Νόσος Αλτσχάιμερ: Στο φως νέοι παράγοντες κινδύνου και πρώιμα σημάδια

Το πόσο νωρίς είναι να σκεφτεί κάποιος τον κίνδυνο του Αλτσχάιμερ, είναι σχετικό, καθώς μια νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο The Lancet Digital Health, διαπίστωσε ότι ορισμένες καταστάσεις υγείας, μπορούν ενδεχομένως να βοηθήσουν στην πρόβλεψη της διάγνωσης, 2-10 χρόνια πριν την εμφάνιση της νόσου.

Μπορεί να προβλεφθεί η νόσος του Αλτσχάιμερ;

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αρκετές παθήσεις, όπως το άγχος, η απώλεια ακοής και η δυσκοιλιότητα, σχετίζονται με μεγαλύτερη πιθανότητα διάγνωσής της νόσου του Αλτσχάιμερ. Ευρήματα τα οποία, σύμφωνα με τους ίδιους, αποτελούν απλώς την αρχή για τον εντοπισμό των πρώιμων προειδοποιητικών σημαδιών του Αλτσχάιμερ. (Η έγκαιρη ανίχνευση του Alzheimer είναι δυνατή με ένα απλό τεστ μνήμης)

Ο Thomas Nedelec, PhD , μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Εγκεφάλου Institut du Cerveau-Paris στη Γαλλία και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, υπογράμμισε ότι απώτερος στόχος της μελέτης είναι η διαπίστωση του τι συμβαίνει πριν από την διάγνωση της εν λόγω ασθένειας. Όπως εξήγησε, μια από τις ιδιαιτερότητές της, αφορά το γεγονός ότι χρειάζεται πολύς χρόνος για να εμφανιστεί, δημιουργώντας έτσι ένα σύμπλεγμα συνθηκών υγείας, που δεν είναι απόλυτα κατανοητό το πώς επηρεάζουν την ασθένεια. (Alzheimer: Αλγόριθμος προβλέπει το πότε θα αρχίσουν να εμφανίζονται τα συμπτώματα)

Σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), οι άνθρωποι συνήθως αρχίζουν να παρατηρούν τα συμπτώματα του Αλτσχάιμερ γύρω στην ηλικία των 60, αλλά ο κίνδυνος του Αλτσχάιμερ διπλασιάζεται κάθε πέντε χρόνια μετά την ηλικία των 65 ετών. Ωστόσο, οι επιπτώσεις της νόσου στον εγκέφαλο ενδέχεται να ξεκινούν πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα, αφήνοντας έτσι ένα παράθυρο παρεμβατικών ενεργειών που μπορεί να καθυστερήσουν την έναρξή της. (Alzheimer: Είναι η φλεγμονή του εγκεφάλου το “χαμένο κομμάτι” που αναζητούν οι επιστήμονες;)

Η ομάδα συνέλεξε ιατρικά αρχεία από 20.214 άτομα που ζούσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο και 19.458 άτομα που ζούσαν στη Γαλλία, τα οποία είχαν διαγνωστεί με Αλτσχάιμερ από το 1996 μέχρι το 2020. Οι ερευνητές προσπάθησαν να κατανοήσουν με βάση τα δεδομένα τους, εάν υπάρχει κάποια διάγνωση (πάθηση), η οποία ενδεχομένως να αποτελεί προγνωστικό σημάδι της νόσου του Αλτσχάιμερ, που να προϋπάρχει χρόνια πριν εμφανιστεί η νόσος.

Από τις 123 ιατρικές παθήσεις (και συμπτώματα) που εντοπίστηκαν στους συμμετέχοντες 2-10 χρόνια πριν την διάγνωση του Αλτσχάιμερ, 10 παθήσεις συσχετίστηκαν σημαντικά με τη νόσο. Συγκεκριμένα, οι παθήσεις αυτές είναι:

• Μείζονα καταθλιπτική διαταραχή
• Ανησυχία και άγχος
• Αντίδραση σε έντονο στρες και διαταραχές προσαρμογής
• Απώλεια ακοής
• Δυσκοιλιότητα
• Σπονδύλωση (εκφυλισμός των οστών στη σπονδυλική στήλη από τη γήρανση)
• Ανεξήγητη ή μη φυσιολογική απώλεια βάρους
• Αδιαθεσία και κόπωση
• Απώλεια μνήμης
• Περιστατικά λιποθυμίας

Σημειώνεται ότι η κατάθλιψη και το άγχος ήταν οι πιο σημαντικές καταστάσεις που συνδέθηκαν με το Αλτσχάιμερ. Οι περισσότεροι ασθενείς με Αλτσχάιμερ εμφάνισαν συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους εννέα χρόνια πριν από τη διάγνωσή τους. Επιπρόσθετα, η ερευνητική ομάδα συνέδεσε τη δυσκοιλιότητα και τη μη φυσιολογική απώλεια βάρους με την εμφάνιση της νόσου του Αλτσχάιμερ επτά χρόνια αργότερα.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει αυξανόμενη σχέση μεταξύ συμπτωμάτων, όπως η κατάθλιψη, το άγχος και η απώλεια ακοής με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, αλλά σύμφωνα με τον Δρ. Nedelec, η παρούσα μελέτη έφερε στο φως πιο εντυπωσιακά συμπτώματα που σχετίζονται με τη νόσο, όπως η σπονδύλωση και η δυσκοιλιότητα. Παρόλα αυτά, υπογράμμισε ότι κανένα από τα πιο πάνω συμπτώματα δεν μπορεί να οδηγήσει αυτόματα σε διάγνωση Αλτσχάιμερ. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι είναι δύσκολο να εξαχθεί ένα οριστικό συμπέρασμα όταν άλλοι παράγοντες, όπως η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η γενετική και ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) ενέχουν τους δικούς τους κινδύνους για τη νόσο. (Φροντίζετε κάποιον με Alzheimer; 6 τρόποι για να μειώσετε το άγχος σας)

Σε κάθε περίπτωση, ο Δρ. Nedelec εξήγησε ότι τα ευρήματα της μελέτης του είναι απλά μια στατιστική συσχέτιση που αναφέρει τις μικρές διαφορές των ασθενών που αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ σε ένα διάστημα 10-15 χρόνων και ως εκ τούτου δεν πρέπει να θεωρηθούν σαφείς παράγοντες κινδύνου της νόσου. Αντιθέτως, επιβάλλονται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθούν και να μελετηθούν εκτενέστερα.