Σαλμονέλα: Είναι μεταδοτική;

Η σαλμονέλα (Salmonella) είναι ένα γένος Gram αρνητικών βακτηρίων, τα οποία εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα και προκαλούν μια λοίμωξη γνωστή ως σαλμονέλωση, ένα από τα πιο κοινά είδη τροφικής δηλητηρίασης.

Η σαλμονέλωση μπορεί να προκαλέσει διάφορα συμπτώματα, όπως ο πυρετός, ο έμετος και η φλεγμονή στο γαστρεντερικό σύστημα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει και πιο σοβαρή νόσηση.

Ποια είναι τα συμπτώματα της σαλμονέλωσης;

Ένα άτομο συνήθως έχει συμπτώματα για τέσσερεις έως επτά ημέρες όταν παθαίνει τροφική δηλητηρίαση από σαλμονέλα. Τα συμπτώματα μπορεί να αρχίσουν να εμφανίζονται από 6 ώρες έως και 6 μέρες μετά την αρχική μόλυνση. Μερικά από αυτά τα συμπτώματα είναι τα εξής:

• Στομαχικές διαταραχές
• Έμετος
• Πυρετός
• Διάρροια
• Κοιλιακός πόνος

Όσον αφορά τη διάρροια, εάν αυτή διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα και είναι σοβαρή, τότε είναι σημαντικό να ληφθεί πρόσθετη θεραπεία, καθώς η σαλμονέλα μπορεί να εξαπλωθεί στην κυκλοφορία του αίματος και άλλα όργανα.

Τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν από σοβαρή σαλμονέλα είναι τα εξής:

• Βρέφη
• Άτομα που πάσχουν από φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
• Άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
• Άτομα άνω των 65 ετών
• Έγκυες γυναίκες

Πώς μεταδίδεται η σαλμονέλα;

Τα βακτήρια του γένους Salmonella ζουν στο γαστρεντερικό σύστημα των ανθρώπων και των ζώων και κάτω από ορισμένες συνθήκες προκαλούν λοίμωξη. Συγκεκριμένα, όταν ένας άνθρωπος έρθει σε επαφή με τρόφιμα, νερό, ζώα ή αντικείμενα που έχουν μολυνθεί με βακτήρια από κόπρανα, τότε μπορεί να προσβληθεί και να μεταδώσει τη σαλμονέλα.

Η κατανάλωση ωμών ή ελάχιστα μαγειρεμένων τροφών είναι ένας ακόμη τρόπος μετάδοσης της σαλμονέλας. Αντιθέτως, όταν ένα φαγητό έχει μαγειρευτεί πρώτα σε κατάλληλη θερμοκρασία, τότε η σαλμονέλα καταστρέφεται.

Μερικά τρόφιμα που μπορεί να μεταδώσουν τη σαλμονέλα όταν καταναλώνονται ωμά είναι τα εξής:

• Θαλασσινά
• Πουλερικά
• Ωμά αυγά
• Ζύμη μπισκότων που περιέχει ωμά αυγά

Άλλοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλουν στην μετάδοση της σαλμονέλας είναι:

• Το μη σωστό πλύσιμο των χεριών πριν το μαγείρεμα φαγητού
• Η προετοιμασία του φαγητού σε επιφάνειες, οι οποίες έχουν έρθει σε επαφή με ωμό κρέας μολυσμένο με σαλμονέλα
• Η κατανάλωση άπλυτων φρούτων και λαχανικών, τα οποία είναι μολυσμένα από το νερό ή το έδαφος στο οποίο βρίσκονταν

Για πόσο καιρό μπορεί ένα άτομο να μεταδώσει τη σαλμονέλα;

Η διάρκεια της ασθένειας και το χρονικό διάστημα μεταδοτικότητας της σαλμονέλας διαφέρει από άτομο σε άτομο. Για μερικά άτομα, αυτό μπορεί να κυμαίνεται από μερικές ημέρες έως εβδομάδες, ενώ άλλα άτομα μπορεί να είναι μακροχρόνιοι ασυμπτωματικοί φορείς.

Οι λοιμώξεις από σαλμονέλα είναι μεταδοτικές και μπορεί να είναι επικίνδυνες εάν ένα άτομο που έχει τη λοίμωξη είναι μεταδοτικό και τη μεταδίδει εν αγνοία του. Τα βακτήρια της σαλμονέλας μπορούν εύκολα να μεταδοθούν από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της κοινής χρήσης σκευών, όπως πιρούνια, ποτήρια, κλπ.

Ωστόσο, η μη τυφική σαλμονέλωση σπάνια μεταδίδεται από άτομο σε άτομο.

Πώς μπορεί να προληφθεί η λοίμωξη από σαλμονέλα;

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορεί να προληφθεί η σαλμονέλωση.

Αρχικά, είναι σημαντικό τα χέρια να πλένονται καλά με σαπούνι και ζεστό νερό πριν και μετά το μαγείρεμα. Εξίσου σημαντικός είναι και ο  καλός καθαρισμός του πάγκου, των μαγειρικών σκευών και των επιφανειών που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά το μαγείρεμα. Αυτό αποτρέπει τη μεταφορά των βακτηριών από τη μια επιφάνεια στην άλλη και στο φαγητό.

Επιπλέον, τα φρούτα και τα λαχανικά πρέπει να πλένονται καλά πριν την κατανάλωση, ενώ τα κρέατα πρέπει να μαγειρεύονται καλά σε κατάλληλες θερμοκρασίες για να ψηθούν σωστά και να αποφευχθεί η μετάδοση των βακτηρίων.

Η κατανάλωση ωμών αυγών ή μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων πρέπει να αποφεύγεται, ενώ το φαγητό που περισσεύει μετά από ένα γεύμα πρέπει να τοποθετείται στο ψυγείο εντός των 30 λεπτών.

Τέλος, μετά την επαφή με κάποιο ζώο πρέπει να πλένονται καλά τα χέρια και τα ρούχα να μην έρθουν σε επαφή με το στόμα, καθώς σε περίπτωση που το ζώο ήταν μολυσμένο με σαλμονέλα, αυτή μπορεί να μεταδοθεί με αυτό τον τρόπο.