Πώς η «καλή χοληστερίνη» μειώνει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ;

Τις περισσότερες φορές, οι άνθρωποι ακούνε για τη χοληστερίνη στο πλαίσιο της πρόληψης των καρδιακών παθήσεων. Υπάρχει η λεγόμενη «κακή χοληστερίνη» (LDL – λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας), η οποία σε υψηλές ποσότητες αυξάνει τον κίνδυνο βουλωμένων αρτηριών, καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού. Την ίδια ώρα που υπάρχει και η «καλή χοληστερίνη» (HDL – λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας), η οποία προστατεύει τους ανθρώπους μεταφέροντας την κακή χοληστερίνη στο συκώτι για απόρριψη. (10 tips για μείωση της χοληστερίνης)

Τώρα, μια ερευνητική ομάδα, λέει ότι η καλή χοληστερίνη, μπορεί πέραν από την υγεία της καρδιάς, να  διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και στην υγεία του εγκεφάλου, μειώνοντας τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ.

Ποια η σχέση της καλής χοληστερίνης με την υγεία του εγκεφάλου;

Ο Δρ Hussein Yassine, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής και νευρολογίας στο Keck School of Medicine του USC και η ομάδα του, στρατολόγησαν 180 υγιείς άτομα 60 ετών και άνω, με μέση ηλικία λίγο κάτω των 77, για να αξιολογήσουν τη σχέση ανάμεσα στην καλή χοληστερίνη και την υγεία του εγκεφάλου. (Όσα πρέπει να γνωρίζετε για την «καλή» και την «κακή» χοληστερίνη)

Για να μετρήσουν την καλή χοληστερίνη στο πλάσμα αίματος των συμμετεχόντων και στο εγκεφαλονωτιαίο τους υγρό, χρησιμοποίησαν μια τεχνική που ονομάζεται κινητικότητα ιόντων. Παράλληλα, 141 άτομα από τους συμμετέχοντες, συμμετείχαν σε μια σειρά από γνωστικά τεστ. (Χοληστερίνη: Όλα όσα θες να μάθεις!)

Η ερευνητική ομάδα, αναλύοντας τα δεδομένα της, διαπίστωσε ότι τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα μικρών σωματιδίων HDL στον εγκέφαλό τους, τα πήγαν καλύτερα στα γνωστικά τεστ και είχαν λιγότερες πλάκες αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Σημειώνεται ότι αυτή η επίδραση ήταν εμφανής ανεξάρτητα από την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, το φύλο των συμμετεχόντων και την ύπαρξη του γονιδίου APOE4, το οποίο είχε συνδεθεί στο παρελθόν με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ. Μάλιστα, ο σύνδεσμος καλής χοληστερίνης και μειωμένου κινδύνου Αλτσχάιμερ ήταν ακόμη ισχυρότερος για τα άτομα χωρίς γνωστική εξασθένηση, αν και αυτό το αποτέλεσμα ήταν μικρότερο όταν άρχισαν να εμφανίζουν γνωστική μείωση. (Νόσος Αλτσχάιμερ: Στο φως νέοι παράγοντες κινδύνου και πρώιμα σημάδια)

Επιπρόσθετα, ο αυξημένος αριθμός μικρών σωματιδίων HDL συσχετίστηκε με υψηλότερα επίπεδα ενός πεπτιδίου που ονομάζεται αμυλοειδές-βήτα 42, το οποίο συμβάλλει στη νόσο του Αλτσχάιμερ όταν διπλώνει λανθασμένα, διότι αυτό του επιτρέπει να προσκολλάται στα εγκεφαλικά κύτταρα και να δημιουργεί πλάκες. Σύμφωνα με τον Δρ. Paul E. Schulz, νευρολόγο στο Ιατρικό Κέντρο UTHealth Houston και Memorial Hermann-Texas, οι εν λόγω πλάκες αυξάνονται σε αριθμό με την πάροδο του χρόνου και τότε αρχίζει να εναποτίθεται μια άλλη πρωτεΐνη, που ονομάζεται πρωτεΐνη tau. Τελικά, δημιουργείται φλεγμονή, πιθανώς ως αντίδραση στις πλάκες αμυλοειδούς και στην εναπόθεση της πρωτεΐνης tau. (Φλεγμονή: Ποια είναι τα βασικά της συμπτώματα; Πώς αντιμετωπίζεται;)

Με την πάροδο του χρόνου, τα εγκεφαλικά κύτταρα πεθαίνουν αργά και προκύπτουν τα συμπτώματα της νόσου του Αλτσχάιμερ, όπως η απώλεια μνήμης, η λανθασμένη κρίση και αλλαγές στη διάθεση και την προσωπικότητα, τα οποία καθιστούν δύσκολο στους ασθενείς να αλληλεπιδράσουν με τους ανθρώπους γύρω τους. (Νόσος Αλτσχάιμερ: Για ποιους λόγους είναι πιο συχνή στις γυναίκες;)

Ωστόσο, όταν το αμυλοειδές-βήτα 42 κυκλοφορεί στον εγκέφαλο και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, μειώνεται ο κίνδυνος της νόσου, σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης. Ο Yassine τόνισε ότι αυτά τα σωματίδια μπορεί να εμπλέκονται στην απομάκρυνση των πεπτιδίων που σχηματίζουν αμυλοειδείς πλάκες στον εγκέφαλο, τα οποία τελικά οδηγούν σε Αλτσχάιμερ. (Είναι Αλτσχάιμερ ή φυσιολογική γήρανση;)

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ευρήματα της παρούσας μελέτης είναι πολύ σημαντικά και θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές και θετικές επιπτώσεις στα μέτρα πρόληψης για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, νοουμένου ότι οι ερευνητές πλέον μπορούν να στραφούν προς την στοχευμένη μελέτη της διατροφή, για να αυξήσουν την καλή χοληστερίνη του εγκεφάλου, με σκοπό την περεταίρω διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας και την μείωση του κινδύνου εμφάνισης Αλτσχάιμερ.