Ουρική αρθρίτιδα: Τι ρόλο παίζει η διατροφή και ποιες τροφές κάνουν καλό;

Τι είναι η ουρική αρθρίτιδα;

Η ουρική αρθρίτιδα είναι ένα είδος αρθρίτιδας που χαρακτηρίζεται από ξαφνικές κρίσεις πόνου, οιδήματος και φλεγμονής των αρθρώσεων. Οι περισσότερες περιπτώσεις ουρικής αρθρίτιδας αφορούν τα μεγάλα δάχτυλα των ποδιών, ενώ συχνές είναι επίσης οι περιπτώσεις όπου επηρεάζονται οι καρποί, τα γόνατα και οι φτέρνες.

Πού οφείλεται η ουρική αρθρίτιδα;

Τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας εμφανίζονται όταν υπάρχουν πολύ αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα. Το ουρικό οξύ αποτελεί ένα υποπροϊόν, το οποίο προκύπτει ύστερα από πέψη ορισμένων τροφών. Όταν τα επίπεδα ουρικού οξέος αυξηθούν υπερβολικά στο σώμα, οι κρύσταλλοί του συσσωρεύονται στις αρθρώσεις και προκαλούν έντονο πόνο, οίδημα και φλεγμονή. Συνήθως τα έντονα συμπτώματα εμφανίζονται τη νύχτα και διαρκούν για 3-10 ημέρες.

Η αυξημένη συγκέντρωση ουρικού οξέος μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, στη διατροφή ή στην αδυναμία μερικές φορές του σώματος να αφαιρεί αποτελεσματικά την περίσσεια ουρικού οξέος.

Πώς μπορεί να επηρεάσει η διατροφή την ουρική αρθρίτιδα;

Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των επιπέδων του ουρικού οξέος, το οποίο ευθύνεται για τις κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας. Συγκεκριμένα, ορισμένες τροφές οι οποίες έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες, πρέπει να αποφεύγονται από άτομα που πάσχουν από ουρική αρθρίτιδα. Οι πουρίνες είναι μια κατηγορία ουσιών που βρίσκονται φυσικά σε μερικά τρόφιμα και όταν αφομοιώνονται από το σώμα παράγουν ουρικό οξύ ως υποπροϊόν.

Στους υγιής ανθρώπους η περίσσεια ποσότητα ουρικού οξέος, που προκύπτει από την πέψη των πουρινών, αφαιρείται κανονικά από το σώμα, ενώ αντιθέτως άτομα με ουρική αρθρίτιδα δεν μπορούν να αφαιρέσουν τη μεγάλη ποσότητα ουρικού οξέος που παράγεται. Επομένως, μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση ουρικού οξέος και περισσότερες κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας για τα άτομα αυτά.

Ποιες τροφές πρέπει να αποφεύγονται από άτομα με ουρική αρθρίτιδα;

Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες είναι ένας από τους κυριότερους λόγους αύξησης των επιπέδων ουρικού οξέος στο αίμα, σε άτομα με ουρική αρθρίτιδα. Ακόμη και τροφές με μέτρια περιεκτικότητα σε πουρίνες πρέπει να αποφεύγεται από αυτά τα άτομα ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης συμπτωμάτων. Μοναδική εξαίρεση, σύμφωνα με μελέτες, αποτελούν τα λαχανικά πλούσια σε πουρίνες, τα οποία δεν προκαλούν κρίσεις ουρικής αρθρίτιδας.

Επιπλέον, τροφές πλούσιες σε φρουκτόζη, παρόλο που δεν περιέχουν πουρίνες, μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης ουρικής αρθρίτιδας και των κρίσεων της.

Μερικές από τις κατηγορίες τροφίμων που πρέπει να αποφεύγονται για τη μείωση του κινδύνου ουρικής αρθρίτιδας είναι οι εξής:

• Κρέατα ζωικών οργάνων (πχ. συκώτι, νεφρά, εγκέφαλος)
• Κρέατα από κυνήγι (πχ. ελάφι, φασιανός)
• Ψάρια (πχ. ρέγγα, πέστροφα, τόνος, σαρδέλες, μπακαλιάρος)
• Θαλασσινά (πχ. χτένια, καβούρι, γαρίδες)
• Σακχαρώδη ποτά (πχ. χυμοί φρούτων και αναψυκτικά με ζάχαρη)
• Προστιθέμενα σάκχαρα (πχ. μέλι, νέκταρ αγαύης)
• Μαγιές (πχ. διατροφική μαγιά, μαγιά μπύρας)

Τέλος, οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, όπως το λευκό ψωμί, παρόλο που δεν έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες ή φρουκτόζη, έχουν χαμηλή θρεπτική αξία και μπορεί να αυξήσουν τα επίπεδα ουρικού οξέος.

Ποιες τροφές βοηθούν στη μείωση των επιπέδων του ουρικού οξέος;

• Μπανάνες

Οι μπανάνες έχουν πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες, με αποτέλεσμα η καθημερινή κατανάλωσή τους να βοηθά σημαντικά στη μείωση του ουρικού οξέος στο αίμα και του κινδύνου κρίσεων της ουρικής αρθρίτιδας.

• Μήλα

Τα μήλα είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στη μείωση των επιπέδων του ουρικού οξέος. Συγκεκριμένα, οι φυτικές ίνες απορροφούν το ουρικό οξύ και απομακρύνουν την περίσσειά του από το σώμα. Επιπλέον, τα μήλα περιέχουν μηλικό οξύ, το οποίο βοηθά στη μείωση της επίδρασης του ουρικού οξέος στον οργανισμό.

• Κεράσια

Τα κεράσια περιέχουν ανθοκυανίνες, οι οποίες έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και μειώνουν τα επίπεδα του ουρικού οξέος, μέσω παρεμπόδισης της κρυστάλλωσης και εναπόθεσής του στις αρθρώσεις. Μια μελέτη, δημοσιευμένη στο Arthritis and Rhemotology Journal, διαπίστωσε μάλιστα πως άνθρωποι που κατανάλωναν τακτικά κεράσια, είχαν χαμηλότερο κίνδυνο προσβολής από ουρική αρθρίτιδα, σε σχέση με αυτούς που δεν τα κατανάλωναν.

• Καφές

Μια μελέτη, δημοσιευμένη στο The American Journal of Clinical Nutrition, διαπίστωσε πως άτομα που κατανάλωναν τακτικά καφέ είχαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης ουρικής αρθρίτιδας. Ωστόσο, για άτομα που έχουν άλλα προβλήματα υγείας η τακτική κατανάλωση καφέ μπορεί να μην κάνει καλό.

• Εσπεριδοειδή

Τα εσπεριδοειδή, όπως τα πορτοκάλια και τα λεμόνια, είναι πλούσια πηγή βιταμίνης C και κιτρικού οξέος, τα οποία βοηθούν στην αποβολή της περίσσειας ουρικού οξέος και διατήρηση των φυσιολογικών επιπέδων του στο αίμα.

• Πράσινο τσάι

Αρκετές μελέτες αποδεικνύουν πως τα εκχυλίσματα πράσινου τσαγιού έχουν την ικανότητα να μειώνουν τα επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα, με αποτέλεσμα να είναι μια εξαιρετική επιλογή για άτομα που πάσχουν από ουρική αρθρίτιδα.