Υγεία Πεπτικού Συστήματος

Πρωκτικές ραγάδες: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για τη θεραπεία τους

Οι πρωκτικές ραγάδες αποτελούν ασυνέχεια της επένδυσης του πρωκτικού σωλήνα (το τελευταίο μέρος του παχέος εντέρου, όπου τα κόπρανα αποβάλλονται από το σώμα). Μερικά από τα συμπτώματα τέτοιων ραγάδων περιλαμβάνουν πόνο, αιμορραγία, κνησμό και πόνο κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου.

Οι επιφανειακές ραγάδες, παρόλο που είναι επώδυνες και πολλές φορές προκαλούν αιμορραγία, συνήθως θεραπεύονται από μόνες τους. Αντίθετα, οι βαθύτερες ραγάδες, μετατρέπονται σε χρόνιες και απαιτούν θεραπεία. Η θεραπεία των ραγάδων περιλαμβάνει την κατανάλωση περισσότερων ινών, περισσότερου νερού, την χρήση λουτρού και τη χρήση τοπικών αναισθητικών. Οι ραγάδες προκαλούν δυσφορία στους ασθενείς, ωστόσο σχεδόν ποτέ δεν χρειάζονται νοσηλεία.

Τονίζεται ότι στην περίπτωση που παρατηρήσετε αίμα στα κόπρανα σας, παρά το γεγονός ότι ο πόνος και άλλα συμπτώματα μπορεί να σας είναι ήδη γνωστά λόγω παλιάς διάγνωσης ραγάδων, πρέπει να επισκέπτεστε πάντα τον γιατρό σας για μια νέα διάγνωση, καθώς το αίμα στα κόπρανα μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιας άλλης πιο σοβαρής ασθένειας, όπως ο καρκίνος του παχέος εντέρου.

Ποιες είναι οι αιτίες των πρωκτικών ραγάδων;

Οι πρωκτικές ραγάδες προκαλούνται από κάποιο είδος τραύματος που εμφανίζεται στον πρωκτικό σωλήνα. Αυτές οι σχισμές στον πρωκτικό σωλήνα μπορούν να προκληθούν στον οποιονδήποτε, αλλά είναι πιο κοινές στους νεότερους και θεωρούνται φυσιολογικές. Οι απλές ραγάδες ονομάζονται πρωτογενείς. Οι ραγάδες μπορούν να προκληθούν από διάρροια, δυσκοιλιότητα ή από ασυνήθιστα υψηλή πίεση στους μυς του πρωκτικού σωλήνα, δηλαδή στον σφιγκτήρα ή να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια του τοκετού, ειδικά μετά από μια δύσκολη γέννα.

Στο παρελθόν, κατά κανόνα θεωρείτο ότι οι ραγάδες ήταν αποτέλεσμα της πίεσης που ασκούσαν τα κόπρανα κατά την έξοδο τους από το σώμα, λόγω δυσκοιλιότητας ή διάρροιας. Ωστόσο, είναι πλέον γνωστό ότι η πίεση που ασκείται στους μυς του σφιγκτήρα είναι μια από τις βασικές αιτίες των χρόνιων ραγάδων, οι οποίες προκαλούν με τη σειρά τους πόνο.

Ορισμένες από τις καταστάσεις που σχετίζονται με τις πρωκτικές ραγάδες είναι:

Οι δευτερογενείς ραγάδες είναι αυτές που συνοδεύουν άλλες παθήσεις, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD, ή νόσος του Crohn και ή ελκώδης κολίτιδα), η φυματίωση, ο HIV / AIDS ή η σύφιλη. Οι ραγάδες που σχετίζονται με αυτές τις ασθένειες ή λοιμώξεις, μετατρέπονται συνήθως σε χρόνιες και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να θεραπευτούν. Μερικές φορές μάλιστα, απαιτούν και διάφορες επεμβάσεις, όπως η χειρουργική επέμβαση.

Οι πρωκτικές ραγάδες είναι οδυνηρές κατά την αφόδευση. Ως εκ τούτου είναι σημαντικό τα κόπρανα να διατηρούνται μαλακά για να εξέρχονται με περισσότερη ευκολία και να μην προκαλούν περαιτέρω ζημιά και πόνο. Υπάρχουν λοιπόν, μερικά μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν, τόσο στην μείωση του πόνου, όσο και στην ευκολότερη επούλωση των ραγάδων, τα οποία θα δούμε πιο κάτω.

Ποια μέτρα βοηθούν στην ευκολότερη επούλωση των πρωκτικών ραγάδων;

1. Λουτρό Sitz

Τα λουτρά Sitz είναι μικρές πλαστικές μπανιέρες, οι οποίες τοποθετούνται πάνω στη τουαλέτα και γεμίζονται με ζεστό νερό με στόχο να μαλακώσουν την πρωκτική πληγή και διατίθενται στα περισσότερα φαρμακεία. Ο γιατρός συνήθως συνιστά την χρήση τους για 10-15 λεπτά την ημέρα και σε ορισμένες περιπτώσεις παράλληλα συνιστά και την χρήση αλάτων και άλλων προσθετικών για περαιτέρω βοήθεια. Το εν λόγω λουτρό ανακουφίζει τον πόνο και επιταχύνει την επούλωση των πρωκτικών ραγάδων.

2. Κατανάλωση περισσότερων ινών

Η American Heart Association, συνιστά στους ενήλικες να καταναλώνουν 25-30 γραμμάρια ινών την ημέρα. Η κατανάλωση περισσότερων ινών, αποτρέπει την υπερβολική σκληρότητα των κοπράνων (δυσκοιλιότητα) ή αντίθετα τα υπερβολικά υγρά κόπρανα (διάρροια). Τα μαλακά κόπρανα περνούν πιο εύκολα έξω από το σώμα και τραυματίζουν λιγότερο τις πρωκτικές πληγές. Τροφές πλούσιες σε ίνες είναι:

  • Δημητριακά
  • Φασόλια
  • Τριμμένο σιτάρι
  • Φάβα
  • Ρεβίθια
  • Φακές
  • Αγκινάρα
  • Μπιζέλια
  • Πλιγούρι σιταριού
  • Σπόροι κολοκύθας
  • Σόγια
  • Αβοκάντο

3. Συμπληρώματα ινών

Εάν δεν μπορείτε να καταναλώσετε την συνιστώμενη καθημερινή ποσότητα ινών, τότε τα συμπληρώματα ινών θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν. Τα εν λόγω συμπληρώματα πωλούνται σε διάφορες μορφές και μερικά από τα κύρια συστατικά τους είναι το psyllium, η μεθυλοκυτταρίνη και το πολυκαρβοφιλικό. Σημειώνεται ότι είναι σημαντικό να ξεκινήσετε σιγά-σιγά με τα συμπληρώματα ινών και να αυξήσετε σταδιακά τη δόση μακροπρόθεσμα για να αποφύγετε παρενέργειες όπως κοιλιακό φούσκωμα και στομαχικά αέρια. Τα συμπληρώματα ινών μπορούν να λαμβάνονται μακροπρόθεσμα και είναι χρήσιμα στη θεραπεία τόσο της δυσκοιλιότητας, όσο και της διάρροιας.

4. Μαλακτικά κοπράνων

Τα μαλακτικά κοπράνων βοηθούν κυρίως στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας. Δεν είναι καθαρτικά και επιφέρουν ελάχιστες παρενέργειες. Ουσιαστικά, βοηθούν το πεπτικό σύστημα να απορροφήσει περισσότερο νερό και να μαλακώσει τα κόπρανα. Πωλούνται σε διάφορες μορφές, όπως σε μορφή κάψουλας ή σε δισκία και χρησιμοποιούνται περίπου για μια εβδομάδα.

5. Κατανάλωση άφθονου νερού

Η αφυδάτωση αυξάνει τις πιθανότητες δυσκοιλιότητας. Το άφθονο νερό βοηθά τα κόπρανα να κρατιούνται μαλακά. Το ποσοστό του νερού που πρέπει να καταναλώνει ο καθένας καθημερινά είναι εξατομικευμένο, αλλά γενικά συνιστώνται 13 φλιτζάνια για άντρες και 9 φλιτζάνια νερού για γυναίκες. Ορισμένα τρόφιμα που είναι πλούσια σε περιεκτικότητα νερού είναι:

  • Μπρόκολο
  • Λάχανο
  • Πεπόνι
  • Σέλινο
  • Αγγούρι
  • Μαρούλι
  • Σπανάκι
  • Φράουλες
  • Γλυκές πιπεριές
  • Ντομάτα
  • Καρπούζι
  • Κολοκύθι

6. Προσοχή στον τρόπο που καθαρίζετε το πρωκτικό δέρμα

Ο τρόπος καθαρισμού του πρωκτικού δέρματος, μετά την κίνηση του εντέρου, ενδέχεται να προκαλέσει ραγάδες ή να επιδεινώσει τις ήδη υπάρχουσες. Στην περίπτωση που το σκούπισμα σας προκαλεί πόνο, τότε χρησιμοποιείστε μπιντέ ή ντους για να καθαρίσετε τον πρωκτό σας. Σημειώνεται ότι αντί για χαρτί τουαλέτας μπορείτε να χρησιμοποιείται υγρά μαντηλάκια που είναι πιο απαλά.

Πώς θα αποφύγετε τις πρωκτικές ραγάδες;

Για όσους είναι επιρρεπείς στις πρωκτικές ραγάδες, η πρόληψη είναι το κλειδί για την αποφυγή πρωκτικών πληγών. Φροντίστε να κρατάτε τα κόπρανα σας μαλακά ώστε (α) να μπορούν να εξέρχονται με περισσότερη ευκολία και (β) να εμποδίσετε τη δυσκοιλιότητα και την διάρροια, καταστάσεις οι οποίες ασκούν πίεση στον σφικτήρα. Σημειώνεται, ότι τα προαναφερθέντα μέτρα θεραπείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως μέτρα πρόληψης.

  • Αποφύγετε συνειδητά την πίεση κατά την αφόδευση. Η συνειδητή χαλάρωση των μυών του πρωκτικού σωλήνα κατά την αφόδευση, θα μείωση την πίεση που ασκείται στον σφικτήρα και προκαλεί ραγάδες.
  • Μην αναβάλλετε την αφόδευση για αργότερα. Αναβάλλοντας την κίνηση του εντέρου για μεγάλο χρονικό διάστημα, προκαλείται δυσκολία στην αφόδευση άρα και πίεση στον σφικτήρα.
  • Μιλήστε με τον γιατρό σας. Όσοι ταλαιπωρούνται από χρόνιες παθήσεις του πεπτικού συστήματος, όπως η χρόνια δυσκοιλιότητα και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου που χαρακτηρίζεται από δυσκοιλιότητα, πρέπει να συζητούν με τον γιατρό τους σχετικά με στρατηγικές που βελτιώνουν τις κινήσεις του εντέρου τους.