“Αγαπάς περισσότερο τον αδερφό μου απο εμένα”: Δεν είναι εύκολο τα παιδιά να μοιράζονται τη γονική αγάπη

Είναι 6 η ώρα το απόγευμα. Η κυρία Ελένη μπαίνει στο σπίτι της εξαντλημένη από μια κουραστική μέρα, τοποθετεί τα ψώνια της στο τραπέζι της κουζίνας και αρχίζει να τα ξεφορτώνει. Ακριβώς τότε, περνάει τυχαία η τετράχρονη κόρη της Ελισάβετ, βλέπει ένα τεράστιο πακέτο πάνες να προεξέχει από μία από τις καφέ χάρτινες σακούλες και αρχίζει να ουρλιάζει: “Πάντα αγοράζεις κάτι για τον μικρό Γιώργο και όχι για μένα. Δεν είναι δίκαιο”.

Οι γονείς δύο ή περισσότερων παιδιών ακούνε συχνά τη φράση “Δεν είναι δίκαιο”, είτε πρόκειται για παράπονο ότι διαβάσατε ένα παραμύθι παραπάνω σε ένα παιδί, επιτρέψατε σε ένα μεγαλύτερο αδελφάκι να μείνει ξύπνιο πιο αργά από ένα μικρότερο ή ρίξατε μια γουλία παραπάνω χυμό μήλου σε ένα από τα ποτήρια των παιδιών σας.

Τα παιδιά κάνουν συνεχώς έναν νοητικό απολογισμό του πόσα παίρνουν και πόσα δίνετε εσείς στα αδέρφια τους. Μετρούν το κατά πόσο είναι εξίσου αγαπητά ή όχι. Οι γονείς δυσκολεύονται με την αδελφική αντιπαλότητα, επειδή υπονοεί ότι φέρονται άδικα στα παιδιά τους, ενώ στην πραγματικότητα προσπαθούν πολύ σκληρά να είναι δίκαιοι. Η επιθυμία να ευχαριστήσουν όλα τα παιδιά τους τους βαραίνει πολύ. Οι γονείς ανησυχούν επίσης όταν τα παιδιά τους δεν συμπεριφέρονται με πολλή αγάπη το ένα προς το άλλο. Θέλουν διακαώς τα παιδιά τους να τα πάνε καλά.

Τι προκαλεί την αδελφική αντιπαλότητα;

Το υποκείμενο ζήτημα που προκαλεί την αδελφική αντιπαλότητα είναι ότι είναι δύσκολο για τα παιδιά να μοιραστούν την αγάπη των γονιών τους. Ακόμα κι αν ένα μικρό παιδί μπορεί να πιστεύει ότι ο μικρός αδελφός είναι απολύτως τέλειος ή να απολαμβάνει να αγκαλιάζεται στον καναπέ βλέποντας μια ταινία με ένα μεγαλύτερο αδελφάκι, βαθιά μέσα του συχνά λαχταρά να αγαπηθεί περισσότερο.

Μερικές φορές λένε στους γονείς να φανταστούν, προκειμένου να κατανοήσουν την εμπειρία του παιδιού, πώς θα ήταν να μοιράζονται το σύζυγό τους με μια άλλη γυναίκα ή έναν άλλο σύζυγο. Πώς θα αισθανόταν αν του έλεγαν: “Λυπάμαι, αγάπη μου. Δεν μπορώ να σου μιλήσω αυτή τη στιγμή. Βλέπω τηλεόραση με τη σύζυγο νούμερο 2”;

Το να μοιράζονται τη γονική αγάπη είναι ένα γεγονός της ζωής που τα αδέλφια πρέπει να υπομένουν και κατά καιρούς τους δημιουργεί ισχυρά συναισθήματα ζήλιας και θυμού. Μερικές φορές θα δουν ότι η επιπλέον γουλιά χυμού μήλου ή το πακέτο με τις πάνες είναι επιπλέον αγάπη που πηγαίνει σε μια αδελφή ή έναν αδελφό.

Τι να κάνετε αν διαπιστώσετε αδελφική ζήλεια ανάμεσα στα παιδιά σας;

Όταν τα παιδιά ζηλεύουν, μπορεί να έχουν ξεσπάσματα, να κλαίνε, να εμπλέκονται σε αρνητική συμπεριφορά αναζήτησης προσοχής (π.χ. να σηκώνονται στην καρέκλα την ώρα του δείπνου για να τραβήξουν την προσοχή) ή μπορεί ακόμη και να έρθουν στα χέρια με τις αδελφές ή τα αδέρφια τους. Εάν τα παιδιά σας χτυπούν το ένα το άλλο, θέστε αμέσως ένα όριο. Πείτε τους: “Δεν χτυπάμε κανέναν στην οικογένειά μας. Είναι εντάξει να νιώθετε θυμωμένοι, αλλά δεν μπορείτε να πληγώνετε ο ένας τον άλλον. Πρέπει να χρησιμοποιείτε τις λέξεις για να λύσετε τα θέματα που έχετε μεταξύ σας”. Αν συνεχίσουν να τσακώνονται, πείτε τους: “Δεν τα καταφέρνετε και οι δύο μαζί” και στείλτε το κάθε παιδί σε διαφορετικό σημείο του σπιτιού σας για να παίξει μόνο του μέχρι να ηρεμήσει.

• Αν τα παιδιά σας αρχίσουν να τσακώνονται στο διπλανό δωμάτιο, περιμένετε λίγα λεπτά για να δείτε αν θα λύσουν το πρόβλημα πριν μπείτε μέσα. Αν δεν μπορούν, θα πρέπει να παρέμβετε για να τους διδάξετε κάποιες θετικές δεξιότητες επικοινωνίας. Τα παιδιά δεν γνωρίζουν από τη φύση τους πώς να χειρίζονται τις συγκρούσεις. Όταν εισέρχεστε στο δωμάτιο, αποφύγετε να παίρνετε θέση. Ορισμένοι γονείς υποστηρίζουν πάντα το μικρότερο ή το μεγαλύτερο παιδί, με αποτέλεσμα το ένα παιδί να αισθάνεται λιγότερο αγαπητό. Αντ’ αυτού, κάντε γενικές δηλώσεις όπως: “Δεν αρπάζουμε πράγματα ο ένας από τον άλλο” ή “Πρέπει να μοιράζεστε”.
• Ενθαρρύνετε τους έφηβους να μιλήσουν για το πρόβλημα. Κάθε παιδί μπορεί να πει τη δική του πλευρά της ιστορίας . Επικυρώστε τη γνώμη κάθε παιδιού. Μπορείτε να πείτε: “Α, κατάλαβα. Αυτή είναι η γνώμη σου για το τι συνέβη”, εισάγοντας την ιδέα ότι σε μια οικογένεια, κάθε άτομο θα βιώσει μια κατάσταση διαφορετικά, αλλά κάθε άποψη πρέπει να γίνεται σεβαστή.
• Ενθαρρύνετε τα αδέλφια να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να διεκδικήσουν τις επιθυμίες τους ο ένας στον άλλο. Για παράδειγμα, διδάξτε τους να λένε: “Είμαι θυμωμένος που άλλαξες το κανάλι χωρίς να με ρωτήσεις”. Όσο περισσότερο μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με λέξεις, τόσο λιγότερο θα στρέφονται σε μια σωματική έκφραση των συναισθημάτων τους.
• Εντάξτε τα παιδιά σας σε δημιουργική επίλυση προβλημάτων. Για παράδειγμα, μπορείτε να πείτε: “Βλέπω ότι και οι δύο θέλετε να παρακολουθήσετε την αγαπημένη σας εκπομπή. Τι θα κάνουμε;” Μπορεί να σκεφτούν τη δική τους βιώσιμη λύση με βάση αυτά που τους έχετε διδάξει. Για παράδειγμα, μπορεί να αποφασίσουν: “Ας φτιάξουμε ένα διάγραμμα. Κάθε μέρα θα σημειώνουμε ποιανού είναι η σειρά να επιλέξει την εκπομπή”. Ένα χρονόμετρο ή ένα διάγραμμα λειτουργεί ως εξωτερικός οργανωτής, βοηθώντας τα αδέρφια να χαλαρώσουν σχετικά με το να πάρουν το μερίδιο που τους αναλογεί. Αυτές οι συσκευές βοηθούν τα αδέλφια να επιλύουν πιο ειρηνικά βασικά ζητήματα, όπως το ποιανού είναι η σειρά να πάει πρώτος ή να καθίσει δίπλα στη μαμά.

Καθώς υποστηρίζετε τα συναισθήματα των παιδιών σας και τα βοηθάτε να διαπραγματευτούν λύσεις, τελικά θα εσωτερικεύσουν τη δική σας προσέγγιση των καταστάσεων και με την πάροδο του χρόνου θα επιλύουν αποτελεσματικά τα προβλήματα μόνα τους. Η συνεχής στοργή σας, η λεκτική διαβεβαίωση της αγάπης σας και το να περνάτε ατομικό χρόνο μόνοι σας με κάθε παιδί, θα βοηθήσουν τα παιδιά σας να μεγαλώσουν νιώθοντας εξίσου αγαπημένα.