Εγκέφαλος και Νευρικό Σύστημα

Νευρογένεση: Είσαι δάσκαλος του νου σου ή σκλάβος;

Σε αυτό το άρθρο θα μοιραστούμε τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αναπρογραμματίσουμε και να ελέγξουμε το μυαλό μας, συνδέοντας τη δύναμη του με τη γλώσσα και τις εικόνες με τις οποίες επικοινωνούμε. Ο έλεγχος που μπορεί να ασκηθεί στο μυαλό, ονομάζεται νευρογένεση.

Πότε ανακαλύφθηκε η νευρογένεση και πώς ακριβώς λειτουργεί;

Μέχρι τις αρχές του 1970, οι επιστημονικοί κύκλοι αποδέχονταν ότι μόλις φτάσουμε στην ενηλικίωση, τα εγκεφαλικά κύτταρα (νευρικά κύτταρα ή νευρώνες) που έχουμε είναι πεπερασμένα. Επιπλέον, υπήρχε η πεποίθηση ότι ο εγκέφαλος μας χωρίζεται σε τμήματα που είναι στελεχωμένα από νευρώνες, οι οποίοι εκτελούν μόνο μια λειτουργία, η οποία δεν μπορεί να μεταφερθεί σε άλλο τμήμα του εγκεφάλου.

Κατά τη δεκαετία του ’70, λοιπόν, ο Δρ. Michael Merzenich, πρωτοπόρος στην νευροπλαστικότητα, διεξήγαγε πειράματα για να ελέγξει το κατά πόσον η υπόθεση της προηγούμενης παραγράφου ήταν σωστή. Ουσιαστικά, προσπαθούσε να αποδείξει ότι στην περίπτωση που ένα μέρος του εγκεφάλου (που ήταν υπεύθυνο για μια συγκεκριμένη λειτουργία) παρουσίαζε κάποια βλάβη, τότε η λειτουργία για την οποία ήταν υπεύθυνο ήταν μη αναστρέψιμη. Η νευρογένεση, ωστόσο, του απέδειξε ακριβώς το αντίθετο. Ουσιαστικά, ο Δρ. Merzenich διαπίστωσε ότι ο εγκέφαλος είναι ένας μεγάλος ιστός μάθησης, στον οποίο οι δεξιότητες που αποκτήθηκαν προηγουμένως από τον κατεστραμμένο ιστό, μπορούν να επανέλθουν από άλλα μέρη του εγκεφάλου.

Ο εγκέφαλος έχει έναν ξεχωριστό φλοιό που είναι υπεύθυνος για το κάθε μέρος του σώματος. Έτσι, ο Δρ. Merzenich, στην έρευνα του διαπίστωσε ότι στην περίπτωση που ένας φλοιώδης χάρτης καταστραφεί, η καταστροφή αυτή δεν είναι μόνιμη, καθώς εάν υπάρξει ένα ερέθισμα που να τονώνει τους γειτονικούς φλοιώδεις χάρτες, η ικανότητα για την οποία ήταν υπεύθυνος ο κατεστραμμένος φλοιώδης χάρτης, μπορεί να επανέλθει. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό είναι αποτέλεσμα της νευροπλαστικότητας (νευρογένεσης), που σημαίνει ότι ο εγκέφαλος έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται στην οποιαδήποτε αλλαγή.

Ακολουθεί ένα παράδειγμα του τι μπορεί να επιτύχει κάποιος μέσω της νευρογένεσης

«Το 1972 γνώρισα τον σύζυγο μου, ο οποίος 10 χρόνια αργότερα είχε ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να μιλήσει και να περπατήσει. Τα γόνατα του είχαν σπάσει και ως εκ τούτου είχε νοσηλευτεί για 18 μήνες στο νοσοκομείο. Κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών κατάφερε να μάθει να περπατάει και να μιλάει ξανά.

Παρά το γεγονός ότι το ένα του πόδι ήταν σχεδόν κατεστραμμένο και στο άλλο του πόδι τα δάκτυλα ήταν ακρωτηριασμένα λόγω γάγγραινας και παρά το γεγονός ότι οι γιατροί υποστήριζαν ότι η βλάβη στον εγκέφαλο του ήταν μη αναστρέψιμη, ο ίδιος δεν δεχόταν ούτε ότι δεν θα ξαναπερπατήσει, ούτε ότι δεν θα ξαναμιλήσει. Το γεγονός ότι θυμόταν ποιος ήταν πριν το ατύχημα, τον ώθησε να μάθει να μιλάει και να περπατά ξανά. Αυτή η δύναμη, είναι η δύναμη που έχουμε όλη μέσα μας και η δύναμη που χρειαζόμαστε για να επιβληθούμε στο μυαλό μας».

Ιατρικά ορόσημα

Σύμφωνα με το The Economist, Technology Quarterly (Ιανουάριος 2018), οι αλγόριθμοι έχουν ευκολύνει την πλαστικότητα του εγκεφάλου, επιτρέποντας στους παράλυτους ανθρώπους να στέλνουν στοχευμένα μηνύματα στον εγκέφαλο τους, χρησιμοποιώντας μόνο τη σκέψη τους.

Οι πρόοδοι στην νευροεπιστήμη και την τεχνολογία, δημιουργήσαν δυνατότητες που παλαιότερα φαίνονταν εξωπραγματικές, οι οποίες οδήγησαν σήμερα στη δημιουργία των βιονικών ματιών, στα εγκεφαλικά ελεγχόμενα πρόσθετα άκρα, στα BCI (Brain Computer Interface) όπως το κοχλιακό εμφύτευμα και σε άλλες ανακαλύψεις.

Παράλληλα, ένα ακόμη σημαντικό ορόσημο για την εξέλιξη της νευροεπιστήμης, είναι αδιαμφησβήτητα ο Νευρογλωσσολογικός Προγραμματισμός (Neuro Linguistic Programming), που δημιουργήθηκε από τους Richard Bandler και John Grinder στην Καλιφόρνια τη δεκαετία του ’70, ο οποίος αφορά την προσωπική ανάπτυξη, την επικοινωνία και την ψυχοθεραπεία και ο οποίος προσδιορίζει τα πρότυπα σκέψης και συμπεριφοράς.

Ποιες ασκήσεις συνιστώνται για την ενίσχυση της νευρογένεσης;

1. Μαθηματικά

Προσπαθήστε να λύσετε ένα μαθηματικό μοτίβο στο μυαλό σας, χωρίς να χρησιμοποιήσετε χαρτί ή τα δάκτυλα σας. Απλοποιείστε το κάνοντας πρόσθεση ή διαίρεση. Αυτό θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε τον τρόπο που σκέφτεστε. Αν θέλετε να κάνετε ένα βήμα παραπάνω, δοκιμάστε να λύσετε μαθηματικά μοτίβα κάνοντας παράλληλα και μια άλλη εργασία. Μια εργασία όμως, που δεν είναι επικίνδυνη, όπως το σκούπισμα για παράδειγμα. Αυτό θα ενισχύσει περαιτέρω τις δεξιότητες της σκέψης σας.

2. Μετατρέψτε τη λίστα με τα ψώνια σας, σε παιχνίδι μνήμης

Μετατρέψτε τα ψώνια σας σε ένα όμορφο παιχνίδι μνήμης. Γράψτε τη λίστα σας αρχικά και μετά από δύο ώρες πηγαίνετε στο σουπερμάρκετ, αλλά μην βγάλετε τη λίστα από την τσέπη σας. Αντ΄ αυτού προσπαθήστε να θυμηθείτε τα ψώνια που έχετε γράψει. Αφού μαζέψετε αρκετά από τα ψώνια που χρειάζεστε, ελέγξτε τη λίστα σας για να δείτε πόσα από αυτά θυμόσασταν. Αυτό το παιχνίδι ενισχύει τα μέρη του εγκεφάλου που σχετίζονται με την μνήμη.

3. Ξεκινήστε να μαθαίνετε μια ξένη γλώσσα

Αρχίστε την εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας. Αυτό ακονίζει τη σκέψη και ενισχύει τα μέρη του εγκεφάλου που σχετίζονται με την μνήμη.

4. Αλλάξτε την καθημερινή σας ρουτίνα

Αλλάξτε την πρωινή σας ρουτίνα αρχίζοντας από τον τρόπο που φοράτε τα ρούχα σας.

  • Ας πούμε ότι είστε άνδρας που βάζει τις κάλτσες του πριν από το παντελόνι. Κάντε το αντίστροφο.
  • Ας πούμε ότι είστε γυναίκα που βάζει τη φούστα της πριν από την μπλούζα. Κάντε το αντίστροφο.

Με τον ίδιο τρόπο, φροντίστε να αλλάζετε διάφορες από τις ρουτίνες σας ανά τακτά χρονικά διαστήματα, καθώς οι αλλαγές είναι ένας καλός τρόπος να διδάξετε στον εγκέφαλο σας το πώς μπορεί να προσαρμόζεται σε νέα δεδομένα.

5. Παίξτε BrainHQ

Το BrainHQ είναι ένα ηλεκτρονικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αναπτύχθηκε εν μέρει από τον Michael Merzenich, το οποίο περιλαμβάνει διάφορες ασκήσεις που εκπαιδεύουν τον εγκέφαλο.

Συμπερασματικά

Η νευρογένεση μας διδάσκει ότι μπορούμε να διατηρήσουμε τον εγκέφαλο μας υγιή μέχρι και την τελευταία μας αναπνοή. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς καμία προσπάθεια. Για το λόγο αυτό, κάντε τις γνωστικές ασκήσεις που προαναφέραμε και ταυτόχρονα φροντίστε:

  • Να μην καταναλώνετε πολλή ζάχαρη
  • Να τρώτε άφθονα φρούτα και λαχανικά που περιέχουν φυτικές ίνες
  • Να πίνετε άφθονο νερό
  • Να ασκήστε τακτικά
  • Να κοιμάστε ικανοποιητικά
  • Να κάνετε διαλογισμό

Και να θυμάστε, είμαστε δάσκαλοι και όχι σκλάβοι του μυαλού μας!


+ 3 πηγές

©2022 WikiHealth All Rights Reserved