελατονίνης.

Γενικά σημαντικό είναι επίσης να περιορίσετε την άσκηση αργά το βράδυ και να προσπαθήσετε να την εντάξετε στο πρόγραμμά σας νωρίς το πρωί ή το απόγευμα και το πρόγραμμα των γευμάτων σας συνίσταται να διαμορφωθεί έτσι ώστε να μην τρώτε πολύ αργά το βράδυ.

Το να μένετε ξύπνιοι μέχρι πολύ αργά το βράδυ αποτελεί πρόβλημα όταν πρέπει επανειλημμένα να ξυπνήσετε νωρίς το επόμενο πρωί. Η κατάσταση αυτή προκαλεί απώλεια ύπνου και κόπωση και μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα για την υγεία, όπως είναι η υπέρταση και ο διαβήτης τύπου 2.