Μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς: Ποια συμπτώματα προκαλεί και πώς θεραπεύεται;

Ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς (MTC) είναι ένας σπάνιος και επιθετικός υποτύπος καρκίνου του θυρεοειδούς, που ξεκινά όταν τα παραθυλακιώδη κύτταρα C του θυρεοειδούς αρχίζουν να αναπτύσσονται ανώμαλα. Ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί περίπου το 3% όλων των καρκίνων του θυρεοειδούς και μπορεί να είναι κληρονομικός ή σποραδικός.

Η σποραδική μορφή αντιπροσωπεύει περίπου το 70% όλων των περιπτώσεων της νόσου. Η κληρονομική μορφή του MTC είναι αποτέλεσμα μιας μετάλλαξης στο γονίδιο RET και αποτελεί μέρος της διαταραχής πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας τύπου 2. Στους κληρονομικούς τύπους, συνήθως εμπλέκονται και άλλες καταστάσεις, όπως το φαιοχρωμοκύτωμα και η υπερπλασία του παραθυρεοειδούς.

Ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς είναι πιο συχνός στις γυναίκες παρά στους άνδρες (με εξαίρεση τον κληρονομικό MTC). Σε αντίθεση με άλλους καρκίνους του θυρεοειδούς, δεν σχετίζεται με την έκθεση στην ακτινοβολία. (Θυρεοειδίτιδα Hashimoto: Τι ρόλο παίζει η διατροφή στη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της;)

Ποια συμπτώματα προκαλεί ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς;

Στα πρώιμα στάδια του μυελικού καρκίνου του θυρεοειδούς, τα συμπτώματα είναι σπάνια και αυτός είναι και ο λόγος που ο συγκεκριμένος υποτύπος διαγιγνώσκεται μετά την εξάπλωσή του σε άλλα μέρη του σώματος.

Καθώς τα παραθυλακιώδη κύτταρα C του θυρεοειδούς αρχίζουν να αναπτύσσονται με γρήγορο ρυθμό, σχηματίζεται ένα οζίδιο. Στα αρχικά στάδια του μυελικού καρκίνου του θυρεοειδούς, αυτό το οζίδιο στον λαιμό είναι το μοναδικό σύμπτωμα. Μετά την εξάπλωση του καρκίνου, οι γύρω λεμφαδένες και το ίδιο το οζίδιο, γίνονται ευαίσθητα στην αφή. Το MTC, αρχικά εξαπλώνεται στους γύρω λεμφαδένες και στη συνέχεια κάνει μεταστάσεις στο ήπαρ, τον πνεύμονα, τα οστά και τον εγκέφαλο. (Γιατί είναι σημαντικό να λειτουργεί σωστά ο θυρεοειδής αδένας;)

Τα παραθυλακιώδη κύτταρα C είναι υπεύθυνα για την παραγωγή μιας ορμόνης που ονομάζεται καλσιτονίνη. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, οι αλλαγές στην παραγωγή της καλσιτονίνης, προκαλούν συμπτώματα όπως η διάρροια. Σε προχωρημένα στάδια, εμφανίζονται συμπτώματα όπως:

• Δυσκολία στην κατάποση
• Βραχνάδα
• Αναπνευστικά προβλήματα
• Σύνδρομο Cushing
• Καρκινοειδές σύνδρομο
• Απώλεια βάρους
• Λήθαργος
• Πόνος στα οστά

Πώς θεραπεύεται ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς;

Η θεραπεία του MTC διαφέρει σημαντικά από άλλους τύπους καρκίνου του θυρεοειδούς. Την ίδια ώρα, ο εν λόγω καρκίνος έχει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από τους άλλους τύπους καρκίνου, αλλά καλύτερη πρόγνωση από τον αναπλαστικό καρκίνο του θυρεοειδούς. (Ο ρόλος του ιωδίου στην υγεία του θυρεοειδούς)

1. Χειρουργική αφαίρεση θυρεοειδούς

Η ολική θυρεοειδεκτομή θεωρείται θεραπεία πρώτης γραμμής για τον μυελώδη καρκίνο του θυρεοειδούς. Τα άτομα που δεν έχουν διαγνωστεί με MTC, αλλά έχουν μετάλλαξη στο γονίδιο RET επιλέγουν να υποβληθούν σε ολική θυρεοειδεκτομή, ως μέσο πρόληψης του MTC.

Σε περιπτώσεις επιβεβαιωμένου MTC, αφαιρούνται οι λεμφαδένες ή ο ιστός της γύρω περιοχής ταυτόχρονα με τον θυρεοειδή. Η επιλογή της εν λόγω επέμβασης, εξαρτάται από το μέγεθος του όγκου και άλλες μεμονωμένες παραμέτρους.

Σε περίπτωση που ο όγκος είναι μικρός και περιορίζεται στον θυρεοειδή, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι η μόνη απαραίτητη θεραπεία. Μετά από μια ολική θυρεοειδεκτομή, είναι απαραίτητη η εφ΄ όρου ζωής λήψη λεβοθυροξίνης (ένα χάπι που αντικαθιστά τη θυρεοειδική ορμόνη).

Μετά τη ολική θυρεοειδεκτομή, οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να αναμένουν λίγο πόνο στο λαιμό και βραχνάδα. (Βρογχογόνες τροφές: Τι σχέση έχουν με τη νόσο του θυρεοειδούς; Τι πρέπει να γνωρίζετε;)

2. Επιπρόσθετη χειρουργική

Σε περίπτωση που ο καρκίνος υποτροπιάσει ή έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, χρειάζεται πρόσθετη χειρουργική επέμβαση. Το κατά πόσο ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά από άλλα μέρη του σώματος εξαρτάται από την ακριβή θέση, το μέγεθος του όγκου και άλλους παράγοντες.

3. Ακτινοθεραπεία με εξωτερική δέσμη

Η θεραπεία με εξωτερική ακτινοβολία (EBRT) χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος ή υπάρχει υπολειπόμενος καρκίνος μετά τη χειρουργική επέμβαση ή σε περιπτώσεις υποτροπής του καρκίνου. Με την εν λόγω θεραπεία χορηγείται μια τοπική δέσμη ακτινοβολίας σε μια μικρή περιοχή του σώματος. Ο μυελικός καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ευαίσθητος σε αυτό το είδος ακτινοβολίας, επομένως η θεραπεία είναι αποτελεσματική στη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων και στον έλεγχο της ανάπτυξης του όγκου.

Η θεραπεία διαρκεί μόνο λίγα λεπτά και δεν είναι επώδυνη. Ωστόσο, ενδέχεται να εμφανιστούν παρενέργειες, διότι η ακτινοβολία δεν σκοτώνει μόνο καρκινικά κύτταρα, αλλά και υγιή κύτταρα. Ανεξάρτητα από την περιοχή του σώματος που χορηγείται η ακτινοβολία, μπορεί να προκληθεί κάψιμο και ευαισθησία του δέρματος παρόμοια με το ηλιακό έγκαυμα. Η κόπωση είναι συνηθισμένο σύμπτωμα και σε περίπτωση που η θεραπεία χορηγηθεί απευθείας πάνω στον θυρεοειδή εμφανίζονται συμπτώματα όπως βραχνάδα, δυσκολία στην κατάποση ή ξηροστομία. (Υποθυρεοειδισμός: Ποια συμπτώματα προκαλεί στους ηλικιωμένους;)

4. Αναστολείς τυροσινικης κινάσης

Οι αναστολείς κινάσης τυροσίνης (TKIs) είναι μια ομάδα αντικαρκινικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται μερικές φορές για τη θεραπεία του μυελικού καρκίνου του θυρεοειδούς. Τα εν λόγω φάρμακα, τα οποία αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων, είναι το cabozantinib, το vandetanib, το sorafenib και το sunitinib.

Οι αναστολείς τυροσινικής κινάσης χορηγούνται συνήθως ως δισκία ή κάψουλες και όπως πολλά άλλα αντικαρκινικά φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν δυσάρεστες παρενέργειες όπως δερματικά προβλήματα (πχ θυλακίτιδα), απώλεια μαλλιών, αιμορραγίες, αναιμία, θρομβοπενία και ουδετεροπενία, ναυτία, έμετος και διάρροια. Σημειώνεται ότι έχουν αναφερθεί και καρδιακά προβλήματα.

5. Ραδιενεργό ιώδιο

Ενώ το ραδιενεργό ιώδιο είναι μια κοινή θεραπεία για άλλους τύπους καρκίνου του θυρεοειδούς, δεν είναι αποτελεσματική για τον μυελικό καρκίνο του θυρεοειδούς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα παραθυλακιώδη κύτταρα C που εμπλέκονται στο MTC δεν απορροφούν ιώδιο με τον ίδιο τρόπο που απορροφούν κάποια άλλα κύτταρα του θυρεοειδούς.

6. Χημειοθεραπεία

Τα φάρμακα της χημειοθεραπείας δεν χρησιμοποιούνται συχνά στη θεραπεία του μυελικού καρκίνου του θυρεοειδούς. Χρησιμοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις που αποτυγχάνουν όλες οι άλλες θεραπείες. (Χημειοθεραπεία: Τι είναι και πώς λειτουργεί στο σώμα;)