Πρόπολη: Τι είναι και ποιες οι ευεργετικές της ιδιότητες;

Τι είναι η πρόπολη;

Η πρόπολη είναι μια ρητινώδης ουσία, η οποία παράγεται από τις μέλισσες και προκύπτει ύστερα από συλλογή διάφορων εκκρίσεων των φυτών και ανάμειξη αυτών με ένζυμα των μελισσών, γύρη και κερί. Πιο συγκεκριμένα, η ακατέργαστη πρόπολη αποτελείται σε ποσοστό 50-60% από ρητίνες, 30-40% κερί μέλισσας και 5-10% αιθέρια έλαια.

Ο ρόλος που διαδραματίζει η πρόπολη για τις μέλισσες έχει να κάνει με την προστασία τους από άλλα έντομα και μικροοργανισμούς, καθώς και τη φροντίδα και αποκατάσταση ζημιών της κυψέλης τους.

Μελέτες των τελευταίων ετών έχουν δείξει πως η πρόπολη παρουσιάζει ευεργετικές ιδιότητες και για τον ανθρώπινο οργανισμό, με αποτέλεσμα στις μέρες μας να χρησιμοποιείται ευρύτατα τόσο ως συμπλήρωμα διατροφής, όσο και ως συστατικό αρκετών καλλυντικών προϊόντων. Συναντάται μάλιστα σε διάφορες μορφές, όπως κάψουλες, στοματικά διαλύματα, παστίλιες, κρέμες, κλπ.

Ανάλογα με τις φυσικοχημικές ιδιότητές της, τη βοτανική και γεωγραφική προέλευση, η πρόπολη ταξινομείται σε 14 ειδή, εκ των οποίων τα πιο γνωστά είναι η πράσινη, η καφέ και η κόκκινη πρόπολη.

Ποια είναι τα οφέλη της πρόπολης για την υγεία;

• Αντιμικροβιακή δράση

Μελέτες αναφέρουν πως η πρόπολη παρουσιάζει σημαντικές αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, οι οποίες είναι μάλιστα πιο ισχυρές για τα Gram θετικά, απ’ ότι τα Gram αρνητικά βακτήρια. Εκτός από την ικανότητα της πρόπολης να αναστέλλει την ανάπτυξη αρκετών βακτηρίων, φαίνεται πως μπορεί επίσης να συμβάλει στην εξόντωσή τους από το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η ισχυρή αντιβακτηριδιακή δράση της πρόπολης φαίνεται να βοηθά στη διασφάλιση της καλής στοματικής υγείας, μέσω αντιμετώπισης βακτηρίων που ευθύνονται για ασθένειες, όπως η περιοδοντική πλάκα.

Επιπλέον, θετικά αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί όσον αφορά την αντιμετώπιση του βακτηρίου Propionibacterium acnes, το οποίο ευθύνεται για την εμφάνιση της ακμής.

Εκτός από τα βακτήρια, η πρόπολη δρα αποτελεσματικά και ενάντια σε ορισμένους μύκητες και ιούς, βοηθώντας στην αντιμετώπιση λοιμώξεων που αυτοί προκαλούν, όπως για παράδειγμα η καντιντίαση και τα έλκη που οφείλονται στον έρπη των γεννητικών οργάνων.

• Αντικαρκινική δράση

Ο φαιναιθυλεστέρας του καφεϊκού οξέος (CAPE) και η αρτεπιλλίνη C, έχουν μελετηθεί σε μεγάλο βαθμό και φαίνεται να αποτελούν τις βασικές αντικαρκινικές ενώσεις της πρόπολης.

Σύμφωνα με μελέτες in vitro και in vivo σε ποντίκια, οι πιθανοί μηχανισμοί δράσης περιλαμβάνουν τη διακοπή του κυτταρικού κύκλου των καρκινικών κυττάρων, πρόκληση απόπτωσης αυτών, καταστολή της αγγειογένεσης και πρόληψη της μετάστασης.

Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα που υπάρχουν επί του παρόντος, η πρόπολη θα μπορούσε να αποτελέσει μια βοηθητική συμπληρωματική θεραπεία για την αντιμετώπιση του καρκίνου.

• Αντιφλεγμονώδης δράση

Η πρόπολη και τα συστατικά της (κυρίως ο φαιναιθυλεστέρας του καφεϊκού οξέος και η αρτεπιλλίνη C) παρουσιάζουν αντιφλεγμονώδη δράση, μέσω παρεμπόδισης της παραγωγής ελεύθερων ριζών και προφλεγμονωδών μορίων.

Ευεργετική δράση της πρόπολης έχει παρατηρηθεί στην περίπτωση της αρθρίτιδας σε τρωκτικά, όπου φάνηκε να μειώνει σημαντικά τη φλεγμονή.

• Επούλωση τραυμάτων

Η πρόπολη φαίνεται να επιδρά θετικά στους ινοβλάστες του συνδετικού ιστού, με αποτέλεσμα να θεωρείται ένα πολλά υποσχόμενο μέσο επούλωσης πληγών.

Συγκεκριμένα, ευεργετικά αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί ύστερα από τοπική εφαρμογή αλοιφής με βάση την πρόπολη, στην επούλωση εγκαυμάτων, μέσω ενίσχυσης του πολλαπλασιασμού νέων υγιών δερματικών κυττάρων στο σημείο.

Ιδιαίτερη προσοχή κατά τη χρήση πρόπολης απαιτείται από άτομα που παρουσιάζουν αλλεργία στις μέλισσες ή τα προϊόντα αυτών.