Ποια είναι η βέλτιστη θεραπεία για σπάνιο τύπο εγκεφαλικού επεισοδίου;

Τα αποτελέσματα της μελέτης Electronic Health Record (EHR), που αξιολογεί τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα για την αύξηση της αρτηριακής πίεσης σε ασθενείς με μη τραυματική υπαραχνοειδής αιμορραγία (SAH), έναν σπάνιο τύπο εγκεφαλικού επεισοδίου, έχουν δημοσιευτεί στο Neurosurgical Focus από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Texas Health στο Επιστημονικό Κέντρο του Χιούστον (UTHealth).

Τι είναι η μη τραυματική υπαραχνοειδής αιμορραγία και πώς προκαλείται;

Η μη τραυματική υπαραχνοειδής αιμορραγία, προκαλεί αιμορραγία ανάμεσα στον εγκέφαλο και τον ιστό που τον καλύπτει, που ονομάζεται υπαραχνοειδής χώρος. Αυτή η κατάσταση προκαλείται συνήθως από την ρήξη του εγκεφαλικού ανευρύσματος. Επιπρόσθετα, η μη τραυματική υπαραχνοειδής αιμορραγία, συνδέεται και με δυσπλασίες στις αρτηρίες και τις φλέβες. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα δεδομένα, η κατάσταση αυτή επηρεάζει πολύ περισσότερο τις γυναίκες, σε ποσοστό 63,9% όλων των αναφερόμενων περιπτώσεων.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν ένας ασθενής επιβιώσει από την αρχική αιμορραγία, συνήθως αντιμετωπίζει περιορισμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο περίπου το 40% των ασθενών. Επιπλέον, το 50% αυτών που επιβιώνουν παρουσιάζουν κάποιο βαθμό εγκεφαλικής βλάβης. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν προς το παρόν σαφείς κλινικές οδηγίες που να δίνουν την δυνατότητα στους γιατρούς να επιλέξουν το καταλληλότερο φάρμακο για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.

«Η μη τραυματική υπαραχνοειδής αιμορραγία είναι μια δυνητικά καταστροφική κατάσταση με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας», δήλωσε ο Hulin Wu, Ph.D., ανώτερος συγγραφέας της μελέτης. Όπως εξήγησε, ο  ερευνητικός στόχος της μελέτης ήταν να χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα από την βάση δεδομένων EHR, για να γίνει κατανοητό το ποιο φάρμακο είναι καλύτερο για τη μείωση του ποσοστού θανάτου των ασθενών με μη τραυματική υπαραχνοειδή αιμορραγία.

Ποιο φάρμακο είναι καλύτερο για την αντιμετώπιση της μη τραυματικής υπαραχνοειδής αιμορραγίας;

Η ερευνητική ομάδα πήρε τα δεδομένα της από την εθνική βάση δεδομένων EHR, για τρία κοινά αγγειοσυσταλτικά – ντοπαμίνη, νορεπινεφρίνη και φαινυλεφρίνη – που χορηγούνται συνήθως σε ασθενείς με μη τραυματική υπαραχνοειδή αιμορραγία, προκειμένου να αυξηθεί η αρτηριακή τους πίεση και να διατηρηθεί η απαραίτητη πίεση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο τους.

Η ερευνητική ομάδα εντόπισε 2.634 ασθενείς που υπέστησαν μη τραυματική υπαραχνοειδή αιμορραγία, σε 200 νοσοκομεία για 14 χρόνια. Από αυτούς, 559 (21,2%) έλαβαν ντοπαμίνη, 1,342 (50,9%) έλαβαν φαινυλεφρίνη και 733 (27,8%) έλαβαν νορεπινεφρίνη. Από τους 2.634 συμμετέχοντες, το 59,8% επέζησε και έλαβε εξιτήριο από το νοσοκομείο και το 36,5%, είτε πέθανε στο νοσοκομείο, είτε μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Σημειώνεται ότι ένα 3,7% είχε άγνωστη αιτία θνησιμότητας.

Τα στοιχεία αποκάλυψαν ότι οι ασθενείς που έλαβαν φαινυλεφρίνη ως πρώτη θεραπεία, είχαν ποσοστό θνησιμότητας 24,5%, οι ασθενείς που έλαβαν ντοπαμίνη είχα ποσοστό θνησιμότητας 50,6%, ενώ όσοι έλαβαν νορεπινεφρίνη το ποσοστό θνησιμότητας τους ανήλθε στο 47,6%. Τα δεδομένα έδειξαν ότι το μειωμένο ποσοστό θνησιμότητας για την φαινυλεφρίνη ίσχυε ακόμη και όταν ο ασθενής είχε και άλλες μορφές ασθένειας οξείας μορφής, όπως καρδιακή προσβολή, νεφρική ανεπάρκεια ή σήψη.

Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο, ότι προηγούμενη έρευνα σχετικά με τη φαινυλεφρίνη, έδειξε ότι δεν ήταν η καλύτερη επιλογή αγγειοσυσταλτικού για τη θεραπεία της μη τραυματικής υπαραχνοειδής αιμορραγίας και συσχετίστηκε μάλιστα και με χειρότερα αποτελέσματα. Ενώ η ντοπαμίνη και η νορεπινεφρίνη είχαν θεωρηθεί ως οι καταλληλότερες επιλογές, διαπιστώθηκε ότι οδηγούν σε επιπλοκές που σχετίζονται με υπερβολικά υψηλή αρτηριακή πίεση.

Σύμφωνα με τον George Williams, πρώτο συγγραφέας της μελέτης, οι γιατροί έχουν πολλές επιλογές αγγειοσυστολέων για να διαλέξουν για τη θεραπεία αυτής της νόσου, αλλά μέχρι τώρα δεν υπήρξαν μελέτες ενεργής σύγκρισης των επιλογών αυτών, οι οποίες να σταθμίζουν τις συνέπειες που προκαλεί η κάθε επιλογή θεραπείας. Με βάση αυτό, είναι απαραίτητες περαιτέρω μελέτες για μια σαφέστερη εικόνα.