Ψευδαισθήσεις: Πώς προκύπτουν και τι πρέπει να γνωρίζετε για αυτές;

Τι είναι οι ψευδαισθήσεις;

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι ψευδαισθήσεις έχουν να κάνουν μόνο με την όραση πραγμάτων που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Ο όρος όμως ψευδαίσθηση, αφορά πολλές άλλες πτυχές και αισθήσεις, όπως το άγγιγμα και η όσφρηση πραγμάτων που δεν υπάρχουν.

Οι ψευδαισθήσεις είναι αποτέλεσμα πολλών διαφορετικών αιτίων, όπως:

• Ψυχική ασθένεια, όπως η σχιζοφρένεια
• Νευρικό πρόβλημα, όπως η νόσος του Πάρκινσον

Εάν εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο έχει ψευδαισθήσεις, επισκεφθείτε έναν γιατρό, ο οποίος θα κάνει διάγνωση και θα συνταγογραφήσει θεραπεία ανάλογα με την υποκείμενη αιτία των ψευδαισθήσεων. (Είναι φυσιολογικές οι ψευδαισθήσεις στην παιδική ηλικία;)

Ποιες είναι οι βασικότερες αιτίες των ψευδαισθήσεων;

Οι ψευδαισθήσεις είναι συνήθως το αποτέλεσμα των ακόλουθων καταστάσεων:

• Σχιζοφρένεια. Πάνω από το 70% των ατόμων με σχιζοφρένεια έχουν οπτικές ψευδαισθήσεις και το 60%-90% ακούει φωνές. Μερικοί ασθενείς, μάλιστα, μυρίζουν και γεύονται πράγματα που δεν υπάρχουν.
• Νόσος του Πάρκινσον. Έως και οι μισοί από τους ασθενείς με Πάρκινσον βλέπουν πράγματα που δεν υπάρχουν.
• Αλτσχάϊμερ και άλλες μορφές άνοιας. Το Αλτσχάϊμερ και άλλες μορφές άνοιας, προκαλούν αλλαγές στον εγκέφαλο που οδηγούν σε ψευδαισθήσεις, οι οποίες συμβαίνουν κυρίως στα προχωρημένα στάδια της νόσου.
• Ημικρανίες. Περίπου το ένα τρίτο των ατόμων με ημικρανίες έχουν οπτικές ψευδεσθήσεις που αφορούν κηλίδες και μισοφέγγαρα φωτός.
• Όγκος στον εγκέφαλο. Ανάλογα με το σημείο του εγκεφάλου πού βρίσκεται ο όγκος, προκαλούνται διαφορετικού τύπου ψευδαισθήσεις. Αν ο όγκος επηρεάζει περιοχές που σχετίζονται με την όραση, προκαλούνται οπτικές ψευδαισθήσεις ή κηλίδες φωτός. Οι όγκοι σε άλλα μέρη του εγκεφάλου μπορούν να προκαλέσουν ψευδαισθήσεις οσμής και γεύσης.
• Σύνδρομο Charles Bonnet. Το εν λόγω σύνδρομο οδηγεί τα άτομα με προβλήματα όρασης, όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, το γλαύκωμα ή ο καταρράκτης, να βλέπουν πράγματα που δεν υπάρχουν.
• Επιληψία. Οι κρίσεις που συνοδεύουν την επιληψία αυξάνουν το ενδεχόμενο ψευδαισθήσεων, ο τύπος των οποίων, εξαρτάται από το τμήμα του εγκεφάλου που επηρεάζει η επιληπτική κρίση.

Ποιοι είναι οι βασικότεροι τύποι ψευδαισθήσεων;

Εκτός από τις οπτικές ψευδαισθήσεις, όπου οι άνθρωποι βλέπουν πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα, υπάρχουν και άλλοι τύποι ψευδαισθήσεων.

1. Ακουστικές ψευδαισθήσεις

Τα άτομα με ακουστικές ψευδαισθήσεις ακούνε ήχους ή ανθρώπους να μιλάνε μεταξύ τους, αλλά στην πραγματικότητα, αυτοί οι ήχοι είναι μόνο στο μυαλό τους.

Οι βασικότερες αιτίες των ακουστικών ψευδαισθήσεων, είναι:

• Σχιζοφρένεια
• Διπολική διαταραχή
• Ψύχωση
• Οριακή διαταραχή προσωπικότητας
• Διαταραχή μετατραυματικού στρες
• Απώλεια ακοής
• Διαταραχές ύπνου
• Εγκεφαλικές βλάβες
• Χρήση ουσιών

2. Οπτικές ψευδαισθήσεις

Οι οπτικές ψευδαισθήσεις συνήθως περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

• Όραση πραγμάτων που άλλοι άνθρωποι δεν βλέπουν
• Λανθασμένη αντίληψη σχήματος των αντικειμένων
• Λάμψεις φωτός

Οι βασικότερες αιτίες των οπτικών ψευδαισθήσεων είναι:

• Ερεθισμός του οπτικού φλοιού
• Βλάβη στον εγκεφαλικό ιστό
• Σχιζοφρένεια
• Σχιζοσυναισθηματική διαταραχή
• Κατάθλιψη
• Διπολική διαταραχή
• Παραλήρημα
• Άνοια
• Νόσος του Πάρκινσον
• Επιληπτικές κρίσεις
• Ημικρανίες
• Εγκεφαλικές αλλοιώσεις και όγκοι
• Προβλήματα ύπνου
• Φαρμακευτικές παρενέργειες
• Προβλήματα μεταβολισμού
• Νόσος Creutzfeldt-Jakob

3. Οσφρητικές ψευδαισθήσεις

Τα άτομα με οσφρητικές ψευδαισθήσεις νιώθουν μυρωδιές του περιβάλλοντος ή του σώματός τους που κανείς άλλος δεν αντιλαμβάνεται.

Οι βασικότερες αιτίες των οσφρητικών ψευδαισθήσεων είναι οι ακόλουθες:

• Τραύμα στο κεφάλι
• Επιληπτική κρίση του κροταφικού λοβού
• Εγκεφαλικοί όγκοι
• Νόσος του Πάρκινσον
• Ασθένεια των κόλπων

4. Γευστικές ψευδαισθήσεις

Τα άτομα με γευστικές ψευδαισθήσεις νιώθουν ότι αυτό που τρώνε ή πίνουν έχει παράξενη γεύση.

Οι αιτίες των γευστικών ψευδαισθήσεων είναι οι ακόλουθες:

• Νόσος του κροταφικού λοβού
• Εγκεφαλική βλάβη
• Ασθένεια των κόλπων
• Επιληψία