Ρετινόλη: Ποια είναι τα οφέλη και οι παρενέργειες της;

Τι είναι η ρετινόλη;

Με απλά λόγια, η ρετινόλη είναι μια μορφή της βιταμίνης Α. Ανήκει σε μια ομάδα χημικών ουσιών που ονομάζονται ρετινοειδή, οι οποίες σχετίζονται και έχουν παρόμοια αποτελέσματα στον οργανισμό με τη βιταμίνη Α.

Χρειαζόμαστε τη βιταμίνη Α, όπως και άλλα θρεπτικά συστατικά, για διάφορους λόγους:

1. Συμβάλλει στην καλή όραση
2. σε ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα
3. σε ένα υγιές δέρμα

Επειδή ο οργανισμός δεν παράγει τη βιταμίνη Α, πρέπει να τη λαμβάνουμε από κάπου. Στη διατροφή, βρίσκεται σε τρόφιμα όπως το συκώτι, το γάλα και τα αυγά, αλλά είναι επίσης δημοφιλής ως συμπλήρωμα από το στόμα καθώς και ως συστατικό τοπικών κρεμών και ορών.

Είναι η ρετινόλη καλή για το δέρμα;

Η βιταμίνη Α και τα υποπροϊόντα της έχουν χαρακτηριστεί ως ηρωικά συστατικά στη φροντίδα του δέρματος εδώ και πολλά χρόνια.

Η ρετινόλη χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά σε προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας τη δεκαετία του 1980, αλλά η χρήση της ως συστατικό κατά της γήρανσης αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην ιατρική βιβλιογραφία το 1995.

Σήμερα, η ρετινόλη και τα ρετινοειδή συνιστώνται συχνά από τους δερματολόγους για την αντιμετώπιση πολλών κοινών δερματικών παθήσεων, όπως η ακμή, η υπερβολική παραγωγή λιπαρότητας και η γήρανση του δέρματος.

Καθώς πρόκειται για μια ασθενέστερη μορφή της βιταμίνης Α, η ρετινόλη διατίθεται σε μη συνταγογραφούμενες κρέμες και ορούς που στοχεύουν στην αντιμετώπιση των σκούρων κηλίδων και των σημαδιών γήρανσης, αλλά είναι απίθανο να είναι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση των ουλών της ακμής.

Τα ρετινοειδή προϊόντα που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση της σοβαρής οζώδους ακμής έχουν βαθύτερη διείσδυση από τις συνταγογραφούμενες ρετινόλες που χορηγούνται χωρίς ιατρική συνταγή.

Τι κάνει η ρετινόλη;

Η ρετινόλη έχει διάφορα οφέλη για διαφορετικούς τύπους δέρματος. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, που σημαίνει ότι συμβάλλει στην εξουδετέρωση μορίων που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες, οι οποίες παράγονται όταν το δέρμα εκτίθεται σε επιβλαβείς περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η ρύπανση και η υπεριώδης ακτινοβολία από τον ήλιο.

Οι ελεύθερες ρίζες βλάπτουν το δέρμα διασπώντας το κολλαγόνο, μια πρωτεΐνη που προσδίδει στο δέρμα την ελαστικότητα και τη σφριγηλότητα. Όταν το κολλαγόνο καταστρέφεται, αυτό εκδηλώνεται με λεπτές γραμμές, ρυτίδες και πολύ χαλαρό δέρμα.

Η εφαρμογή ενός προϊόντος που περιέχει ρετινόλη στο δέρμα προκαλεί την πάχυνση του επιδερμικού στρώματος του δέρματος (το εξωτερικό στρώμα του δέρματός σας) και διεγείρει την παραγωγή κολλαγόνου. Ως αποτέλεσμα, το δέρμα έχει πιο σφριγηλή δομή και οι γραμμές και οι ρυτίδες μειώνονται.

Η ρετινόλη αυξάνει επίσης την εναλλαγή των κυττάρων του δέρματος, απομακρύνοντας τα παλιά, νεκρά κύτταρα του δέρματος και αντικαθιστώντας τα με νέα, υγιή κύτταρα.

Πώς να χρησιμοποιήσετε τη ρετινόλη;

Ως προστιθέμενο “ενεργό” συστατικό σε προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας, όπως κρέμες και ορούς, η ρετινόλη διατίθεται σε διάφορες εντάσεις. Όσο υψηλότερη είναι η συγκέντρωση, τόσο πιο ισχυρά είναι τα αποτελέσματά της.

Μπορεί να είναι δελεαστικό να ξεκινήσετε με ένα προϊόν υψηλής ισχύος με την ελπίδα να γυρίσετε το ρολόι πίσω. Όμως μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς, ερυθρότητα και ξηρότητα, οπότε αν ενσωματώνετε τη ρετινόλη στο πρόγραμμα περιποίησης της επιδερμίδας σας, είναι καλύτερο να ξεκινήσετε με χαμηλή συγκέντρωση – η χαμηλότερη διαθέσιμη συγκέντρωση είναι 0,3% ρετινόλη – και να αυξήσετε την ανοχή του δέρματος.

Να αυξάνετε σταδιακά τον χρόνο παραμονής της ρετινόλης στο δέρμα σας για να περιορίσετε τον ερεθισμό, το οποίο ονομάζεται “θεραπεία σύντομης επαφής“.

Συνιστάται για τις δύο πρώτες εβδομάδες να εφαρμόζετε τη ρετινόλη σε καθαρό δέρμα και να την αφήνετε για μία ή δύο ώρες, πριν ξεπλύνετε με νερό και χρησιμοποιήσετε την ενυδατική κρέμα. Μετά από δύο εβδομάδες αυτής της προσέγγισης, το δέρμα συνηθίζει σταδιακά τη ρετινόλη. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο ερεθισμού.

Ένας άλλος τρόπος για να επιτρέψετε στο δέρμα να προσαρμοστεί είναι να εφαρμόζετε μια κρέμα ή έναν ορό ρετινόλης μερικές φορές την εβδομάδα, στη συνέχεια να αυξάνετε σε κάθε δεύτερη μέρα και να φτάσετε στην καθημερινή χρήση. Εάν εμφανιστεί σοβαρός ερεθισμός ή ξηρότητα είναι σημαντικό να σταματήσετε αμέσως τη χρήση του προϊόντος.

Πότε να χρησιμοποιείτε ορό ρετινόλης;

Η ρετινόλη μπορεί αρχικά να κάνει το δέρμα πιο ευαίσθητο στην επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, και με τη σειρά του, το ηλιακό φως καθιστά τη ρετινόλη ανενεργή. Για τους λόγους αυτούς, θα πρέπει να χρησιμοποιείται τη νύχτα – με το αντηλιακό ευρέος φάσματος και υψηλού δείκτη προστασίας να αποτελεί βασικό μέρος της ρουτίνας περιποίησης του δέρματός σας κάθε πρωί.

Είναι ασφαλής η ρετινόλη;

Έχοντας γίνει αντικείμενο μεγάλης διαφημιστικής εκστρατείας, η ρετινόλη θεωρείται από πολλούς ως η ασημένια σφαίρα της περιποίησης της επιδερμίδας. Είναι όμως πολύ καλή για να είναι αληθινή και, κυρίως, είναι ασφαλής για μακροχρόνια χρήση;

Όπως οι περισσότερες ιατρικές θεραπείες και θεραπείες ομορφιάς, η ρετινόλη δεν είναι χωρίς παρενέργειες και καθώς αυξάνεται η συγκέντρωση και η δόση της ρετινόλης, αυξάνεται και η πιθανότητα παρενεργειών, συμπεριλαμβανομένης της ρετινοειδούς δερματίτιδας.

Αυτή συνήθως παρουσιάζεται με ερυθρότητα και πολλαπλά μικρά εξογκώματα στο δέρμα, δημιουργώντας μια τραχιά και ανομοιόμορφη υφή – παρόμοια σε υφή και εμφάνιση με γυαλόχαρτο. Τα ευαίσθητα σημεία, όπως γύρω από το στόμα και τα μάτια, μπορεί να κινδυνεύουν περισσότερο από αυτές τις αντιδράσεις. Το εξάνθημα μπορεί να είναι επώδυνο, ξηρό και να ξεφλουδίζει.

Εκτός από τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη ρετινοειδή δερματίτιδα, η ρετινόλη μπορεί να προκαλέσει γενική ερυθρότητα, φλεγμονή και κνησμό. Όμως, πιο σοβαρές αντιδράσεις -όπως η ρετινοειδής κάθαρση, όπου τα στίγματα έρχονται στην επιφάνεια του δέρματος και επιδεινώνονται στα αρχικά στάδια της θεραπείας της ακμής- παρατηρούνται συνήθως μόνο με συνταγογραφούμενα ρετινοειδή.

Συνολικά, ωστόσο, η ρετινόλη έχει αποδειχθεί ασφαλής καθώς και αποτελεσματική σε ορισμένες μελέτες.

Μπορώ να χρησιμοποιήσω ρετινόλη ενώ είμαι έγκυος;

Οι έγκυες και οι γυναίκες που θηλάζουν δεν πρέπει να χρησιμοποιούν ρετινόλη και αν έχετε ιδιαίτερα ευαίσθητο δέρμα, είναι καλύτερο να μιλήσετε πρώτα με έναν δερματολόγο.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε άλλα συστατικά περιποίησης της επιδερμίδας μαζί με τη ρετινόλη;

Μπορείτε να μετριάσετε τον κίνδυνο ανεπιθύμητων συμπτωμάτων και να ενισχύσετε τα ευεργετικά αποτελέσματα της ρετινόλης επιλέγοντας άλλα προϊόντα περιποίησης που συμπληρώνουν και όχι συγκρούονται με τη ρετινόλη. Κοιτάξτε τα προϊόντα περιποίησης της επιδερμίδας σας – τα καθαριστικά και τις ενυδατικές σας κρέμες – και βεβαιωθείτε ότι είναι ήπια και ενυδατικά.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε βιταμίνη C με ρετινόλη;

Εάν χρησιμοποιείτε επίσης τοπική βιταμίνη C στη ρουτίνα περιποίησης της επιδερμίδας σας, είναι καλύτερο να μην την αναμείξετε με ένα προϊόν ρετινόλης, καθώς τείνουν να έχουν διαφορετικά επίπεδα pH. Επομένως, η ταυτόχρονη εφαρμογή τους καθιστά και τις δύο λιγότερο αποτελεσματικές. Μια λύση είναι να χρησιμοποιείτε τη βιταμίνη C το πρωί και τη ρετινόλη το βράδυ.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε υαλουρονικό οξύ με ρετινόλη;

Η ρετινόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα μαζί με ορισμένα άλλα δημοφιλή ενεργά συστατικά περιποίησης της επιδερμίδας, όπως το υαλουρονικό οξύ και η νιασιναμίδη, αλλά ορισμένοι άλλοι συνδυασμοί απαιτούν προσοχή.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ρετινόλη με AHAs;

Εάν ξεκινάτε μια ρετινόλη, μπορεί να μην αναμειγνύεται καλά με άλλα ενεργά συστατικά όπως το άλφα υδροξυ οξύ (AHA) και το βήτα υδροξυ οξύ (BHA). Τα AHAs και BHAs είναι απολεπιστικά, οπότε υπάρχει πιθανότητα να αυξήσουν τον ερεθισμό που προκαλείται από τη ρετινόλη σε ευαίσθητα δέρματα.

Το συμπέρασμα είναι ότι η ρετινόλη είναι μια δημοφιλής προσθήκη σε κάθε πρωτόκολλο αντιγήρανσης και μπορεί να ενσωματωθεί στα περισσότερα σχήματα περιποίησης της επιδερμίδας χωρίς προβλήματα. Αν έχετε αμφιβολίες ή συγκεκριμένες ανησυχίες που δεν είστε σίγουροι για τον τρόπο αντιμετώπισης, ζητήστε τη συμβουλή ενός δερματολόγου.